Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

  w następującym składzie:

  Przewodnicząca: Sędzia SO Joanna Składowska

  Protokolant: Magdalena Woźniak

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2014 roku w Sieradzu

na rozprawie

  sprawy z powództwa M. S. i S. S. (1)

  przeciwko Skarbowi Państwa – (...) Zarządowi (...) w B.

  o odszkodowanie

I.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – (...) Zarządu (...) w B.:

- na rzecz powodów M. i S. małżonków S. kwotę 9 100,00 (dziewięć tysięcy sto) złotych, z ustawowymi odsetkami od dnia 16 kwietnia 2012r. do dnia zapłaty,

- na rzecz powódki M. S. kwotę 63 750,00 (sześćdziesiąt trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt) złotych, z ustawowymi odsetkami od dnia 16 kwietnia 2012r. do dnia zapłaty;

- na rzecz powoda S. S. (1) kwotę 63 750,00 (sześćdziesiąt trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt) złotych, z ustawowymi odsetkami od dnia 16 kwietnia 2012r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powodów M. i S. małżonków S. kwotę 14 820 (czternaście tysięcy osiemset dwadzieścia) złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa – (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 820,12 (osiemset dwadzieścia dwa i 12/100) z tytułu zwrotu wydatków.

Sygn. akt I C 129/12

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym do Sądu Okręgowego w Sieradzu w dniu 16 kwietnia 2012r. (data wpływu), zmodyfikowanym pismem z 14 sierpnia 2014r., powodowie M. i S. małżonkowie S. wnieśli o zasądzenie od Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B.:

a. solidarnie na rzecz powodów M. i S. małżonków S. 13 800,00 złotych, z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, z tytułu odszkodowania w związku z ograniczeniem sposobu korzystania i spadkiem wartości rynkowej nieruchomości położonej w miejscowości C. gmina B., składającej się z działek o nr (...) wraz z kosztami procesu wg obowiązujących norm;

b. na rzecz powódki M. S.:

- 75 000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, z tytułu odszkodowania w związku z ograniczeniem sposobu korzystania i spadkiem wartości rynkowej nieruchomości należących do powódki w udziałach ½: położonej w miejscowości C. gmina B., składającej się z działek o nr (...) (37 500 złotych) oraz położonej w miejscowości C. gmina B., składającej się z działek o nr (...) (37 500 złotych),

- 22 500 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, z tytułu odszkodowania w wysokości koniecznych kosztów rewitalizacji akustycznej dwóch budynków mieszkalnych należących do powódki w udziałach ½, położonych na działkach: (...)i (...) (12 500 złotych) oraz 276 (10 000) złotych wraz z kosztami procesu wg obowiązujących norm;

c. na rzecz powoda S. S. (1):

- 75 000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, z tytułu odszkodowania w związku z ograniczeniem sposobu korzystania i spadkiem wartości rynkowej nieruchomości należących do powoda w udziałach: ½ położonej w miejscowości C. gmina B., składającej się z działek o nr (...) (37 500 złotych) oraz położonej w miejscowości C. gmina B., składającej się z działek o nr (...) (37 500 złotych),

- 22 500 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, z tytułu odszkodowania w wysokości koniecznych kosztów rewitalizacji akustycznej dwóch budynków mieszkalnych należących do powoda w udziałach ½: położonych na działkach: 225 i 226 (12 500) złotych oraz 276 (10 000) złotych wraz z kosztami procesu wg obowiązujących norm.

Roszczenia powodów wynikały z wprowadzenia uchwałą Sejmiku Wojewódzkiego na obszarze obejmującym ich nieruchomości strefy ograniczonego użytkowania.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana – Skarb Państwa (...) Zarząd (...) w B., zastępowany przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wniósł o oddalenie powództwa w całości, podnosząc między innymi, że strona powodowa nie dowiodła, a nawet nie uprawdopodobniła spadku wartości nieruchomości, a tym bardziej istnienia związku przyczynowego pomiędzy wprowadzeniem uchwały a rzekomą utratą wartości.

Odnosząc się do kwestii dochodzonego przez powodów odszkodowania z tytułu kosztów rewitalizacji akustycznej budynków, pozwany podkreślał, że należy zbadać, czy przed wejściem w życie uchwały wprowadzającej strefę ograniczonego użytkowania budynki spełniały normy prawa budowlanego (odpowiedź na pozew – k. 93 - 100).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. i S. małżonkowie S. są właścicielami - na prawach małżeńskiej wspólności ustawowej - nieruchomości położonej w miejscowości C. gmina B., składającej się z działek o nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz współwłaścicielami w udziałach po ½: nieruchomościach położonej w miejscowości C. gmina B., składającej się z działek o nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz położonej w miejscowości C. gmina B., składającej się z działek o nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...).

(bezsporne, odpisy ksiąg wieczystych- k. 429 - 453)

W dniu 09 lutego 2010r. Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę
Nr (...) w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania lotniska Ł.
(Dz. U. Woj. (...) Nr 2010.88.689 z 29 marca 2010 roku). Przedmiotowa uchwała weszła w życie 12 kwietnia 2010r. Na jej podstawie obszar ograniczonego użytkowania został podzielony na dwa podobszary oznaczone symbolami A (podobszar, którego granicę wewnętrzną wyznacza granica terenu lotniska, zewnętrzną natomiast wyznacza izolinia równoważnego poziomu dźwięku A dla pory nocy - przedział czasu od godz. 22.00 do 6.00 - wyrażonego wskaźnikiem hałasu L AeqN = 50 dB) i podobszar B (granicę wewnętrzną wyznacza izolinia równoważnego poziomu dźwięku A dla pory nocy, wyrażonego wskaźnikiem hałasu L AeqN = 50 dB, zewnętrzną granicę podobszaru B wyznacza izolinia równoważnego poziomu dźwięku A dla pory nocy, wyrażonego wskaźnikiem hałasu L AeqN = 45 dB).

Uchwała Sejmiku Województwa (...) Nr (...) ogranicza właścicieli działek położonych w obszarze ograniczonego użytkowania w ten sposób, że nie mogą oni skutecznie dochodzić zaniechania emisji hałasu przez lotnisko. Ponadto w obszarze A wymieniona uchwała wprowadziła zakaz (§ 8, § 9):

- przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo – usługową,

- tworzenia terenów rekreacyjno – wypoczynkowych,

tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- przeznaczenia terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowych, mieszkaniowo – usługowych, szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, mieszkaniowo – usługowego oraz na zabudowę zagrodową i na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

W podobszarze A dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub w części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy (§10).

Natomiast w obszarze B wprowadzono zakazy:

- tworzenia stref ochronnych (...)uzdrowisk,

- przeznaczenia terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części
na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działające w porze nocy.

W § 11 uchwały wprowadzono także następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

- w budynkach nowo projektowanych należy zapewnić izolacyjność ścian zewnętrznych, okien, drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów, zgodnie
z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych,

- w budynkach istniejących należy zastosować zabezpieczenia zapewniające izolacyjność ścian zewnętrznych, okien, drzwi ścianach zewnętrznych, dachów
i stropodachów, zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności przegród
w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych.

(dowód: opinia biegłego z zakresie szacowania nieruchomości K. N. wraz z załącznikami - k. 348 - 476)

Gmina B.nie posiada aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego, co wynika z art. 87 ust. 3 ustawy z 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn. Dz. U. z 2012r. poz. 647 z późn. zm.), na podstawie którego obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone przed dniem 1 stycznia 1995r. wygasły w dniu 31 grudnia 2003r. Aktualnie obowiązuje studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy przyjęte uchwałą Rady Gminy w B.nr (...)z 15 lutego 2007r. Z informacji
w nim przedstawionych wynika, że według aktualnych uwarunkowań przedmiotowa nieruchomość usytuowana jest na różnych obszarach:

- działa nr 120 – w pasie przy drodze, na głębokość do ok. 50 m od drogi przeznaczona jest pod zabudowę mieszkaniową z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz zabudowa letniskowa i zabudowa zagrodowa oznaczona symbolem Mr; dalej do ok. 75 m od drogi - łąki pastwiska - trwałe użytki zielone oznaczone symbolem R.; pozostała część działki to grunty rolne oznaczone symbolem R,

- działka nr (...) - do ok. 400 m od drogi w kierunku północnym grunty rolne oznaczone symbolem R; pozostała część działki to łąki pastwiska - trwałe użytki zielone oznaczone symbolem R.,

- działki nr (...) - w pasie przy drodze, na głębokość do ok. 75 m od drogi przeznaczone są pod zabudowę mieszkaniową z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz zabudowa letniskowa i zabudowa zagrodowa oznaczona symbolem Mr; dalej do ok. 150 m od drogi - łąki pastwiska - trwałe użytki zielone oznaczone symbolem R.; do ok. 920 m - grunty rolne oznaczone symbolem R; pozostała część działki to łąki pastwiska -trwałe użytki zielone oznaczone symbolem R. oraz obszar bezpośredniego zagrożenia powodzią,

- działka nr (...) - w pasie przy drodze, na głębokość do ok. 75 m od drogi przeznaczona jest pod zabudowę mieszkaniową z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz zabudowa letniskowa i zabudowa zagrodowa oznaczona symbolem Mr,

- działka nr (...) - w pasie przy drodze, na głębokość do ok. 75 m od drogi przeznaczona jest pod zabudowę mieszkaniową z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz zabudowa letniskowa i zabudowa zagrodowa oznaczona symbolem Mr; dalej do ok. 580 m od drogi - grunty rolne oznaczone symbolem R, do ok. 710 m od drogi grunty rolne klasy III, do ok. 900 m od drogi grunty rolne oznaczone symbolem R; pozostała część działki to trwałe użytki zielone oznaczone symbolem R., do ok. 920 m - grunty rolne oznaczone symbolem R, pozostała część działki to łąki pastwiska - trwałe użytki zielone oznaczone symbolem R.,

- działka nr (...) - w pasie przy drodze, na głębokość do ok. 75 m od drogi przeznaczona jest pod zabudowę mieszkaniową z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz zabudowa letniskowa i zabudowa zagrodowa oznaczona symbolem Mr; dalej do ok. 150 m od drogi - grunty rolne klasy III oznaczone symbolem R; pozostał część działki grunty rolne oznaczone symbolem R oraz obszar bezpośredniego zagrożenia powodzią,

- działka nr (...) - do ok. 250 m od drogi w kierunku północnym grunty rolne oznaczone symbolem R; pozostała część działki to łąki pastwiska - trwałe użytki zielone oznaczone symbolem R.,

- działka nr (...) - do rowu stanowiącego południową granicę działki w kierunku północnym na głębokość ok. 50 m grunty rolne oznaczone symbolem R; dalej do ko. 190 m w kierunku północnym - zabudowa mieszkaniowa z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz zabudowa letniskowa i zabudowa zagrodowa oznaczona symbolem Mr; pozostała część działki to łąki pastwiska - trwałe użytki zielone oznaczone symbolem R..

Wchodzące w skład nieruchomości powodów nieruchomości znajdują się:

- w obszarze ograniczonego użytkowania w podobszarze A: działki nr (...) w całości, działka nr (...) - obszar ok. 30 do ok. 88 m od południowej granicy, działka nr (...) - obszar ok. 638 m od południowej granicy, działka nr (...) - obszar ok. 518 m od południowej granicy działki, działka nr (...) - obszar ok. 527 m od południowej granicy działki,

- w obszarze ograniczonego użytkowania w podobszarze B: działki nr (...) w całości, działka nr (...) - środkowa część, działka nr (...) - obszar ok. 290 m od północnej granicy działki, działka nr (...) - środkowa część, działka nr (...) - środkowa część,

- poza obszarem ograniczonego użytkowania: działki nr (...) w całości, działka nr (...) - obszar ok. 50 m od północnej granicy działki, działka nr (...) - obszar ok. 59 m od północnej granicy działki, działka nr (...) - obszar ok. 51 m od północnej granicy działki.

(dowód: opinia biegłego z zakresie szacowania nieruchomości K. N. wraz z załącznikami - k. 348 - 476, zwłaszcza k. 363)

Zabudowania znajdują się na działkach nr (...) położonych bezpośrednio przy drodze asfaltowej. Teren jest uzbrojony w energię elektryczną i wodociąg, z przyłączami do działek zabudowanych.

Na działce nr (...) zlokalizowany jest murowany budynek mieszkalny z 1958r. Aktualnie izolacyjność akustyczna wszystkich pokoi i kuchni w budynku jest zbyt mała. Dla zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego należy wykonać następujące prace konieczne:

- należy ułożyć na belkach stropowych na całej powierzchni stropu nad parterem jedną warstwę płyt typu (...)3 o grubości 25 mm,

- w pokojach od strony północnej oraz kuchni do każdego okna należy dostawić po stronie wewnętrznej okno dodatkowe, otwierane z szybą zespoloną

W celu zapewnienia wymaganej izolacyjności akustycznej konieczne jest utrzymywanie okien w stanie zamkniętym w porze dziennej i nocnej. Aby nie dopuścić do nadmiernego wzrostu temperatury w okresie letnim zaleca się wyposażyć w klimatyzatory dwa pokoje położone od strony północnej.

(dowód: opinia biegłych z Politechniki (...) w zakresie akustyki budowlanej - k. 167 - 206 wraz z opinią uzupełniającą – k. 242- 258).

Wartość wskazanych robót stanowi kwotę brutto 16 800 złotych.

(dowód: opinia biegłego z zakresie szacowania nieruchomości K. N. wraz z załącznikami - k. 348 - 476)

Na działkach nr (...) prowadzona jest budowa budynku mieszkalnego wolnostojącego. Inwestycja jest na etapie prac wykończeniowych przed obiorem budowlanym.

Aktualnie izolacyjność akustyczna wszystkich pokoi i kuchni jest zbyt mała. Dla zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego należy wykonać następujące prace konieczne:

- we wszystkich pięciu pokojach i kuchni do każdego okna należy dostawić po stronie wewnętrznej okno dodatkowe, otwierane z szybą zespoloną

W celu zapewnienia wymaganej izolacyjności akustycznej konieczne jest utrzymywanie okien w stanie zamkniętym w porze dziennej i nocnej. Aby nie dopuścić do nadmiernego wzrostu temperatury w okresie letnim zaleca się wyposażyć w klimatyzatory dwa pokoje na parterze i dwa pokoje na piętrze.

(dowód: opinia biegłych z Politechniki (...) w zakresie akustyki budowlanej - k. 167 - 206 wraz z opinią uzupełniającą – k. 242- 258)

Wartość wskazanych robót stanowi kwotę brutto 24 600 złotych.

(dowód: opinia biegłego z zakresie szacowania nieruchomości K. N. wraz z załącznikami - k. 348 - 476)

Utrata wartości nieruchomości na skutek wprowadzenia strefy ograniczonego użytkowania dotyczy działek:

- zabudowanych nr 225 i 226 na głębokość 75 m od drogi w kierunku północnym - 36 800 złotych,

- zabudowanej nr 276 na głębokość 75 m od drogi w kierunku południowym - 15 000 złotych,

- nr 300 na głębokość 75 m od drogi w kierunku południowym - 12 800 złotych,

- nr 251/1 na głębokość 75 m od drogi w kierunku północnym – 6 800 złotych,

- nr 120 na głębokość 50 m od drogi stanowiącej jej południową granicę w kierunku północnym - 9 100 złotych,

- nr 63/1 na głębokość 50 m od rowu stanowiącego jej południową granicę w kierunku północnym - 14 700 złotych.

Wartość pozostałego obszaru stanowiącego grunt rolny nie zmieniała się.

(dowód: opinia biegłego z zakresie szacowania nieruchomości K. N. wraz z załącznikami - k. 348 - 476)

W piśmie wysłanym do pozwanego 06 kwietnia 2012r. powodowie domagali się wypłacenia na ich rzecz solidarnie 2 400 000 złotych z tytułu odszkodowania w związku z utratą wartości i ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości oraz 400 000 złotych w związku z koniecznością poniesienia kosztów rewitalizacji akustycznej.

(pismo z dowodem nadania - k. 44 – 47)

Żadna kwota nie została z tego tytułu wypłacona.

(niesporne)

Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie dowodów z powołanych dokumentów, których prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron, a Sąd nie znalazł żadnych podstaw, by czynić to z urzędu. Ponadto wykorzystano sporządzone na potrzeby niniejszego postępowania opinie biegłych. Opinie te są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione, a także w pełni z sobą korelują i wzajemnie się uzupełniają. Zostały wydane po dokonaniu oględzin nieruchomości i analizie dotyczących ich stanu prawnego dokumentów, z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia zawodowego.

Biegli w opiniach uzupełniających odpowiedzieli na wątpliwości i pytania stron,
w sposób należyty ustosunkowali się do stawianych zarzutów i w sposób wyczerpujący wyjaśnili i uzasadnili, a w konsekwencji również podtrzymali swoje wcześniejsze stanowiska. Sąd nie dostrzegł przy tym żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy biegłych
i ich bezstronności, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów. Stąd oddalenie wniosku strony pozwanej w tym zakresie. Formułując zarzuty, iż działki nr (...) mogą nie spełniać warunków potraktowania ich jako budowlanych, pozwany nie podjął nawet próby wykazania o jakie konkretnie nomy i wymagania prawne chodzi, nie konkretyzując jakiejkolwiek z nich. Zakwestionowanie zaś przyjętego kosztu zakupu klimatyzatorów - 6 720 złotych, czy powołanie się na brak wskazania przez biegłego K. N. podstaw dla wyceny stolarki okiennej, nie zostało poparte żadnym dokumentem, który świadczyłby, iż przyjęte wartości odbiegają od cen rynkowych, czy to średnich, czy to lokalnych. W opinii uzupełniającej biegły wyjaśnił w szczególności, iż zastosowanie klimatyzatora typu (...) S. jest rozwiązaniem racjonalnym pod względem ekonomicznym i praktycznym, a ceny katalogowe zostały skorygowane współczynnikami lokalnymi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001r. (Dz. U. z 2008 roku Nr 25, poz. 150 z późn. zm.), w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami wynikającej z powyższej regulacji odpowiedzialności są: wejście w życie rozporządzenia
lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania
z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą.

W niniejszej sprawie powodowie wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego część stanowiących ich własność nieruchomość ponieśli szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z gruntów przewidzianych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę, a w konsekwencji zmniejszeniu ich wartości, niezależnie od szkody związanej z kosztami rewitalizacji akustycznej budynków mieszkalnych. Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Sejmiku Województwa (...) Nr (...) w podobszarze A wprowadzono ograniczenia dotyczące w szczególności zakazu zabudowy i zmiany sposobu użytkowania, co powoduje degradację funkcji urbanistycznej. Wskazać należy także, że w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania pozostaje nie tylko obniżenie wartości nieruchomości, będące następstwem ograniczeń przewidzianych bezpośrednio w treści uchwały o utworzeniu obszaru (zwłaszcza dotyczących ograniczeń zabudowy), lecz także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z tego, że wskutek wejścia w życie rozporządzenia doszło do zawężenia granic własności (art. 140 k.c. w zw. z art. 144 k.c.), a tym samym ścieśnienia wyłącznego władztwa właściciela względem nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania. Powodowie nie mogą bowiem skutecznie dochodzić zaniechania immisji w postaci generowania przez lotnisko nadmiernego hałasu, czyli realizować uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, lex 756735).

Jeżeli zatem chodzi o części działek przewidziane w studium pod zabudowę mieszkaniową, po wprowadzeniu uchwały praktycznie straciły one walory inwestycyjne.

W przypadku odpowiednich części nieruchomości zlokalizowanych w podobszarze B następstwem wejścia w życie uchwały jest zmniejszenie popytu.

Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłego rzeczoznawcy K. N., Sąd Okręgowy ustalił wartość szkody z tego tytułu na kwotę 95 200 złotych.

Stosownie do treści art. 136 ust. 3 w/w ustawy, w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki.

Uchwała Sejmiku Województwa (...) nr (...) wprowadziła wymóg zastosowania w istniejących budynkach zabezpieczeń zapewniających izolacyjność ścian zewnętrznych, okien, drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów, zgodnie
z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych. Obowiązek naprawienia szkody po stronie pozwanej polega zatem na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, odpowiadającej wartości prac koniecznych do wykonania wskazanych nakładów rewitalizacyjnych. Poniesienie tych nakładów pozwoli na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne,
a tym samym na korzystanie z budynku zgodnie z jego przeznaczeniem. Ewentualne podwyższenie komfortu jako „skutek uboczny” rewitalizacji nie może w ocenie Sądu uzasadniać obniżenia należnego odszkodowania, bowiem właściciel budynku mieszkalnego winien otrzymać pełną rekompensatę kosztów utworzenia w nim warunków zapewniających ochronę prze szkodliwymi dla zdrowia skutkami hałasu. Potencjalne podwyższenie standardu budynku jest również niejako kompensowane przez obniżenie atrakcyjności rynkowej wynikające z położenia w strefie, w której występują określone niedogodności.

Trzeba pamiętać, że ogólnie obowiązujące przepisy prawa budowlanego nie przewidują wobec inwestorów żadnych obowiązków i sankcji w razie niezapewnienia właściwego klimatu akustycznego budynku mieszkalnego. Źródłem powstania obowiązku odszkodowawczego jest wprowadzenie konieczności sprostania określonym wymogom przekraczającym obowiązujące w budynkach istniejących poza strefą ograniczonego użytkowania. Z tego względu koszty związane z zapewnieniem w budynkach powodów właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania.

Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Budynki powodów nie spełniają obowiązujących wymogów i nie zapewniają należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których łączne koszty biegły określił na kwotę 41 400 złotych. Zakres koniecznych do wykonania w tej mierze prac wynikał bezpośrednio z opinii Politechniki (...), natomiast biegły K. N., określił następczo ich wartość.

W związku z tym Sąd uznał, iż powodom przysługuje odszkodowanie w łącznej wysokości 136 600 złotych, przy czym w zakresie utraty wartości działki nr (...) objętej małżeńską wspólnością majątkową kwota 9100 złotych podlegała zasądzeniu na rzecz małżonków, natomiast pozostała część odszkodowania – 127 500 złotych podlegała zasądzeniu po połowie wg wielkości udziałów we współwłasności, czyli po 63 750 złotych na rzecz każdego z powodów.

O odsetkach od zasądzonego roszczenia Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je, zgodnie z żądaniem od dnia wniesieni powództwa dnia 16 kwietnia 2012 roku. Termin spełnienia świadczenia odszkodowawczego nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, jego wymagalność należy określać zgodnie z art. 455 k.c., a więc niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania zobowiązania. Zatem roszczenie odszkodowawcze staje się pieniężnym po skonkretyzowaniu jako żądania zapłaty określonej sumy. Opóźnienie w zapłacie po takim wezwaniu rodzi roszczenie o zasądzenie odsetek ustawowych, zgodnie z art. 481 § 1 k.c. Powodowie stosowne żądanie wystosowali do pozwanego jeszcze przed wytoczeniem powództwa. Żaden przepis ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku prawo o ochronie środowiska, (art. 129 – 136), która stanowi podstawę odpowiedzialności pozwanego, nie przewiduje konieczności ustalenia przez sąd wysokości odszkodowania. Wyrok sądu w tym zakresie nie ma charakteru konstytutywnego, nie jest zatem źródłem zobowiązania pozwanego do zapłaty, pozostaje nim ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Szkoda powstaje w dacie wejścia w życie uchwały wprowadzającej strefę ograniczonego użytkowania i w sprawie niniejszej brak jest podstaw do przyjęcia, że ustalona kwota odszkodowania odbiega w jakimkolwiek stopniu od wartości szkody właśnie z tej daty, co mogłoby stanowić podstawę zasądzenia odsetek od daty wyrokowania.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., stosownie do wyniku sprawy (powodowie wygrali sprawę w 65 %), zasądzając od pozwanego na rzecz powodów zwrot części poniesionych kosztów w wysokości 14 820 złotych. Całość kosztów to: wynagrodzenia pełnomocników obu stron - po 7 200 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 złotych (powodowie) opłata od pozwu 10 400 złotych (powodowie), zaliczka na wydatki biegłych - 11 501, 71 (powodowie), wydatki Skarb Państwa - Sąd Okręgowy w Sieradzu - 820,12 złotych.

O zwrocie wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa, Sąd orzekł
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. z 2010 roku, Dz. U. Nr 90, poz. 594 ze zm.), nakazując je pobrać od pozwanego (obciążenie to uwzględniono przy stosunkowym rozdzieleniu kosztów między stronami). Zgodnie bowiem z treścią art. 94 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Skarb Państwa nie ma obowiązku ponoszenia jedynie opłat sądowych, co nie dotyczy poniesionych w toku procesu wydatków.