Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) Sp. z o.o. w L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o wysokość zadłużenia z tytułu niezapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne

na skutek zażalenia odwołującej (...) Sp. z o.o. w L.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Koninie

z dnia 1 kwietnia 2014 r. sygn. akt III U 544/13

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2014r. Sąd Okręgowy w Koninie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w sprawie o sygn. III U 544/13:

- oddalił odwołanie Spółki (...) Sp. z o.o. w L., od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, II Oddział w P., z dnia 15 marca 2013r., znak (...) określającej wysokość zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne (pkt 1 wyroku);

- zasadził od odwołującej spółki na rzecz organu rentowego kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2 wyroku).

Na postanowienie zawarte w punkcie 2 powyższego wyroku zażalenie złożyła odwołująca spółka (...) Sp. z o.o. w L. reprezentowana przez Prezesa Zarządu A. P..

Skarżąca spółka w treści zażalenia podniosła, iż w toku sprawy spółka nie kwestionowała istniejącego zadłużenia, a odwołanie zostało wniesione wyłącznie w celu wykazania błędów postępowania organu rentowego popełnionych przed wydaniem decyzji, bowiem prowadzone postępowanie administracyjne zaskutkowało błędnym ustaleniem stanu faktycznego w sprawie. Nadto skarżąca podkreśliła, że w toku prowadzonego przez organ rentowy postępowania, organ ten nie zapewnił odwołującej spółce – reprezentowanej przez Zarząd w nowym składzie osobowym - możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym i wypowiedzenia się na jego temat oraz nie zapewnił jej możliwości złożenia ewentualnych wniosków dowodowych.

Tym samym zdaniem skarżącej, błędna była ocena Sądu I instancji, że odwołanie dotyczy wysokości stwierdzonego zobowiązania i że wynagrodzenie pełnomocnika strony przeciwnej – tj. organu rentowego, będącego radcą prawnym - powinno być ustalane na podstawie § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1349 ze zm.). Zdaniem odwołującej w niniejszej sprawie zachodzi uzasadniony przypadek, o którym mowa w art. 102 k.p.c., zatem odwołująca Spółka nie powinna być obarczana kosztami procesu.

Odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i odstąpienie od obciążania jej kosztami zastępstwa procesowego. Jako wniosek ewentualny skarżąca wskazała, iż orzeczenie o kosztach zastępstwa procesowego powinno być określone zgodnie z treścią § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Zażalenie odwołującej spółki nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny wskazuje, że postanowienie o kosztach zawarte w wyroku z dnia 1 kwietnia 2014r. zostało wydane zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu strony przegrywającej, wyrażoną w art. 98 k.p.c. oraz zgodnie z § 6 pkt 6 rozporządzenia ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1349 ze zm.). Nie ulega bowiem wątpliwości, że w przedmiotowej sprawie, tj. w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego stwierdzającej wysokość zobowiązania do zapłaty składek na fundusz ubezpieczeń społecznych, fundusz ubezpieczeń zdrowotnych, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i odsetek za zwłokę, a więc w sprawie gdzie w decyzji ustalona jest kwotowo wysokość zadłużenia, wynagrodzenie pełnomocnika upoważnionego do reprezentowania danej strony w sprawie jest ustalane na podstawie powyższych zasad.

Odnosząc się zaś do argumentów odwołującej, że z uwagi na to, iż spółka nie podważa zasadności stwierdzonego zadłużenia, a odwołanie miało na celu zwrócenie uwagi na naruszenie przepisów prawa administracyjnego, wskazać należy, że w przedmiotowym postępowaniu odwoławczym takie naruszenia nie są rozpatrywane przez sąd rozpoznający odwołanie. Podkreślić należy, że w momencie wniesienia odwołania od decyzji organu rentowego i przekazania tego odwołania do sądu, w sprawach ubezpieczeń społecznych wszczęte zostaje postępowanie cywilne, a nie postępowanie administracyjne. W postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zastosowanie znajdują przepisy kodeksu postępowania cywilnego, a nie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, w związku z czym nie ma możliwości badania w świetle przepisów tego kodeksu prawidłowości wydanej przez organ rentowy decyzji. Sąd ubezpieczeń społecznych - jako sąd powszechny - może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego jako przedmiotu odwołania. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie miała jednak miejsca. Wskazywane przez odwołującą wady spowodowane naruszeniem przepisów postępowania przed organem rentowym, pozostają zatem poza przedmiotem postępowania (vide: uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów określająca zasadę prawną, z dnia 3 marca 2011 r., sygn. I UZP 3/10, OSNP 2011/17-18/233, Prok.i Pr.-wkł. 2012/6/33, www.sn.pl, LEX nr 738185, Biul.SN 2011/3/25, podobnie postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2011 r., sygn. II UZP 8/11, OSNP 2012 r., nr 19-20, poz. 252, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. III AUa 3285/13, LEX nr 1425401, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 października 2013 r., sygn. III AUa 1147/13, LEX nr 1409110). Wskazane orzecznictwo sygnalizuje, że w postępowaniu cywilnym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych sąd orzeka o prawach lub obowiązkach stron na podstawie przepisów prawa materialnego. Sąd ten dokonuje merytorycznej, a więc uwzględniającej przepisy prawa materialnego kontroli prawidłowości aktu organów rentowych, natomiast wady decyzji wynikające z naruszeń przepisów postępowania przed organem rentowym pozostają zasadniczo poza zakresem jego rozpoznania. Konsekwentnie, podstawą rozstrzygnięcia sądowego mogą być zasadniczo tylko przepisy prawa materialnego
(i ewentualnie postępowania cywilnego), a nie przepisy procedury administracyjnej. Zatem naruszenia wskazane przez odwołującą, niebędące wadami formalnymi decyzji administracyjnej dyskwalifikującymi ją w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego jako przedmiotu odwołania, nie mają wpływu na ważność decyzji organu rentowego.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy także, że wbrew temu, co twierdzi skarżący, Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku odniósł się do wszystkich argumentów podniesionych w treści odwołania i nie można stwierdzić, że Spółka (...) Sp. z o.o. była w jakikolwiek sposób pozbawiona możliwości przedstawienia dowodów na potwierdzenie wskazanych w odwołaniu faktów. Wszelkie nowe dowody i zarzuty mogła, bowiem podnosić w trakcie prowadzonego postępowania sądowego. O swoich prawach i obowiązkach w tym zakresie, wynikających z treści art. 6 k.p.c., 207 § 1-7 k.p.c., art. 217 k.p.c. i 230 k.p.c. spółka została pouczona wraz z pierwszym doręczeniem zawiadomienia o posiedzeniu sądu. Tymczasem w toku prowadzonego postępowania przed sądem pierwszoinstancyjnym odwołująca spółka zachowała całkowicie bierną postawę w zakresie składania wniosków dowodowych, mających uzasadnić wadliwość wydanej przez organ rentowy decyzji.

Skarżąca, jak sama twierdzi, nie kwestionuje faktu, iż spółka jest dłużnikiem organu rentowego z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, a jedynie kwestionuje wysokość tej należności, która – jak wskazuje spółka – została ustalona na podstawie błędnych ustaleń faktycznych. W toku postępowania sądowego nie przedstawiła jednak żadnych dowodów mogących odmiennie wpłynąć na ustalony w sprawie stan faktyczny i tym samym na ostateczną treść decyzji organu rentowego, którą Sąd I instancji w toku postępowania może zmieniać, jeśli doszłoby do nieprawidłowego zastosowania, bądź nieprawidłowej interpretacji przepisów prawa materialnego.

Sąd Apelacyjny pragnie wskazać, że nie uszło także jego uwadze, iż skarżąca spółka wbrew temu co twierdzi, miała możliwość zapoznania się z materiałem dowodowym zgromadzonym przez organ rentowy. O swoich uprawnieniach została poinformowana przez organ rentowy pismem z dnia 27 lutego 2013r. zgodnie z art. 10b § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 kodeks postępowania administracyjnego w zw. z art. 123 z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zatem spółka została zawiadomiona o zakończeniu postępowania dowodowego i spółce został wyznaczony 7 dniowy termin do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie. Z powyższego prawa spółka nie skorzystała.

Ubocznie wskazać należy także, że podniesione argumenty okoliczności odnośnie nieuregulowanych wewnętrznych stosunków w spółce pozostają bez wpływu na wysokość istniejącego zadłużenia. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako osoba prawna reprezentowana jest przez swój organ – Zarząd – powołany na zasadach określonych w kodeksie spółek handlowych. Kwestie wewnętrznych sprzeczności, zmiany osobowe w zarządzie i wynikające z tego powodu waśnie nie mają wpływu na ciągłość bytu prawnego, jakim jest sama spółka, która mimo wszystko nadal musi wykonywać swoje statutowe i ustawowe obowiązki.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż wniosek odwołującej o odstąpienie na zasadzie art. 102 k.p.c. od obciążania spółki kosztami zastępstwa procesowego nie zasługuje na uwzględnienie, zwłaszcza, że instytucja odstąpienia od obciążania strony przegrywającej kosztami procesowymi znajduje zastosowanie wyłącznie w sytuacjach szczególnych. Skarżąca spółka nie wykazała i nie uargumentowała natomiast w sposób wystarczający, że w jej przypadku należy zastosować tę szczególną instytucję.

Jednocześnie, z uwagi na to, iż, jak wskazano powyżej, mamy do czynienia z ustaloną konkretnie kwotowo wysokością danego zobowiązania, nie znajdzie w przedmiotowej sprawie również zastosowanie wskazany przez odwołującą § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.

Z uwagi na powyższe, Sąd Apelacyjny uznając zażalenie za bezzasadne, oddalił je na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.