Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Barbara Żukowska

Protokolant Jolanta Kopeć

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2014r.

sprawy G. P.

obwinionego z art. 86 § 1 kw

z powodu apelacji, wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu

z dnia 9 lipca 2014 r. sygn. akt II W 200/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec obwinionego G. P.,

II.  zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki w kwocie 50 złotych i opłatę w kwocie 50 złotych.

Sygn. akt VI Ka 512/14

UZASADNIENIE

G. P. był obwiniony o to, że:

w dniu 23 lutego 2013r. na autostradzie (...) na wysokości 18-go kilometra, kierując pojazdem ciężarowym marki R. (...) o nr. rej. (...) z naczepą marki K. o nr. rej. (...), spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie dostosował prędkości do warunków panujących na drodze w wyniku czego uderzył w przydrożne barierki powodując ich uszkodzenie, czym działał na szkodę (...). W Pojeździe marki R. (...) uszkodzeniu uległ przód pojazdu, a w naczepie marki K. uszkodzeniu uległa jej tylna część na szkodę firmy (...) S.j.

tj. o czyn z art. 97 k.w. w zw. z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1994r. prawo o ruchu drogowym;

Sąd Rejonowy w Bolesławcu wyrokiem z dnia 9 lipca 2014r. (sygn.. akt IIW 200/13):

I.  uznał obwinionego G. P. za winnego tego, że o godzinie 6:42 dnia 23 lutego 2013r. kierując zespołem pojazdów składających się z ciągnika siodłowego marki R. (...) o nr. rej. (...) z naczepą marki K. o nr. rej. (...) na wysokości 18 km autostrady (...) w kierunku W. i dojeżdżając do zjazdu z tej autostrady, nie zachował szczególnej ostrożności w ruchu drogowym, bowiem podczas wykonywania manewru zmiany pasa ruchu z zewnętrznego na wewnętrzny nie dostosował prędkości zestawu do panujących warunków drogowych i poruszając się na śliskiej nawierzchni z prędkością wynoszącą 90 km/h, a zatem przekraczającą o 10 km/h prędkość administracyjnie dopuszczalną, utracił na śliskiej nawierzchni panowanie nad zespołem pojazdów i uderzył nim w barierkę ochronną oddzielającą obie jezdnie, co doprowadziło do tego, że zespół pojazdów ustawił się prostopadle do osi jezdni całkowicie tamując na niej ruch, czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym dla innych kierujących poruszających się w tym samym kierunku, w tym m.in. M. S., którzy zmuszeni byli do gwałtownego hamowania w celu uniknięcia uderzenia w zespół pojazdów, jak również doprowadził do powstania szkody w mieniu w postaci uszkodzenia barierek ochronnych i ciągnika siodłowego wraz z naczepą działając na szkodę odpowiednio (...)Oddziału we W. oraz W. Usługi (...) sp.j. w R.,

tj. wykroczenia z art. 86§1 k.w.

i za to na podstawie art. 86§1 k.w. skazał go na karę 500zł (pięciuset złotych) grzywny;

II.  na podstawie art. 118§1 i 3 k.p.s.w. obciążył obwinionego zryczałtowanymi wydatkami postępowania w wysokości 100zł oraz kosztami sporządzenia opinii biegłego w łącznej kwocie 2.166,75zł, zaś na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych wymierzył mu opłatę w wysokości 50zł.

Powyższy wyrok zaskarżony został w całości apelacją obrońcy obwinionego.

I.  Obrońca w apelacji zarzucił:

1.  obrazę przepisów postpowania mogącą mieć wpływ na jego treść, tj. art. 4 kpk i art. 7 kpk w zw. z art. 8 kpw polegającą na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów poprzez dokonanie dowolnej i nieobiektywnej oceny dowodu w postaci wyjaśnień obwinionego G. P. i uznaniu, że obwiniony dopuścił się wymienionych we wniosku o ukaraniu naruszeń prawa o ruchu drogowym, w sytuacji gdy prawidłowa ocena zebranych dowodów, w szczególności wyjaśnień obwinionego i zeznań świadka M. S. prowadzą do wniosku, że G. P. nie naruszył swoim działaniem przepisów prawa o ruchu drogowym;

2.  obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na jego treść, tj. art. 4 kpk i art. 7 kpk w zw. z art. 8 kpw polegającą na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów poprzez dokonanie dowolnej i nieobiektywnej oceny dowodu w postaci zeznań świadka M. S. i uznaniu, że obwiniony dopuścił się wymienionych we wniosku o ukaranie naruszeń prawa o ruchu drogowym, w sytuacji gdy prawidłowa ocena zebranych dowodów, w szczególności wyjaśnień obwinionego, zeznań świadka M. S., prowadzą do wniosku, że G. P. nie naruszył swoim działaniem przepisów prawa o ruchu drogowym,

II.  Na podstawie art. 438 pkt 3 kpk:

3.  błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia polegający na uznaniu, iż znak ostrzegawczy A32 „oszronienie jezdni” zobowiązuje do ograniczenia prędkości i tym samym obwiniony nie zachował należytej ostrożności nie redukując prędkości natomiast znak jak wskazuje nazwa jest znakiem ostrzegawczym, nie wiążącym się z obowiązkowym korygowaniem prędkości,

4.  błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia polegający na uznaniu, iż obwiniony wykonywał zmiany pasa ruchu w sposób niedozwolony podczas gdy z dowodów zebranych w sprawie, w szczególności wyjaśnień obwinionego i zeznań świadka M. S. wynika, iż obwiniony wykonał manewr obronny unikając zderzenia z samochodem osobowym próbującym wymusić pierwszeństwo przy wjeździe na autostradę,

5.  błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia polegający na uznaniu, iż obwiniony miał wpływ na przyczyny, które doprowadziły do kolizji i przyczyną utraty stabilności jazdy była niewłaściwa taktyka lub technika jazdy obwinionego, podczas gdy z dowodów zebranych w sprawie, wynika, iż reakcja obwinionego była reakcją obronną na zastaną sytuację, natomiast hamowanie w sytuacji występującego oblodzenia jezdni nie powoduje wytracania prędkości,

6.  błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia polegający na uznaniu, iż oblodzenie jezdni na odcinku węzła G. nie mogło stanowić zaskoczenia dla obwinionego, podczas gdy z zebranego materiału dowodowego, wyjaśnień obwinionego, zeznań świadków: M. S., R. U., M. W., T. K. oraz pisemnej informacji (...) wynika, że autostrada (...) na odcinku węzła G. była oblodzona z powodu wypadku w nocy z 22/23 lutego 2013 r. nadto nie było żadnych informacji o oblodzeniu z powodu awarii łączności światłowodowej, natomiast obwiniony sprawdził stan nawierzchni przy wjeździe na autostradę w Z..

Stawiając powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie G. P. od popełnienia przypisanego mu czynu ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Bolesławcu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zawarte w apelacji zarzuty i sformułowane wnioski nie są zasadne.

Sąd Rejonowy rozpoznając przedmiotową sprawę nie dopuścił się mogącej mieć wpływ na treść wyroku obrazy przepisów postępowania, zwłaszcza wskazanych w apelacji przepisów art. 4 kpk i art. 7 kpk, a w konsekwencji błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zapadłego wobec G. P. wyroku.

Na wstępnie podkreślić należy, iż nie może samoistnie stanowić zasadnego zarzutu apelacyjnego obraza przepisu art. 4 kpk, formułującego ogólną zasadę procesową, realizacja której następuje poprzez stosowanie szczegółowych przepisów proceduralnych. Oznacza to, że zarzut naruszenia zasady obiektywizmu uznany może być za trafny wyłącznie wówczas, gdy skarżący wykaże naruszenie w toku orzekania przepisów gwarantujących przestrzeganie tej zasady, we wniesionej apelacji obrońca tego nie uczynił.

Przeprowadzona w postępowaniu odwoławczym kontrola postępowania Sądu I instancji świadczy, iż Sąd ten w sposób pełny i wyczerpujący zebrał dowody w przedmiotowej sprawie oraz dokonał ich wszechstronnej i wnikliwej oceny, uwzględniając przy tym dyrektywy oceny swobodnej określone w przepisie art. 7 kpk, rozważając okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść obwinionego G. P.. Sprawozdanie z analizy zebranych w sprawie dowodów zaprezentowane zostało w bardzo szczegółowym pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, które logicznie, a zatem przekonująco wyjaśnia, które dowody i dlaczego stały się podstawą ustalenia sprawstwa i winy obwinionego w popełnieniu przypisanego mu czynu, a które i dlaczego Sąd Rejonowy uznał za niewiarygodne. Przedstawiony w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku tok rozumowania i wnioskowania Sądu I instancji jest zgodny z treścią dowodów, zgodny z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy, doświadczeniem życiowym i – wbrew zarzutom apelacji – nie wykracza poza granice przyznanej sądowi swobody.

Wywody apelacji obrońcy G. P. sprowadzają się de facto do bezpodstawnej polemiki z ustaleniami Sądu Rejonowego wynikającymi z realizacji jego uprawnień do swobodnej oceny dowodów. W sytuacji, gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynikają różne wersje zdarzenia (obrońca w apelacji eksponuje wersję zdarzeń wynikającą z wyjaśnień obwinionego i zeznań świadka M. S.), to obowiązkiem sądu orzekającego jest dokonanie ustaleń faktycznych właśnie w oparciu o swobodnie (nie dowolnie) dokonaną ocenę dowodów.

Apelujący obrońca mimo, iż w apelacji podnosi zarzut obrazy przepisu art. 7 kpk nie wykazał jednak poprzez przytoczenie rzeczowych i przekonujących argumentów na czym konkretnie miałoby polegać naruszenie przez Sąd I instancji wskazano przepisu a ocenie dokonanej przez ten sąd wyłącznie przeciwstawia własną ocenę, w szczególności dowodów z wyjaśnień obwinionego i zeznań świadka M. S., przedstawia w apelacji własną ocenę przeprowadzonych w sprawie dowodów, wyprowadza własne wnioski. Skarżący, powtarzając w głównej mierze okoliczności składające się na linię obrony G. P. prezentowaną w toku postępowania pierwszoinstancyjnego, przedstawił – jak już wskazano – własną ocenę dowodów ignorując jednak całokształt ujawnionego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd Rejonowy natomiast bardzo szczegółowym rozważaniom poddał wszystkie istotne w sprawie dowody, przeprowadził bardzo wnikliwą ocenę wyjaśnień obwinionego, zeznań świadków, dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków komunikacyjnych i mechanoskopijnych badań pojazdów (pisemnej i uzupełniającej ustnej złożonej w toku rozprawy głównej), dowodów świadczących o warunkach panujących na drodze w krytycznym czasie. Raz jeszcze podkreślić należy, iż zaprezentowana przez Sąd Rejonowy analiza jest bardzo szczegółowa a wynikłe z tejże analizy wnioski przekonujące.

Bardzo szczegółowo zatem i logicznie Sąd Rejonowy wykazał, w jakiej części wyjaśnienia obwinionego ocenił jako wiarygodne oraz dlaczego uznał, iż niewiarygodnie ów relacjonował okoliczności będącego przedmiotem sprawy zdarzenia. Szczegółowo i logicznie odniósł się sąd meriti do dowodu z zeznań świadków M. S. i brak jest podstaw by stwierdzić, iż ocena tegoż dowodu jest dowolna. Zarówno dowód z wyjaśnień obwinionego i wspierających te wyjaśnienia zeznań M. S. ocenione zostały zgodnie z ich treścią, dostrzeżonym i uwypuklonym brakiem stanowczości w relacjach tychże osób, w kontekście wniosków wynikłych z zarejestrowanej treści rozmów telefonicznych M. S. z zastępcą dyżurnego KPP w B. tuż po zaistniałej kolizji a nadto w kontekście opinii biegłego rekonstruującego przedmiotowe zdarzenie. Bardzo szczegółowo odniósł się Sąd Rejonowy do dowodu z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków komunikacyjnych. Zaprezentowana w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku analiza i ocena tegoż dowodu nie zezwala na skuteczne zakwestionowanie wyciągniętych wniosków a zatem, iż powodem wykonanego przez G. P. manewru zmiany pasa ruchu nie był fakt wjazdu samochodu osobowego na prawy pas autostrady, jako że podawana przez obwinionego wersja zdarzeń była fizykalnie niemożliwa a rzeczywistą przyczyną zdarzenia, była brawurowa (niedostosowana do panujących warunków drogowych) jazda obwinionego i wykonany bez zachowania szczególnej ostrożności manewr zmiany pasa ruchu, co doprowadziło do utraty stateczności kierowanego przezeń zespołu pojazdów. Obrońca w apelacji krótko odniósł się do bardzo szczegółowego dowodu z opinii biegłego, przy czym podniesione argumenty i twierdzenia są nieprzekonujące.

W kontekście tejże opinii i analizy tego dowodu przeprowadzonej w postępowaniu pierwszoinstancyjnym nieuprawnione a także niezrozumiałe jest twierdzenie apelującego, iż …”biegły przyjął własne założenia, wersję, która jest sprzeczna ze źródłami osobowymi, co ją dyskwalifikuje.”

Raz jeszcze wskazać należy, iż obrońca prezentując własną ocenę poszczególnych dowodów nie wykazał w przekonujący sposób, że przy ocenie Sądu I instancji doszło do błędów natury faktycznej, logicznej albo, że ocena ta jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy. Co więcej, obrońca wręcz ignoruje całokształt ujawnionego w sprawie materiału dowodowego, w sposób wybiórczy i skrótowy eksponuje w apelacji wyłącznie określone dowody.

Lektura uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego nie pozostawia wątpliwości jakie dowody i dlaczego stanowiły podstawę dokonanych w przedmiotowej sprawie ustaleń faktycznych przyjętych następnie za podstawę zapadłego wobec G. P. orzeczenia. W żadnym razie Sąd Rejonowy nie potraktował w sposób bezkrytyczny przeprowadzonych dowodów, rozważył je starannie i wnikliwie a wyprowadzone wnioski znalazły pełną aprobatę sądu odwoławczego, który nie stwierdził w rozumowaniu tego Sądu żadnych błędów.

Podjęta przez obrońcę obwinionego próba podważenia słuszności dokonanych w postępowaniu pierwszoinstancyjnym ocen i opartych o te oceny ustaleń faktycznych jest niezasadna.

W orzecznictwie trafnie podnosi się, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się – jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie – do odmiennej oceny materiału dowodowego, lecz powinien polegać na wykazaniu, jakich to uchybień dopuścił się sąd I instancji w przeprowadzonej przez siebie ocenie. Sama tylko możliwość przeciwstawienia ustaleniom dokonanym w postępowaniu pierwszoinstancyjnym odmiennego poglądu nie świadczy, iż sąd meriti popełnił błąd. Dla skuteczności zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych niezbędne jest nie tylko wskazanie wątpliwości co do ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający merytorycznie ale i wykazanie konkretnych uchybień w ocenie materiału dowodowego, jakich dopuścił się sąd wyrokując w sprawie.

Reasumując Sąd Okręgowy stwierdza, że ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny w przedmiotowej sprawie, wbrew twierdzeniom apelującego obrońcy, znajduje oparcie w prawidłowo dokonanej analizie i ocenie całokształtu materiału dowodowego przeprowadzonego i ujawnionego w toku rozprawy głównej, po rozważeniu okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść obwinionego G. P..

Prawidłowo ustalone przez Sąd Rejonowy okoliczności nie pozostawiają żadnych wątpliwości co do trafności przyjętej w wyroku kwalifikacji prawnej przypisanego obwinionemu wykroczenia.

Nie znalazł sąd odwoławczy również podstaw do kwestionowania rodzaju i wymiaru wymierzonej obwinionemu kary grzywny. W pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy szczegółowo ustalił i ocenił okoliczności istotne w procesie orzekania o karze.

Nie znajdując w apelacji obrońcy jakichkolwiek podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku zgodnie z wnioskiem apelującego, bądź do uchylenia tegoż wyroku i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego jej przeprowadzenia Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok – jako prawidłowy – utrzymał w mocy.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 627§1 kpk i w zw. z art. 119 kpow.

wyk. uk.