Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 2 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Pabianicach w sprawie o sygn. akt I Ns 914/11 z wniosku M. C. z udziałem (...) Spółki Akcyjnej Oddział Ł. – Miasto oraz S. S., M. S. i L. S. o ustanowienie służebności przesyłu:

1.  obciążył na rzecz (...) Spółki Akcyjnej Oddział Ł. - Miasto nieruchomość położoną w K. przy ulicy (...) o powierzchni 3,35 ha, objętą księgą wieczystą (...) stanowiącą współwłasność M. C., S. S., M. S. i L. S. służebnością przesyłu energii elektrycznej średniego napięcia za pomocą linii przesyłowej średniego napięcia, w celu umożliwienia korzystania z tego urządzenia zgodnie z jego przeznaczeniem, przebieg której to służebności uwidoczniony jest na mapie biegłego geodety B. D. L.ks.rob 280- (...);

2.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej Oddział Ł. - Miasto na rzecz L. S., M. S., M. C. kwoty po 519,32 zł płatne w terminie do dnia 31 grudnia 2013 roku z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności;

3.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej Oddział Ł. - Miasto na rzecz S. S. kwotę 934,79 zł płatną w terminie do dnia 31 grudnia 2013 roku z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności;

4.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej Oddział Ł. - Miasto na rzecz L. S. kwotę 250 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

5.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej Oddział Ł. - Miasto na rzecz M. C. kwotę 940 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

6.  oddalił wniosek w pozostałej części.

Apelację od powyższego postanowienia wywiódł uczestnik postępowania (...) Spółka Akcyjna Oddział Ł. – Miasto, zaskarżając orzeczenie w części, tj. w zakresie punktów 2 i 3, w zakresie, w jakim Sąd pierwszej instancji ustalił termin płatności przez uczestnika na rzecz pozostałych uczestników: L. S., M. S., M. C. oraz L. S. -wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu na dzień 31 grudnia 2013 roku.

Apelujący zarzucił Sądowi Rejonowemu błędne ustalenie terminu spełnienia świadczenia przez uczestnika. Skarżący wskazał, iż w jego ocenie rozstrzygnięcie Sądu w zakresie ustanowienia służebności przesyłu ma charakter konstytutywny i powinno być skuteczne od dnia uprawomocnienia się postanowienia ustanawiającego służebność. W rezultacie wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności także powinno być wymagalne od chwili uprawomocnienia się tego postanowienia. Uczestnik podniósł także, iż Sąd Rejonowy w sposób sprzeczny z art. 328 § 2 k.p.c. nie wyjaśnił w uzasadnieniu postanowienia, dlaczego zasądził przedmiotowe wynagrodzenie od dnia 31 grudnia 2013 roku, co również w ocenie skarżącego powoduje, że rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji nie poddaje się kontroli instancyjnej. Apelujący wskazał ponadto, iż Sąd Rejonowy w zakresie określenia powyższego terminu płatności wyszedł ponad żądanie uczestników, bowiem nie żądali oni zasądzenia odsetek, od tej daty, która została wskazana w zaskarżonym postanowieniu.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę lub uchylenie i przekazanie do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji punktów 2 i 3 postanowienia z dnia 2 grudnia 2013 roku w zakresie określenia terminu płatności wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu zażaleniowym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje.

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

W swojej apelacji skarżący powołuje się na konstytutywny charakter postanowienia Sądu ustanawiającego służebność przesyłu celem wykazania, że z racji na taki właśnie charakter orzeczenia wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności powinno być, podobnie jak rozstrzygniecie uwzględniające wniosek o ustanowienie służebności, wymagalne od chwili uprawomocnienia się tego postanowienia, a nie zaś od dowolnie przyjętej przez Sąd pierwszej instancji daty następującej jeszcze przed uprawomocnieniem się postanowienia. Argumentacja ta w świetle okoliczności rozpoznawanej sprawy nie jest trafna.

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga fakt, iż nie sposób jest kwestionować stanowiska skarżącego, zgodnie z którym rozstrzygnięcie Sądu w zakresie ustanowienia służebności przesyłu ma charakter konstytutywny. W sytuacji bowiem, gdy właściciel nieruchomości, czy też – jak miało to miejsce w rozpoznawanej sprawie – przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, do jej ustanowienia może dojść w trybie sądowym, w którym właściciel nieruchomości może również dochodzić zasądzenia na jego rzecz odpowiedniego wynagrodzenia za ustanowienie służebności. W takiej sytuacji zarówno przesłanki ustanowienia służebności jak i wysokość należnego wynagrodzenia podlegają ocenie Sądu, który orzekając ostatecznie w sposób pozytywny w przedmiocie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu i określając wysokość wynagrodzenia z tytułu ustanowienia tej służebności, winien również, poza określeniem początkowego terminu biegu odsetek w razie uchybienia terminowi zapłaty przedmiotowego wynagrodzenia przez przedsiębiorstwo przesyłowe, określić sam termin zapłaty wynagrodzenia, które właśnie z racji na konstytutywny charakter orzeczenia w przedmiocie ustanowienia służebności płatne może być dopiero po upływie określonego czasu po wydaniu postanowienia w tym zakresie. Z powyższego wynika, iż Sąd Rejonowy uwzględniając wniosek o ustanowienie służebności przesyłu władny był w niniejszej sprawie określić także termin zapłaty tegoż wynagrodzenia przez (...) Spółkę Akcyjną Oddział Ł. – Miasto, który to termin ostatecznie przypadał po upływie czterech tygodni od dnia ogłoszenia orzeczenia, tj. w dniu 31 grudnia 2013 roku. W tym też kontekście wydaje się być niezasadną argumentacja skarżącego, iż skoro postanowienie o ustanowieniu służebności przesyłu ma charakter konstytutywny i wywołuje skutek od dnia jego uprawomocnienia się, to również te same reguły należy odnieść do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Jeżeli bowiem uczestnik postępowania będący przedsiębiorstwem przesyłowym kwestionowałby fakt ustanowienia służebności przesyłu, czy fakt ustalenia wynagrodzenia z tytułu ustanowienia tej służebności, bądź wysokość tegoż wynagrodzenia, czy też termin jego zapłaty, to winien się on również liczyć z tym, iż wnosząc ewentualny środek zaskarżenia i odmawiając zapłaty należnego wynagrodzenia naraża się, w razie nieuwzględnienia wniesionego przez niego środka odwoławczego przez Sąd drugiej instancji, na konieczność zapłacenia obok kwoty głównej zasądzonej w skarżonym orzeczeniu, także odsetek za opóźnienie.

W rozpoznawanej sprawie argumentacja skarżącego pozbawiona jest jakiejkolwiek słuszności również z innych względów. Należy bowiem zauważyć, iż uczestnik postępowania (...) Spółka Akcyjna Oddział Ł. – Miasto nie kwestionował w swoim środku zaskarżenia faktu ustanowienia przez Sąd Rejonowy służebności przesyłu. Apelujący nie polemizował również z faktem obciążenia go obowiązkiem zapłaty na rzecz wnioskodawczyni oraz pozostałych uczestników postępowania wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, jak i nie podjął polemiki z samą wysokością tegoż wynagrodzenia ustaloną przez Sąd pierwszej instancji. Uczestnik wyraźnie zaś wskazał w swojej apelacji, iż zakresem zaskarżenia obejmuje jedynie punkty 2 i 3 postanowienia i to nie w całości, a jedynie w zakresie określenia terminu płatności wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Powyższe pozwala zatem na stwierdzenie, iż w odniesieniu do samej wysokości wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności, która nie była objęta zakresem zaskarżenia, postanowienie Sądu Rejonowego stało się prawomocne z upływem czternastu dni od dnia doręczenia uczestnikowi odpisu postanowienia wraz z uzasadnieniem, co miało miejsce w dniu 20 stycznia 2014 roku. Gdyby jednak uczestnik, zgadzając się z rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego tak co do ustanowienia służebności przesyłu, jak i co do wysokości zasądzonego wynagrodzenia, zrezygnował z zaskarżenia tegoż orzeczenia w jakiejkolwiek części, to postanowienie to byłoby prawomocne w całości już od dnia 24 grudnia 2013 roku, a więc jeszcze przed terminem płatności zasądzonego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

W świetle powyższego, a w szczególności wobec faktu, iż uczestnik (...) Spółka Akcyjna Oddział Ł. – Miasto nie kwestionował samego faktu zasądzenia na rzecz wnioskodawczyni oraz pozostałych uczestników wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności, jak również nie polemizował z ustaloną wysokością tegoż wynagrodzenia, to na obecnym etapie sprawy kwestionowanie przez uczestnika jedynie wskazanego w zaskarżonym postanowieniu terminu zapłaty wynagrodzenia pozbawione jest jakiegokolwiek logicznego wytłumaczenia.

Przedstawiona wyżej argumentacja przesądza również o nietrafności podniesionego w apelacji zarzutu uchybienia prze Sąd Rejonowy dyspozycji art. 321 k.p.c. poprzez zasądzenie na rzecz wnioskodawczyni i pozostałych uczestników postępowania odsetek od daty, która nie została przez nich wskazana we wniosku. Skoro bowiem, jak powyżej wskazano, Sąd Rejonowy w okolicznościach rozpoznawanej sprawy miał podstawy do tego aby określić termin zapłaty wynagrodzenia wynoszący cztery tygodnie od dnia wydania postanowienia, to również data 31 grudnia 2013 roku mogła zostać przez Sąd pierwszej instancji oznaczona jako początkowa data biegu odsetek za opóźnienie.

Odnosząc się na końcu do zarzutu naruszenia dyspozycji art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie przez Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu postanowienia przyczyn, dla których Sąd ten zasądził wynagrodzenie od dnia 31 grudnia 2013 roku, należy stwierdzić, iż również powyższy zarzut okazał się chybiony. Wbrew bowiem stanowisku skarżącego uzasadnienie zaskarżonego wyroku, mimo iż istotnie Sąd Rejonowy do powyższej kwestii nie odniósł się w sposób wyraźny, nie było dotknięte brakami tego typu, iż nie można było odczytać sfery motywacyjnej orzeczenia, a tylko w takim wypadku zarzut naruszenia powołanego wyżej przepisu ustawy uznaje się w świetle aktualnego orzecznictwa sądów za skuteczny.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił apelację.