V CZ 11/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-09-2013
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 11/10
POSTANOWIENIE
Dnia 18 marca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
w sprawie z wniosku K. C., B. W., E. B., Z. B. i M. C.
przy uczestnictwie L. B., I. H., G. W., J. H. i E. M.
o stwierdzenie zasiedzenia służebności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 18 marca 2010 r.,
zażalenia uczestnika L. B.
na postanowienie Sądu Okręgowego w B.
z dnia 20 października 2009 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w B. postanowieniem z dnia 20 października 2009 r. odrzucił
skargę L.-B. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem
tego Sądu z dnia 26 stycznia 2001 r. w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia służebności.
Sąd Okręgowy wyjaśnił, że podstawą skargi jest nieważność postępowania na skutek
braku należytej reprezentacji L.-B. oraz ujawnienie nowego dowodu wcześniej
nieznanego w sprawie. Co do pierwszej podstawy, Sąd Okręgowy stwierdził, że
uzasadnienie skargi nie zawiera wskazania żadnych okoliczności faktycznych. Druga
podstawa wiąże się z tym, że, zdaniem skarżącego, wyrok został wydany za pomocą
2
przestępstwa, ponieważ wnioskodawcy złożyli fałszywe zeznania (art. 403 pkt 2 k.p.c.).
Sąd Okręgowy podkreślił, że według art. 408 k.p.c., po upływie 5 lat od
uprawomocnienia się wyroku nie można żądać wznowienia postępowania, chyba że
strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana, co
nie miało miejsca w niniejszej sprawie.
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego pełnomocnik skarżącego
wniósł o uchylenie postanowienia, o wszczęcie i przeprowadzenie postępowania oraz
zasądzenie kosztów postępowania, wyjaśniając, że skarżący od wielu lat pozostaje pod
stałą opieką psychiatryczną, co było widoczne dla Sądu i uczestników postępowania.
Stan ten pozbawiał go możliwości działania w postępowaniu, w którym powinien być
reprezentowany przez ustanowionego przez sąd kuratora.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W uzasadnieniu kwestionowanego postanowienia wskazano wyraźnie,
że przyczyna odrzucenia skargi o wznowienie nie polegała na tym, że Sąd
merytorycznie rozważał, czy rzeczywiście strona była pozbawiona reprezentacji. Sąd
Okręgowy uznał, że skarga nie była oparta na ustawowej podstawie, co spowodowało
jej odrzucenie. Skarżący bowiem jedynie odwołał się do podstawy wznowienia
określonej w art. 401 pkt 2 k.p.c., jednakże nie wskazał żadnych dowodów
świadczących o istnieniu tej podstawy. Takie stanowisko Sądu Okręgowego jest
prawidłowe. Zgodnie bowiem z rozkładem ciężaru dowodu uregulowanym w art. 6 k.c.,
skarżący musi udowodnić istnienie wskazywanych przez siebie okoliczności. Nie jest
zatem wystarczające jedynie powołanie się na występowanie w sprawie przesłanki
uzasadniającej wznowienie postępowania, lecz wnoszący skargę o wznowienie
postępowania musi wykazać istnienie takiej przesłanki. Z jednolitego orzecznictwa Sądu
Najwyższego wynika, że sąd bada, czy twierdzenia zamieszczone w skardze stanowią
ustawową podstawę wznowienia postępowania, jeżeli bowiem wskazana podstawa w
rzeczywistości nie występuje, skarga podlega odrzuceniu na podstawie art. 410 § 1
k.p.c. Podobnie podlega odrzuceniu skarga o wznowienie postępowania, jeżeli w
okolicznościach konkretnej sprawy sprecyzowana przez stronę podstawa nie zostanie
przez sąd stwierdzona. Odrzucenie skargi o wznowienie postępowania nie może
natomiast nastąpić w wypadku, gdy podstawa wznowienia istnieje, ale jest
merytorycznie nieuzasadniona. Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji
(art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 18 marca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
w sprawie z wniosku K. C., B. W., E. B., Z. B. i M. C.
przy uczestnictwie L. B., I. H., G. W., J. H. i E. M.
o stwierdzenie zasiedzenia służebności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 18 marca 2010 r.,
zażalenia uczestnika L. B.
na postanowienie Sądu Okręgowego w B.
z dnia 20 października 2009 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w B. postanowieniem z dnia 20 października 2009 r. odrzucił
skargę L.-B. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem
tego Sądu z dnia 26 stycznia 2001 r. w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia służebności.
Sąd Okręgowy wyjaśnił, że podstawą skargi jest nieważność postępowania na skutek
braku należytej reprezentacji L.-B. oraz ujawnienie nowego dowodu wcześniej
nieznanego w sprawie. Co do pierwszej podstawy, Sąd Okręgowy stwierdził, że
uzasadnienie skargi nie zawiera wskazania żadnych okoliczności faktycznych. Druga
podstawa wiąże się z tym, że, zdaniem skarżącego, wyrok został wydany za pomocą
2
przestępstwa, ponieważ wnioskodawcy złożyli fałszywe zeznania (art. 403 pkt 2 k.p.c.).
Sąd Okręgowy podkreślił, że według art. 408 k.p.c., po upływie 5 lat od
uprawomocnienia się wyroku nie można żądać wznowienia postępowania, chyba że
strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana, co
nie miało miejsca w niniejszej sprawie.
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego pełnomocnik skarżącego
wniósł o uchylenie postanowienia, o wszczęcie i przeprowadzenie postępowania oraz
zasądzenie kosztów postępowania, wyjaśniając, że skarżący od wielu lat pozostaje pod
stałą opieką psychiatryczną, co było widoczne dla Sądu i uczestników postępowania.
Stan ten pozbawiał go możliwości działania w postępowaniu, w którym powinien być
reprezentowany przez ustanowionego przez sąd kuratora.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W uzasadnieniu kwestionowanego postanowienia wskazano wyraźnie,
że przyczyna odrzucenia skargi o wznowienie nie polegała na tym, że Sąd
merytorycznie rozważał, czy rzeczywiście strona była pozbawiona reprezentacji. Sąd
Okręgowy uznał, że skarga nie była oparta na ustawowej podstawie, co spowodowało
jej odrzucenie. Skarżący bowiem jedynie odwołał się do podstawy wznowienia
określonej w art. 401 pkt 2 k.p.c., jednakże nie wskazał żadnych dowodów
świadczących o istnieniu tej podstawy. Takie stanowisko Sądu Okręgowego jest
prawidłowe. Zgodnie bowiem z rozkładem ciężaru dowodu uregulowanym w art. 6 k.c.,
skarżący musi udowodnić istnienie wskazywanych przez siebie okoliczności. Nie jest
zatem wystarczające jedynie powołanie się na występowanie w sprawie przesłanki
uzasadniającej wznowienie postępowania, lecz wnoszący skargę o wznowienie
postępowania musi wykazać istnienie takiej przesłanki. Z jednolitego orzecznictwa Sądu
Najwyższego wynika, że sąd bada, czy twierdzenia zamieszczone w skardze stanowią
ustawową podstawę wznowienia postępowania, jeżeli bowiem wskazana podstawa w
rzeczywistości nie występuje, skarga podlega odrzuceniu na podstawie art. 410 § 1
k.p.c. Podobnie podlega odrzuceniu skarga o wznowienie postępowania, jeżeli w
okolicznościach konkretnej sprawy sprecyzowana przez stronę podstawa nie zostanie
przez sąd stwierdzona. Odrzucenie skargi o wznowienie postępowania nie może
natomiast nastąpić w wypadku, gdy podstawa wznowienia istnieje, ale jest
merytorycznie nieuzasadniona. Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji
(art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).