II CZ 15/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-09-2013
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 15/10
POSTANOWIENIE
Dnia 22 kwietnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa E. K.
przeciwko W. K. i R. A.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 22 kwietnia 2010 r.,
zażalenia pozwanego W. K.
na postanowienie o kosztach zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 12 listopada 2009 r., sygn. akt VII Ca (…),
uchyla zaskarżone postanowienie objęte punktem II wyroku Sądu Okręgowego w
K. z dnia 12 listopada 2009 r. i sprawę w tym zakresie przekazuje temu Sądowi do
ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem zawartym w punkcie drugim (II) wyroku z dnia 12
listopada 2009 r. Sąd Okręgowy w K. nie obciążył powódki E. K. kosztami postępowania
w obu instancjach. Zmieniając wyrok Sądu Rejonowego w W. przez oddalenie
powództwa Sąd Okręgowy uznał, że zastosowanie art. 102 k.p.c. podyktowane było
2
przyjęciem, że do procesu doszło wskutek braku współdziałania pozwanego w zarządzie
wspólną nieruchomością.
Pozwany w zażaleniu zarzucił naruszenie art. 98 k.p.c. i art. 102 k.p.c. przez
bezzasadne uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek
usprawiedliwiający nieobciążenie powódki, która przegrała sprawę, kosztami procesu za
obie instancje. Domagał się zmiany postanowienia przez zasądzenie kwoty 3.600 zł
tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje oraz kosztów postępowania
zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Odstępstwo od zasady odpowiedzialności za wynik procesu, przewidziane art.
102 k.p.c. stanowi rozwiązanie szczególne, które nie podlega wykładni rozszerzającej.
Zastosowanie go wymaga istnienia wyjątkowych okoliczności, a przyjęcie że zaszły w
konkretnej sprawie, powinno uwzględniać wszystkie jej okoliczności. Wskazuje to na
niedopuszczalność stosowania uogólnień i formułowania wniosków, które nie poddają
się kontroli w ramach rozpoznawania środka odwoławczego. Wierzyciel przed
wytoczeniem powództwa obowiązany jest do wszechstronnego rozważenia, czy
dochodzone roszczenie mu przysługuje i w jakim kształcie oraz od kogo powinien
oczekiwać zaspokojenia. Na takie postępowanie powódki nie wskazuje rozpoznawana
sprawa. Pomiędzy stronami toczy się od 12 lat postępowanie o zniesienie
współużytkowania wieczystego nieruchomości, a wniesienie jej poprzedzone było
stwierdzeniem niemożności porozumienia co do sposobu korzystania z niej i
zarządzania nią. Nie zasługuje na podzielenie stanowisko Sądu Okręgowego, że
konflikty pomiędzy stronami usprawiedliwiały wniosek, że brak porozumienia w zakresie
korzystania z nieruchomości wywołany został jedynie przyczynami leżącymi po stronie
pozwanego, co przemawiać mogło za uznaniem istnienia szczególnie uzasadnionego
wypadku, o jakim mowa w art. 102 k.p.c. Złożenie bezzasadnego powództwa, które nie
zostało wywołane niesumiennym zachowaniem przeciwnika, które mogłoby wywołać
uzasadnione przekonanie o przysługiwaniu powódce tego uprawnienia, nie
usprawiedliwia odstąpienia od obowiązku zwrotu kosztów procesu pozwanemu.
Rozpoznawana sprawa nie należy do kategorii tych, które wymagały uzyskania
rozstrzygnięcia Sądu, czy też dotyczyły roszczenia o szczególnym znaczeniu (np.
alimenty, renta), a zatem wniesienie jej było podyktowane subiektywnym,
nieuzasadnionym przekonaniem o słuszności własnego stanowiska bez rozważenia racji
przeciwnika, jak też toczącego się postępowania nieprocesowego.
3
Z powyższych względów należało, w oparciu o art. 3941
§ 3 w związku
z art. 39815
§ 1 k.p.c., uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do
ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w K..
Na podstawie art. 3941
§ 3 w związku z art. 39821
, art. 391 §1 i art. 108 § 2 k.p.c.
rozstrzygniecie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawiono końcowemu
orzeczeniu.
POSTANOWIENIE
Dnia 22 kwietnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa E. K.
przeciwko W. K. i R. A.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 22 kwietnia 2010 r.,
zażalenia pozwanego W. K.
na postanowienie o kosztach zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 12 listopada 2009 r., sygn. akt VII Ca (…),
uchyla zaskarżone postanowienie objęte punktem II wyroku Sądu Okręgowego w
K. z dnia 12 listopada 2009 r. i sprawę w tym zakresie przekazuje temu Sądowi do
ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem zawartym w punkcie drugim (II) wyroku z dnia 12
listopada 2009 r. Sąd Okręgowy w K. nie obciążył powódki E. K. kosztami postępowania
w obu instancjach. Zmieniając wyrok Sądu Rejonowego w W. przez oddalenie
powództwa Sąd Okręgowy uznał, że zastosowanie art. 102 k.p.c. podyktowane było
2
przyjęciem, że do procesu doszło wskutek braku współdziałania pozwanego w zarządzie
wspólną nieruchomością.
Pozwany w zażaleniu zarzucił naruszenie art. 98 k.p.c. i art. 102 k.p.c. przez
bezzasadne uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek
usprawiedliwiający nieobciążenie powódki, która przegrała sprawę, kosztami procesu za
obie instancje. Domagał się zmiany postanowienia przez zasądzenie kwoty 3.600 zł
tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje oraz kosztów postępowania
zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Odstępstwo od zasady odpowiedzialności za wynik procesu, przewidziane art.
102 k.p.c. stanowi rozwiązanie szczególne, które nie podlega wykładni rozszerzającej.
Zastosowanie go wymaga istnienia wyjątkowych okoliczności, a przyjęcie że zaszły w
konkretnej sprawie, powinno uwzględniać wszystkie jej okoliczności. Wskazuje to na
niedopuszczalność stosowania uogólnień i formułowania wniosków, które nie poddają
się kontroli w ramach rozpoznawania środka odwoławczego. Wierzyciel przed
wytoczeniem powództwa obowiązany jest do wszechstronnego rozważenia, czy
dochodzone roszczenie mu przysługuje i w jakim kształcie oraz od kogo powinien
oczekiwać zaspokojenia. Na takie postępowanie powódki nie wskazuje rozpoznawana
sprawa. Pomiędzy stronami toczy się od 12 lat postępowanie o zniesienie
współużytkowania wieczystego nieruchomości, a wniesienie jej poprzedzone było
stwierdzeniem niemożności porozumienia co do sposobu korzystania z niej i
zarządzania nią. Nie zasługuje na podzielenie stanowisko Sądu Okręgowego, że
konflikty pomiędzy stronami usprawiedliwiały wniosek, że brak porozumienia w zakresie
korzystania z nieruchomości wywołany został jedynie przyczynami leżącymi po stronie
pozwanego, co przemawiać mogło za uznaniem istnienia szczególnie uzasadnionego
wypadku, o jakim mowa w art. 102 k.p.c. Złożenie bezzasadnego powództwa, które nie
zostało wywołane niesumiennym zachowaniem przeciwnika, które mogłoby wywołać
uzasadnione przekonanie o przysługiwaniu powódce tego uprawnienia, nie
usprawiedliwia odstąpienia od obowiązku zwrotu kosztów procesu pozwanemu.
Rozpoznawana sprawa nie należy do kategorii tych, które wymagały uzyskania
rozstrzygnięcia Sądu, czy też dotyczyły roszczenia o szczególnym znaczeniu (np.
alimenty, renta), a zatem wniesienie jej było podyktowane subiektywnym,
nieuzasadnionym przekonaniem o słuszności własnego stanowiska bez rozważenia racji
przeciwnika, jak też toczącego się postępowania nieprocesowego.
3
Z powyższych względów należało, w oparciu o art. 3941
§ 3 w związku
z art. 39815
§ 1 k.p.c., uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do
ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w K..
Na podstawie art. 3941
§ 3 w związku z art. 39821
, art. 391 §1 i art. 108 § 2 k.p.c.
rozstrzygniecie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawiono końcowemu
orzeczeniu.