Postanowienie z dnia 29 marca 1994 r.
III PO 3/94
Do rozpoznania roszczenia za stosunku pracy dyrektora zespołu ekonomiczno-
administracyjnego szkół, powołanego na to stanowisko przez kuratora oświaty i
wychowania właściwy jest sąd pracy.
Przewodniczący SSN: Janusz Łętowski (sprawozdawca), Sędziowie SN: Jerzy
Kwaśniewski, Andrzej Wróbel, przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości: Genowefa
Glińska, przedstawiciel Ministra Edukacji Narodowej: Andrzej Barański,
Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym, przy udziale prokuratora Janiny
Antosiewicz, po rozpoznaniu w dniu 29 marca 1994 r. na posiedzeniu jawnym sprawy z
wniosku Kolegium Odwoławczego przy Sejmiku Samorządowym Województwa
Opolskiego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Kolegium Odwoławczym
[...] a Sądem Rejonowym w Prudniku o roszczenie z tytułu rozwiązania stosunku pracy,
p o s t a n o w i ł:
stwierdzić, że do rozstrzygnięcia roszczenia Kazimierza W. o odszkodowanie w związku
z naruszającym prawo rozwiązaniem umowy o pracę właściwy jest Sąd Rejonowy-Sąd
Pracy w Prudniku.
U z a s a d n i e n i e
Kolegium Odwoławcze przy Sejmiku Samorządowym Województwa Opolskiego
zwróciło się (za pośrednictwem Ministra Sprawiedliwości) do Kolegium
Kompetencyjnego przy Sądzie Najwyższym o rozstrzygnięcie negatywnego sporu o
właściwość w następującej sprawie:
Kazimierz W. wystąpił z pozwem o odszkodowanie za nieprawidłowe rozwiązanie
umowy o pracę. Powód był dyrektorem Miejskiego Zespołu Ekonomiczno-
Administracyjnego Szkół w G. i na to stanowisko został powołany przez Kuratora
Oświaty i Wychowania w O. w dniu 1 stycznia 1991 r. pismem z dnia 17 grudnia 1990 r.
W dniu 31 grudnia 1990 r. otrzymał jednak pismo z Zarządu Gminy w G. odwołujące go
z tego stanowiska i rozwiązujące umowę o pracę z dniem 31 marca 1991 r.
W dniu 14 grudnia 1993 r. Sąd Rejonowy w Prudniku postanowił przekazać sprawę do
rozpoznania Kolegium Odwoławczemu przy Sejmiku Samorządowemu Województwa
Opolskiego w Opolu. Sąd wywiódł w uzasadnieniu postanowienia, iż burmistrz
odwołując powoda ze stanowiska działał w zakresie spraw własnych gminy, przeto jego
pismo jest decyzją administracyjną w sprawie indywidualnej, a zatem pozew powoda
należy traktować jako odwołanie od decyzji administracyjnej. Droga sądowa zaś w tym
zakresie jest z mocy art. 69 k.p. niedopuszczalna.
Kolegium Odwoławcze nie godząc się z powyższym stanowiskiem Sądu, stwierdziło, że
przedmiot żądania powoda należy do zakresu prawa pracy, zaś art. 69 k.p. mimo
wprowadzenia ograniczeń nie wyłącza drogi sądowej.
Kolegium Kompetencyjne rozważyło, co następuje:
Sprawa niniejsza nie jest pierwszą sprawą dotyczącą konfliktów kompetencyjnych na tle
stosunków pracy z powołania. W dniu 7 stycznia 1994 r. Kolegium Kompetencyjne
rozpoznając sprawę o sygnaturze III PO 21/93 zajęło w powyższym przedmiocie
wyraźne stanowisko, a obecny skład orzekający nie znajduje podstaw, by od tego
stanowiska odstępować.
Stanowisko powyższe oparte zostało na założeniu, iż pogląd o niedopuszczalności
drogi sądowej w sprawach sporów na tle stosunków pracy z powołania jest
nieprawidłowy. Roszczenia z niego wywodzone są roszczeniami ze stosunku pracy i
rozpatrywane są przez sądy powszechne. Dla wyłączenia drogi sądowej w tych
sprawach niezbędny byłby przepis szczególny (art. 2 § 3 k.p.c.). Takiego przepisu brak
odnośnie roszczeń wynikających ze stosunku pracy powstałego wskutek powołania. W
szczególności za taki przepis nie może być uznany art. 69 k.p. wyłączający przy takim
stosunku pracy stosowanie przepisów regulujących rozpatrywanie sporów ze
stosunków pracy w części dotyczącej orzekania o bezskuteczności wypowiedzeń,
odszkodowaniu przewidzianym w razie wypowiedzenia umowy o pracę i o przywróceniu
do pracy. Przepis ten oznacza bowiem jedynie wyłączenie materialnoprawnych
roszczeń o uznanie odwołania równoznacznego z wypowiedzeniem za bezskuteczne, o
odszkodowanie przy takim odwołaniu i o przywrócenie do pracy, a nie wyłączenie drogi
sądowej dla ich dochodzenia. Kwestia ta, po nowelizacji kodeksu pracy i kodeksu
postępowania cywilnego dokonanej ustawami z dnia 18 kwietnia 1985 r. o
rozpoznawaniu przez sądy spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
(Dz. U. Nr 20, poz. 85) oraz o zmianie ustawy - kodeks postępowania cywilnego (Dz. U.
Nr 20, poz. 86) nie budziła w orzecznictwie żadnych wątpliwości. Przykładowo można
wskazać tutaj wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 października 1990 r., I PRN 29/90,
(Służba Pracownicza 1991 nr 2 s. 21, OSP 1991 z. 5 poz. 126, OSP 1992 z. 12 s. 50),
czy uchwałę składu siedmiu sędziów tego Sądu z dnia 24 listopada 1992 r., I PZP
55/92, (OSNCP 1993 z. 7-8 poz. 116).
W tej sytuacji należało uznać, iż stanowisko Sądu Rejonowego zajęte w wyżej
cytowanym postanowieniu z dnia 11 grudnia 1993 r. jest nieprawidłowe, a właściwym
do rozpoznania orzeczenia wnioskodawcy jest Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Prudniku.
[...].
========================================