Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 7 kwietnia 1994 r.
II URN 12/94
Ocena inwalidztwa osoby, u której stwierdzono różnorodne schorzenia
wymaga łącznej opinii biegłych lekarzy sądowych, która powinna też uwzglę-
dniać wpływ tych schorzeń na zdolność do dotychczasowego zatrudnienia
(art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym
pracowników i ich rodzin - Dz. U. Nr 40, poz. 263 ze zm.).
Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie SN: Krzysztof Kolasiński
(sprawozdawca), Stefania Szymańska,
Sąd Najwyższy przy udziale prokuratora Iwony Kaszczyszyn, po rozpoznaniu
w dniu 7 kwietnia 1994 r. sprawy z wniosku Jana W. przeciwko Zakładowi Ubezpie-
czeń Społecznych Oddział w Z. o rentę inwalidzką, na skutek rewizji nadzwyczajnej
Ministra Sprawiedliwości [...] od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20
października 1993 r. [...],
u c h y l i ł zaskarżony wyrok oraz poprzedzający go wyrok Sądu Woje-
wódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach z dnia 20 lipca
1993 r., [...] i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
U z a s a d n i e n i e
Jan W., urodzony w 1937 r., zwrócił się w styczniu 1992 r. do Zakładu Ub-
ezpieczeń Społecznych - Oddział w Z. z wnioskiem o przyznanie renty inwalidzkiej.
Obwodowa Komisja Lekarska do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia w Zabrzu orzec-
zeniem z dnia 4 marca 1992 r. zakwalifikowała go do II grupy inwalidów z ogólnego
stanu zdrowia. Komisja stwierdziła stan po złamaniu obydwu podudzi i utrzymującą
się dysfunkcję kończyn, zespół pozaskrzepowy, pourazowy kończyny dolnej prawej,
przepuklinę pachwinową prawostronną. Inwalidztwo spowodowane stanem narządu
ruchu istnieje u Jana W. od daty złożenia wniosku. Orzeczenie to zakwestionował
Wojewódzki Inspektor Orzecznictwa Inwalidzkiego z uwagi na to, że wnioskodawca
uległ wypadkowi, który spowodował urazy kończyn dolnych już w 1973 r., a od tej
pory pracował. Orzeczenie nie wyjaśnia co powoduje obecnie całkowitą niezdolność
do pracy. Wojewódzka Komisja do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia w Z. orzec-
zeniem z dnia 3 czerwca 1992 r. odmówiła zaliczenia Jana W. do jakiejkolwiek grupy
2
inwalidów. Komisja ustaliła, że stan po złamaniu podudzi i przepuklina pachwinowa
nieznacznego stopnia nie uzasadniają żadnych przeciwwskazań do zatrudnienia. Na
podstawie tego orzeczenia komisji lekarskiej Zakład Ubezpieczeń Społecznych -
Oddział w Z. decyzją z dnia 8 czerwca 1992 r. odmówił Janowi W. przyznania renty
inwalidzkiej.
W odwołaniu od tej decyzji z dnia 22 czerwca 1992 r. Jan W. podnosił, że jest
inwalidą, co stwierdziła pierwsza komisja lekarska. Następstwa wypadku z 1973 r., w
którym doznał on trwałego uszkodzenia kończyn nasilają się z wiekiem, cierpi też na
inne schorzenia, a mianowicie reumatyczne, wzroku, słuchu itp. Wnioskodawca
ukończył 56 lat i przepracował 37 lat, a z tego 13 lat pod ziemią.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy I Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach
przeprowadził dowód z opinii biegłych lekarzy ortopedy, chirurga, internisty, specja-
listy chorób oczu i laryngologa. Na tej podstawie Sąd Wojewódzki w Katowicach
wyrokiem z dnia 20 lipca 1993 r. oddalił odwołanie. Sąd ustalił, że istniejące u Jana
W. odchylenia od stanu prawidłowego umożliwiają wykonywanie dotychczasowego
zatrudnienia w charakterze ślusarza pod ziemią i nie uzasadniają zakwalifikowania
go do żadnej z grup inwalidów.
W rewizji od tego wyroku Jan W. zarzucił, iż badania biegłych lekarzy nie były
kompletne. Na dowód tego załączył wynik badań z Poradni Chorób Zawodowych w
Z. z 8 czerwca 1993 r., w którym stwierdza się u badanego rozedmę płuc i zwyrod-
nienie mięśnia sercowego.
Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach wyroki-
em z dnia 20 października 1993 r. oddalił rewizję. Sąd Apelacyjny stwierdził, iż wni-
oskodawca został poddany w postępowaniu przed Sądem Wojewódzkim wszech-
stronnym badaniom biegłych sądowych, w zakresie wszelkich dolegliwości na które
się skarżył. Nowe zaświadczenie lekarskie, na które powołał się Jan W. w rewizji
wyroku także nie podważa ustalonej oceny jego stanu zdrowia. Poświadcza ono
bowiem, że u badanego nie stwierdzono pylicy, a kontrolne badanie przewiduje się
za dwa lata.
Minister Sprawiedliwości w rewizji nadzwyczajnej z 7 marca 1994 r. zarzucił
zaskarżonemu wyrokowi naruszenie art. 3 § 2 k.p.c. oraz art. 23, 24, i 32 ustawy z
14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr
40, poz. 267 ze zm.) oraz art. 12 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu em-
erytalnym górników i ich rodzin. Rewizja wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku i
poprzedzającego go wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Katowicach z dnia 20 lipca 1993 r. i przekazanie sprawy temu
Sądowi do ponownego rozpoznania. W rewizji nadzwyczajnej wywodzi się, iż lekarze
biegli sądowi stwierdzili u Jana W. liczne zmiany chorobowe i stan po wielu urazach,
3
a mimo to Sąd Apelacyjny nie uznał za celowe uzupełnić materiał dowodowy zgod-
nie z wnioskami dowodowymi zgłoszonymi przez Jana W. w piśmie procesowym z
dnia 2 sierpnia 1993 r. Należało zasięgnąć opinii biegłych lekarzy specjalistów neu-
rologa i chorób płucnych, a następnie zażądać wydania przez biegłych lekarzy
łącznej końcowej opinii z uwzględnieniem wszystkich przeprowadzonych badań
specjalistycznych. Wnioskodawca wykonywał w ostatnim dziesięcioleciu prace
fizyczne, pod ziemią w kopalniach węgla kamiennego i do tego rodzaju zatrudnienia
należy odnieść ocenę jego zdolności do wykonywania zatrudnienia. Praca górnika
wymaga pełnej zdolności fizycznej i do tych wymogów pracy górnika dołowego
należało odnieść ocenę stopnia ograniczenia zdolności do pracy wnioskodawcy,
jeżeli nie powstało ono później niż 18 miesięcy po zaprzestaniu wykonywania pracy
górniczej.
Sąd Najwyższy ustalił, co następuje:
Rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona.
Sąd Apelacyjny rażąco naruszył prawo odmawiając przeprowadzenia dowodu
z opinii biegłych lekarzy neurologa i chorób płucnych mimo przedstawienia przez
wnioskodawcę wyników badań Poradni Wewnętrznej Chorób Zawodowych w Z. z
dnia 14 czerwca 1993 r. stwierdzających kolejne choroby dotychczas u niego nie
rozpoznane, a mianowicie rozedmę płuc i zwyrodnienie mięśnia sercowego.
Stwierdzenie u wnioskodawcy licznych chorób i stanów pourazowych przemawia za
przeprowadzeniem zbiorczej oceny jego stanu zdrowia, z uwzględnieniem wyników
wszystkich badań specjalistycznych. Ocenę inwalidztwa Jana W. należy odnieść do
wymogów pracy górniczej, którą on ostatnio wykonywał, a kwestię ewentualnego
prawa do renty inwalidzkiej górniczej do tego czy inwalidztwo powstało w czasie
pracy górniczej (art. 12 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników). Gdyby oka-
zało się, że wnioskodawca warunku tego nie spełnia ze względu za zaprzestanie tej
pracy i pobierania zasiłku dla bezrobotnych jego roszczenie Sąd powinien ocenić w
świetle przepisów art.32, 33 ustawy z 14 grudnia 1982 r. o z.e.p. Czas pobierania
zasiłku dla bezrobotnych jest bowiem dla świadczeń emerytalno - rentowych
traktowany jak okres zatrudnienia (art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 października 1991
r. o zatrudnieniu i bezrobociu - Dz. U. Nr 106, poz. 457 ze zm.).
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 422 § 2 k.p.c. orzekł jak w
sentencji.
========================================