Pełny tekst orzeczenia

Uchwała z dnia 6 września 1994 r.
II UZP 22/94
Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie SN: Stefania Szymańska
(sprawozdawca), Teresa Flemming-Kulesza,
Sąd Najwyższy, przy udziale prokuratora Iwony Kaszczyszyn, w sprawie z
wniosku Przedsiębiorstwa Handlowego "S" Spółka Akcyjna w B.B. przeciwko Zakładowi
Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.B.o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu
jawnym dnia 6 września 1994 r. zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd
Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z dnia 25 maja 1994 r. [...] do
rozstrzygnięcia w trybie art. 391 k.p.c.
"1. czy spółka akcyjna, w której jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa
objęła akcje na okaziciela w wysokości przekraczającej 50% kapitału akcyjnego jest
uspołecznionym zakładem pracy w rozumieniu § 19 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r. w sprawie zasad obliczania zasiłków z
ubezpieczenia społecznego oraz pokrywania wydatków na te zasiłki (Dz. U. Nr 33, poz.
157 ze zm.) ?
2. a w wypadku pozytywnej odpowiedzi na powyższe pytanie, czy takim
zakładem uspołecznionym w rozumieniu § 19 ust. 1 pkt 1 cytowanego rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r. jest również spółka akcyjna, w której
jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa posiada ponad 50% kapitału akcyjnego,
a której akcje objęły ponadto podmioty zagraniczne na podstawie ustawy z dnia 14
czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym (Dz. U. Nr 60, poz. 253) ?"
p o d j ą ł następującą uchwałę:
1. Spółka akcyjna, w której jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa
objęła akcje na okaziciela w wysokości przekraczającej 50% kapitału akcyjnego
jest uspołecznionym zakładem pracy w rozumieniu § 19 ust. 1 pkt 1
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r. w sprawie zasad
obliczania zasiłków z ubezpieczenia społecznego oraz pokrywania wydatków na
te zasiłki (Dz. U. Nr 33, poz. 157 ze zm.).
2. Spółka akcyjna, w której jednoosobowa spółka Skarbu Państwa posiada
ponad 50% kapitału akcyjnego, a której akcje objęły także podmioty zagraniczne
na podstawie ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem
zagranicznym (Dz. U. Nr 60, poz. 252 ze zm.) nie jest uspołecznionym zakładem
pracy w rozumieniu § 19 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia wymienionego w pkt 1
uchwały.
U z a s a d n i e n i e
Przedsiębiorstwo Handlowe "S" Spółka Akcyjna w B.B. zwróciło się w dniu 14
kwietnia 1993 r. do Oddziału ZUS w B.B. o zakwalifikowanie go nadal jako nie
uspołecznionego zakładu pracy - dla celów ubezpieczenia społecznego.
We wniosku podało, że jako spółka akcyjna powstało w drodze akcjonariatu
pracowniczego w związku z likwidacją Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Handlu
Wewnętrznego w B.B., przy czym kapitał akcyjny Spółki został pokryty wkładami
pieniężnymi i objęty w 100% przez pracowników. Kapitał akcyjny wynosił 9.700.000.000
zł i Przedsiębiorstwo było traktowane jako nieuspołeczniony zakład pracy.
W dniu 14 marca 1992 r. na podstawie uchwały Zgromadzenia Akcjonariuszy
podwyższono kapitał akcyjny o kwotę 46 mld. złotych poprzez emisję 92.000 akcji serii
"D" na okaziciela, bez szczególnych uprawnień, w cenie po 500.000 zł. Akcje te zostały
w pełnej wysokości objęte przez Bank Śląski S.A., będący jednoosobową Spółką
Skarbu Państwa.
Decyzją z dnia 22 kwietnia 1993 r. Oddział ZUS w B.B. zaliczył Przedsiębiorstwo
Handlowe "S" S.A. w zakresie składek na ubezpieczenie społeczne oraz finansowania
świadczeń z ubezpieczenia społecznego do "sektora gospodarki uspołecznionej", a tym
samym uznał to Przedsiębiorstwo za uspołeczniony zakład pracy w rozumieniu § 19
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r. w sprawie zasad obliczania
zasiłków z ubezpieczenia społecznego oraz pokrywania wydatków na te zasiłki (Dz. U.
Nr 33, poz. 157 ze zm.). Stanowisko to Oddział ZUS uzasadnił tym, że w/w
Przedsiębiorstwo reguluje zobowiązania podatkowe według ustawy z dnia 26 lutego
1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej (jednolity tekst: Dz. U. z
1987 r., Nr 12, poz. 77 ze zm.).
W odwołaniu od tej decyzji Przedsiębiorstwo Handlowe "S" S.A. domagało się
zmiany decyzji i zakwalifikowania go nadal jako nieuspołecznionego zakładu pracy. W
odwołaniu podniesiono, że objęcie w pełnej wysokości akcji na okaziciela przez Bank
Śląski S.A., będący jednoosobową spółką Skarbu Państwa, nie powinno mieć
decydującego znaczenia przy kwalifikacji zakładu pracy (uspołeczniony, nieuspołe-
czniony), a to z uwagi na możność nieograniczonego obrotu akcjami na okaziciela,
praktycznie bez żadnej kontroli ze strony władz spółki i zgody tych władz, co prowadzi
do "niemożności uchwycenia tak płynnego bytu prawnego akcjonariusza".
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bielsku Białej,
wyrokiem z dnia 20 września 1993 r., oddalił odwołanie. Sąd zajął stanowisko, że
Przedsiębiorstwo Handlowe "S" S.A., będące spółką prawa handlowego, której akcje
znajdują się w posiadaniu Banku Śląskiego S.A., należy traktować jako uspołeczniony
zakład pracy w rozumieniu § 19 w/w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 czerwca
1983 r., ponieważ ok. 80% akcji znajduje się w posiadaniu Banku Śląskiego, który - jak
dotychczas - jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa. Zdaniem Sądu
Wojewódzkiego to, że zdecydowana większość akcji wyemitowanych przez tę Spółkę
stanowią akcje na okaziciela, z prawnego punktu widzenia nie ma znaczenia, skoro
wszystkie te akcje objął Bank Śląski .
Wobec wniesienia przez Przedsiębiorstwo Handlowe "S" S.A. rewizji od tego
wyroku, sprawę rozpoznawał Sąd Apelacyjny w Katowicach. Sąd ten uznał, iż w
sprawie występuje poważne zagadnienie prawne, które wymaga rozstrzygnięcia przez
Sąd Najwyższy. Treść tego zagadnienia została przytoczona w sentencji uchwały.
Pytanie objęte pkt 2 jest spowodowane tym, iż Przedsiębiorstwo Handlowe "S" S.A. jest
spółką z udziałem kapitału zagranicznego, ponieważ dwóch akcjonariuszy (poz. 407 i
935 listy akcjonariuszy) zamieszkuje stale w Czechach.
W uzasadnieniu zagadnienia prawnego Sąd Apelacyjny m.in. wywiódł, iż w/w
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r. posługując się w § 19 poję-
ciem "uspołeczniony zakład pracy" nie precyzuje bliżej tego pojęcia. O kryterium
"uspołecznienia" decydował zaś "na przestrzeni lat" głównie rodzaj (forma) własności
mienia, jakim władały zakłady pracy, przy czym pojęcie "uspołeczniony zakład pracy" w
prawie ubezpieczeń społecznych odpowiadało w zasadzie definicji jednostki gospodarki
uspołecznionej. Wobec jednak nowelizacji kodeksu cywilnego, dokonanej z mocy
ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55, poz.
321), pojęcie "uspołeczniony zakład pracy" można odnieść wyłącznie do państwowych
zakładów pracy. Przemawia za tym przepis art, 44
1
§ 1 kodeksu cywilnego określający,
że mienie państwowe przysługuje Skarbowi Państwa oraz państwowym osobom
prawnym. Należy więc wyprowadzić z tego wniosek, że mienie inne niż państwowe,
czyli prywatne, przysługuje "niepaństwowym" osobom prawnym i osobom fizycznym. Z
tych powodów nie jest słuszne stanowisko organu rentowego, że po nowelizacji
kodeksu cywilnego w 1990 r., kiedy wykreślone zostało z niego pojęcie j.g.u., dla celów
ubezpieczeniowych należy posługiwać się przepisami podatkowymi, w których
utrzymano podział gospodarki na uspołecznioną i nieuspołecznioną, gdyż przepisy
prawa ubezpieczeń społecznych nie zawierały delegacji do stosowania przepisów
podatkowych. Taką zaś praktykę stosował ZUS do dnia 4 lipca 1993 r., tj. do wejścia w
życie ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług, oraz o podatku
akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50), która to ustawa uchyliła ustawę z dnia 26 lutego
1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego, przy kwalifikowaniu zakładów pracy na uspołe-
cznione i nieuspołecznione, także w okresie od 1 października 1990 r., tj. od czasu
wejścia w życie w/w ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny
należy brać pod uwagę przepisy kodeksu cywilnego, a nie przepisy podatkowe. Dlatego
dla oceny, czy Przedsiębiorstwo Handlowe "S" S.A. jest uspołecznionym zakładem
pracy w rozumieniu § 19 w/w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r.,
nie ma znaczenia zakwalifikowanie go do dnia 5 lipca 1993 r. na podstawie art. 1 ust. 1
pkt 10 w/w ustawy o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej - jako takiej
jednostki.
Natomiast - zdaniem Sądu Apelacyjnego - wątpliwość co do charakteru
Przedsiębiorstwa Handlowego "S" S.A. (uspołeczniony, nieuspołeczniony zakład pracy)
w rozumieniu § 19 w/w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r.
powstaje w związku z tym, że osobę prawną (w niniejszej sprawie: spółkę akcyjną)
tworzą: państwowa osoba prawna (spółka akcyjna Skarbu Państwa) i osoby fizyczne, a
państwowy kapitał (Skarbu Państwa) przekracza 50%. Sąd Apelacyjny skłania się ku
poglądowi, że przedsiębiorstwo to - jako spółka o mieszanym kapitale akcyjnym
państwowo-prywatnym - powinno być uznane za zakład nieuspołeczniony, a to z uwagi
na przepis art. 44
1
k.c.; w przeciwnym bowiem razie doszłoby do "upaństwowienia"
mienia prywatnego w części dotyczącej niepaństwowych udziałów w spółkach.
Na koniec swoich wywodów Sąd Apelacyjny zaznacza, że rozstrzygnięcie
zagadnienia w pkt 2 jest celowe tylko w sytuacji, gdyby Sąd Najwyższy uznał, iż spółka
akcyjna, w której ponad 50% kapitału akcyjnego posiada spółka Skarbu Państwa, jest
uspołecznionym zakładem pracy. Wprawdzie - jak podkreślił Sąd Apelacyjny - podmioty
zagraniczne wniosły do Przedsiębiorstwa Handlowego "S" S.A. kapitał o symbolicznej
wartości (25 mln zł) w stosunku do całego kapitału akcyjnego, to jednak z mocy art. 1
ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym
Przedsiębiorstwo to ma status przedsiębiorstwa z udziałem zagranicznym, a zatem z
mocy art. 39 tej ustawy nie stosuje się do niego przepisów dotyczących jednostek
gospodarki uspołecznionej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
1. Ma rację Sąd Apelacyjny, że w/w rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6
czerwca 1983 r., posługując się w § 19 pojęciem "nieuspołeczniony zakład pracy" nie
określa bliżej tego pojęcia, co może powodować wątpliwości w praktyce.
Zagadnienie, jak należy rozumieć to określenie, było ostatnio rozważane przez
Sąd Najwyższy - przy ocenie, czy spółdzielnie pracy w okresie od 1 października 1990
r. do 4 lipca 1993 r. należało traktować jako uspołecznione zakłady pracy w rozumieniu
§ 19 tego rozporządzenia.
W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 30 czerwca r., II UZP 15/94,
(OSNAPiUS 1994, nr 8 poz. 131) ) Sąd Najwyższy stwierdził, że spółdzielnie pracy w
w/w okresie należało traktować jako uspołecznione zakłady pracy w rozumieniu § 19
tego rozporządzenia. Wprawdzie uchwała ta dotyczyła spółdzielni pracy, jednakże
argumenty zawarte w jej uzasadnieniu mają walor ogólny. Dlatego celowe jest ich
skrótowe przytoczenie, gdyż mają one znaczenie także przy rozważaniu przedsta-
wionego zagadnienia, szczególnie z uwagi na treść jego uzasadnienia. Sąd Najwyższy
wyjaśnił, że pojęcie "uspołeczniony zakład pracy" nadal obowiązuje w prawie
ubezpieczeń społecznych, podobnie jak w prawie pracy, jakkolwiek nie zostało ono
nigdy zdefiniowane. Przed nowelizacją kodeksu cywilnego w 1990 r., w literaturze
przedmiotu przyjmowano, że o podziale zakładów na uspołecznione i nieuspołecznione
stanowi charakter własności środków produkcji, na jakich oparta jest działalność
zakładu pracy, charakter działalności, cel oraz podział pożytków, przy czym za
uspołecznione zakłady pracy bezspornie przyjmowano zakłady, których środki produkcji
stanowią własność społeczną, a więc własność państwową, spółdzielczą lub innych
organizacji społecznych ludu pracującego (art. 126 k.c.). Nowelizując w 1990 r. kodeks
cywilny ustawodawca uchylił przepisy będące recepcją dawnych konstytucyjnych
uregulowań własności (art. 126-135). Funkcjonujący obecnie w dziedzinie własności
(szeroko rozumianej) zespół norm trudno uznać za koherentny z tym, iż w okresie
przejściowym należy liczyć się z występowaniem niezgodności między dawnym, a
nowym prawem. Dlatego - najogólniej ujmując - wydaje się wątpliwe, aby typ własności
środków produkcji mógł być jedynym kryterium odróżniającym uspołeczniony zakład
pracy od nieuspołecznionego. Mimo nowelizacji w 1989 r. Konstytucji, a następnie
(1990 r.) kodeksu cywilnego, w dalszym ciągu w przepisach kodeksu pracy (np. art. 119
§ 2), a także w uregulowaniach finansowoprawnych występuje kategoria mienia
społecznego i pojęcie normatywne jednostki gospodarki uspołecznionej. To ostatnie
pojęcie występuje - m.in. w art. 1 nadal obowiązującej ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r.
o zobowiązaniach podatkowych (jednolity tekst: Dz.U. z 1993 r., Nr 108, poz. 486 ze
zm.). Pojęcie j.g.u. występowało także w ustawie z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatko-
waniu jednostek gospodarki uspołecznionej, przy czym nie ma żadnych podstaw, by
przypisać to przeoczeniu ustawodawcy. Ustawa ta została bowiem uchylona dopiero
ustawą z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku
akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.). Jeżeli chodzi o związki prawa ubezpieczeń
społecznych z prawem cywilnym, to ani przepisy o zaopatrzeniu emerytalnym
pracowników, ani inne szczegółowe unormowania w zakresie ubezpieczeń społecz-
nych, nie odsyłają do stosowania przepisów kodeksu cywilnego. Jest to zatem
odmienna sytuacja od tej, jaka występuje w zakresie stosunków unormowanych w
kodeksie pracy (art. 300 k.p.). Dlatego zmiana kodeksu cywilnego polegająca na
wyeliminowaniu pojęcia j.g.u,. nie powinna wywierać bezpośredniego wpływu na
przepisy prawa ubezpieczeniowego, zawierające pojęcie "uspołeczniony zakład pracy",
tym bardziej, że to ostatnie pojęcie jest szersze od pojęcia j.g.u. W okresie od 1
października 1990 r. do 4 lipca 1993 r., na skutek zmiany kodeksu cywilnego,
niewątpliwie wystąpiły trudności w kwalifikowaniu zakładów pracy na uspołecznione i
nieuspołecznione. Między prawem cywilnym z jednej strony, a prawem ubezpieczeń
społecznych i przepisami podatkowymi z drugiej strony, doszło bowiem do niespójności
będącej konsekwencją uchylenia przepisów art. 126-135 k.c. określających formy
(rodzaje) własności w dotychczasowym rozumieniu oraz wyeliminowaniu w prawie
cywilnym pojęcia j.g.u. Mając jednak na uwadze, że przepisy prawa ubezpieczeń
społecznych stanowią odrębną gałąź prawa w stosunku do prawa cywilnego, znaczenie
zmian zaistniałych w prawie cywilnym i ich wpływ na prawo ubezpieczeń społecznych
powinno być rozpatrywane w kontekście całokształtu przepisów ubezpieczeń
społecznych, a także ich związku z przepisami finansowo-podatkowymi obowiązującymi
w tym okresie. Te ostatnie przepisy bowiem były uregulowane także ustawą, a więc
aktem prawnym równorzędnym z ustawą z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy
Kodeks cywilny, a ponadto miały one charakter przepisów szczególnych
wcześniejszych; dlatego nie powinny być pomijane, gdyż normują materię bardzo
zbliżoną. W okresie niespójności występującej między prawem cywilnym a prawem
ubezpieczeń społecznych powinny one zatem stanowić wskazówkę interpretacyjną.
2.Przytoczone wyżej argumenty stanowią odpowiedź na wątpliwości Sądu
Apelacyjnego co do braku podstawy do odnoszenia się do przepisów podatkowych przy
kwalifikowaniu zakładów pracy na uspołecznione i nieuspołecznione po nowelizacji
kodeksu cywilnego. W okresie obowiązywania ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o
opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej, tj. do 4 lipca 1993 r., spółki
handlowe, w których Skarb Państwa lub jednostki gospodarki uspołecznionej posiadały
udziały wynoszące ponad 50% kapitału zakładowego - zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 10
ustawy - podlegały tejże ustawie. Zakres podmiotowy tego przepisu obejmuje spółki
handlowe, czyli - jak trafnie wywiódł Sąd Wojewódzki - zarówno spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, jak i spółki akcyjne, w których Skarb Państwa lub j.g.u. posiadają
udziały przekraczające 50% kapitału zakładowego. Występujące w art. 1 ust. 1 pkt 10
w/w ustawy pojęcie "udział" nie może zatem być rozumiane tak jak w kodeksie
handlowym, czyli stosowane wyłącznie do spółek z o.o. Dlatego, jakkolwiek w kodeksie
handlowym, w odniesieniu do spółki akcyjnej stosuje się określenie "akcja", a nie
"udział", to przy wykładni art. 1 ust. 1 pkt 10 w/w ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. należy
zastosować wykładnię celowościową, wykładnia gramatyczna bowiem nie jest
wystarczająca. Gdyby ustawodawca miał na uwadze rozumienie pojęcia "udział" w
znaczeniu występującym w kodeksie handlowym, to nie posłużyłby się w tym przepisie
ogólnym pojęciem "spółki handlowe", lecz zawęziłby je wyłącznie do spółek z o.o.
Uzasadniony jest wniosek, że intencją ustawodawcy było objęcie w/w ustawą z dnia 26
lutego 1982 r. wszystkich spółek handlowych, w których finansowe zaangażowanie
Skarbu Państwa lub j.g.u. przekracza 50%. Za takim rozumieniem przepisu art. 1 ust. 1
pkt 10 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. przemawia także - jak słusznie podkreślił Sąd
Wojewódzki - nieprecyzyjna redakcja przepisów ustawy z dnia 22 grudnia 1990 r. o
opodatkowaniu wzrostu wynagrodzeń (Dz. U. z 1991 r., Nr 1, poz. 1). W art. 1 ust. 2 pkt
9 tej ustawy, określającym jej zakres podmiotowy, ustawodawca użył ogólnego
określenia "spółki", bez sprecyzowania o jakie spółki chodzi. Dopiero określenie, iż
chodzi o spółki "w których 50% udziału lub akcji należy do Skarbu Państwa..." świadczy,
że chodzi zarówno spółki z o.o., jak i spółki akcyjne. Słusznie zaznaczył Sąd
Wojewódzki, że wprawdzie w każdej z dwóch wyżej wymienionych ustaw zastosowano
"nieco odmienną technikę legislacyjną", ale osiągnięto ten sam rezultat.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że do dnia 4 lipca 1993 r. spółki
akcyjne, w których ponad 50% akcji należało do Skarbu Państwa, objęte ustawą z dnia
26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej, stanowiły
takie jednostki w rozumieniu tej ustawy, co kwalifikowało je jako uspołecznione zakłady
pracy dla celów z § 19 w/w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r.
Posiadanie w spółce akcyjnej przez Skarb Państwa ponad 50% akcji stwarza sytuację,
że własność państwowa występuje w przeważającej mierze. Wprawdzie - jak to
zaznaczono wyżej - typ własności nie może być jedynym kryterium odróżniającym
uspołeczniony zakład pracy od nieuspołecznionego - jednakże w takiej sytuacji państwo
zajmuje w strukturze danej spółki, będącej osobą prawną, pozycję decydującą o jej
działalności. Dlatego taka spółka jest uspołecznionym zakładem pracy także po dniu 4
lipca 1993 r. Po dacie tej bowiem nie zaszły żadne okoliczności, które miałyby wpływ na
zmianę tej kwalifikacji. W związku z tym na pierwszą część przedstawionego
zagadnienia należało odpowiedzieć, iż spółka akcyjna, w której jednoosobowa spółka
akcyjna Skarbu Państwa objęła akcje na okaziciela w wysokości przekraczającej 50%
kapitału akcyjnego jest uspołecznionym zakładem pracy w rozumieniu § 19 ust. 1 pkt 1
w/w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983 r. Natomiast takim
zakładem nie jest spółka akcyjna, w której jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu
Państwa wprawdzie posiada ponad 50% kapitału akcyjnego, ale której akcje objęły
także podmioty zagraniczne na podstawie ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach
z udziałem zagranicznym, przy czym dla zakwalifikowania spółki jako spółki z udziałem
zagranicznym nie ma znaczenia wielkość posiadanego udziału. Jak wynika bowiem z
art. 39 tej ustawy, do spółek z udziałem zagranicznym nie stosuje się przepisów
dotyczących jednostek gospodarki uspołecznionej, przez które to pojęcie należy - w
zakresie tu omawianym - rozumieć uspołecznione zakłady pracy. Te przesłanki
zadecydowały o treści uchwały w pkt 2.
========================================