Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 20 września 1994 r.
I PRN 58/94
Wymagana przez art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach
zawodowych zgoda zarządu zakładowej organizacji związkowej na rozwiązanie
umowy o pracę, powinna być wyrażona przed złożeniem przez zakład pracy
oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę. Zgoda ta, nie może być wyrażona
przez inny organ związkowy, niż zarząd zakładowej organizacji związkowej.
Przewodniczący SSN: Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Sędziowie SN: Teresa
Flemming-Kulesza, Walerian Sanetra (sprawozdawca),
Sąd Najwyższy, przy udziale prokuratora Stefana Trautsolta, po rozpoznaniu w
dniu 20 września 1994 r. sprawy z powództwa Bożeny K. przeciwko Spółdzielni
Inwalidów "J." w W. o przywrócenie do pracy i zapłatę, na skutek rewizji nadzwyczajnej
Ministra Sprawiedliwości [...] od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Poznaniu z dnia 11 czerwca 1993 r., [...]
u c h y l i ł zaskarżony wyrok oraz poprzedzający go wyrok Sądu Rejonowego-
-Sądu Pracy w Lesznie z dnia 30 października 1992 r., [...] i przekazał sprawę Sądowi
Rejonowemu-Sądowi Pracy w Lesznie do ponownego rozpoznania.
U z a s a d n i e n i e
W pozwie przeciwko Spółdzielni Inwalidów "J." w W. powódka Bożena K. do-
magała się przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach i zasądzenia wynagro-
dzenia za czas pozostawania bez pracy.
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Lesznie wyrokiem z dnia 30 października 1992 r.,
[...], przywrócił powódkę do pracy na poprzednich warunkach w pozwanym zakładzie
pracy, zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki wynagrodzenie za czas pozosta-
wania bez pracy, pod warunkiem podjęcia pracy przez powódkę u strony pozwanej, w
kwocie 4.210.000 zł oraz nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części
zasądzającej wynagrodzenie do kwoty 1.403.000 zł, pod warunkiem podjęcia pracy.
Sąd ustalił, że powódka zatrudniona u strony pozwanej na podstawie spółdziel-
czej umowy o pracę pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Komisji Zakładowej NSZZ
"Solidarność". Okres zasiłkowy z powodu choroby powódki trwał do 24 lipca 1992 r.
Powódka stawiła się do pracy 27 lipca 1992 r., chcąc świadczyć pracę, ale nie została
dopuszczona do pracy. Powódka pracowała u strony pozwanej 20 lat w pełnym
wymiarze czasu pracy na stanowisku pielęgniarki z wynagrodzeniem miesięcznym
1.403.300 zł. Stanowisko pielęgniarki zostało zlikwidowane uchwałą [...] Rady
Nadzorczej strony pozwanej z dnia 18 sierpnia 1992 r.
Sąd Pracy ustalił także, że strona pozwana w dniu 22 lipca 1992 r. podjęła
decyzję o rozwiązaniu z dniem 24 lipca 1992 r. z powódką stosunku pracy z powodu
wyczerpania okresu zasiłkowego, oraz że decyzja ta doszła do wiadomości powódki w
dniu 25 lipca 1992 r. Przed rozwiązaniem stosunku pracy z powódką związek zawo-
dowy nie wyraził zgody na rozwiązanie umowy o pracę, a taką zgodę wyraził dopiero po
upływie 1 miesiąca od rozwiązania stosunku pracy.
Przy tych ustaleniach Sąd uznał, że skoro strona pozwana przed rozwiązaniem z
powódką spółdzielczej umowy o pracę bez wypowiedzenia z uwagi na nieobecność
powódki w pracy z powodu choroby przez okres dłuższy niż okres pobierania zasiłku
nie zasięgnął opinii zakładowej organizacji związkowej, ani też nie uzyskał zgody
zakładowej organizacji związkowej na rozwiązanie z powódką umowy o pracę w tym
trybie, to rozwiązanie umowy o pracę jest wadliwe i powództwo na podstawie art. 189 §
2 i 3 w związku z art. 188 § 2 Prawa spółdzielczego (Dz. U. z 1982 r., Nr 30, poz. 210
ze zm.) i art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U.
Nr 55, poz. 234 ze zm.) należało uwzględnić.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu w wyniku
rewizji strony pozwanej wyrokiem z dnia 11 czerwca 1993 r., [...], zmienił w całości
zaskarżony wyrok i powództwo oddalił.
Sąd ten podzielił pogląd Sądu I instancji, że przed podjęciem decyzji o roz-
wiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 § 1 pkt 1b k.p. zakład
pracy powinien zasięgnąć opinii zakładowej organizacji związkowej w trybie art. 53 § 4
k.p. w związku z art. 52 § 3 k.p. lub uzyskać uprzednią zgodę zarządu zakładowej
organizacji związkowej na rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 32 ust. 1 ustawy z
dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.
Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nie podzielił jednakże ustaleń Sądu I
instancji, że strona pozwana przed podjęciem decyzji o rozwiązaniu z powódką umowy
o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 § 1 pkt 1b k.p. nie uzyskała zgody zarządu
organizacji związkowej wymaganej przez art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o
związkach zawodowych.
Sąd przyjął bowiem na podstawie notatki służbowej (k. 13), że oświadczenie
przewodniczącej Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność", iż zajmuje "pozytywne stano-
wisko w sprawie rozwiązania umowy o pracę z Panią Bożeną K.", jest wyrażeniem
zgody zarządu związku zawodowego w rozumieniu art. 32 ust. 1 ustawy o związkach
zawodowych. Za takim stanowiskiem przemawia cel i okoliczności, ze względu na które
została przewidziana szczególna ochrona stosunku pracy działaczy związkowych.
Według Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wykładając ściśle art. 32 ust. 1 ustawy
o związkach zawodowych należałoby zaakceptować rozstrzygnięcie Sądu I
instancji.Przepis ten jednakże wymaga wykładni, w której należy uwzględnić jego cel,
którym jest to, by aktywna "działalność działacza związku zawodowego nie została
przerwana rozwiązaniem z nim umowy o pracę". "W zakresie zaś okoliczności
faktycznych idzie o to, iż nie ma uzasadnionej przyczyny merytorycznej, do ustania
stosunku pracy". W wypadku powódki, przyczyna uzasadniająca rozwiązanie umowy o
pracę bez wypowiedzenia istniała, bo powódka była nieobecna w pracy, z powodu
choroby dłużej niż okres zasiłkowy. Powoduje to, że pozwana zachowała tryb
postępowania obowiązujący przy rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia i
powództwo winno być oddalone.
To zaś, że przewodnicząca zarządu nie stanowiła całego zarządu nie może mieć
istotnego znaczenia, skoro nie jest rzeczą pracodawcy ingerowanie w wewnętrzne
sprawy związku zawodowego, co do sposobu działania i podejmowania decyzji.
Ponadto zarząd komisji zakładowej NSZZ "Solidarność" w dniu 21 lipca 1992 r.
potwierdził czynność dokonaną przez jego przewodniczącą.
Wyrok Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, jako rażąco naruszający art. 32
ust. 1 ustawy o związkach zawodowych oraz art. 56 k.p. w związku z art. 189 i 190
ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. Nr 30, poz. 210 ze zm.),
zaskarżył Minister Sprawiedliwości w trybie rewizji nadzwyczajnej. Jego zdaniem,
przede wszystkim nie można podzielić poglądu Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych, że strona pozwana przed podjęciem decyzji o rozwiązaniu z powódką
Bożeną K., pełniącą funkcję członka zarządu zakładowej organizacji związkowej, umo-
wy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 § 1 pkt 1b k.p. uzyskała zgodę zarządu
zakładowej organizacji związkowej na rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie (art. 32
ust. 1 ustawy o związkach zawodowych) i że nie zostały naruszone przepisy o
rozwiązywaniu umów o pracę (art. 56 k.p.).
Utrwalony jest w orzecznictwie pogląd (vide np. teza XIII uchwały pełnego składu
Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 1978 r., V
PZP 6/77, w sprawie wykładni przepisów kodeksu pracy normujących współdziałanie
kierownika zakładu pracy z organami związków zawodowych przy rozwiązywaniu umów
o pracę - M.P. Nr 26, poz. 93), że przewidziane przez kodeks pracy współdziałanie
kierownika zakładu pracy ze związkami zawodowymi w sprawie rozwiązania bez
wypowiedzenia umowy o pracę jest między innymi obligatoryjne i uprzednie, a także, iż
jeżeli związek zawodowy zajął stanowisko w sprawie i przekazał je kierownikowi
zakładu pracy dopuszczalne jest badanie, czy zostało ono wyrażone przez właściwy
organ związkowy.
Powódka była zaś wiceprzewodniczącą komisji zakładowej NSZZ "Solidarność"
(członkiem zarządu tej zakładowej organizacji związkowej) i wobec tego jej stosunek
pracy podlegał szczególnej ochronie przewidzianej w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23
maja 1991 r. o związkach zawodowych.
Pracodawca chcąc więc rozwiązać z nią umowę o pracę bez wypowiedzenia w
trybie art. 53 § 1 pkt 1b k.p. winien był uprzednio uzyskać zgodę zarządu zakładowej
organizacji związkowej, a przyczyna uzasadniająca rozwiązanie umowy o pracę w tym
trybie musiała istnieć w chwili zwrócenia się do związku zawodowego o wyrażenie
zgody.
Bezspornym w sprawie było, że okres pobierania zasiłku upływał powódce w
dniu 24 lipca 1992 r., a więc dopiero po tej dacie, gdyby powódka nie stawiła się do
pracy z powodu dalszej niezdolności do pracy, istniałaby przyczyna uzasadniająca
rozwiązanie z nią umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 § 1 pkt 1b k.p.
Tymczasem już w dniu 21 lipca 1992 r. (k. 13) prezes Zarządu strony pozwanej w
trakcie spotkania Zarządu Spółdzielni z przewodniczącymi działających w Spółdzielni
organizacji związkowych, zwołanego w celu omówienia planowanych zmian w
zakładowym systemie wynagradzania i strukturze organizacyjnej, zwrócił się do obecnej
na tym spotkaniu przewodniczącej komisji zakładowej NSZZ "Solidarność" o wyrażenie
stanowiska w sprawie rozwiązania z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia, bo
ta za kilka dni wyczerpie okres zasiłkowy i uzyskał pozytywne stanowisko tej
przewodniczącej, jedynej obecnej ze względu na okres urlopowy przedstawicielki
komisji zakładowej NSZZ "Solidarność".
W chwili zwracania się przez prezesa Zarządu Spółdzielni do związku zawodo-
wego o wyrażenie stanowiska (zgody w przedmiocie rozwiązania z powódką umowy o
pracę) nie istniała jeszcze przyczyna uzasadniająca rozwiązanie z powódką umowy o
pracę bez wypowiedzenia, a wyrażenie "pozytywnego stanowiska" w sprawie
rozwiązania z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia przez przewodniczącą
komisji zakładowej NSZZ "Solidarność" nie jest wyrażeniem zgody w rozumieniu art. 32
ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, bo zgodę wyraża zarząd zakładowej
organizacji związkowej, a nie przewodniczący komisji zakładowej.
Powoduje to, wbrew stanowisku Sądu Wojewódzkiego, że strona pozwana
rozwiązując z powódką umowę o pracę bez wypowiedzenia naruszyła przepisy (art. 32
ust. 1 ustawy o związkach zawodowych) o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie,
co winno skutkować uwzględnienie roszczenia z art. 56 k.p. Wyrok Sądu I instancji jest
zatem zgodny z prawem.
Minister Sprawiedliwości podnosi ponadto, że nie można podzielić stanowiska
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, że skoro ostatecznie istniała merytorycznie
uzasadniona przyczyna rozwiązania z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia,
przyczyna nie związana z pracą związkową powódki, to mając na względzie cel
przepisu art. 32 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, wyrażenie stanowiska przez
samą przewodniczącą komisji Zakładowej jest zgodą związku zawodowego na
rozwiązanie z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia.
W ocenie rewidującego orzeczenie Sądu oddalające powództwo powódki nie
tylko rażąco narusza powołane w rewizji nadzwyczajnej przepisy prawa, ale także
interes Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż została naruszona zasada szczególnej ochrony
stosunku pracy działacza związkowego i członka spółdzielni.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zarzuty przytoczone w rewizji nadzwyczajnej są trafne. W szczególności trafne
jest twierdzenie - i wypływające z niego wnioski - że pracodawca chcąc rozwiązać
umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 § 1 pkt 1b k.p. winien uprzednio
uzyskać zgodę zarządu zakładowej organizacji związkowej, a przyczyna uzasadniająca
rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie musi istnieć już w chwili zwrócenia się do
związku zawodowego o wyrażenie zgody. Trafnie też w rewizji nadzwyczajnej
przytoczono, że utrwalony jest pogląd w orzecznictwie, że przewidziane przez kodeks
pracy współdziałanie kierownika zakładu pracy ze związkami zawodowymi w sprawie
rozwiązania bez wypowiedzenia umowy o pracę jest między innymi obligatoryjne i
uprzednie, a ponadto dopuszczalne jest badanie, czy stanowisko związku zawodowego
zostało wyrażone przez właściwy organ. Poglądy te zdaniem składu Sądu Najwyższego
orzekającego w niniejszej sprawie są nadal aktualne mimo zmian dokonanych przez
art. 32 ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych. Jednocześnie jednak, z jednej
strony, umacniają one twierdzenie o dopuszczalności badania, czy zgoda wyrażona
została przez kompetentny organ, gdyż we wspomnianym przepisie w sposób
jednoznaczny wskazuje się organ związkowy, który upoważniony jest do wyrażania
zgody. Jest nim "zarząd zakładowej organizacji związkowej", a nie jakiś inny organ, w
szczególności organ wskazany w statucie związkowym. Natomiast poprzednio
obowiązujące w tym zakresie przepisy były zdecydowanie mniej precyzyjne, gdyż np.
art. 52 § 4 k.p. (przed jego uchyleniem) odwoływał się do pojęcia "bezpośrednio
nadrzędnej instancji związkowej", zaś wprowadzony w 1985 r. (przez ustawę z 24 lipca
1985 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych i niektórych innych ustaw
określających uprawnienia związków zawodowych- Dz. U. Nr 35, poz. 162), art. 39 ust.
1 ustawy z dnia 8 października 1982 r. o związkach zawodowych (w numeracji tekstu
jednolitego: Dz. U. z 1985 r., Nr 54, poz. 277 ze zm.) upoważnienie do wyrażania zgody
przypisał "statutowo właściwemu organowi zakładowej organizacji związkowej". Na tym
tle nie powinno budzić wątpliwości, że w świetle obowiązujących obecnie przepisów
zgoda może być wyrażana jedynie przez "zarząd zakładowej organizacji związkowej"
(ewentualnie "zarząd" organizacji stanowiącej odpowiednik zakładowej organizacji
związkowej), a tym samym wyłączone w szczególności jest, by do działania w tym
zakresie upoważniony mógł być przewodniczący zarządu, czy też jego członek.
Z drugiej strony, zmiany wprowadzone w art. 32 ustawy z 1991 r. o związkach
zawodowych z pozoru zdają się przeczyć poglądowi, że zgoda na rozwiązanie umowy o
pracę musi być uprzednia, a w każdym razie mogą być uznane za osłabiające takie
twierdzenie. Wynika to stąd, że we wspomnianym przepisie pominięto zastrzeżenie, że
zgoda zarządu zakładowej organizacji związkowej ma być "uprzednia". Takie zaś
zastrzeżenie znajdowało się natomiast np. w art. 52 § 4 k.p. (przed jego uchyleniem),
przy czym przepis ten przewidywał wymóg zgody jedynie w razie rozwiązania umowy o
pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Wymaganie uprzedniej zgody na
rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia (zarówno z winy jak i bez winy
pracownika) przewidywał także art. 39 ustawy o związkach zawodowych z roku 1982.
Formuła z art. 39 tej ustawy powtórzona została w art. 13 ustawy z dnia 24 czerwca
1983 r. o społecznej inspekcji pracy (Dz. U. Nr 35, poz. 163 ze zm.), który nadal
obowiązuje. W ocenie składu orzekającego w niniejszej sprawie przyjęcie na tle
rozważanego problemu wniosków wynikających z rozumowania a contrario i uznanie,
że należy stosować reguły przewidziane w art. 63 § 1 k.c. byłoby nieuprawnione.
Pominięcie w art. 32 ust. 1 ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych zastrzeżenia, że
zgoda ma być wyrażona uprzednio należy łączyć z przeświadczeniem ustawodawcy, iż
przekonanie co do konieczności uprzedniego wypowiedzenia się organu związkowego
jest w praktyce ugruntowane. stanowi trwały, niekwestionowany element tradycji
naszego prawa pracy i poglądów na temat cech swoistych czynności prawnych
pracodawcy powodujących rozwiązanie umowy o pracę. Wynika ono także z nowego
sposobu zredagowania przepisu (art. 32 ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych), w
którym wymóg zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej rozciągnięty został
także na przypadki wypowiadania umów o pracę przez pracodawcę, w odniesieniu zaś
do tej czynności prawnej pracodawcy nie powinno budzić wątpliwości, że zgoda
powinna być uprzednia. Zgoda ta "wchodzi" bowiem w miejsce "konsultacji"
przewidzianej w art. 38 k.p., która ma charakter uprzedni (zakładowa organizacja
związkowa musi być zawiadomiona na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy o
pracę). Gdyby więc uznać, na podstawie art. 63 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p., że
zgoda może być wyrażona ex post, to prowadziłoby to do tego, iż działacz związkowy,
który ma podlegać szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy, w
zakresie swobody wyboru przez organ związkowy momentu wyrażenia swojego
stanowiska w sprawie rozwiązania z nim umowy o pracę, znalazłby się w gorszej
sytuacji aniżeli pracownik, który z takiej ochrony nie korzysta, czego nie można
zaakceptować. Istotny jest tu także cel przepisów ustanawiających wymóg
"konsultowania" decyzji o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu niezwłocznym umowy o pracę
z organizacją związkową (np. obowiązek umożliwienia zgłoszenia zastrzeżeń - art. 38
k.p., zasięgnięcia opinii - art. 52 § 3 i art. 53 § 4 k.p., lub uzyskania zgody - art. 32 ust. 1
ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych). Ich sens sprowadza się do skłonienia
pracodawcy, by przed podjęciem ostatecznej decyzji o zwolnieniu z pracy danego
pracownika rozważył także stanowisko i ewentualne argumenty przedstawione przez
stronę związkową, co wymaga, by możliwe zastrzeżenia, opinia bądź zgoda przekazane
zostały pracodawcy jeszcze przed oświadczeniem woli (wypowiedzeniem,
rozwiązaniem niezwłocznym). [...]. Trudno też przyjąć, że - w związku z utrzymaniem
art. 13 ustawy o społecznej inspekcji pracy - rozwiązanie umowy o pracę bez
wypowiedzenia ze społecznym inspektorem pracy wymagałoby uprzedniej zgody
organizacji związkowej, natomiast w odniesieniu do członków zarządu zakładowej
organizacji związkowej wymaganie jej uprzedniości nie miałoby zastosowania, jeżeli
zważyć, że potrzeba ochrony przed zwolnieniem z pracy jest wyraźniejsza i bardziej
społecznie uzasadniona w przypadku członków tych zarządów niż społecznych
inspektorów pracy. Ponadto uznanie, że zgoda nie musi poprzedzać chwili dokonania
czynności prawnej przez pracodawcę prowadzi do identyfikacji, a w każdym razie do
zasadniczego upodobnienia się tej konstrukcji do "sprzeciwu", który jest wszakże przez
ustawodawcę traktowany jako wyraźnie odmienny sposób "konsultowania" przez
pracodawcę decyzji ze związkami zawodowymi, o czym świadczy chociażby przepis art.
10 ust. 3 ustawy z 28 grudnia1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z
pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie
niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r., Nr 4, poz. 19 ze zm.).
Przedstawiona powyżej wykładnia art. 32 ust. 1 ustawy z 1991 r. o związkach
zawodowych prowadzi do wniosku, że myli się Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
twierdząc, iż oświadczenie "przewodniczącego zarządu związku zawodowego może
zastąpić zgodę zarządu zakładowej organizacji związkowej", że kwestia ta nie stanowi
przedmiotu badania przez pracodawcę, a tym samym przedmiotu kontroli sądowej,
gdyż oznaczałoby to ingerowanie w wewnętrzne sprawy związku zawodowego, jak
również, gdy przyjmuje, że dla oceny zachowania przez pracodawcę trybu
przewidzianego przy rozwiązywaniu bez wypowiedzenia umowy o pracę może mieć
znaczenie potwierdzenie przez zarząd związku zawodowego (już po rozwiązaniu
umowy o pracę) oświadczenia wyrażonego przez jego przewodniczącą, a więc - co
najpierw ten Sąd wyraźnie odrzuca - że zgoda może mieć w jakimś zakresie charakter
następczy a niekoniecznie uprzedni.
Za nieuprawnioną należy uznać także podjętą w uzasadnieniu wyroku tego Sądu
próbę zrelatywizowania podejścia do wymagania uzyskania zgody z art. 32 ust. 1
ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych w zależności od tego, czy istniała przyczyna
uzasadniająca rozwiązanie niezwłocznie, czy też było jej brak. Pośrednio z wywodów
zamieszczonych w uzasadnieniu wyroku tego Sądu zdaje się płynąć sugestia, że w
razie, gdy istniała przyczyna dla rozwiązania niezwłocznego, to w sposób mniej
rygorystyczny należy podchodzić do tego, czy zgoda wyrażona została uprzednio oraz
czy wyraził ją zarząd zakładowej organizacji związkowej, czy też inny organ tej
organizacji. Przepis art. 32 ust. 1 ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych nie daje
jednakże żadnych podstaw do takiej zróżnicowanej oceny wyrażania zgody przez
stronę związkową, pozostawiając jej pełną autonomię co do tego, czy decyduje się ona
na odmowę wyrażania tej zgody i jakimi kryteriami kieruje się w tym względzie.
Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, z jednej strony, dopuszcza (przynajmniej
w pewnym sensie), że zgoda zarządu zakładowej organizacji związkowej może mieć
charakter następczy - co jak stwierdzono wyżej nie ma uzasadnienia na tle art. 32 ust. 1
ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych i co należy odrzucić - a jednocześnie, z
drugiej strony, dopuszcza możliwość wyrażenia zgody nie tylko przed podjęciem decyzji
przez pracodawcę o zwolnieniu danego pracownika (dokonania oświadczenia woli), ale
jeszcze przed upływem okresu przewidzianego w art. 53 § 1 pkt 1 k.p., a więc gdy nie
istnieje jeszcze przyczyna uzasadniająca rozwiązanie umowy o pracę bez
wypowiedzenia. Oznaczałoby to jednak akceptację zgody pod warunkiem, że określona
przyczyna rozwiązania niezwłocznego będzie miała miejsce, co jest nie do przyjęcia.
Przyjęcie, że dopuszczalna jest warunkowa zgoda na rozwiązanie stosunku pracy
przeczy bowiem założeniom i celowi jaki ma realizować przepis art. 32 ust. 1 ustawy z
1991 r. o związkach zawodowych ( i przepisy analogiczne), zwłaszcza że - czego
przykładem jest między innymi rozpoznawana sprawa - możliwość zajęcia rzetelnego i
kompetentnego stanowiska w kwestii przesłanek uzasadniających lub przemawiających
za odmową wyrażenia ewentualnej zgody istnieje dopiero po wystąpieniu przyczyn z
art. 53 § 1 k.p. (i odpowiednio także art. 52 § 1 k.p.).
W toku rozprawy przed Sądem Najwyższym okazało się, że powódka podjęła
pracę u nowego pracodawcy i w związku z tym nie jest zainteresowana przywróceniem
jej do pracy, natomiast domaga się zasądzenia na jej rzecz odszkodowania.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 422 § 2 k.p.c. orzekł
jak w sentencji.
========================================