Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 23 sierpnia 1995 r.
III ARN 25/95
Strona postępowania administracyjno-sądowego nie może ponosić
ujemnych skutków wadliwej pracy sądu, pozbawiającej prawa do rozpatrzenia
przez niezawisły sąd jej skargi na decyzję administracyjną, dotyczącą jej praw.
Przewodniczący SSN: Adam Józefowicz (sprawozdawca), Sędziowie SN: Janusz
Łętowski, Teresa Romer, Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Andrzej Wróbel,
Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Włodzimierza Skoniecznego, po roz-
poznaniu w dniu 23 sierpnia 1995 r. sprawy ze skargi Anny B. na decyzję Wojewody R.
z dnia 6 października 1992 r. [...] w przedmiocie zwrotu nieruchomości, na skutek
rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości [...] od postanowienia Naczelnego Sądu
Administracyjnego-Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie z dnia 25 marca 1993 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
u c h y l i ć zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do rozpoznania
Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Rzeszowie.
U z a s a d n i e n i e
Kierownik Urzędu Rejonowego w R. decyzją z dnia 23 lipca 1992 r. [...] odmówił
Annie B. zwrotu nieruchomości stanowiącej obecnie część działki nr 67 i 114/1,
położonej w R. w rejonie ulicy L. i K.
Rozpatrując odwołanie Anny B. od powyższej decyzji, Wojewoda R. decyzją z
dnia 6 października 1992 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
Na decyzję tę wnioskodawczyni wniosła skargę do Naczelnego Sądu Adminis-
tracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Krakowie. Zarządzeniem z dnia 8 grudnia 1992
r. skarżąca została wezwana do uiszczenia wpisu w kwocie 50.000 zł. w terminie 7 dni
pod rygorem odrzucenia skargi. Wezwanie to zostało jej doręczone w dniu 29 grudnia
1992 r., w którym niezwłocznie uiściła żądaną opłatę (k. 13 akt).
Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie postanowie-
niem z dnia 25 marca 1993 r., [...] odrzucił skargę Anny B. na decyzję Wojewody R. z
dnia 6 października 1992 r. w przedmiocie zwrotu nieruchomości. W uzasadnieniu pos-
tanowienia Naczelny Sąd Administracyjny, (opierając się na urzędowym zapisku,
stwierdzającym, że do dnia 10 marca 1993 r. opłata nie wpłynęła) uznał, iż skarżąca nie
uiściła wpisu w zakreślonym terminie. Z tej przyczyny Sąd na podstawie art. 204 § 1 i
212 k.p.a. w związku z art. 16 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych skargę odrzucił.
Od powyższego postanowienia Minister Sprawiedliwości złożył rewizję nadzwy-
czajną, w której zarzucił rażące naruszenie prawa, w szczególności przepisów art. 204
§ 1 i art. 212 k.p.a. w związku z art. 16 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 24, poz. 110 ze zm.). Wnoszący
rewizję nadzwyczajną wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i o przekazanie
sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w
Rzeszowie do merytorycznego rozpoznania.
Prokurator poparł rewizję nadzwyczajną.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona.
Zaskarżone postanowienie zostało oparte na notatce urzędowej bez należytego
sprawdzenia dokumentacji księgowej, dotyczącej wpływu do Sądu uiszczonych opłat
sądowych. Skarżąca po otrzymaniu odpisu zaskarżonego postanowienia w piśmie
skierowanym do Sądu podała, że żądaną opłatę uiściła w terminie, na dowód czego
dołączyła oryginał dowodu wpłaty wpisu w dniu 29 grudnia 1992 r. Niezależnie od tego
w aktach sprawy znajduje się dowód wpłaty, na odwrocie którego zamieszczono
adnotację o wpisaniu jej do księgi pod poz. 10 w dniu 13 stycznia 1993 r., czyli przed
datą notatki urzędowej i wydania zaskarżonego postanowienia. W tej sytuacji - zdaniem
Sądu Najwyższego - należy uznać, że zaskarżone rewizją nadzwyczajną postanowienie
zostało oparte na błędnej przesłance faktycznej, wyraźnie sprzecznej z zebranym w
sprawie materiałem dowodowym. Niedokładne sprawdzenie przez Sąd zasadności
notatki urzędowej spowodowało wydanie postanowienia, które w okolicznościach
sprawy rażąco narusza przepisy prawa, wymienione w zarzutach rewizji nadzwyczajnej.
Zaskarżone postanowienie bezpodstawnie zamknęło dalsze postępowanie w sprawie i
pozbawiło wnioskodawczynię możliwości skontrolowania przez sąd wydanych w
stosunku do niej decyzji administracyjnych oraz dostępu do wymiaru sprawiedliwości,
gwarantowanego art. 6 ratyfikowanej przez Polskę Konwencji o Ochronie Praw
Człowieka i Podstawowych Wolności, sporządzonej w Rzymie w dniu 4 grudnia 1950 r.
i opublikowanej w Dz. U. z 1993 r., Nr 61, poz. 284. Strona postępowania
sądowo-administracyjnego nie może ponosić ujemnych skutków wadliwej pracy sądu,
pozbawiających ją prawa do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia przez
niezawisły sąd jej skargi na decyzję administracyjną, dotyczącej jej praw.
Naruszenie tej zasady przez Sąd bezpodstawnym postanowieniem należy uznać
za równoznaczne z naruszeniem interesu Rzeczypospolitej Polskiej. Z tego względu
rewizja nadzwyczajna (pomimo wniesienia jej po upływie sześciu miesięcy od
uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia) podlega uwzględnieniu z mocy art. 422
§ 2 w związku z art. 421 § 2 k.p.c. i art. 211 k.p.a. Zasadny jest też zawarty w niej wnio-
sek o przekazanie sprawy do rozpoznania obecnie właściwemu miejscowo Ośrodkowi
Zamiejscowemu w Rzeszowie Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
========================================