Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 25 października 1995 r.
I PO 10/95
Warunkiem oznaczenia sądu właściwego do rozpoznania
sprawy w trybie art. 45 k.p.c. jest istnienie drogi sądowej
oraz jurysdykcji krajowej dla rozpoznania sprawy, a także
niemożność ustalenia sądu miejscowo właściwego, według
przepisów k.p.c. Z wnioskiem z art. 45 k.p.c. może wystąpić
także sąd, jeżeli nie jest związany uprzednim przekazaniem mu
sprawy.
Przewodniczący SSN: Józef Iwulski (sprawozdawca),
Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski, Walerian Sanetra,
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 25 października 1995
r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Ryszarda Ł.,
Wacława O., Kazimierza K., Stanisława B. i Romana W. przeciwko
U.S. Company R.F.L. Ltd. o zapłatę, na skutek wniosku powodów
w przedmiocie właściwości Sądu od postanowienia Sądu Woje-
wódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku z
siedzibą w Gdyni z dnia 22 września 1995 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
o z n a c z y ć Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Gdańsku z siedzibą w Gdyni jako miejscowo
właściwy do rozpoznania tej sprawy.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 22 września 1995 r., [...], Sąd
Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń w Gdańsku z siedzibą w
Gdyni zwrócił się do Sądu Najwyższego o oznaczenie sądu
właściwego miejscowo do rozpoznania sprawy z powództwa
Ryszarda Ł. i dalszych powodów przeciwko E.S. Company R.F.L.
Ltd.
Sąd Wojewódzki uzasadnił wniosek faktem, że strona
pozwana jest osobą zagraniczną, ma siedzibę za granicą i nie
posiada w Polsce majątku. Jurysdykcja krajowa umotywowana jest
zastrzeżeniem umownym stron. W tej sytuacji niemożliwe jest
ustalenie sądu miejscowo właściwego do rozpoznania sprawy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 45 k.p.c. jeżeli w myśl przepisów kodeksu
nie można na podstawie okoliczności sprawy ustalić właściwości
miejscowej, Sąd Najwyższy na posiedzeniu niejawnym oznaczy
sąd, przed który należy wytoczyć powództwo. Wprawdzie
sformułowanie tego przepisu sugeruje, że stosowny wniosek w
tym zakresie powinien być złożony przez stronę przed
wytoczeniem powództwa, ale orzecznictwo uznaje, że może to
uczynić także sąd już w toku postępowania, jeżeli nie jest
związany uprzednim przekazaniem mu sprawy przez inny sąd (por.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 października 1966 r.,
II CO 9/66, OSNCP 1967 z. 4 poz. 77, OSPiKA 1967 z. 12 poz.
286 i z dnia 13 maja 1976 r., II CO 3/76, OSNCP 1977 z. 2 poz.
30). Sądowi Wojewódzkiemu w Gdańsku sprawa została przekazana
uprzednio przez Sąd Rejonowy, ale nie jest to zgodnie z art.
200 § 2 k.p.c. wiążące i dlatego istnieją warunki do
zastosowania art. 45 k.p.c.
W sprawie faktycznie występuje niemożność ustalenia
właściwości miejscowej sądu, gdyż nie można wskazać w Polsce
siedziby strony pozwanej (art. 30 k.p.c.), jej jednostki
organizacyjnej lub zakładu (art. 33 k.p.c.), miejsca wykonania
umowy (art. 34 k.p.c.) czy też miejsca gdzie praca miała być
czy była wykonywana oraz siedziby zakładu pracy (art. 461 § 1
k.p.c.). Równocześnie (co jest warunkiem stosowania art. 45
k.p.c.) w sprawie jest dopuszczalna droga sądowa (por.
postanowienie z dnia 1 marca 1982 r., IV CO 2/82, OSNCP 1982
z. 10 poz. 149), oraz umową stron (art. 1104 k.p.c.)
uzasadniona jest jurysdykcja sądów polskich (por.
postanowienie z dnia 14 lutego 1985 r., II CO 13/ 85, OSNCP
1985 z. 12 poz. 196).
W sprawie występują więc przesłanki do oznaczenia w
trybie art. 45 k.p.c. sądu właściwego miejscowo do rozpoznania
sprawy. Biorąc pod uwagę, że powodowie mieszkają w okręgu Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku
oraz że w Sądzie tym sprawa już się toczy, Sąd Najwyższy uznał
za celowe oznaczenie tego Sądu jako właściwego do rozpoznania
sprawy.
========================================