Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 8 października 1996 r.
I PKN 11/96
Kasacje od wydanych przed dniem 1 lipca 1996 r. prawomocnych i
kończących postępowanie w sprawie orzeczeń sądów pierwszej instancji lub
sądów rewizyjnych mogą w okresie dwóch lat od tej daty wnosić na podstawach i
w terminach przewidzianych uprzednio dla rewizji nadzwyczajnej jedynie Minister
Sprawiedliwości - Prokurator Generalny lub Rzecznik Praw Obywatelskich.
Przewodniczący SSN: Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie: SN Kazimierz
Jaśkowski, SA Zbigniew Myszka (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 8 października 1996 r. sprawy z
powództwa Lidii K. przeciwko Skarbowi Państwa-Sądowi Wojewódzkiemu w W. o
przeliczenie odprawy emerytalnej, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Woje-
wódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Opolu z dnia 9 czerwca 1994 r.
[...]
p o s t a n o w i ł :
o d r z u c i ć kasację.
U z a s a d n i e n i e
Powódka Lidia K., emerytowany sędzia Sądu Wojewódzkiego w W., wniosła w
dniu 2 września 1996 r. (data wpływu) do Sądu Najwyższego pismo datowane 30
sierpnia 1996 r., określając je jako kasację w trybie art. 392 § 1 KPC, oraz domagała
się uchylenia wyroku Sądu Rejonowego w Legnicy z dnia 28 lutego 1994 r. [...] i wyroku
Sądu Wojewódzkiego w Opolu z dnia 9 czerwca 1994 r. [...], jako naruszających prawo
materialne (art. 393
1
pkt 1 KPC).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasację do Sądu Najwyższego, jako nowy procesowy środek zaskarżenia
przysługujący stronie od wyroku lub postanowienia, wydanych przez sąd drugiej ins-
tancji i kończących postępowanie w sprawie, wprowadził rozdział 1
1
dodany do działu V
tytułu VI księgi pierwszej części pierwszej Kodeksu postępowania cywilnego. Normuje
to art.1 pkt 45 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania
cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o
postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43,
poz. 189). W przedmiocie kasacji nowela ta weszła w życie z dniem 1 lipca 1996 r. (art.
14 tej ustawy), wyznaczając kodeksową regułę, że kasacja, jako przysługujący stronie
nowy środek zaskarżania orzeczeń sądowych określonych w art. 392 KPC, odnosi się
do procesowej możliwości ich zakwestionowania począwszy od dnia wejścia w życie
ustawy z dnia 1 marca 1996 r. zmieniającej KPC, tj. od 1 lipca 1996 r. i dotyczy
orzeczeń wydanych od tego dnia (ex nunc). Tymczasem zakwestionowane orzeczenia
były wydane w 1994 r., a powódka składała podanie o złożenie rewizji nadzwyczajnej
od prawomocnego wyroku Sądu Wojewódzkiego w Opolu z dnia 9 czerwca 1994 r.,
które zostało załatwione przez Ministra Sprawiedliwości odmownie w styczniu 1995 r.
Trzeba tu wskazać, że wobec orzeczeń wydanych przed dniem 1 lipca 1996 r., tj.
przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej KPC, ustawodawca przewidział
szczególną procedurę intertemporalną dopuszczającą możliwość zaskarżenia
prawomocnych orzeczeń w drodze kasacji. Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy noweli-
zującej KPC - w okresie dwóch lat od wejścia w życie tej ustawy, Minister Sprawiedli-
wości-Prokurator Generalny lub Rzecznik Praw Obywatelskich może zaskarżyć, w
drodze kasacji, prawomocne orzeczenie sądu pierwszej instancji lub sądu rewizyjnego,
wydane przed dniem 1 lipca 1996 r., na podstawach i w terminach, które były
przewidziane dla rewizji nadzwyczajnej. Powołany przepis przewiduje zaskarżanie w
drodze kasacji wszystkich prawomocnych orzeczeń wydanych przed dniem 1 lipca 1996
r., tj. przed wejściem w życie noweli KPC z dnia 1 marca 1996 r., tyle że uprawnia do
tego wyłącznie określone organy kompetentne do wniesienia kasacji na podstawach i w
terminach, które były przewidziane dla rewizji nadzwyczajnej [...] A zatem stronie nie
przysługuje kasacja od prawomocnych orzeczeń sądu pierwszej instancji lub sądu
rewizyjnego, wydanych przed dniem 1 lipca 1996 r. i kończących postępowanie w
sprawie. [...] W istocie rzeczy zatem pismo powódki, określone jako kasacja, nie jest
takim środkiem zaskarżenia w rozumieniu art. 392 § 1 KPC. Nie podlega więc
procedurze określonej w art. 393
4
KPC, zobowiązującej stronę skarżącą do wniesienia
kasacji do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie w terminie miesięcznym od dnia
doręczenia stronie orzeczenia. Sąd Najwyższy nie był zobowiązany do skierowania tam
wniesionego pisma powódki, w celu wstępnego i koniecznego zweryfikowania go pod
kątem formalnych wymagań kasacji, która jej nie przysługuje. Skoro ta procedura
obowiązuje również od dnia 1 lipca 1996 r. - wejścia w życie noweli KPC z dnia 1 marca
1996 r. i nie znajduje zastosowania do inicjatywy procesowej powódki. Dlatego
wniesienie pisma powódki, określonego jako kasacja, należało uznać za pozbawione
procesowych skutków prawnych, a przez to za niedopuszczalny środek zaskarżenia,
który należało odrzucić (art. 393
5
KPC).
========================================