Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 października 2012 roku

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Mikołaj Tomaszewski (spr.)

Sędziowie: SA Elżbieta Fijałkowska

SA Jacek Nowicki

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2012 roku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. M.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie zawarte w punkcie 5 wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 26 lipca 2012 roku, sygn. akt: XII C 200/09

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zasądzić od pozwanej na rzecz powódki kwotę 783,10 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

2.  nie obciążać powódki obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego.

SSA E. Fijałkowska SSA M. Tomaszewski SSA J. Nowicki

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem, zawartym w pkt. 5 wyroku z dnia 26 lipca 2012 roku, sygn. akt: XII C 200/09, Sąd Okręgowy zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4.971,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając rozstrzygnięcie Sąd I instancji wyjaśnił, że znajdowało ono podstawę w art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. Wskazał, że powódka wygrała proces w przeważającej części, a oddalenie roszczenia o zadośćuczynienie wynikało z racji natury ocennej, dlatego też należy się jej zwrot poniesionych kosztów procesu w całości.

Do poniesionych przez powódkę kosztów procesu należały: zaliczka w wysokości 1.354,60 zł oraz wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w kwocie 3.617,00 zł, ustalone zgodnie z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, co łącznie daje zasądzoną tytułem zwrotu kosztów procesu od pozwanej kwotę 4.971,60 zł.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła pozwana, zaskarżając je w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez stosunkowe rozdzielenie kosztów procesu stosownie do stopnia wygrania sprawy przez każdą ze stron oraz o zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła naruszenie prawa procesowego poprzez błędne zastosowanie do rozliczenia kosztów zastępstwa procesowego przepisu art. 100 zd. 2 k.p.c., tj. nałożenie na pozwaną obowiązku zwrotu powódce wszystkich kosztów procesu, ponieważ wygrała proces w przeważającej części, a określenie należnej powódce sumy zależało od oceny sądu, zamiast stosunkowego rozdzielenia kosztów na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 3 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c.

Powódka w odpowiedzi na zażalenie wniosła o jego oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kwoty 1.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie pozwanej zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny podziela stanowisko skarżącej, iż w niniejszej sprawie koszty procesu winny zostać stosunkowo rozdzielone.

Powódka domagała się zasądzenia określonych w pozwie kwot tytułem odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty. Niewątpliwie wskazanie wysokości tych roszczeń nastręczało trudności, zaś wysokość ostatecznie uwzględnionych żądań zależała w znacznej mierze od uznania sądu, jednakże sam charakter zgłoszonego roszczenia nie przesądza jeszcze o konieczności stosowania przyjętej przez Sąd I instancji regulacji. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono zapatrywanie, że niedopuszczalne jest przerzucanie na drugą stronę procesu ryzyka związanego z błędną oceną przez powoda przysługującego mu roszczenia (por. postanowienie z dnia 17 listopada 2011 roku, sygn. akt: III CZ 61/11, LEX nr 1101327). Stąd też włożenie na jedną ze stron obowiązku poniesienia kosztów w myśl art. 100 k.p.c. nie może wynikać jedynie z zasad słuszności. Zasady te leżą u podłoża wszystkich zasad rozdziału kosztów procesu. Kryterium słuszności nie może być zatem wykorzystywane jako pretekst do odstępowania od dokładnego, stosunkowego, rozdzielania kosztów między stronami (tak: Grzegorz Misiurek w komentarzu do art. 100 k.p.c., opubl. w LEX). Konieczne jest w takim wypadku uwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy, w tym również ostatecznego wyniku postępowania.

Powódka określiła wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie na kwotę 117.466,88 zł, podczas gdy jej żądania zostały ostatecznie uwzględnione co do kwoty 71.988,88 zł. Tym samym wygrała ona sprawę w 62%, przegrywając ją tym samym w 38%. Podkreślić przy tym należy, że zarówno roszczenie o odszkodowanie, jak też o zadośćuczynienie uwzględniono jedynie w części, zaś roszczenie o rentę zostało oddalone. W tych okolicznościach obciążenie wyłącznie pozwanej kosztami postępowania jest nieuzasadnione.

Przyjmując zatem, iż koszty postępowania w niniejszej sprawie winny zostać pomiędzy stronami rozdzielone stosunkowo, Sąd Apelacyjny dokonał ich podziału z uwzględnieniem w/w proporcji. Na poniesione przez strony koszty procesu składają się: koszty opinii biegłych w wysokości: 1.354,60 zł (Sąd odwoławczy wziął pod uwagę zaistniałą omyłkę w zakresie zaksięgowania opłaty od pozwu z wysokości 2.000,00 zł, co Sąd I instancji wyjaśnił w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia) i 2.433,78 zł (wydatkowane z zaliczki uiszczonej przez pozwaną), co łącznie daje kwotę 3.788,38 zł oraz koszty zastępstwa procesowego stron w wysokości po 3.617,00 zł (stawka minimalna kosztów zastępstwa w wysokości 3.600,00 zł liczona zgodnie z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu). Łącznie zatem koszty poniesione przez strony w toku procesu wynoszą 11.022,38 zł.

Powódka przegrała sprawę w 38%, zatem powinna ponieść koszty procesu w wysokości 4.188,50 zł, zaś faktycznie poniosła koszty procesu w wysokości 4.971,60 zł (koszty opinii w wysokości 1.354,60 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.617,00 zł), zatem należy jej się od pozwanej zwrot kosztów procesu w wysokości 783,10 zł.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżone postanowienie na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., w sposób opisany w pkt. 1 sentencji.

W oparciu o treść art. 102 k.p.c. Sąd Apelacyjny nie obciążył powódki kosztami postępowania zażaleniowego, uznając, iż przemawia za tym jej trudna sytuacja majątkowa oraz zdrowotna, jak też fakt, że powódka w żaden sposób nie przyczyniła się wydania zakwestionowanego rozstrzygnięcia.

SSA E. Fijałkowska SSA M. Tomaszewski SSA J. Nowicki