Pełny tekst orzeczenia

- 1 -
Postanowienie z dnia 12 czerwca 1997 r.
II UKN 199/97
Przewodniczący SSN: Teresa Romer (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Stefania Szymańska, Maria Tyszel.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 1997 r. na posiedzeniu
niejawnym sprawy z wniosku Jana S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecz-
nych-Oddziałowi w P. o ustalenie nieistnienia obowiązku uiszczenia składek na ubez-
pieczenie społeczne, na skutek kasacji organu rentowego od postanowienia Sądu
Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 7 marca 1997 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
u c h y l i ć zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Apela-
cyjnemu w Poznaniu do ponownego rozpoznania w zakresie zachowania terminu do
wniesienia apelacji.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny w Poznaniu postanowieniem z dnia 7 marca 1997 r. na mo-
cy art. 373 KPC odrzucił apelację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w P.
od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu z dnia 28 stycznia 1997 r. Wyrokiem
tym Sąd Wojewódzki, po rozpoznaniu odwołania Jana S. od decyzji organu rentowe-
go o ustalenie nieistnienia obowiązku uiszczenia składek na ubezpieczenie społecz-
ne - uchylił zaskarżoną decyzję i ustalił, że wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty
składki na ubezpieczenie społeczne od listopada 1995 r. do stycznia 1996 r. wraz z
odsetkami.
W dniu 31 stycznia 1997 r. pełnomocnik ZUS złożył wniosek o uzasadnienie wyroku.
W aktach sądowych znajduje się potwierdzenie odbioru uzasadnienia wyroku przez
Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w P. w dniu 10 lutego 1997 r.
- 2 -
W dniu 25 lutego 1997 r. do Sądu Wojewódzkiego wpłynęła apelacja organu
rentowego od wyroku z dnia 28 stycznia 1997 r. doręczonego w dniu 10 lutego 1997
r. Sąd Wojewódzki uznał, że wpłynęła ona w ustawowym terminie gdyż przekazał ją
Sądowi Apelacyjnemu.
Postanowienie o odrzuceniu apelacji Sąd Apelacyjny uzasadnił tym, że zos-
tała ona wniesiona po upływie przepisanego dwutygodniowego terminu.
W kasacji pełnomocnik organu rentowego zarzucił orzeczeniu Sądu Apela-
cyjnego naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy,
w tym szczególnie art. 369 i 165 § 2 KPC poprzez przyjęcie, że nadanie pisma w
polskim urzędzie pocztowym, ostatniego dnia terminu nie czyni zadość zachowaniu
terminu.
W uzasadnieniu kasacji zwrócono uwagę, że Sąd Apelacyjny przy wydawa-
niu zaskarżonego postanowienia pominął treść art. 165 § 2 KPC, według którego
nadanie pisma w polskim urzędzie pocztowym jest równoznaczne z wniesieniem go
do sądu. W kasacji podano, że z dowodu nadania pocztowego wynika jednoznacznie
iż apelacja została pod numerem nadawczym [...] wysłana pocztą w dniu 24 lutego
1997 r. do Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu a tym samym został zachowany termin
do jej wniesienia.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Kasacja jest uzasadniona. Poza sporem pozostaje, że wyrok Sądu Woje-
wódzkiego wraz z uzasadnieniem został doręczony pozwanemu organowi rentowe-
mu w dniu 10 lutego 1997 r., a apelacja wpłynęła do Sądu Wojewódzkiego w dniu 25
lutego 1997 r.
Sąd Apelacyjny wydając zaskarżone postanowienie kierował się datą wpły-
wu znajdującą się na pieczątce Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu. Brak jest w
aktach sprawy koperty ze stemplem pocztowym zawierającym datę nadania apelacji.
Do kasacji pełnomocnik pozwanego dołączył dowód nadania na poczcie
pism w dniu 24 lutego 1997 r. Jest wśród nich pismo do Sądu Wojewódzkiego.
Termin do wniesienia apelacji byłby zachowany gdyby zostało ustalone, iż
nadano ją w dniu 24 lutego 1997 r. w urzędzie pocztowym.
- 3 -
Przyjęte przez Sąd Apelacyjny przekroczenie terminu określonego w art. 369
§ 1 KPC, wynosi jeden dzień. Sąd wydając zaskarżone postanowienie nie zajął się
wyjaśnieniem jaką drogą apelacja wpłynęła do Sądu Wojewódzkiego.
Słusznie wnoszący kasację powołuje się na treść art. 165 § 2 KPC zgodnie z
którą oddanie pisma procesowego w polskim urzędzie pocztowym jest
równoznaczne z wniesieniem go do sądu, a który to przepis Sąd Apelacyjny pominął.
Sąd Wojewódzki w Poznaniu apelacji nie odrzucił (art. 370 KPC) i przekazał
ją Sądowi Apelacyjnemu.
Zgodnie z art. 373 KPC sąd drugiej instancji odrzuca na posiedzeniu niejaw-
nym apelację, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez sąd pierwszej instancji. Przepis
ten nie zobowiązuje wprawdzie wprost sądu drugiej instancji do ustalenia w jaki
sposób apelacja została złożona w sądzie pierwszej instancji ale ze względu na treść
art. 165 § 2 KPC, w sprawie, w której Sąd Wojewódzki nie dopatrzył się
przekroczenia terminu do wniesienia apelacji, a Sąd Apelacyjny przyjmuje, że termin
ten został przekroczony o jeden dzień, nie dysponując równocześnie dowodem
nadania (koperta), zasadny jest zarzut kasacji naruszenia tego przepisu
postępowania a w konsekwencji także art. 373 KPC.
Sąd Apelacyjny powinien w takich okolicznościach sprawy zająć się wyjaśnieniem
daty nadania apelacji.
Dlatego też Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji postanowienia.
========================================