Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 9 września 1998 r.
II UKN 191/98
1. Podniesienie w kasacji zarzutu naruszenia prawa procesowego przez
sąd pierwszej instancji, które skarżący wytknął już w apelacji, może być
przedmiotem rozpoznania przez Sąd Najwyższy tylko wówczas, gdy sąd drugiej
instancji nie odniósł się do wskazanych wadliwości albo błędnie rozstrzygnął o
ich bezzasadności.
2. Sąd drugiej instancji, nie naruszając art. 217 § 2 KPC, może pominąć
dowód z opinii instytutu naukowego, jeżeli strona składająca wniosek nie wy-
kazała, że dotychczas wydane opinie były nieobiektywne lub w inny sposób
wadliwe.
Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie: SA Beata Gudowska (spra-
wozdawca), SN Stefania Szymańska.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 9 września 1998 r. sprawy z powódz-
twa Henryka C. przeciwko R. Spółce Węglowej S.A. Kopalni Węgla Kamiennego „H.”
w R.Ś. o odszkodowanie w związku z wypadkiem przy pracy, na skutek kasacji po-
woda od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w
Katowicach z dnia 2 grudnia 1997 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Henryk C. uległ w dniu 17 lipca 1987 r. wypadkowi przy pracy w Kopalni Węg-
la Kamiennego „H.”. Został uderzony w plecy przez osuwającą się ciężką osłonę
maszyny górniczej. W protokole ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku stwier-
dzono, że uderzenie to spowodowało złamanie pierwszego kręgu lędźwiowego.
Bezpośrednio po wypadku skutek ten stanowił podstawę do ustalenia prawa do renty
2
inwalidzkiej wypadkowej według III grupy oraz wypłacenia odszkodowania w wyso-
kości odpowiadającej 20% uszczerbku na zdrowiu.
Bez zmiany treści protokołu, w pozwie z dnia 10 lipca 1995 r., skierowanym
przeciwko R. Spółce Węglowej S.A. - Kopalni Węgla Kamiennego „H.” w R.Ś., Hen-
ryk C. domagał się zasądzenia dalszego odszkodowania powypadkowego na pods-
tawie ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze zm.).
Twierdził, że doszło do istotnego pogorszenia stanu jego zdrowia przez to, że ujawnił
się nierozpoznany dotychczas skutek wypadku w postaci kompresyjnego złamania
kręgu szyjnego (C6). Wskazał, że pogorszenie to zostało stwierdzone w wyroku Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 marca 1996 r.,
ustalającym jego prawo do pobierania renty inwalidzkiej w wysokości odpowiadającej
zaliczeniu do II grupy inwalidztwa z tytułu wypadku.
Wyrokiem z dnia 27 czerwca 1997 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Rudzie Śląs-
kiej powództwo oddalił po ustaleniu, że nie zaszły wymienione w art. 11 ust. 1
powołanej ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. okoliczności uzasadniające żądanie,
bowiem nie zostało wykazane, iżby skutki wypadku obejmowały inne niż opisane w
protokole powypadkowym schorzenia oraz by trwały uszczerbek na zdrowiu pogłębił
się o co najmniej 10%.
Ustalenia te Sąd pierwszej instancji poczynił wykorzystując treść dwu opinii:
biegłego sądowego specjalisty chirurgii urazowej oraz Katedry Medycyny Sądowej Ś.
Akademii Medycznej. Przed wydaniem wyroku Sąd Rejonowy oddalił wniosek dowo-
dowy powoda o uzyskanie kolejnej opinii lekarskiej biegłego spoza terenu Śląska,
uznając że zarzuty przeciwko dotychczasowym opiniom nie podnosiły ich nieobiek-
tywności lub wzajemnej sprzeczności.
W apelacji powód domagał się ponownego rozpoznania sprawy, ponawiając
żądanie uzupełnienia postępowania dowodowego opinią instytutu naukowego spoza
terenu Śląska, lecz wniosku tego Sąd Wojewódzki nie uwzględnił, wskazując że za-
rzuty powoda przeciwko treści przeprowadzonych opinii należy traktować jako su-
biektywne odczucie, które nie tylko nie zostało poparte ewentualnym żądaniem wy-
łączenia biegłych, ale też nie znalazło potwierdzenia w treści merytorycznych zas-
trzeżeń.
W kasacji pełnomocnik powoda wniósł o uchylenie wyroków sądów obydwu
instancji i o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy.
3
Jako podstawę kasacji (art. 393
1
pkt 2 KPC) powołał naruszenie przepisów postępo-
wania:
- art. 217 § 2 KPC przez oddalenie wniosku dowodowego w sytuacji, w której oko-
liczności sporne nie zostały wyjaśnione,
- art. 224 § 1 KPC przez zamknięcie rozprawy przy przedwczesnym uznaniu sprawy
za dostatecznie wyjaśnioną,
- art. 299 KPC przez pominięcie dowodu z przesłuchania stron.
Naruszenie tych przepisów miało - zdaniem skarżącego - ten wpływ na wynik
sprawy, że spowodowało uznanie apelacji za bezzasadną i jej oddalenie (art. 385
KPC).
Sąd Najwyższy stwierdził, że kasacja jest wyłącznie ponowieniem wniosków
dowodowych składanych przed Sądami pierwszej i drugiej instancji oraz że jej za-
rzuty w istocie odnoszą się do postępowania przed pierwszą instancją. To Sąd Re-
jonowy bowiem prowadził postępowanie skierowane na ustalenie mającego związek
z wypadkiem przy pracy pogorszenia stanu zdrowia powoda i to ten Sąd pominął
wniosek dowodowy uzasadniony jedynie uprzedzeniem, że „biegli z jednego rejonu
znają się bliżej, kontaktują i niejednokrotnie nie chcą dezawuować kolegów” oraz nie
uznał za konieczne przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron.
Podniesienie w kasacji zarzutu naruszenia prawa procesowego przez Sąd
pierwszej instancji, które skarżący wytknął już w apelacji, może być przedmiotem
rozpoznania przez Sąd Najwyższy tylko wówczas, gdy Sąd drugiej instancji nie od-
niósł się do wskazanych wadliwości albo błędnie rozstrzygnął o ich bezzasadności.
Nie było tak w sprawie niniejszej. Podniesione w apelacji zarzuty dotyczące decyzji
Sądu pierwszej instancji zostały rozpoznane przez Sąd drugiej instancji, który trafnie
zaaprobował ocenę Sądu Rejonowego co do tego, że uzyskane w sprawie opinie nie
są sprzeczne ani nawet rozbieżne w ocenie dalszych skutków wypadku oraz że nie
został przez wnioskodawcę wykazany żaden racjonalny powód, dla którego wskaza-
ne byłoby uzyskanie opinii ośrodka naukowego spoza Śląska. Sąd Wojewódzki z
uzasadnionym treścią materiału dowodowego przekonaniem stwierdził, że prowa-
dzenie wnioskowanego w apelacji dalszego postępowania dowodowego nie było już
potrzebne, a wszystkie istotne okoliczności zostały wyjaśnione. Miał na uwadze to,
że Sąd pierwszej instancji poczynił swe ustalenia w oparciu o treść opinii biegłego
specjalisty chirurgii urazowej (wydanej na podstawie analizy radiogramów, dwukrot-
nie uzupełnionej po zapoznaniu się przez biegłego z kartami leczenia szpitalnego w
4
Oddziale Urazowo-Ortopedycznym i Neurologii Szpitala Górniczego w B. oraz opinią
biegłych sądowych sporządzoną w sprawie o podwyższenie renty wypadkowej) oraz
opinii lekarzy Katedry Medycyny Sądowej Ś. Akademii Medycznej w K. (sporządzo-
nej przy udziale specjalisty neurologa), a wszystkie wykluczyły uraz kręgu szyjnego.
Rozpoznawane zmiany chorobowe odcinka szyjnego kręgosłupa uznane zos-
tały za spowodowane procesem samoistnym, a wskazywać miało na to występowa-
nie już w 1987 r. objawów korzenionych w zakresie kręgosłupa szyjnego na podłożu
zmian zwyrodnieniowych oraz bardzo symetryczne sklinowanie kręgów.
Sąd drugiej instancji może - nie naruszając przepisu art. 217 § 2 KPC - pomi-
nąć dowód z opinii instytutu naukowego spoza terenu właściwości sądu orzekające-
go, jeżeli strona składająca wniosek o przeprowadzenie takiego dowodu nie wyka-
zała, że dotychczas wydane opinie były nieobiektywne lub w inny sposób wadliwe.
Składający kasację nie wykazał skutecznie wpływu, jaki odmowa przeprowa-
dzenia dalszego dowodu z opinii instytutu medycznego oraz poniechanie przesłu-
chania powoda w charakterze strony miały na wynik sprawy, a skoro przedmiotem
kasacji nie była ocena przeprowadzonych dowodów Sąd Najwyższy - rozpoznając
kasację w jej granicach (art. 393
11
KPC) - nie stwierdził, iżby ta została oparta na
usprawiedliwionych podstawach, toteż oddalił ją na zasadzie art. 393
12
KPC.
========================================