Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 9 grudnia 1998 r.
I PKN 500/98
Prawidłowość i rzetelność negatywnej oceny pracy nauczyciela miano-
wanego (art. 6a w związku z art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.
- Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357 ze zm.) pod-
lega kontroli sądu pracy rozpatrującego powództwo o przywrócenie do pracy.
Przewodniczący: SSN Andrzej Kijowski, Sędziowie SN: Józef Iwulski, Roman
Kuczyński (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 1998 r. sprawy z powództwa
Waldemara K. przeciwko Szkole Podstawowej w Z. o przywrócenie do pracy, na
skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Krośnie z dnia 29 maja 1998 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i poprzedzający go wyrok Sądu Rejonowego-
Sądu Pracy w Krośnie z dnia 10 marca 1998 r. [...] i przekazał sprawę temu Sądowi
do ponownego rozpoznania.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 10 marca 1998 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Krośnie oddalił
powództwo Waldemara K. przeciwko Szkole Podstawowej w Z. o uznanie wypo-
wiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne. Sąd pierwszej instancji ustalił, że powód
był nauczycielem mianowanym, zatrudnionym w pozwanej Szkole od 11 lat, przy
czym w latach 1990-1993 piastował stanowisko dyrektora tej Szkoły, był radnym
Rady Miejskiej w B., a następnie do 1995 r., przez 15 miesięcy przebywał na zwol-
nieniu lekarskim i urlopie dla poratowania zdrowia. Z uwagi na niedokonywanie w
wymienionym okresie oceny pracy powoda, dyrektor Szkoły podjął w tym kierunku
inicjatywę i pouczył powoda o prawie wystąpienia z wnioskiem do właściwego do-
radcy metodycznego o wydanie opinii, zakreślając termin takiego wystąpienia, zaś
wobec nieskorzystania przez powoda z tego prawa - zwrócił się do Wojewódzkiego
2
Ośrodka Metodycznego o skierowanie do powoda doradcy metodycznego. Dyrektor
pozwanej po uzyskaniu opinii samorządu uczniowskiego i doradcy metodycznego
języka polskiego dokonał oceny pracy powoda, przedstawił mu ustnie projekt oceny,
wysłuchał uwag powoda i pouczył go o prawie zgłoszenia w ciągu 3 dni pisemnych
uwag do oceny. Następnie strony wymieniły ocenę pracy i uwagi do niej, po czym
powód odwołał się od oceny do Kuratora Oświaty w K., który powołał zespół ocenia-
jący. Zespół ten podtrzymał ocenę pracy powoda dokonaną przez pozwaną, wobec
czego pozwana wypowiedziała stosunek pracy.
Ustalenia Sądu pierwszej instancji podzielił w wyroku z dnia 29 maja 1998 r.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krośnie, oddalając apela-
cję powoda. Sąd drugiej instancji uznał, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło
zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 5 Karty Nauczyciela z uwagi na negatywną ocenę
pracy powoda przeprowadzoną zgodnie z art. 6a Karty Nauczyciela. Sąd Wojewódzki
podzielił stanowisko Sądu Rejonowego w przedmiocie niebadania merytorycznej za-
sadności oceny pracy powoda z uwagi na to, że od orzeczenia zespołu oceniającego
odwołanie nie przysługuje i orzeczenie to nie może podlegać merytorycznej ocenie
Sądu, w związku z czym nie były badane opinie o pracy powoda sprzed 1995 r.
Sąd drugiej instancji uznał, że brak w ocenie pracy takich okoliczności, jak
między innymi przestrzegania porządku pracy (punktualność, pełne wykorzystanie
czasu lekcji, właściwe prowadzenie dokumentacji) nie dyskwalifikuje tej oceny i nie
pozwala na uznanie jej za nieprawidłową czy nieważną.
Powyższemu wyrokowi powód zarzucił w kasacji naruszenie przepisów prawa
materialnego - art. 23 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 6a ustawy z dnia 26 stycznia 1982
r. Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357 ze zm.) oraz § 3
ust. 2, § 8 ust. 1 i § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19
lutego 1998 r. w sprawie kryteriów oraz szczegółowych zasad i trybu dokonywania
oceny pracy nauczyciela oraz zadań i obowiązków dyrektora szkoły w zakresie opieki
nad nauczycielami rozpoczynającymi pracę w zawodzie (Dz.U. Nr 18, poz. 101) -
oraz naruszenie przepisów postępowania - art. 128 i 316 § 1 KPC. Powód przytoczył
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 1997 r., I PKN 116/97, według którego
sądy są uprawnione do merytorycznego badania zasadności oceny pracy nauczy-
ciela i podniósł, że jest w pozwanej szkole jedynym nauczycielem, który w systemie
dziennym ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim.
3
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Kasacja okazała się uzasadniona. Instytucja okresowych ocen występuje
także w ustawie z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 65,
poz. 385 ze zm.). Na gruncie przepisów dotyczących takich ocen zapadł w dniu 28
kwietnia 1997 r. wyrok Sądu Najwyższego (I PKN 116/97, OSNAPiUS 1998 nr 5,
poz. 148) prezentujący stanowisko, iż prawidłowość (rzetelność) negatywnej oceny
mianowanego nauczyciela akademickiego podlega kontroli sądu pracy rozpatrujące-
go powództwo o przywrócenie do pracy.
Zdaniem Sądu Najwyższego w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę nie
istnieją przeszkody do zajęcia takiego samego stanowiska na gruncie przepisu art.
23 ust. 1 pkt 5 i art. 6a Karty Nauczyciela. W powołanym wyroku Sąd Najwyższy wy-
raził też pogląd, iż słusznie Sądy badały prawidłowość zarzutów stawianych powo-
dowi, które stanowiły podstawę negatywnych ocen jego pracy i jeżeli dowody z do-
kumentów, zeznań świadków oraz stron nie doprowadziły do wyjaśnienia istotnych
dla rozstrzygnięcia okoliczności, możliwe jest. - w razie stwierdzenia konieczności
zasięgnięcia wiadomości specjalnych - powołanie biegłego lub zwrócenie się do ins-
tytutu naukowego. Dowodzi to znaczenia, jakie nadał Sąd Najwyższy merytorycznej
kontroli oceny pracy nauczyciela (akademickiego). Jeżeli zatem w przedmiotowej
sprawie Sądy obu instancji nie przeprowadziły żadnego postępowania dowodowego
na okoliczność obiektywności i rzetelności negatywnej oceny pracy powoda, a wręcz
odżegnały się od takiej kontroli, uznając ją za niedopuszczalną - nie jest możliwa w
trybie kasacji ocena prawidłowości zastosowania powołanych w kasacji przepisów
prawa materialnego, co czyni zarzut naruszenia tych przepisów zasadnym i powo-
duje uchylenie zaskarżonych wyroków oraz przekazanie sprawy Sądowi pierwszej
instancji do ponownego rozpoznania.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39313
§ 1 KPC
orzekł jak w sentencji wyroku.
========================================