Wyrok z dnia 26 stycznia 1999 r.
I PKN 442/98
Zaspokojenie przez pozwanego roszczeń powoda w wykonaniu zawartej
między stronami ugody pozasądowej powoduje wygaśnięcie zobowiązania.
Przewodniczący: SSN Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Zbigniew
Myszka, Barbara Wagner (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 1999 r. sprawy z po-
wództwa Ewy G. przeciwko Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu w W. i Wojewódz-
kiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w C. o przywrócenie do pracy i odszkodowa-
nie, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubez-
pieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 3 grudnia 1997 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Ewa G. pozwem z dnia 14 listopada 1994 r. wnosiła o stwierdzenie nieważno-
ści odwołania jej ze stanowiska Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitar-
nego oraz dyrektora Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w C., zasą-
dzenie wynagrodzenia w wysokości 15 mln zł za czas pozostawania bez pracy, z
odsetkami od 20 października 1994 r., a ostatecznie o zobowiązanie Wojewódzkiej
Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w C. do zatrudnienia jej na stanowisku asystenta,
na którym pracowała przed objęciem funkcji Państwowego Wojewódzkiego Inspekto-
ra Sanitarnego. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Ciechanowie ustalił, że powódka powo-
łana na stanowiska Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego i Dyrekto-
ra Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej na czas określony do 31 sierp-
nia 1995 r., została z nich odwołana w dniu 20 października 1994 r. Od 17 paździer-
nika 1994 r. do 14 kwietnia 1995 r. Ewa G. przebywała na zwolnieniu lekarskim. Mi-
nister Zdrowia i Opieki Społecznej w dniu 12 kwietnia 1995 r. rozwiązał z nią z dniem
18 kwietnia umowę o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 53 § 1 pkt 1 KP w
2
związku z art. 72 §1 zdanie2 KP. Od dnia 20 października 1994 r. powódce „przy-
wrócono” funkcję członka Zarządu Komisji NSZZ „ Solidarność”, a z dniem 16 listo-
pada 1994 r. została wybrana do władz zakładowej organizacji tego związku zawo-
dowego. Rozwiązanie stosunku pracy z Ewą G. nastąpiło bez zgody zakładowej
organizacji związkowej, a zatem z naruszeniem art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r.
o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234 ze zm.). W tym stanie faktycznym
Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 17 czerwca 1997 r. [...], wskazując jako podstawę
prawną rozstrzygnięcia art. 59 KP, zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki
kwotę 4.423,80 zł tytułem odszkodowania za naruszające przepisy rozwiązanie
umowy o pracę.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie wyro-
kiem z dnia 3 grudnia 1997 r. [...] zmienił zaskarżony wyrok tylko co do terminu na-
leżnych odsetek ustalając go na dzień 19 kwietnia 1995 r., w pozostałym zakresie
apelację Ewy G. oddalając.
Ewa G. zaskarżyła ten wyrok kasacją . Wskazując jako jej podstawę narusze-
nie prawa materialnego, a to: art. art. 8, 38, 42, 59 KP, art. 32 ustawy z dnia 23 maja
1991 r. o związkach zawodowych oraz art. 10 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o
Państwowej Inspekcji Sanitarnej (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 90, poz. 575),
wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w części oddalającej apelację i przekaza-
nie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi drugiej instancji.
Pismem procesowym z dnia 30 grudnia 1998 r. Wojewódzka Stacja
Sanitarno-Epidemiologiczna w C. wniosła o uwzględnienie kasacji i orzeczenie co do
istoty sprawy. W uzasadnieniu podała, że z dniem 1 maja 1998 r. Ewa G. została
ponownie zatrudniona u strony pozwanej na stanowisku zastępcy dyrektora.
Ponieważ dokonano wyboru powódki na stanowisko wiceprezydenta C. strona
pozwana udzieliła jej urlopu bezpłatnego na czas trwania kadencji. Nadto, strony
zawarły ugodę, w której strona pozwana zobowiązała się do wykonania
nieprawomocnego wyroku zasądzającego na rzecz powódki odszkodowanie.
Na rozprawie kasacyjnej pełnomocnik Ewy G. oświadczył, że pomimo zawar-
cia i wykonania ugody wnosi o merytoryczne rozpoznanie kasacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Zasadniczy przedmiot sporu w rozpoznawanej sprawie tyczył prawa Ewy G.
do zatrudnienia w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w C. po odwoła-
niu jej ze stanowiska Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego i dyrek-
tora tej placówki. Powódka wywodziła takie prawo raz z faktu, że stosunek pracy na
stanowisku asystenta nie został z nią nigdy rozwiązany i trwał pomimo powołania na
stanowiska Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego oraz dyrektora
strony pozwanej, a zatem i po odwołaniu z tych stanowisk, innym razem - z kwestio-
nowanego przez stronę pozwaną przyrzeczenia ponownego zatrudnienia na stano-
wisku asystenta po ustaniu stosunku pracy z powołania. Zgłaszane roszczenia ma-
jątkowe stanowiły konsekwencję żądania głównego. W kierunku restytucji stosunku
pracy na stanowisku asystenta zmierzała też kasacja, która, choć skarżąca nie
wskazała jako podstawy kasacyjnej naruszenia przepisów o postępowaniu, jest w
całości polemiką z oceną dowodów dokonaną przez Sądy obu instancji.
Z treści umowy ugody zawartej między stronami procesowymi w dniu 5
czerwca 1998 r. wynika, że roszczenia powódki zostały zaspokojone przez stronę
pozwaną dobrowolnie w zakresie nawet wykraczającym poza żądanie pozwu. Po-
wódka została zatrudniona w Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w C. wprawdzie nie
na stanowisku asystenta, o co wnosiła, ale zastępcy dyrektora tej placówki. Otrzy-
mała odszkodowanie zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Cie-
chanowie z dnia 17 czerwca 1997 r. [...], utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Woje-
wódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 3 grudnia
1997 r. [...], zaskarżonym kasacją.
Skoro pracodawca - dłużnik zaspokoił wszystkie roszczenia pracownika - wie-
rzyciela, Sąd Najwyższy, stosownie do art. 393
12
KPC oddalił kasację powódki, po-
nieważ zobowiązanie pozwanego wygasło co - gdyby nie zakaz reformationis in
peius - skutkowałoby oddaleniem powództwa.
========================================