Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 21 kwietnia 1999 r.
I PKN 31/99
Wypowiedzenie umowy o pracę ze względu na osiągnięcie przez kobietę
wieku emerytalnego (60 lat) oraz uzyskanie prawa do emerytury jest uzasad-
nione (art. 45 § 1 w związku z art. 39 KP) i nie może być ocenione jako dyskry-
minacja pracownika ze względu na płeć lub wiek (art. 113
KP).
Przewodniczący: SSN Roman Kuczyński, Sędziowie SN: Jerzy Kwaśniewski,
Andrzej Wasilewski (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 1999 r. sprawy z po-
wództwa Alicji P. przeciwko Zespołowi Opieki Zdrowotnej w K. o przywrócenie do
pracy, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach z dnia 23 września 1998 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Kielcach wyrokiem z dnia 4 czerwca 1998 r. [...]
oddalił powództwo Alicji P. przeciwko Zespołowi Opieki Zdrowotnej w K. o przywró-
cenie do pracy. Sąd ustalił, że powódka, która była zatrudniona w Zespole Opieki
Zdrowotnej w K. jako lekarz pediatra, ukończyła w dniu 5 marca 1998 r. 60 rok życia,
osiągając tym samym wiek i uprawnienia emerytalne w wyniku wieloletniego stażu
pracy, w związku z czym strona pozwana wypowiedziała jej umowę o pracę. Odda-
lając powództwo Sąd Rejonowy miał na uwadze, że jakkolwiek pracodawca nie
kwestionował ani kwalifikacji powódki, ani też należytego wypełniania przez nią obo-
wiązków pracowniczych, to jednak wypowiadając jej stosunek pracy kierował się on
nie tylko faktem, że już uprzednio dwukrotnie pisemnie deklarowała chęć przejścia na
emeryturę, ale równocześnie zmierzał do realizacji polityki zatrudnienia w służbie
zdrowia, która - wobec trudnej sytuacji na rynku pracy - umożliwia podejmowanie
2
pracy w zawodzie lekarza także przez młodych lekarzy, po ukończeniu przez nich
studiów medycznych i odbyciu tzw. stażu.
W apelacji od powyższego wyroku powódka zarzuciła rażące naruszenie art.
113
KP przez uznanie za dopuszczalne wypowiedzenia powódce umowy o pracę z
powodu osiągnięcia przez nią wieku emerytalnego, który w wypadku kobiet wynosi
60 lat, a tym samym przez jej dyskryminację z racji wieku i płci. Ponadto powódka
zarzuciła, że wbrew jej żądaniu Sąd nie ustalił, czy pracodawca zatrudnia nadal in-
nych pracowników, którzy osiągnęli wiek emerytalny.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach wyrokiem
z dnia 23 września 1998 r. [...] oddalił apelację powódki, podnosząc w uzasadnieniu,
że Sąd Rejonowy w wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego dokonał
właściwych ustaleń i wyjaśnił wszystkie okoliczności istotne dla rozpoznawanej
sprawy oraz wyprowadził z nich trafne wnioski. W szczególności Sąd Wojewódzki
stanął na stanowisku, że wypowiedzenie umowy o pracę powódce nastąpiło z po-
wodu osiągnięcia przez nią wieku emerytalnego, a okoliczność ta nie może być oce-
niana jako dyskryminacja w stosunkach pracy ze względu na wiek lub płeć w rozu-
mieniu art. 113
KP.
W kasacji od powyższego wyroku [...] powódka zarzuciła ponownie naruszenie
prawa materialnego - art. 113
KP przez uznanie, że pracodawca może rozwiązać
umowę o pracę wyłącznie „w oparciu o dyskryminujące powódkę kryteria wieku i płci”
oraz obrazę art. 328 § 2 w związku z art. 391 i art. 39319
KPC przez, jak to sformuło-
wano w kasacji: „nie udzielenie w motywach skarżonego wyroku odpowiedzi na py-
tanie z jakich przyczyn zarzuty apelacyjne nie zostały przez Sąd uwzględnione”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja nie jest uzasadniona.
Dyskryminacją w rozumieniu art. 113
KP jest bezprawne pozbawienie lub
ograniczenie praw pracownika wynikających ze stosunku pracy albo nierówne trak-
towanie pracowników ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, narodowość,
rasę, przekonania (zwłaszcza polityczne lub religijne) oraz przynależność związkową,
a także przyznanie z tych względów niektórym pracownikom mniejszych praw aniżeli
te prawa, z których korzystają inni pracownicy znajdujący się w takiej samej sytuacji
faktycznej lub prawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1997 r., I
3
PKN 246/97 - OSNAPiUS 1998 nr 12, poz. 360). Przy czym zakaz dyskryminacji pra-
cownika w stosunkach pracy, o którym mowa jest w art. 113
KP, powinien być inter-
pretowany przy uwzględnieniu przepisów prawa pracy określających granice ochrony
stosunków pracy, w tym między innymi także art. 39 KP. Potwierdza to trafność sta-
nowiska Sądu Wojewódzkiego w rozpoznawanej sprawie, wedle którego skoro wy-
powiedzenie powódce umowy o pracę nastąpiło z powodu osiągnięcia przez nią
wieku emerytalnego oraz uzyskania uprawnienia do emerytury, co w świetle obowią-
zującego prawa było dopuszczalne (art. 39 KP a contrario), to okoliczność ta nie
może być oceniana jako dyskryminacja w stosunkach pracy w rozumieniu art. 113
KP
ani ze względu na wiek, ani też ze względu na płeć powódki. Ten pogląd prawny
został też prawidłowo wywiedziony w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, przeto
bezpodstawny jest również zarzut kasacji dotyczący naruszenia przez Sąd Woje-
wódzki art. 328 § 2 KPC.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39312
KPC
orzekł jak w sentencji.
========================================