Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 27 maja 1999 r.
I PKN 90/99
Nieuzasadniony zjazd kierowcy autobusu z trasy, powodujący przerwę w
pracy i wymierne straty w działalności gospodarczej pracodawcy, stanowi uza-
sadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę.
Przewodniczący: SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Walerian Sanetra, Andrzej Wasilewski.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 27 maja 1999 r. sprawy z powództwa
Krzysztofa K. przeciwko Miejskim Zakładom Autobusowym w W. o odszkodowanie,
wynagrodzenie i ekwiwalent za bilety wolnej jazdy, na skutek kasacji powoda od wy-
roku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z
dnia 13 maja 1998 r. [...]
1. o d d a l i ł kasację,
2. zasądził od Skarbu Państwa (Kasy Sądu Okręgowego w Warszawie) na
rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokata Adama L. w W. kwotę 100 zł tytułem zwrotu
kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie wyro-
kiem z dnia 13 maja 1998 r. zmienił zaskarżony przez powoda Krzysztofa K. wyrok
Sądu Pracy dla Warszawy Pragi z dnia 25 listopada 1997 r. [...] w części dotyczącej
ekwiwalentu pieniężnego za bilety wolnej jazdy i zasądził kwotę 1003,35 zł z usta-
wowymi odsetkami oraz oddalił apelację powoda w pozostałym zakresie. W sprawie
tej ustalono, że powód pracował w pozwanych Miejskich Zakładach Autobusowych w
W. od 1989 r. na stanowisku kierowcy autobusu. W 1994 r. strony zawarły ugodę
sądową w sprawie [...]. W jej wyniku powód powrócił do pracy u pozwanego, który
wcześniej wypowiedział mu umowę o pracę. Jednakże dalsze zatrudnienie powoda
miało charakter konfliktowy, który prezentował postawy aroganckie i wywyższające
2
się wobec innych pracowników.
W dniu 7 kwietnia 1994 r. powód naraził pozwanego na koszty oględzin tech-
nicznych prowadzonego przez siebie pojazdu, informując o jego niesprawności Poli-
cję, a nie właściwe służby zakładowe. Przeprowadzone badanie nie potwierdziło nie-
sprawności. Spowodowana tym przerwa w pracy i wyłączenie autobusu z ruchu
wpłynęły na zmniejszenie dochodów z działalności usługowej i utratę dobrego imie-
nia pozwanego.
Na tle takich ustaleń, Sąd drugiej instancji przyjął, że powód wbrew zakłado-
wym procedurom technicznym, bezpodstawnie zawiadomił Policję o rzekomej nie-
sprawności technicznej prowadzonego przez siebie autobusu, która o zgłoszeniu
powiadomiła właściwe służby zakładowe. Przeprowadzone badania techniczne po-
jazdu nie potwierdziły zgłoszonych zastrzeżeń powoda, który odmówił udziału w tych
badaniach. Nieuzasadnione wyłączenie z ruchu prowadzonego przez powoda auto-
busu wyrządziło szkodę pozwanemu pracodawcy, wynikającą z narażenia pasaże-
rów na dłuższe oczekiwanie na świadczone przez pozwanego usługi przewozowe. Z
tego tytułu pracodawca poniósł straty materialne. Takie zachowanie się powoda uza-
sadniało wypowiedzenie mu umowy o pracę. Równocześnie Sąd ten zasądził docho-
dzony przez powoda ekwiwalent za tzw. bilety wolnej jazdy.
W kasacji powoda podniesiono zarzut naruszenia prawa materialnego przez
błędną wykładnię art. 30 § 4 w związku z art. 8 KP, polegającą na przyjęciu, że za-
chowanie powoda stanowiło uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia mu umowy o
pracę, przy pominięciu faktów religijnego szykanowania go przez pracodawcę. Zda-
niem skarżącego, okoliczności sprawy wskazywały, że działania powoda wynikały z
niesprawności układu hamulcowego prowadzonego przezeń autobusu, a pozwany
obrażał jego uczucia religijne przez tolerowanie naklejania zdjęć aktów kobiecych
obok motywów religijnych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 39311
KPC Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach ka-
sacji, które określają przytoczone w skardze kasacyjnej zarzuty, ograniczone przez
skarżącego do naruszenia prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 30 § 4 w
związku z art. 8 KP. Według ukształtowanej linii orzecznictwa brak kasacyjnych za-
rzutów naruszenia przepisów postępowania cywilnego powoduje, że przy rozpozna-
3
waniu kasacji miarodajne i wiążące są ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę wy-
dania zaskarżonego wyroku. Przy braku wskazania naruszenia jakichkolwiek przepi-
sów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, Sąd Najwyższy
nie miał podstaw prawnych do ustosunkowania się do polemiki dotyczącej ustalone-
go przez Sąd drugiej instancji stanu faktycznego. Z dokonanych w sprawie ustaleń
faktycznych jednoznacznie wynikało, że powód w dniu 7 kwietnia 1995 r. bezpods-
tawnie wyłączył z ruchu przewozowego prowadzony przez siebie autobus pod pre-
tekstem jego technicznej niesprawności. Powód zaangażował do tego organy policji,
czym naruszył obowiązujące procedury zakładowe. Przeprowadzone badania tech-
niczne pojazdu, w których bez uzasadnionej przyczyny powód odmówił wzięcia
udziału, w żadnym stopniu nie potwierdziły zastrzeżeń powoda co do stanu tech-
nicznego pojazdu. Takie działanie, z którego przebiegu i skutków powód zdawał
sobie sprawę, zostało prawidłowo zakwalifikowane jako naruszenie obowiązków pra-
cowniczych, które spowodowało oczywiste i wymierne straty dla prowadzonej przez
stronę pozwaną działalności przewozowej i uzasadniało rozwiązanie umowy o pracę
z powodem za wypowiedzeniem. Nieuzasadniony zjazd kierowcy autobusu z trasy,
który spowodował przerwę w jego pracy i wymierne straty w działalności gospodar-
czej przedsiębiorstwa przewozowego, stanowi uzasadnioną przyczynę wypowie-
dzenia umowy o pracę. Wskazanie takiej przyczyny wypowiedzenia, z której powód
doskonale zdawał sobie sprawę, dyskwalifikuje kasacyjny zarzut naruszenia art. 30 §
4 KP.
Równocześnie pracownik naruszający obowiązki pracownicze nie może za-
sadnie wykazywać, że pozbawienie go zatrudnienia było nadużyciem prawa przez
pracodawcę (art. 8 KP). Zarzut taki mógłby być rozważony jedynie przy braku na-
gannego zachowania się samego powoda, co w rozpoznawanej sprawie nie miało
miejsca. Dyskryminacyjne naruszanie uczuć religijnych powoda, spowodowane
umieszczaniem w środkach komunikacji publicznej przez innych kierowców zdjęć
aktów kobiecych obok motywów religijnych, co mogło przecież ranić również odczu-
cia pasażerów-kontrahentów przedsiębiorstwa przewozowego, nie uprawnia do od-
mowy wykonywania obowiązków pracowniczych, zwłaszcza że powód mógł takim
zachowaniom przeciwdziałać w inny sposób, np. przez zrywanie lub zaklejanie zdjęć
naruszających lub obrażających sferę prywatności lub intymności innych osób.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy oddalił kasację na podstawie art.
39312
KPC.
4
========================================