Wyrok z dnia 26 stycznia 2000 r.
I PKN 489/99
Przejęcie zadań dydaktycznych w zakresie kształcenia uczniów przez
inną szkołę stanowi przejęcie części zakładu pracy przez innego pracodawcę
(art. 231
KP) i nie oznacza wewnętrznych zmian organizacyjnych dotychczaso-
wego pracodawcy, uzasadniających rozwiązanie stosunku pracy na podstawie
art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela.
Przewodniczący SSN Walerian Sanetra, Sędziowie SN: Zbigniew Myszka
(sprawozdawca), Andrzej Wasilewski.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2000 r. sprawy z po-
wództwa Marka G. przeciwko Szkole Podstawowej Nr 6 w C. o przywrócenie do
pracy, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 23 lutego 1999 r. [...]
o d d a l i ł kasację i zasądził od pozwanej Szkoły Podstawowej Nr 6 w C. na
rzecz powoda kwotę 100 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie wyrokiem
z dnia 23 lutego 1999 r. orzekł o przywróceniu powoda Marka G. do pracy w pozwa-
nej Szkole Podstawowej Nr 6 w C. na dotychczasowych warunkach pracy i płacy
oraz zasądził na jego rzecz od strony pozwanej kwotę 1574,48 zł, pod warunkiem
podjęcia pracy w terminie 7 dni od daty wydania wyroku, tj. w istocie rzeczy zmienił
zaskarżony przez powoda wyrok Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Ciechanowie z
dnia 16 listopada 1998 r. [...] oddalający jego powództwo o przywrócenie do pracy w
Szkole Podstawowej [...] w C. W sprawie tej ustalono, że powód pracował jako nau-
czyciel mianowany od 1 września 1984 r. do 31 sierpnia 1996 r. w pozwanej Szkole,
w której uczył techniki. Z dniem 31 sierpnia 1996 r. rozwiązano z nim stosunek pracy
na podstawie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela z powodu zmian organizacyjnych, po-
2
legających na zmniejszeniu liczby oddziałów w pozwanej Szkole z 48 do 42, co
wpłynęło na zmniejszenie liczby godzin lekcyjnych, w tym techniki nauczanej przez
powoda. Oddalając powództwo o przywrócenie do pracy Sąd ten uznał, że rozwiąza-
nie z powodem stosunku pracy nastąpiło zgodnie z dyspozycjami art. 20 ust. 1 Karty
Nauczyciela i nie naruszało trybu związkowej konsultacji oraz dodatkowo wskazał, że
powód ukończył Pedagogiczne Studium Techniczne, co uprawnia go jedynie do
praktycznego nauczania zawodu w zasadniczych i średnich szkołach zawodowych, a
nadto nie legitymuje się kwalifikacjami uprawniającymi do nauki innych przedmiotów
w pozwanej Szkole.
Wyrokując reformatoryjnie Sąd drugiej instancji uznał, że do zmniejszenia
liczby oddziałów w pozwanej Szkole doszło wskutek wprowadzenia nowego podziału
terytorialnego przez organ nadzorujący, wskutek czego 130 uczniów, głównie z po-
ziomu klas objętych nauczaniem przedmiotu prowadzonego przez powoda, przeszło
do Szkoły Podstawowej Nr 7. Takie przejście części uczniów do innej szkoły wiązało
się z przejęciem części prowadzonej działalności oświatowej, co odpowiada pojęciu
przejęcia części pozwanej szkoły przez nowoutworzoną placówkę oświatową w trybie
art. 231
KP i powodowało, że powód z mocy art. 231
§ 2 KP stał się pracownikiem
nowej szkoły, co wykluczało możliwość zwolnienia go przez dotychczasowego pra-
codawcę na podstawie art. 20 Karty Nauczyciela.
W kasacji pozwanej Szkoły podniesiono zarzut naruszenia prawa materialne-
go przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 231
KP i przyjęcie, że
miało miejsce przejęcie części pozwanej Szkoły przez inną szkołę w trybie tego
przepisu. Zdaniem skarżącej zwolnienie powoda nastąpiło wskutek przeniesienia 130
uczniów do innej szkoły na podstawie oświadczeń rodziców złożonych w pozwanej
Szkole w momencie podjęcia przez Radę Miejską C. uchwały w sprawie określenia
obwodów szkolnych szkół podstawowych C. Ponadto nie doszło do przejęcia zadań
pozwanej Szkoły przez Szkołę Podstawową Nr 7, do której nie przechodziły całe
klasy, ale niektórzy uczniowie z poszczególnych klas oraz nie byli przejmowani nau-
czyciele, a jedynie niektórzy spośród nich znaleźli zatrudnienie w tej Szkole w efekcie
naboru prowadzonego przez dyrektora tej placówki.
W odpowiedzi na kasację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów
postępowania kasacyjnego, argumentując, że w rozpoznawanej sprawie miało miejs-
ce przejęcie części pozwanej Szkoły przez inną placówkę oświatową, która przejęła
3
w trybie art. 231
KP znaczną liczbę uczniów oraz funkcje i zadania oświatowe zwią-
zane z ich dalszym kształceniem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 39311
KPC Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach ka-
sacji, które wytyczała wskazana w skardze kasacyjnej podstawa kasacji oraz jej uza-
sadnienie (art. 3931
i 3933
KPC). Skarżąca sformułowała wyłącznie ogólny zarzut
naruszenia prawa materialnego - art. 231
KP i to bez wskazania konkretnej jednostki
redakcyjnej tego przepisu. Tymczasem zawiera on kilka paragrafów, a nie jest zada-
niem Sądu Najwyższego domyślanie się, jaką konkretnie normę prawa materialnego
zawartą w art. 231
KP miał naruszyć Sąd drugiej instancji, który w szczególności
uznał, że do zmniejszenia ilości oddziałów w pozwanej szkole doszło na skutek
wprowadzenia przez organ nadzorujący nowego podziału ulic, co w konsekwencji
spowodowało przejście ponad 130 uczniów do nowoutworzonej szkoły, głównie z
poziomu klas objętych nauczaniem techniki, której nauczał powód. Brak kasacyjnych
zarzutów naruszenia konkretnych przepisów prawa procesowego wyłączał dopusz-
czalność merytorycznej weryfikacji dokonanych ustaleń faktycznych, które zgodnie z
utrwaloną judykaturą stały się miarodajne i wiążące przy rozpoznawaniu kasacji (por.
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 1997 r., I PKN 58/97, OSNAPiUS 1997 nr
22, poz. 436). W szczególności Sąd Najwyższy nie miał podstaw prawnych do zwe-
ryfikowania odmiennych twierdzeń faktycznych pozwanej Szkoły, jakoby do przejęcia
znacznej liczby jej uczniów doszło wskutek wyboru nowej szkoły dokonanego przez
ich rodziców.
Przejęcie na skutek decyzji organu nadzorującego działalność szkół podsta-
wowych części zadań dydaktycznych pozwanej szkoły przez nową placówkę oświa-
tową nastąpiło w ocenie Sądu drugiej instancji w okolicznościach określonych w art.
231
KP i z mocy prawa wykluczało zwolnienie powoda przez pozwaną szkołę w trybie
art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela. Sąd Najwyższy podzielił to stanowisko, uznając, że
przejęcie zadań dydaktycznych w zakresie kształcenia znacznej liczby uczniów przez
inną szkołę podstawową mieści się w kodeksowej formule przejęcia części zakładu
pracy przez innego pracodawcę w trybie art. 231
§ 1 KP i nie stanowi wewnętrznych
zmian organizacyjnych dotyczących dotychczasowego pracodawcy, które mogły
uzasadniać zwolnienie nauczyciela z pracy na warunkach określonych w art. 20 ust.
4
1 Karty Nauczyciela. Zresztą niepowołanie w kasacji zarzutu naruszenia art. 20 ust. 1
Karty Nauczyciela powodowało, że Sąd Najwyższy nie mógł oceniać, czy doszło do
naruszenia tego przepisu przez ustalenie, że miało miejsce przejęcie części zadań
dydaktycznych pozwanej Szkoły i funkcji pracodawcy przez inną szkołę w trybie art.
231
§ 1 KP.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy oddalił kasację na podstawie art.
39312
KPC. Sąd Najwyższy zwrócił uwagę Sądowi Okręgowemu, że przy uwzględ-
nieniu apelacji Sąd ten powinien użyć procesowej formuły reformującej wyrok Sądu
pierwszej instancji, a zatem zgodnie z art. 386 § 1 KPC orzeczenie co do istoty
sprawy powinien poprzedzić formułą o zmianie zaskarżonego wyroku.
========================================