Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 31 marca 2000 r.
II UKN 458/99
Nie jest dopuszczalne równoczesne pobieranie dwóch konkurencyjnych
lub wyłączających się świadczeń z ubezpieczenia społecznego, chyba że prze-
pis szczególny stanowi inaczej.
Przewodniczący SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca), Sędziowie SN: Jerzy
Kuźniar, Jadwiga Skibińska-Adamowicz
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2000 r. sprawy z wniosku
Włodzimierza S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w P. o
wcześniejszą emeryturę, na skutek kasacji organu rentowego od wyroku Sądu Ape-
lacyjnego w Poznaniu z dnia 31 marca 1999 r. [...]
z m i e n i ł zaskarżony wyrok tylko o tyle, że przyznał wnioskodawcy prawo
do wcześniejszej emerytury od dnia zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego, tj.
od dnia 13 września 1998 r.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem
z dnia 31 marca 1999 r. zmienił zaskarżony przez ubezpieczonego Włodzimierza S.
wyrok Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy w Poznaniu z dnia 17 czerwca 1998 r. [...],
oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego w ten sposób, że przyznał wnios-
kodawcy prawo do wcześniejszej emerytury począwszy od 1 stycznia 1998 r. oraz
zasądził na jego rzecz zwrot kosztów zastępstwa procesowego. Po przeprowadzeniu
uzupełniającego postępowania dowodowego Sąd Apelacyjny uwzględnił do stażu
pracy ubezpieczonego okres jego pracy najemnej od 1 maja 1957 r. do 25 lipca 1960
r. w gospodarstwie rolnym Ignacego S. w K. Spowodowało to wypełnienie warunku
posiadania przez ubezpieczonego 40 letniego stażu zatrudnienia koniecznego do
nabycia przezeń prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie § 1 pkt 1 rozporzą-
dzenia Rady Ministrów z dnia 25 marca 1997 r. w sprawie zasad wcześniejszego
2
przechodzenia na emeryturę pracowników zwalnianych z pracy z przyczyn dotyczą-
cych zakładu pracy (Dz. U. Nr 29, poz. 159).
W kasacji organ rentowy zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego w części okreś-
lającej datę przyznania prawa do wcześniejszej emerytury, to jest datę 1 stycznia
1998 r., argumentując, że ubezpieczony w okresie od 1 stycznia do 12 wrzenia 1998
r. pobierał zasiłek chorobowy, dlatego zgodnie z art. 76 ustawy o z.e.p. wcześniejsza
emerytura powinna być przyznana mu dopiero od 13 września 1998 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Istotnie umknęło uwadze Sądu Apelacyjnego, który skoncentrował się na kwe-
stii ustalenia rzeczywistego wymiaru stażu zatrudnienia ubezpieczonego, że po usta-
niu ostatniego zatrudnienia z dniem 31 grudnia 1998 r. ubezpieczony korzystał jesz-
cze z zasiłku chorobowego w okresie od 1 stycznia do 12 września 1998 r. Zgodnie z
brzmieniem art. 76 ustawy o z.e.p prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego
przysługiwało z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jego
nabycia, jednakże gdy pracownik pobierał zasiłek chorobowy, prawo do emerytury
lub renty z tytułu niezdolności do pracy powstaje z dniem zaprzestania pobierania
tego zasiłku. Oznacza to, że prawo do zasiłku chorobowego i jego pobieranie odsu-
wało w czasie przyznanie prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do
pracy. Pobieranie przez ubezpieczonego zasiłku chorobowego wyłączało zatem
możliwość przyznania mu prawa do emerytury przed datą zakończenia okresu pobie-
rania zasiłku chorobowego. W rozpoznawanej sprawie było to uzasadnione tym, że
nieskładkowy okres pobierania zasiłku chorobowego jest uwzględniany przy przyz-
nawaniu uprawnień emerytalno-rentowych i może wpływać na wysokość pobieranych
świadczeń. Zasadą prawa ubezpieczeń społecznych jest przy tym niedopusz-
czalność równoczesnego pobierania dwóch zbiegających się (konkurencyjnych lub
wyłączających się) świadczeń z ubezpieczenia społecznego, chyba że przepis
szczególny stanowi inaczej. Warto tu w szczególności zwrócić uwagę, że zgodnie z
art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.), jeżeli ubezpieczony
pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas
niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, to prawo
do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z
3
dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia, co jed-
nakże - z mocy ustępu 3 cytowanego przepisu - nie będzie miało zastosowania do
emerytury, o której mowa w dziale II rozdział I tej ustawy, (która będzie przyznawana
ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r.).
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy wyrokował reformatoryjnie na
podstawie art. 39315
KPC.
========================================