Sygn. akt IV Cz 152/13
Dnia 27 marca 2013r.
Sąd Okręgowy w Słupsku, Wydział IV Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Jolanta Deniziuk
Sędziowie: SO Elżbieta Jaroszewicz (spr.)
SO Mariola Watemborska
po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2012r., w Słupsku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa M. W. (1) i B. W.
przeciwko M. W. (2)
o alimenty
na skutek zażaleń pozwanej i powoda M. W. (1)
na postanowienie Sądu Rejonowego w Słupsku
z dnia 23 stycznia 2013r., sygn. akt III RC 167/11
postanawia:
oddalić oba zażalenia
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Słupsku uwzględnił częściowo wniosek pozwanej i uchylił zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego udzielone postanowieniem z dnia 27 kwietnia 2011r. wobec powoda M. W. (1) i oddalił wniosek o uchylenie zabezpieczenia wobec powódki B. W.. W uzasadnieniu wskazano, iż z treści prawomocnego wyroku, wydanego przez Sąd Rejonowy w Słupsku 16 lutego 2012r., w sprawie II K 1234/10, wynika że powód został skazany za znęcanie się nad powódką, co czyni jego roszczenie o alimenty niezgodnym z zasadami współżycia społecznego. Nadto Sąd wskazał, iż sytuacja finansowa powódki uległa pogorszeniu, bowiem od sierpnia 2012r. nie otrzymuje już świadczenia z funduszu alimentacyjnego na rzecz małoletniego syna, który pozostaje na jej wyłącznym utrzymaniu. W zakresie wniosku dotyczącego powódki B. W. wskazano, iż wnioskodawczyni nie wykazała aby zaszły jakiekolwiek zmiany w stosunku do stanu faktycznego ustalonego w prawomocnym postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia.
Na powyższe postanowienie zażalenia złożyła pozwana i powód M. W. (1).
W zażaleniu pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i uchylenie zabezpieczenia również roszczeń powódki B. W.. W uzasadnieniu odwołała się do takiej zmiany jej sytuacji finansowej, która daje podstawy do uchylenia zabezpieczenia w całości.
Powód zaskarżył postanowienie w zakresie w jakim uchylono zabezpieczenie jego roszczenia i wniósł o jego uchylenie i przywrócenie zabezpieczenia. W uzasadnieniu zakwestionował prawidłowość prawomocnego wyroku skazującego go za znęcanie się nad pozwaną. Nadto przytoczył wiele faktów, które miały miejsce przez wydaniem postanowienia z dnia 27 kwietnia 2011r.
Sąd II-ej instancji zważył, co następuje:
Zażalenia nie zasługują na uwzględnienie.
Prawidłowo Sąd Rejonowy wskazał, w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, że przepis art. 742 § 1 zd. 1 kpc pozwala obowiązanemu na żądanie w każdym czasie uchylenia lub zmiany prawomocnego postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia, gdy odpadnie lub zmieni się przyczyna zabezpieczenia.
Słusznie też Sąd przywołał utrwalony w judykaturze jest pogląd, oparty na stanowisku Sądu Najwyższego, wyrażonym w postanowieniu z dnia 23 sierpnia 1989r., wydanym w sprawie II CZ 135/89 ( LexPolonica nr 320716), iż zasadność żądania przez obowiązanego uchylenia lub zmiany prawomocnego postanowienia zabezpieczającego, opartego na twierdzeniu, że odpadła lub zmieniła się przyczyna zabezpieczenia, jest uwarunkowana wykazaniem zmian, jakie nastąpiły w stanie faktycznym sprawy stanowiącym podstawę wydania zarządzenia tymczasowego. Dodać jednak należy, iż odpadnięcie lub zmiana przyczyny zabezpieczenia ma miejsce wówczas, kiedy np. ustała obawa, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie lub np. na skutek dotychczasowego postępowania dowodowego przeprowadzonego w sprawie roszczenie uprawnionego utraciło w całości lub w części swoją wiarygodność itp. (komentarz A. Zielińskiego do art. 742 w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. prof. dr hab. Andrzej Zieliński, dr hab. Kinga Flaga-Gieruszyńska, Rok wydania: 2012, Wydawnictwo: C.H.Beck, Wydanie: 6). Może to mieć miejsce również wówczas, gdy nastąpiła zmiana stosunków między obowiązanym i uprawnionym, w wyniku której dotychczasowy sposób zabezpieczenia stał się zbędny. Chodzi zatem o takie zmiany, które nie istniały w stanie faktycznym stanowiącym podstawę udzielenia zabezpieczenia (uzasadnienie post. SN z 23.8.1989 r.). Zatem wniosek o uchylenie lub zmianę prawomocnego postanowienia zabezpieczającego można w zasadzie oprzeć o zdarzenia powstałe po uprawomocnieniu się postanowienia.
W świetle powyższego podzielić należy stanowisko Sądu I-ej instancji, iż odpadła przyczyna udzielania zabezpieczenia roszczenia wobec powoda M. W. (1). Stanowisko to uzasadnione jest związaniem Sądu, zgodnie z art. 11 kpc, prawomocnym wyrokiem karnym wydanym w sprawie II K 1234/10, który czyni żądanie powoda o zasądzenie na jego rzecz alimentów sprzecznym z zasadami współżycia społecznego. Tym samym wniosek o zabezpieczenie roszczenia, w zakresie roszczeń powoda, stracił walor zarówno wiarygodności, wymagany dla zabezpieczenia roszczenia poprzez dyspozycję art. 730 1 § 1 kpc, jak i uprawdopodobnienia w rozumieniu art. 753 § 1 kpc.
Powyższe czyni niezasadnym zażalenie powoda.
Odnośnie zażalenia pozwanej wskazać należy, iż również do niego odnoszą się uwagi zawarte w części wstępnej rozważań Sądu Okręgowego co do wymogów, na których może być oparty wniosek o zmianę lub uchylenia prawomocnego zabezpieczenia dochodzonego roszczenia. Wniosek ten co do zabezpieczenia udzielonego na rzecz powódki B. W. został przez Sąd Rejonowy uznany za nieuzasadniony i to stanowisko zasługuje w pełni na akceptację.
Pozwana twierdzi, iż jej sytuacja finansowa uległa takiej zmianie, iż czyni to niemożliwym zaspokojenie zabezpieczonych roszczeń, jedna odwołuje się wyłącznie do utraty świadczeń alimentacyjnych na syna, które dotychczas otrzymywała z funduszu alimentacyjnego. Takie lakoniczne twierdzenia nie mogą stanowić wystarczającej podstawy uwzględnienia wniosku pozwanej skoro nie wskazuje ona jaka jest jej sytuacja finansowa w pozostałym zakresie. Tym samym pozwana nie daje podstaw do dokonania ustaleń, czy jej wniosek rzeczywiście jest uzasadniony a jej obowiązkiem było odnieść się do sytuacji jaka istniała w dacie wydania prawomocnego postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia i wykazania zmiany, która skutkowałaby zasadność wniosku o zmianę lub uchylenie zabezpieczenia udzielonego w dniu 27 kwietnia 2011r.
Wobec powyższego oba zażalenia podlegały oddaleniu na mocy art.385 w zw. z art. 397 § 2 kpc.