Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 26 maja 2000 r.
I PKN 670/99
Brak konkretyzacji przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę
(art. 30 § 4 KP) nie stanowi podstawy roszczenia o przywrócenie do pracy albo
o odszkodowanie (art. 56 § 1 KP), jeżeli pracodawca w inny sposób zapoznał
pracownika z tą przyczyną.
Przewodniczący SSN Zbigniew Myszka, Sędziowie SN: Jerzy Kwaśniewski
(sprawozdawca), Jadwiga Skibińska-Adamowicz.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2000 r. sprawy z powództwa
Macieja M. przeciwko T.R.P. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o odsz-
kodowanie, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z
dnia 24 czerwca 1999 r. [...]
1. o d d a l i ł kasację,
2. zasądził od Macieja M. na rzecz strony pozwanej kwotę 100 zł (sto złotych)
tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Rozpatrzona kasacja powoda miała podstawę określoną w art. 3931
pkt 1 KPC
z zarzutem naruszenia przepisów art. 52 § 1 pkt 1 oraz art. 30 § 4 Kodeksu pracy:
„przez przyjęcie, że powód dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obo-
wiązków pracowniczych oraz, że pozwany nie miał obowiązku wskazania przyczyny
uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, której nie doku-
mentują akta osobowe pracownika”. We wniosku kasacji żądano uchylenia zaskar-
żonego wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 czerwca 1999 r. i przeka-
zania sprawy do ponownego rozpoznania temu Sądowi lub Sądowi Okręgowemu w
Warszawie z zasądzeniem od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
2
Wobec ograniczenia kasacji w zakresie jej podstaw do zarzutu naruszenia
określonych przepisów prawa materialnego, bez zakwestionowania poprawności
proceduralnej, rozpoznanie sprawy przez Sąd Najwyższy (art. 39311
KPC) nie mogło
wkraczać w ocenę podstawy faktycznej zaskarżonego wyroku. Ta bowiem została
ustalona w postępowaniu, które nie zostało zakwestionowane właściwą do tego pod-
stawą kasacji (art. 3931
pkt 2 KPC). Oznacza to, że dla zbadania zarzutów kasacji co
do błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania wskazanych przepisów prawa
materialnego miarodajnym punktem odniesienia są fakty ustalone przez Sąd.
Kasacja bezpodstawnie uzasadniała przedstawione zarzuty, powołując się nie
na wyjaśnione w postępowaniu sądowym okoliczności faktyczne, lecz na sprzeczne
z tymi ustaleniami twierdzenia powoda. Nie budzi natomiast wątpliwości ani wykład-
nia, ani zastosowanie wskazanych w kasacji przepisów prawa materialnego, jeżeli
podstawą oceny są ustalenia zaskarżonego wyroku, które stanowią akceptację
ustaleń wyroku Sądu pierwszej instancji. W zakresie kwestii poruszonych w kasacji
decydujące znaczenie miały ustalenia następujące.
Jeżeli chodzi o wskazanie przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy o
pracę bez wypowiedzenia, to w piśmie o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 3 grud-
nia 1997 r. pracodawca powołał się na to, że powód sprzeniewierzył fundusze firmy.
Gdyby poprzestać tylko na powyższym określeniu, to z pewnością należałoby uznać,
że jest ono wadliwe, gdyż nie precyzuje żadnych istotnych elementów zarzutu, który
stanowi jedynie ogólną ocenę. Jednakże wyjaśniono, że: „powód doskonale zdawał
sobie sprawę, na czym owo sprzeniewierzenie funduszy firmy polegało”. Bezpośred-
nio przed wręczeniem mu pisma rozwiązującego umowę o pracę kompetentni pra-
cownicy strony pozwanej przedstawili powodowi szczegółowe zarzuty, oparte na
analizie dokumentów (rachunków za benzynę rzekomo zużytą do samochodu służ-
bowego powoda), z których wynikało, że tankował benzynę kilka razy w tej samej
miejscowości w odstępie godziny, czy też wielokrotnie, podczas gdy brak było w
ogóle konieczności dojazdu. Przedstawiono wówczas powodowi także złożone przez
niego rachunki za benzynę, wystawione w czasie jego urlopu wypoczynkowego,
kiedy to sam powinien finansować koszty paliwa. Wreszcie ustalono, że powód po-
bierał fałszywe faktury za benzynę, a następnie przedstawiał je pracodawcy w celu
rozliczenia. Bezpośrednio przed rozwiązaniem umowy o pracę powód przyznał, że
zbierał „lewe” faktury. Powiedział, że raz zaproponowano mu wzięcie takiego ra-
3
chunku, a później stracił już nad tym kontrolę. W tych okolicznościach Sądy słusznie
uznały, że wskazana na piśmie przyczyna rozwiązania umowy o pracę pozostawała
w związku ze szczegółowym przedstawieniem zarzutów bezpośrednio przed rozwią-
zaniem, co zapewniało powodowi z jednej strony właściwą orientację co do podstawy
faktycznej postawionego mu zarzutu (art. 52 § 1 pkt 1 KP), jak też dawało mu to
możliwość podjęcia odpowiedniej obrony. Nie nastąpiło zatem naruszenie art. 30 § 4
KP w stopniu stwarzającym pracownikowi podstawę do roszczenia o odszkodowanie
(art. 56 § 1 KP).
Nie ma też racji kasacja, upatrując wadliwości dokonanego przez pracodawcę
rozwiązania umowy o pracę z powodem w tym, że w dniu rozwiązania pracodawca
nie miał jeszcze szczegółowego wyliczenia szkody wyrządzonej przez powoda na
skutek zarzuconego mu „sprzeniewierzenia funduszy firmy”. Ustalone okoliczności co
do sposobu działania powoda, że pobierał on od pracodawcy nienależne mu kwoty
na podstawie fikcyjnych rachunków lub rachunków za paliwo, którego nie zużył na
potrzeby zakładu pracy, stwarzały wystarczającą podstawę – jak to szczegółowo
wyjaśniono w wyrokach Sądów obu instancji – do zastosowania art. 52 § 1 pkt 1 KP.
Sąd w zaskarżonym wyroku bez naruszenia tego przepisu ustalił, że zachodziły
wszystkie wymagane elementy podmiotowe (zawinienie) i przedmiotowe w postaci
ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych.
Z powyższych przyczyn kasacja powoda jako nie mająca usprawiedliwionej
podstawy podlegała oddaleniu (art. 39312
KPC.
========================================