II CKN 1060/98
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-05-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I Ns 704/92 II Ca 272/98
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CKN 1060/98
P O S T A N O W I E N I E
Dnia 2 czerwca 2000 r.
Sąd Najwyższy Izba Cywilna
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSN - Marian Kocon
Sędziowie: SN - Elżbieta Skowrońska-Bocian (spraw.)
SN - Zbigniew Strus
po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2000 r.
na rozprawie sprawy z wniosku E. P., H. Ż., U. M. i S. W.
z udziałem H. K., Polskich Kolei Państwowych, Skarbu Państwa Starosty
Powiatowego w P.
o ustanowienie służebności drogi koniecznej
na skutek kasacji uczestniczki H. K.
od postanowienia Sądu Wojewódzkiego
z dnia 27 lipca 1998 r.,
p o s t a n a w i a:
oddalić kasację; zasądzić od uczestniczki postępowania na rzecz
wnioskodawców kwotę 200,- (dwieście) złotych tytułem zwrotu
kosztów postępowania kasacyjnego.
2
U Z A S A D N I E N I E
Sąd Rejonowy postanowieniem z 23 marca 1998 r. sygn. akt I Ns 704/92
obciążył służebnością drogi koniecznej nieruchomość będącą przedmiotem
własności uczestniczki postępowania H. K. Sąd ustalił, że nieruchomości
wnioskodawców oraz uczestniczki postępowania powstały w wyniku działu
spadku po A. P. Wnioskodawcy w latach osiemdziesiątych zabudowali swoje
działki; wjazd na każdą z nich znajduje się od strony zachodniej. Dojeżdżając do
swoich działek korzystali z drogi biegnącej wzdłuż zachodniej granicy ich
działek w kierunku południowym, a dalej zachodnią częścią działki nr 410
(należącej do uczestniczki postępowania) do ul. Ł.
Droga ta istniała od wielu lat, został w niej przeprowadzony także wodociąg.
Biegły wskazał dwa warianty przeprowadzenia drogi koniecznej.
Wariant pierwszy pokrywa się w całości z drogą istniejącą w działce
uczestniczki postępowania. Według wariantu drugiego droga ta biegłaby po
nieruchomości, której stan prawny nie jest uregulowany i w miejscu, w którym
dotychczas nie istniał przejazd. Biegły wskazał też, że ustanowienie drogi
koniecznej według wariantu pierwszego nie odbierze działce uczestniczki
charakteru budowlanego, jednak nieruchomość ta straci na atrakcyjności.
Apelacja uczestniczki postępowania została oddalona postanowieniem
Sądu Wojewódzkiego z 27 lipca 1998 r. sygn. akt II Ca 272/98. W uzasadnieniu
Sąd wskazał, że ustalenia Sądu Rejonowego są poprawne i wystarczające dla
potrzeb orzeczenia. Ustanowienie służebności w sposób przyjęty przez ten Sąd
3
jest zgodne ze stanem faktycznym, z zasadami współżycia społecznego, a także
powoduje stosunkowo niewielki uszczerbek dla nieruchomości obciążonej.
Kasacja uczestniczki postępowania oparta została na obu podstawach
określonych w art. 3931
kpc. W ramach podstawy pierwszej wskazuje się
naruszenie art. 145 § 2 i 3 kc przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że
przeprowadzenie drogi koniecznej przez grunt uczestniczki postępowania
odpowiada wymogom, mimo iż powoduje znaczny uszczerbek dla tej
nieruchomości. Ponadto pozostaje to w sprzeczności z interesem społeczno-
gospodarczym, a istnieje możliwość przeprowadzenia drogi koniecznej w inny
sposób. W ramach drugiej podstawy skarżąca podnosi naruszenie art. 233 § 1
i art. 328 § 2 kpc przez dokonanie ustaleń w sposób przekraczający swobodną
ocenę dowodów, a także ogólnikowe uzasadnienie zaskarżonego postanowienia.
Oddalając kasację Sąd Najwyższy miał na uwadze, co następuje:
Uzasadnienie kasacji ocenić należy jako ogólnikowe. W istocie zawiera
ono jedynie przedstawienie odmiennego punktu widzenia na pożądany przebieg
drogi koniecznej. Skarżąca nie wskazuje, na czym miałoby polegać naruszenie
art. 233 § 1 kc, poza wskazaniem, że ustaleń dokonano w sposób przekraczający
granice swobodnej oceny dowodów. Nie precyzuje także, w czym wyraża się
naruszenie art. 145 § 2 i 3 kc.
W rozpoznawanej sprawie oba Sądy orzekające wybrały taki
wariant przebiegu drogi koniecznej, który oceniły jako bardziej odpowiadający
kryteriom wskazanym w art. 145 § 2 i 3 kc. Ocena ta w świetle zebranego
w sprawie materiału dowodowego nie nasuwa zastrzeżeń. Zmniejszenie
wartości nieruchomości obciążonej zrekompensowane zostało wynagrodzeniem.
Zaskarżone orzeczenie odpowiada zatem prawu.
Z tych względów kasacja podlegała oddaleniu jako pozbawiona
usprawiedliwionych podstaw (art. 39312
kpc). O kosztach orzeczono na
podstawie art. 520 § 3 kpc.
4
P O S T A N O W I E N I E
Dnia 2 czerwca 2000 r.
Sąd Najwyższy Izba Cywilna
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSN - Marian Kocon
Sędziowie: SN - Elżbieta Skowrońska-Bocian (spraw.)
SN - Zbigniew Strus
po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2000 r.
na rozprawie sprawy z wniosku E. P., H. Ż., U. M. i S. W.
z udziałem H. K., Polskich Kolei Państwowych, Skarbu Państwa Starosty
Powiatowego w P.
o ustanowienie służebności drogi koniecznej
na skutek kasacji uczestniczki H. K.
od postanowienia Sądu Wojewódzkiego
z dnia 27 lipca 1998 r.,
p o s t a n a w i a:
oddalić kasację; zasądzić od uczestniczki postępowania na rzecz
wnioskodawców kwotę 200,- (dwieście) złotych tytułem zwrotu
kosztów postępowania kasacyjnego.
2
U Z A S A D N I E N I E
Sąd Rejonowy postanowieniem z 23 marca 1998 r. sygn. akt I Ns 704/92
obciążył służebnością drogi koniecznej nieruchomość będącą przedmiotem
własności uczestniczki postępowania H. K. Sąd ustalił, że nieruchomości
wnioskodawców oraz uczestniczki postępowania powstały w wyniku działu
spadku po A. P. Wnioskodawcy w latach osiemdziesiątych zabudowali swoje
działki; wjazd na każdą z nich znajduje się od strony zachodniej. Dojeżdżając do
swoich działek korzystali z drogi biegnącej wzdłuż zachodniej granicy ich
działek w kierunku południowym, a dalej zachodnią częścią działki nr 410
(należącej do uczestniczki postępowania) do ul. Ł.
Droga ta istniała od wielu lat, został w niej przeprowadzony także wodociąg.
Biegły wskazał dwa warianty przeprowadzenia drogi koniecznej.
Wariant pierwszy pokrywa się w całości z drogą istniejącą w działce
uczestniczki postępowania. Według wariantu drugiego droga ta biegłaby po
nieruchomości, której stan prawny nie jest uregulowany i w miejscu, w którym
dotychczas nie istniał przejazd. Biegły wskazał też, że ustanowienie drogi
koniecznej według wariantu pierwszego nie odbierze działce uczestniczki
charakteru budowlanego, jednak nieruchomość ta straci na atrakcyjności.
Apelacja uczestniczki postępowania została oddalona postanowieniem
Sądu Wojewódzkiego z 27 lipca 1998 r. sygn. akt II Ca 272/98. W uzasadnieniu
Sąd wskazał, że ustalenia Sądu Rejonowego są poprawne i wystarczające dla
potrzeb orzeczenia. Ustanowienie służebności w sposób przyjęty przez ten Sąd
3
jest zgodne ze stanem faktycznym, z zasadami współżycia społecznego, a także
powoduje stosunkowo niewielki uszczerbek dla nieruchomości obciążonej.
Kasacja uczestniczki postępowania oparta została na obu podstawach
określonych w art. 3931
kpc. W ramach podstawy pierwszej wskazuje się
naruszenie art. 145 § 2 i 3 kc przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że
przeprowadzenie drogi koniecznej przez grunt uczestniczki postępowania
odpowiada wymogom, mimo iż powoduje znaczny uszczerbek dla tej
nieruchomości. Ponadto pozostaje to w sprzeczności z interesem społeczno-
gospodarczym, a istnieje możliwość przeprowadzenia drogi koniecznej w inny
sposób. W ramach drugiej podstawy skarżąca podnosi naruszenie art. 233 § 1
i art. 328 § 2 kpc przez dokonanie ustaleń w sposób przekraczający swobodną
ocenę dowodów, a także ogólnikowe uzasadnienie zaskarżonego postanowienia.
Oddalając kasację Sąd Najwyższy miał na uwadze, co następuje:
Uzasadnienie kasacji ocenić należy jako ogólnikowe. W istocie zawiera
ono jedynie przedstawienie odmiennego punktu widzenia na pożądany przebieg
drogi koniecznej. Skarżąca nie wskazuje, na czym miałoby polegać naruszenie
art. 233 § 1 kc, poza wskazaniem, że ustaleń dokonano w sposób przekraczający
granice swobodnej oceny dowodów. Nie precyzuje także, w czym wyraża się
naruszenie art. 145 § 2 i 3 kc.
W rozpoznawanej sprawie oba Sądy orzekające wybrały taki
wariant przebiegu drogi koniecznej, który oceniły jako bardziej odpowiadający
kryteriom wskazanym w art. 145 § 2 i 3 kc. Ocena ta w świetle zebranego
w sprawie materiału dowodowego nie nasuwa zastrzeżeń. Zmniejszenie
wartości nieruchomości obciążonej zrekompensowane zostało wynagrodzeniem.
Zaskarżone orzeczenie odpowiada zatem prawu.
Z tych względów kasacja podlegała oddaleniu jako pozbawiona
usprawiedliwionych podstaw (art. 39312
kpc). O kosztach orzeczono na
podstawie art. 520 § 3 kpc.
4