Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 11 lipca 2000 r.
I PKN 418/00
1. Ograniczenie zakresu pełnomocnictwa przez wyłączenie czynności
związanych z zaskarżaniem orzeczeń w określonych instancjach musi być wy-
raźne, gdyż zasadą jest, że pełnomocnictwo obejmuje z samego prawa umo-
cowanie do wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych (art.
91 w związku z art. 88 KPC).
2. Wezwanie do uzupełnienia zażalenia w zakresie braków pełnomocnic-
twa jest bezprzedmiotowe, jeżeli zażalenie jest niedopuszczalne.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Józef Iwulski
(sprawozdawca), Andrzej Kijowski.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 lipca
2000 r. sprawy z powództwa Korporacji Budownictwa Przemysłowego „J.P.” Spółki z
o.o. w W. przeciwko Maciejowi M. i Adamowi M. o zapłatę, na skutek kasacji pozwa-
nych od postanowienia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 12 marca 1998 r.
[...]
p o s t a n o w i ł:
o d d a l i ć kasację.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 25 marca 1997 r. [...] Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych we Wrocławiu zasądził od pozwanego Macieja M. na rzecz Korpo-
racji Budownictwa Przemysłowego "J.P." spółka z o.o. w W. kwotę 44.525,89 zł z od-
setkami, umorzył postępowanie co do kwoty 120.466,89 zł i oddalił powództwo w po-
zostałym zakresie w stosunku do tego pozwanego. Sąd zasądził również od drugiego
z pozwanych Adama M. kwotę 118.456 zł, umorzył postępowanie co do kwoty 33
143,70 zł i oddalił powództwo w pozostałym zakresie w stosunku do tego pozwane-
2
go.
Wyrok ten pozwani zaskarżyli apelacją z dnia 27 czerwca 1997 r.
Postanowieniem z dnia 15 grudnia 1997 r. [...] apelację pozwanych odrzucił
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu. Sąd Apelacyjny stwierdził, że w terminie do złożenia
apelacji pełnomocnik pozwanych wniósł pismo nazwane apelacją. W piśmie tym,
poza sformułowaniem wniosku apelacyjnego i wskazaniem naruszenia prawa mate-
rialnego brakowało pozostałych elementów wymaganych art. 368 KPC. Po upływie
terminu do wniesienia apelacji pełnomocnik pozwanych złożył ponownie apelację
zawierającą uzasadnienie wniosku i zarzutu, a w piśmie z 7 lipca 1997 r. poinformo-
wał Sąd, że poprzednio omyłkowo wysłał "niepełną apelację". Sąd Apelacyjny uznał,
że apelacja jako spóźniona podlega odrzuceniu.
Zażalenie z dnia 3 marca 1998 r. na to postanowienie skierowane do Sądu
Najwyższego złożył pełnomocnik pozwanych, podnosząc że apelację złożył w termi-
nie i powinien być wezwany w trybie art. 130 KPC do jej uzupełnienia.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, postanowieniem z dnia 12 marca 1998 r., od-
rzucił to zażalenie, stwierdzając, że zaskarżone postanowienie zostało wydane przez
sąd drugiej instancji, a od postanowienia tego sądu zażalenie przysługuje tylko w
przypadku odrzucenia kasacji (art. 39318
KPC).
Postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 12 marca 1998 r. zostało przez po-
zwanych zaskarżone dwutorowo.
Pozwani złożyli zażalenie z dnia 22 kwietnia 1998 r., które zostało odrzucone
postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 11 sierpnia 1998 r. Z kolei to postanowie-
nie zostało zaskarżone przez pozwanych kasacją z dnia 11 września 1998 r., która
została oddalona przez Sąd Najwyższy.
Równolegle pozwani zaskarżyli postanowienie z dnia 12 marca 1998 r., kasa-
cją z dnia 13 maja 1998 r., która wpłynęła do Sądu Apelacyjnego w dniu następnym
(14 maja 1998 r.). W tej kasacji pozwani zarzucili, że w postępowaniu dotyczącym
wniesionego zażalenia na postanowienie o odrzuceniu apelacji doszło do nieważno-
ści postępowania (art. 379 pkt 2 KPC), gdyż reprezentujący wówczas pozwanych
adwokat Roman W. nie był należycie umocowany. Złożył on bowiem tylko pełno-
mocnictwo do reprezentacji przed Sądem Wojewódzkim. Gdyby nawet przyjąć, że
dotyczyło ono reprezentacji przed sądami powszechnymi, to nie obejmowało z pew-
nością Sądu Najwyższego.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Apelacyjny odrzucił apelację pozwanych, a następnie odrzucił zażalenie
pozwanych na to postanowienie, przyjmując, że na postanowienie sądu drugiej ins-
tancji nie przysługuje zażalenie, poza przypadkiem zażalenia na postanowienie o
odrzuceniu kasacji (art. 394 § 1 i 39318
KPC). To rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego
jest merytorycznie oczywiście prawidłowe, gdyż zgodnie ze wskazanymi przepisami
tylko na jedno postanowienie sądu drugiej instancji przysługuje zażalenie. Dotyczy to
wyłącznie postanowienia o odrzuceniu kasacji. Na żadne inne postanowienie sądu
drugiej instancji (w tym więc także na postanowienie o odrzuceniu apelacji) nie przy-
sługuje zażalenie. Problem czy adwokat Roman W., składając zażalenie, legitymował
się właściwym pełnomocnictwem może wzbudzać pewne wątpliwości. W toku postę-
powania złożył on bowiem druk pełnomocnictwa podpisany przez pozwanych, zawie-
rający formułę: "do prowadzenia we wszystkich instancjach". Zwrot ten jest częścio-
wo podkreślony, a częściowo przekreślony, a nadto na pełnomocnictwie dopisano
ręcznie: "przed sądem pracy o sygn. akt [...]". Analiza art. 88 i 91 KPC wskazuje, że
zasadą jest udzielanie pełnomocnictwa procesowego ogólnego, a więc z istoty obej-
mującego wszystkie łączące się ze sprawą czynności procesowe (a więc we wszyst-
kich instancjach). Stwierdzenie, że pełnomocnictwo zostało udzielone tylko do niektó-
rych czynności procesowych (art. 88), a więc że wyłączono niektóre czynności (np.
czynności procesowe związane z zaskarżaniem orzeczeń w określonych instancjach)
musi być wyraźne. Tymczasem z pełnomocnictwa udzielonego przez pozwanych
adwokatowi Romanowi W. bynajmniej nie wynika, aby wyłączało ono czynności
procesowe związane z zaskarżaniem zażaleniem postanowienia Sądu drugiej ins-
tancji. Ten pełnomocnik legitymował się więc prawidłowym pełnomocnictwem w fazie
złożenia zażalenia na postanowienie Sądu drugiej instancji i nie wystąpiła w tym za-
kresie nieważność postępowania.
Sąd Najwyższy zważył nadto, że nawet, gdyby przyjąć, że występował wska-
zany brak w zakresie pełnomocnictwa adwokata Romana W., to kasacja i tak nie ma
usprawiedliwionej podstawy. Brak pełnomocnictwa jest bowiem brakiem formalnym,
podlegającym uzupełnieniu, w tym przypadku w trybie art. 368 w związku z art. 397 §
2 i art. 126 § 3 KPC. Gdyby adwokat nie uzupełnił tego braku to zażalenie podlega-
łoby odrzuceniu na podstawie art. 370 w związku z art. 397 § 2 KPC. Również, gdyby
pełnomocnik uzupełnił taki brak, to zażalenie podlegałoby odrzuceniu, gdyż było
4
niedopuszczalne z innych przyczyn. Z tego względu wzywanie do uzupełnienia ta-
kiego braku było bezprzedmiotowe (por. § 122 rozporządzenia Ministra Sprawiedli-
wości z dnia 19 listopada 1987 r. Regulamin wewnętrznego urzędowania sądów po-
wszechnych, Dz.U. Nr 38, poz. 218 ze zm.).
Z tych względów kasacja pozwanych podlegała oddaleniu na podstawie art.
39312
KPC.
========================================