Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CKN 239/99
W Y R O K
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 listopada 2000 r.
Sąd Najwyższy Izba Cywilna
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSN – Marek Sychowicz (spraw.)
Sędziowie: SN – Kazimierz Zawada
SN – Henryk Pietrzkowski
po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2000 r.
na rozprawie sprawy
z powództwa Syndyka Masy Upadłości Przedsiębiorstwa budowlanego „S.”
Spółki z o.o. w R.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w R.
o zapłatę
na skutek kasacji powoda
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 15 września 1998 r.,
oddala kasację;
2
zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2.250 (dwa tysiące
dwieście pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów
postępowania kasacyjnego.
U Z A S A D N I E N I E
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 15 września 1998 r. zmienił wyrok Sądu
Wojewódzkiego i oddalił powództwo o zasądzenie od pozwanej na rzecz
powoda kwoty 130.290 zł z odsetkami ustawowymi tytułem kary umownej za
odstąpienie przez powoda w dniu 16 grudnia 1996 r. - ze względu na niepłacenie
przez pozwaną przez 3 miesiące należności wynikających z wystawionych
faktur - od zawartej przez strony umowy o roboty budowlane. Rozstrzygnięcie
to jest wynikiem ustalenia, że oświadczenie powoda o odstąpieniu od umowy
zawarte w jego piśmie z dnia 16 grudnia 1996 r. jest nieskuteczne, gdyż z
naruszeniem art. 199 § 1 k.h. zostało złożone tylko przez jednego członka
zarządu, a brak jest dowodu, z którego wynikałoby, że drugi członek zarządu
również wyraził wolę odstąpienia od umowy.
Wyrok wymieniony na wstępie zaskarżył kasacją powód. Podstawę kasacji
stanowi 1) naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe
zastosowanie art. 60 k.c. w związku z art. 392 k.c. w związku z art. 38 k.c.
oraz art. 73 ust. 1 k.c. w związku z art. 75 § 1 k.c. w związku z § 14 pkt 1
umowy i 2) naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 214 k.p.c., polegające
na doręczeniu powodowi dopiero w dniu rozprawy i wyrokowania pisma
procesowego zawierającego nowe zarzuty apelacyjne i art. 378 § 1 k.p.c. przez
rozpoznanie apelacji w granicach wykraczających poza jej pierwotną treść.
3
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa
bądź przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Pozwana wniosła o oddalenie kasacji i zasądzenie na jej rzecz kosztów
postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
1. Z akt sprawy nie wynikają okoliczności, które stanowią podstawę
faktyczną zarzutu kasacji naruszenia wymienionych w niej przepisów
postępowania, co przesądza o bezzasadności tego zarzutu. Jedyne pismo
procesowe (z dnia 27 sierpnia 1998 r.) złożone przez pozwaną po wniesieniu
przez nią apelacji wpłynęło do Sądu Apelacyjnego w dniu 31 sierpnia 1998 r.
(k. 208). Z pisma powoda z dnia 8 września 1998 r., złożonego na rozprawie
w dniu 15 września 2000 r. (k. 220) wynika, że wymienione pismo procesowe
pozwanej powód otrzymał jeszcze przed tą rozprawą, gdyż pismo powoda
zawiera odpowiedź na to pismo.
Nawet gdyby było tak, jak utrzymuje skarżący, zarzut kasacji naruszenia
art. 214 i art. 378 § 1 k.p.c. byłby również niezasadny. W postępowaniu
apelacyjnym skarżący ani sąd nie są związani zarzutami powołanymi w skardze
apelacyjnej. Skarżący w każdym czasie, aż do rozstrzygnięcia apelacji, może
nie tylko przytoczyć nowe uzasadnienie zarzutów powołanych w skardze
apelacyjnej, ale może także zarzuty te zmienić i powołać nowe, jeżeli mieszczą
się w granicach zaskarżenia; sąd drugiej instancji obowiązany jest zarzuty te
rozpoznać (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2000 r., III CKN
812/98, OSNC 2000, z.10, poz. 193).
2. Formułując zarzut naruszenia prawa materialnego skarżący pominął tę
istotną okoliczność, że podstawą wydania zaskarżonego wyroku jest m.in.
ustalenie, iż drugi członek zarządu powoda nie wyraził woli odstąpienia
od umowy zawartej przez strony. Ustalenie to, tak jak każde ustalenie
stanowiące podstawę wydania zaskarżonego wyroku, wiąże Sąd Najwyższy
w postępowaniu kasacyjnym (zob. art. 39315
in fine k.p.c. w brzmieniu sprzed
4
zmiany dokonanej ustawą z dnia 24 maja 2000 r., Dz. U. Nr 48, poz. 554, który
stosownie do art. 5 ust. 2 tej ustawy ma zastosowanie w rozpoznawanej
sprawie).W jego świetle - w sytuacji gdy w sprawie jest bezsporne że zarząd
powoda będącego spółką z ograniczoną odpowiedzialnością był dwuosobowy
i umowa spółki nie regulowała sposobu jej reprezentowania - stanowisko Sądu
Apelacyjnego co do bezskuteczności oświadczenia o odstąpieniu od umowy
z pozwaną złożonego w piśmie z dnia 16 grudnia 1996 r. w imieniu powoda
tylko przez jednego członka jego zarządu nie nasuwa zastrzeżeń.
Rozstrzygnięcie sprawy zaskarżonym wyrokiem jest wyrazem tego stanowiska.
Zapadło ono bez naruszenia przepisów prawa materialnego, których naruszenie
zarzuca kasacja.
W związku z poglądem wyrażonym w uzasadnieniu kasacji, iż za czynność
polegającą na odstąpieniu od umowy zawartej z pozwaną - wobec nie uznania
za skuteczne czynności wcześniej dokonanych w tym przedmiocie - powinno
być potraktowane wniesienie pozwu w rozpoznawanej sprawie, należy
zauważyć, że co do zasady jest to pogląd trafny. Nie może on jednak
spowodować uwzględnienia kasacji z tego chociażby względu, że nie wzięcie
pod uwagę tego poglądu przez Sąd Apelacyjny nie znalazło wyrazu
w podstawach kasacji, na których została ona oparta, a które ograniczają zakres
rozpoznania sprawy przez Sąd Najwyższy (art. 39311
k.p.c. w brzmieniu sprzed
zmiany dokonanej ustawa z dnia 24 maja 2000 r.).
Mając na uwadze przytoczone względy Sąd Najwyższy na podstawie
art. 39312
k.p.c. oraz - odnośnie kosztów postępowania kasacyjnego -
na podstawie art. 108 § 1 w związku z art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99 k.p.c. orzekł jak
w sentencji.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13