Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 12 grudnia 2000 r.
II UKN 121/00
Pominięcie wniosku dowodowego strony może uzasadniać kwestiono-
wanie przez nią ustaleń sądu, nie jest natomiast pozbawieniem strony możno-
ści obrony swych praw i nie uzasadnia zarzutu nieważności postępowania (art.
379 pkt 5 KPC).
Przewodniczący SSN Maria Tyszel, Sędziowie SN: Beata Gudowska, Jerzy
Kuźniar (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 12 grudnia
2000 r. sprawy z wniosku Henryka C. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecz-
nych-Oddziałowi w T.M. o rentę inwalidy wojennego, na skutek kasacji wnioskodaw-
cy od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 listopada 1999 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
o d d a l i ć kasację.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 30 listopada 1999 r. [...] Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił
apelację wnioskodawcy Henryka C. od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 13 lipca 1999 r. [...]. Wyrokiem tym odda-
lono odwołanie wnioskodawcy od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Od-
działu w T.M., odmawiającej przyznania prawa do renty z tytułu pobytu w więzieniu z
przyczyn politycznych, po ustaleniu, na podstawie zebranego materiału dowodowe-
go, w tym z opinii biegłych sądowych, lekarzy: kardiologa, neurologa, reumatologa i
psychiatry, że schorzenia wnioskodawcy nie pozostają w związku przyczynowym z
pobytem w więzieniu z przyczyn politycznych. Należy zauważyć, że wnioskodawca
ubiegał się o świadczenie rentowe w związku z działalnością niepodległościową i
uwięzieniem z przyczyn politycznych po raz pierwszy w 1995 r. Prawomocnym wyro-
2
kiem z dnia 2 lipca 1996 r. [...] jego odwołanie zostało wówczas oddalone, po ustale-
niu, że kwalifikuje się on do pierwszej grupy inwalidów, ale bez związku z uwięzie-
niem z przyczyn politycznych. W związku z zarzutami apelacji w uzasadnieniu swego
wyroku, Sąd Apelacyjny wskazał, że opinia biegłego sądowego jest bardziej mia-
rodajna niż opinia lekarza - prof. A.B. - wydana na prośbę wnioskodawcy, po jedno-
razowym badaniu.
Powyższy wyrok zaskarżył kasacją wnioskodawca i zarzucając naruszenie
przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy - art.379 pkt 5, 382 i
391 KPC, wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji,
po uchyleniu również jego wyroku, do ponownego rozpoznania. W ocenie skarżące-
go, nie można było pominąć pozasądowej opinii przedłożonej przez wnioskodawcę,
bez przesłuchania biegłego, który ją wydał, a który jest „ autorytetem w swojej dzie-
dzinie”
. Zarzut ten zawarty został także w apelacji, a jego nieuwzględnienie, narusza
art. 382 KPC.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Zgodnie z art. 39311
KPC, Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach ka-
sacji, które wyznaczają jej podstawy oraz kierunek wniosków. Działanie z urzędu
dotyczy jedynie oceny czy nie doszło do nieważności postępowania. Jeden z zarzu-
tów kasacji dotyczy nieważności postępowania, wobec pozbawienia strony możności
obrony swych praw. W kasacji brak uzasadnienia tego zarzutu zaś skarżący - jak się
wydaje - uważa, że pominięcie wniosku dowodowego może być oceniane jako pro-
wadzące do pozbawienia strony możności obrony swych praw. Zarzut ten jest oczy-
wiście niezasadny. Ze względu na brak jego umotywowania, tylko ogólnie należy za-
uważyć, że w przypadku nieuzasadnionego, w ocenie strony, pominięcia jej wnio-
sków dowodowych, może ona kwestionować poczynione ustalenia faktyczne jako
błędne czy też przedwczesne, ze względu na istotne braki w postępowaniu dowodo-
wym, ale posiłkowanie się, w takim przypadku zarzutem nieważności postępowania
jest oczywiście błędne.
Jedynym zarzutem, który może podlegać ocenie, jest zarzut naruszenia przez
Sąd Apelacyjny art. 382 KPC. Przepis ten stanowi, że sąd drugiej instancji orzeka na
podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postę-
powaniu apelacyjnym. Nie można wywodzić z niego obowiązku sądu rozpoznającego
3
apelację do powtarzania czy też uzupełniania postępowania dowodowego nieza-
leżnie od istniejącej w tym zakresie potrzeby procesowej. Uzupełnianie postępowa-
nia dowodowego może okazać się konieczne przy niewyjaśnieniu wszystkich istot-
nych dla sprawy okoliczności w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, która
to sytuacja w tej sprawie nie zachodzi. Postępowanie dowodowe zostało przeprowa-
dzone należycie, zaś w uzasadnieniu wyroku Sąd wyjaśnił dlaczego oparł swoje
ustalenia na opinii biegłego lekarza psychiatry D.P., nie uwzględniając stanowiska
lekarza A.B., zawartego w historii choroby wnioskodawcy z dnia 8 marca 1999 r.
Ocena Sądu, nie została zresztą w kasacji zakwestionowana w sposób zgodny z
prawem, skoro brak w niej zarzutu przekroczenia przez Sąd zasady swobodnej
oceny dowodów.
Z tych wszystkich względów, dla braku usprawiedliwionych podstaw kasacji,
należało orzec jak w sentencji, po myśli art. 39312
KPC.
========================================