Wyrok z dnia 5 września 2001 r.
II UKN 548/00
Kontroli kasacyjnej podlega prawidłowość wykładni i zastosowania
prawa w odniesieniu do stanu faktycznego ustalonego w zaskarżonym wyroku,
jeżeli w kasacji zarzucono tylko naruszenie prawa materialnego (art. 3931
pkt 1
KPC).
Przewodniczący SSN Teresa Romer, Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk
(sprawozdawca), Beata Gudowska.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 5 września 2001 r. sprawy z wniosku
Janusza S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w T.G. o
prawo do renty, na skutek kasacji wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w
Katowicach z dnia 26 stycznia 2000 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Decyzją z dnia 12 kwietnia 1999 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w T.G.
odmówił przyznania wnioskodawcy Januszowi S. prawa do renty z tytułu niezdolno-
ści do pracy z uwagi na powstanie niezdolności do pracy po upływie 18 miesięcy od
ustania okresów składkowych.
Odwołanie wnioskodawcy od tej decyzji zostało oddalone wyrokiem Sądu
Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach z dnia 20 sierp-
nia 1999 r. [...]. Sąd ustalił, że ostatni okres składkowy wnioskodawcy upłynął 1
czerwca 1994 r., a do tej daty wnioskodawca pobierał zasiłek dla bezrobotnych.
Określony w art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Fun-
duszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) warunek powsta-
nia niezdolności do pracy w ciągu 18 miesięcy od ustania okresów składkowych lub
nieskładkowych uprawniających do świadczeń byłby spełniony, gdyby niezdolność
do pracy powstała do 1 grudnia 1995 r. Z opinii biegłych lekarzy specjalistów z za-
2
kresu chorób wewnętrznych i neurologii wynika, że wnioskodawca jest niezdolny do
pracy od 5 lutego 1999 r., zatem omawiany wymóg nie został spełniony.
Po rozpoznaniu apelacji wnioskodawcy od tego wyroku Sąd Apelacyjny-Sąd
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach wyrokiem z dnia 2 stycznia 2000 r.
[...] oddalił apelację. Sąd Apelacyjny ustalił, że wnioskodawca ubiegał się o rentę in-
walidzką w 1994 r. Jego odwołanie od decyzji odmawiającej przyznania tego świad-
czenia zostało oddalone prawomocnym wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Katowi-
cach z dnia 31 stycznia 1995 r. [...] wobec braku inwalidztwa. Ustalenia tego wyroku
wzmacniają opinię biegłych lekarzy stwierdzającą, że niezdolność do pracy wniosko-
dawcy nie powstała przed dniem 1 grudnia 1995 r.
Wyrok ten zaskarżył kasacją wnioskodawca i wskazując jako podstawy kasacji
naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 57 ustawy z dnia 17
grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i na-
ruszenie przepisów postępowania przez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności
mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, wniósł o uchylenie zaskarżo-
nego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu w Katowicach do ponow-
nego rozpoznania. W uzasadnieniu kasacji wnioskodawca podniósł, że nie ma żad-
nej opinii lekarskiej dotyczącej stanu jego zdrowia z okresu od 7 grudnia 1994 r. do 1
grudnia 1995 r. Nie ma zatem pewności, że niezdolność wnioskodawcy do pracy nie
powstała w ciągu 1995 r., a więc w okresie wymaganym do spełnienia wymogu po-
wołanego przepisu prawa materialnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3931
KPC kasację można oprzeć na dwóch podstawach: na na-
ruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastoso-
wanie oraz naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć
istotny wpływ na wynik sprawy. Przepis art. 3933
KPC wymienia jako warunek do-
puszczalności kasacji przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie. Prawi-
dłowe przytoczenie podstaw kasacyjnych polega na wskazaniu przepisów prawa,
które skarżący uważa za naruszone. W przypadku przytoczenia jako podstawy kasa-
cji naruszenia przepisów postępowania w uzasadnieniu kasacji powinno znajdować
się wyjaśnienie, na czym zdaniem skarżącego polega naruszenie każdego ze wska-
zanych przepisów postępowania i jaki wpływ miało to naruszenie na wynik sprawy.
3
Wskazanie jako jednej z podstaw kasacji „niewyjaśnienia wszystkich okoliczności
mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy” nie jest przytoczeniem pod-
stawy kasacyjnej w rozumieniu powołanego przepisu. Nie można uznać, że kasacja
została oparta na podstawie naruszenia przepisów postępowania, skoro nie wska-
zuje się w niej, aby któryś z przepisów postępowania został naruszony. Skoro kasa-
cja nie przedstawia zarzutu, że ustalenia faktyczne zapadły z naruszeniem przepisów
postępowania, ustalenia te nie mogą być skutecznie kwestionowane. W konse-
kwencji kasacja podlega rozpoznaniu tylko w takim zakresie, w jakim oparta jest na
podstawie naruszenia prawa materialnego, przy czym kontroli podlega prawidłowość
zastosowania prawa i jego wykładni w odniesieniu do stanu faktycznego ustalonego
w zaskarżonym wyroku.
Przepis art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) uzależnia
prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy od jednoczesnego spełnienia trzech
warunków. Jednym z tych warunków jest powstanie niezdolności do pracy w wy-
szczególnionych okresach składkowych lub nieskładkowych (między innymi w okre-
sie pobierania zasiłku dla bezrobotnych), albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od
ustania tych okresów. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że niezdolność wnio-
skodawcy do pracy powstała po upływie 18 miesięcy od ustania okresu pobierania
zasiłku dla bezrobotnych, zatem omawiany warunek nie został spełniony. Zarzut
błędnej wykładni powołanego przepisu jest bezzasadny, bowiem wynika z niego wy-
raźnie, że prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy nie może być przyznane
osobie, która nie spełnia któregoś z wymaganych warunków.
Kasacja okazała się pozbawiona usprawiedliwionych podstaw, zatem z mocy
art. 39312
KPC podlega ona oddaleniu.
========================================