Wyrok z dnia 15 listopada 2001 r.
II UKN 609/00
Jeżeli przez okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego ubezpieczo-
ny nie odzyskał zdolności do pracy, to jego dalszą niezdolność, stanowiącą
przesłankę nabycia prawa do renty z tego tytułu, należy liczyć z zachowaniem
ciągłości, choćby nawet daty powstania tej niezdolności nie wskazano wyraź-
nie w opinii biegłych lekarzy sądowych.
Przewodniczący SSN Teresa Romer, Sędziowie SN: Andrzej Kijowski (spra-
wozdawca), Zbigniew Myszka.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2001 r. sprawy z wniosku
Mieczysława B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w G.W.
o datę przyznania renty, na skutek kasacji organu rentowego od wyroku Sądu Apela-
cyjnego w Poznaniu z dnia 12 czerwca 2000 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gorzowie Wlkp. wy-
rokiem z dnia 26 listopada 1999 r. [...] zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziału w G.W. z dnia 22 lutego 1999 r. i przyznał Mieczysławowi B. od
dnia 3 marca 1999 r. prawo do okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do
pracy. W motywach tego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy wskazał, że wnioskodawca
ma bezspornie wymagany okres zatrudnienia. Natomiast wniosek o przyznanie renty
złożył w dniu 29 stycznia 1999 r., to jest w okresie pobierania świadczenia rehabilita-
cyjnego, przyznanego od dnia 8 marca 1998 r. do dnia 2 marca 1999 r. Świadczenie
to nie spełniło jednak swego celu, gdyż wnioskodawca nie odzyskał zdolności do
pracy i według opinii biegłych lekarzy sądowych, nie zakwestionowanej przez żadną
ze stron, jest do niej nadal częściowo niezdolny przez okres roku. Sąd Okręgowy
uznał zatem, że wnioskodawca spełnił wszystkie wymagania do nabycia renty z ty-
2
tułu częściowej niezdolności do pracy i przyznał mu do niej prawo od dnia zaprzesta-
nia pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, to jest od dnia 3 marca 1999 r.
Apelację wniesioną przez organ rentowy oddalił Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem z dnia 12 czerwca 2000 r. [...]. W
uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Apelacyjny podniósł, że biegli lekarze w treści
swej opinii jednoznacznie stwierdzili, że „kwalifikują badanego jako częściowo i okre-
sowo niezdolnego do pracy na okres jednego roku, po ustaniu świadczeń rehabilita-
cyjnych, czyli od marca 1999 r.” Brak zatem - wbrew stanowisku organu rentowego -
przesłanek do ustalenia początkowej daty powstania niezdolności do pracy na pod-
stawie art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Fun-
duszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.), to znaczy na
dzień 31 marca 1999 r.. Nic też nie wskazuje na to, aby stan zdrowia ubezpieczone-
go w okresie od 2 do 31 marca 1999 r. uległ poprawie mogącej usprawiedliwić przy-
znanie świadczenia rentowego dopiero z końcem tego miesiąca.
Kasację od powyższego wyroku wniósł organ rentowy, zarzucając błędną wy-
kładnię i niewłaściwe zastosowanie art.100 ust. 2 i art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. „poprzez przyjęcie, że renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy przy-
sługuje ubezpieczonemu od dnia 3 marca 1999 r., tj. z dniem zaprzestania pobiera-
nia zasiłku chorobowego, podczas gdy w rzeczywistości na ten dzień wnioskodawca
nie spełnił określonych przepisami warunków do uzyskania świadczenia”. Na tej pod-
stawie skarżący domagał się zmiany kwestionowanego orzeczenia przez ustalenie,
iż sporna renta przysługuje od dnia 31 marca 1999 r., ewentualnie przekazania
sprawy do ponownego rozpoznania, przy uwzględnieniu kosztów procesu według
norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja podlega oddaleniu, gdyż jej podstawa nie znajduje usprawiedliwienia.
Chybiony jest zwłaszcza zarzut naruszenia w zaskarżonym wyroku przepisu art. 100
ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubez-
pieczeń Społecznych. Przepis ten stanowi bowiem, że ubezpieczony pobierający
zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdol-
ności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, nabywa prawo do
emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej z dniem
3
zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia. Jeżeli zatem
Sąd Apelacyjny przejął od Sądu pierwszej instancji oparte na opinii biegłych lekarzy
ustalenie, że ubezpieczony jest „po ustaniu świadczeń rehabilitacyjnych, czyli od
marca 1999 r.” częściowo na okres jednego roku niezdolny do pracy, to ustalenie to
musiał subsumować pod normę wyinterpretowaną z powołanego przepisu i stwier-
dzić, iż sporne prawo do renty powstało z dniem 3 marca 1999 r., jako dniem bezpo-
średnio następującym po dacie zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyj-
nego. Wbrew sugestiom skarżącego organu rentowego Sąd Apelacyjny nie tylko nie
ustalił, ale nie miał też podstaw do ewentualnego ustalenia, iż u wnioskodawcy nie
sposób określić daty powstania niezdolności do pracy, a można jedynie wskazać
miesiąc marzec 1999 r. jako „okres”, w którym to się stało, co uzasadniałoby zasto-
sowanie art.14 ust. 2 ustawy, nakazującego wówczas za datę powstania niezdolno-
ści przyjąć końcową datę danego okresu, czyli w przedmiotowej sprawie dzień 31
marca 1999 r. W oparciu o jednoznaczną w swej konkluzji opinię biegłych Sąd Ape-
lacyjny słusznie ustalił, że świadczenie rehabilitacyjne nie spowodowało - wbrew za-
łożeniom - odzyskania przez ubezpieczonego zdolności do pracy, a zatem jest on do
niej nadal niezdolny, przy czym niezdolność ta ma częściowy charakter i będzie
trwać przez okres roku, więc odpowiednia renta przysługuje „z istoty rzeczy” na
roczny okres, liczony od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego.
Bieg rocznego okresu prawa do renty podlegałby zatem zgodnie z art.14 ust.2
ustawy przesunięciu na ostatni dzień miesiąca marca 1999 r. jedynie wówczas,
gdyby istniały przesłanki do ustalenia, iż ubezpieczony po zaprzestaniu pobierania
świadczenia rehabilitacyjnego z dniem 3 marca 1999 r. odzyskał w dniach od 4 do 30
tego miesiąca zdolność do pracy, po czym od dnia 31 marca 1999 r. ponownie stał
się do niej niezdolny, względnie - gdyby odzyskawszy zdolność do pracy przynajm-
niej na jeden dzień, utracił ją w którymś z kolejnych, a więc nie skonkretyzowanych
dni marca 1999 r. Jeżeli natomiast przez okres pobierania świadczenia rehabilitacyj-
nego ubezpieczony nie odzyskał zdolności do pracy, to jego dalszą niezdolność, sta-
nowiącą przesłankę nabycia prawa do renty z tego tytułu, należy liczyć z zachowa-
niem ciągłości , a więc od dnia po zaprzestaniu pobierania świadczenia rehabilitacyj-
nego, choćby nawet daty tej nie powołano wyraźnie w opinii biegłych lekarzy sądo-
wych.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art.39312
KPC orzekł
jak w sentencji.
4
========================================