Postanowienie z dnia 21 listopada 2001 r., I CZ 150/01
W sprawie o wynagrodzenie za pracowniczy projekt wynalazczy nie
występuje współuczestnictwo konieczne twórców tego projektu.
Sędzia SN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
Sędzia SN Kazimierz Zawada
Sędzia SN Tadeusz Żyznowski (sprawozdawca)
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Kazimierza P., Pawła K. i Henryka M.
przeciwko Elektrowni K. S.A. w Ś.G. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu
niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 21 listopada 2001 r., zażalenia powodów na
postanowienie Sadu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 czerwca 2001 r.
oddalił zażalenie.
Uzasadnienie
Żądanie powodów przeciwko Elektrowni K. Spółce Akcyjnej w Ś.G. za
stosowanie przez pozwaną patentu na wynalazek pod nazwą „Sposób
oczyszczania rurek, zwłaszcza skraplaczy turbinowych” zostało w apelacji powodów
określone po 1692,79 zł dla Kazimierza P. i Zbigniewa K., po 7053,30 zł dla Pawła
K. i Henryka M. oraz 2257,06 zł dla Wojciecha J.
Oddalając – wyrokiem z dnia 13 grudnia 2000 r. – apelację powodów, Sąd
Apelacyjny pouczył obecnych przy ogłoszeniu wyroku, że kasacja nie przysługuje.
Kasację wnieśli powodowie Kazimierz P., Henryk M. i Paweł K. Zaskarżonym
postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił kasację wskazując, że unormowanie
zawarte w art. 45 ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (jedn.
tekst: Dz.U. z 1993 r., Nr 26, poz. 117) pozwala na przyjęcie, że po stronie
powodów nie zachodzi współuczestnictwo jednolite ani konieczne. Wartość
przedmiotu zaskarżenia określona oddzielnie dla każdego z powodów nie osiąga
progu kwotowego ustalonego w art. 3921
§ 1 k.p.c., co uzasadnia odrzucenie
kasacji skarżących.
Zażalenie złożyli powodowie, którzy z powołaniem się na orzecznictwo
i poglądy w literaturze przedmiotu zarzucili, że przepisy ustawy o wynalazczości nie
określają cech prawa do wynalazku, które ma charakter współwłasności łącznej,
a nie współwłasności w częściach ułamkowych, i pomiędzy autorami tego prawa
istnieje współuczestnictwo konieczne.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Dokonanie wynalazku przez dwóch lub więcej współtwórców prowadzi do
wspólności prawa do patentu. Powodowie jako współtwórcy pracowniczego projektu
wynalazczego zgodnie określili zasady i sposób podziału między nich należnego –
w ich ocenie – wynagrodzenia za uzyskane przez pozwaną Spółkę efekty
ekonomiczne, mające stanowić podstawę do ustalenia wysokości dochodzonego
wynagrodzenia.
Abstrahując przy rozstrzyganiu o dopuszczalności kasacji, czy zastosowane
przez powodów kryteria mające obrazować wymierne efekty uzyskane przez stronę
pozwaną, uzasadniają wysokość należnego każdemu ze skarżących
wynagrodzenia, należy wskazać, że kwestia wysokości wynagrodzenia została
określona przy zastosowaniu stosownego wyliczenia i ściśle wyrażona ilościowo.
Przedmiotem sporu nie jest zatem autorstwo projektu, lecz należne jego
twórcom wynagrodzenie. Oczywiście, chybione jest zatem odwoływanie się przez
skarżących w zażaleniu do orzecznictwa dotyczącego wspólnego prawa do
autorstwa, wynikającego ze scalenia wkładów i inwencji twórczej poszczególnych
wynalazców, których udziały w tym prawie nie są ściśle oznaczone (por. wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 1974 r., II PR 216/74, OSNCP 1975, nr 6,
poz. 104). Stanowisko to nie odnosi się do praw majątkowych, a przedmiotem
niniejszego sporu – jak wskazano powyżej – nie jest autorstwo projektu, lecz
wynagrodzenie należne współtwórcom pracowniczego projektu wynalazczego.
Dochodzone przez nich wynagrodzenie jest świadczeniem podzielnym, dzielącym
się na części wskazane przez współtwórców (por. też art. 379 k.c.). Dochodzona
podzielność świadczenia wyklucza istnienie równocześnie między współtwórcami
wspólności praw i obowiązków. (...)
Dlatego zażalenie jako bezzasadne podlega oddaleniu (art. 39318
§ 1 i art.
39319
w związku z art. 385 k.p.c.).