I PZ 157/02
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-11-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Postanowienie z dnia 12 marca 2003 r.
I PZ 157/02
Wniosek o przywrócenie terminu do uzupełnienia braku formalnego ka-
sacji, do czego strona została wezwana w trybie doręczenia zastępczego (art.
139 § 1 k.p.c.), powołujący się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17
września 2002 r. (SK 35/01) o niezgodności siedmiodniowego okresu przecho-
wywania przesyłki w pocztowej placówce oddawczej z konstytucyjnym prawem
do sądu, może odnieść skutek jedynie wobec doręczenia dokonanego po dniu
31 marca 2003 r. (art. 190 ust. 3 Konstytucji RP).
Przewodniczący SSN Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Sędziowie SN:
Katarzyna Gonera, Andrzej Kijowski (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 12 marca
2003 r. sprawy z powództwa Henryka P. przeciwko Miejskiej Komunikacji Samocho-
dowej Spółce z o.o. w S.K. o przywrócenie do pracy, na skutek zażalenia powoda na
postanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kiel-
cach z dnia 17 września 2002 r. [...]
o d d a l i ł zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach postano-
wieniem z dnia 17 września 2002 r. odrzucił kasację Henryka P. od wyroku tegoż
Sądu z dnia 22 maja 2002 r. [...], który wyrok Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Skar-
żysku Kamiennej z dnia 15 października 2001 r. [...], przywracający powoda do pracy
w Miejskiej Komunikacji Samochodowej w S.K., zmienił w ten sposób, że powództwo
oddalił. W motywach tego postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że pełnomocnik
powoda, wezwany do uzupełnienia kasacji przez podanie wartości przedmiotu za-
skarżenia, braku tego w wyznaczonym terminie 7 dni nie uzupełnił.
2
W zażaleniu na powyższe postanowienie powód domagał się jego zmiany, zaś
w uzasadnieniu tego żądania wskazał, że jego pełnomocnik nigdy nie otrzymał żad-
nego wezwania do usunięcia formalnych braków kasacji, która została wniesiona
przez uprawnioną osobę i w ustawowym terminie, więc powinien być jej nadany wła-
ściwy bieg.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne i podlega oddaleniu. Skarżący abstrahuje od tego,
że sposób doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym może - zależnie od
okoliczności - przybierać różną postać, w tym również doręczenia zastępczego.
Przepis art. 139 § 1 k.p.c. stanowi bowiem, że w razie niemożności doręczenia pisma
w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających, a więc przede wszystkim
bezpośrednio adresatowi lub jego dorosłemu domownikowi albo osobie upoważnio-
nej do obioru (art. 138 k.p.c.), należy złożyć pismo w urzędzie pocztowym lub lokalu
organu gminy, a zawiadomienie o tym umieścić na drzwiach mieszkania adresata lub
w skrzynce listowej. W takiej sytuacji listonosz, zgodnie z przepisami rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 czerwca 1999 r. w sprawie szczegółowego trybu
doręczania pism sądowych przez pocztę w postępowaniu cywilnym (Dz.U. Nr 62,
poz. 697), wydanego na podstawie upoważnienia z art. 131 § 2 k.p.c., oddaje nie-
zwłocznie przesyłkę wraz z odpowiednio wypełnionym formularzem potwierdzenia
odbioru właściwej placówce oddawczej (§ 9 ust. 1), która potwierdza pozostawienie
przesyłki przez umieszczenie na niej adnotacji o awizowaniu wraz ze wskazaniem
daty oraz podpisu pracownika (§ 9 ust. 2), po czym przechowuje awizowaną przesył-
kę przez okres 7 dni od dnia jej złożenia (§ 9 ust. 3), wydaje przesyłkę adresatowi
zgłaszającemu się po jej odbiór (§ 9 ust. 4), a w przypadku niepodjęcia przesyłki we
wspomnianym terminie zwraca ją organowi wysyłającemu (§ 9 ust. 5), przy czym
procedura ta rodzi prawne domniemanie, że pismo doszło do rąk jego adresata, a co
za tym idzie - że dokonane w ten sposób doręczenie było prawidłowe. Owo do-
mniemanie jest obalalne, przy czym zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu
Najwyższego do kwestionowania prawidłowości doręczenia zastępczego właściwa
jest instytucja przywrócenia terminu (art. 168 -169 k.p.c.), gdyż obalenie domniema-
nia o doręczeniu pisma w trybie zastępczym nie prowadzi do wniosku, iż doręczenie
nie zostało dokonane, tylko powoduje uchylenie ujemnych skutków w zakresie biegu
3
terminów, jakie wiążą się dla strony z tym doręczeniem (por. np. postanowienia SN z
dnia 4 września 1970 r., I PZ 53/70, OSNCP 1971 nr 6, poz. 100 oraz z dnia 12
stycznia 1973 r., I CZ 157/72, OSNCP 1973 nr 12, poz. 215).
Co prawda Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 17 września 2002 r., SK
35/01 (OTK - A 2002 nr 5, poz. 60), orzekł, iż przepis § 9 ust. 3 powołanego wyżej
rozporządzenia, w zakresie, w jakim ustanawia tylko siedmiodniowy termin przecho-
wywania w pocztowej placówce oddawczej przesyłek - pism sądowych, a tym samym
uniemożliwia powtórne zawiadomienie adresata o tym piśmie, jest niezgodny z art.
45 ust. 1 Konstytucji RP, lecz postanowił równocześnie o utracie mocy tego przepisu
wykonawczego dopiero z dniem 31 marca 2003 r. Do tej daty przepis ten był więc
częścią obowiązującego porządku prawnego, a skarżący reprezentowany przez
profesjonalnego pełnomocnika, nie wystąpił z wnioskiem o przywrócenie uchybione-
go terminu do uzupełnienia formalnego braku kasacji.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39318
§ 3 w
związku z art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
========================================
I PZ 157/02
Wniosek o przywrócenie terminu do uzupełnienia braku formalnego ka-
sacji, do czego strona została wezwana w trybie doręczenia zastępczego (art.
139 § 1 k.p.c.), powołujący się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17
września 2002 r. (SK 35/01) o niezgodności siedmiodniowego okresu przecho-
wywania przesyłki w pocztowej placówce oddawczej z konstytucyjnym prawem
do sądu, może odnieść skutek jedynie wobec doręczenia dokonanego po dniu
31 marca 2003 r. (art. 190 ust. 3 Konstytucji RP).
Przewodniczący SSN Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Sędziowie SN:
Katarzyna Gonera, Andrzej Kijowski (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 12 marca
2003 r. sprawy z powództwa Henryka P. przeciwko Miejskiej Komunikacji Samocho-
dowej Spółce z o.o. w S.K. o przywrócenie do pracy, na skutek zażalenia powoda na
postanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kiel-
cach z dnia 17 września 2002 r. [...]
o d d a l i ł zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach postano-
wieniem z dnia 17 września 2002 r. odrzucił kasację Henryka P. od wyroku tegoż
Sądu z dnia 22 maja 2002 r. [...], który wyrok Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Skar-
żysku Kamiennej z dnia 15 października 2001 r. [...], przywracający powoda do pracy
w Miejskiej Komunikacji Samochodowej w S.K., zmienił w ten sposób, że powództwo
oddalił. W motywach tego postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że pełnomocnik
powoda, wezwany do uzupełnienia kasacji przez podanie wartości przedmiotu za-
skarżenia, braku tego w wyznaczonym terminie 7 dni nie uzupełnił.
2
W zażaleniu na powyższe postanowienie powód domagał się jego zmiany, zaś
w uzasadnieniu tego żądania wskazał, że jego pełnomocnik nigdy nie otrzymał żad-
nego wezwania do usunięcia formalnych braków kasacji, która została wniesiona
przez uprawnioną osobę i w ustawowym terminie, więc powinien być jej nadany wła-
ściwy bieg.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne i podlega oddaleniu. Skarżący abstrahuje od tego,
że sposób doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym może - zależnie od
okoliczności - przybierać różną postać, w tym również doręczenia zastępczego.
Przepis art. 139 § 1 k.p.c. stanowi bowiem, że w razie niemożności doręczenia pisma
w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających, a więc przede wszystkim
bezpośrednio adresatowi lub jego dorosłemu domownikowi albo osobie upoważnio-
nej do obioru (art. 138 k.p.c.), należy złożyć pismo w urzędzie pocztowym lub lokalu
organu gminy, a zawiadomienie o tym umieścić na drzwiach mieszkania adresata lub
w skrzynce listowej. W takiej sytuacji listonosz, zgodnie z przepisami rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 czerwca 1999 r. w sprawie szczegółowego trybu
doręczania pism sądowych przez pocztę w postępowaniu cywilnym (Dz.U. Nr 62,
poz. 697), wydanego na podstawie upoważnienia z art. 131 § 2 k.p.c., oddaje nie-
zwłocznie przesyłkę wraz z odpowiednio wypełnionym formularzem potwierdzenia
odbioru właściwej placówce oddawczej (§ 9 ust. 1), która potwierdza pozostawienie
przesyłki przez umieszczenie na niej adnotacji o awizowaniu wraz ze wskazaniem
daty oraz podpisu pracownika (§ 9 ust. 2), po czym przechowuje awizowaną przesył-
kę przez okres 7 dni od dnia jej złożenia (§ 9 ust. 3), wydaje przesyłkę adresatowi
zgłaszającemu się po jej odbiór (§ 9 ust. 4), a w przypadku niepodjęcia przesyłki we
wspomnianym terminie zwraca ją organowi wysyłającemu (§ 9 ust. 5), przy czym
procedura ta rodzi prawne domniemanie, że pismo doszło do rąk jego adresata, a co
za tym idzie - że dokonane w ten sposób doręczenie było prawidłowe. Owo do-
mniemanie jest obalalne, przy czym zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu
Najwyższego do kwestionowania prawidłowości doręczenia zastępczego właściwa
jest instytucja przywrócenia terminu (art. 168 -169 k.p.c.), gdyż obalenie domniema-
nia o doręczeniu pisma w trybie zastępczym nie prowadzi do wniosku, iż doręczenie
nie zostało dokonane, tylko powoduje uchylenie ujemnych skutków w zakresie biegu
3
terminów, jakie wiążą się dla strony z tym doręczeniem (por. np. postanowienia SN z
dnia 4 września 1970 r., I PZ 53/70, OSNCP 1971 nr 6, poz. 100 oraz z dnia 12
stycznia 1973 r., I CZ 157/72, OSNCP 1973 nr 12, poz. 215).
Co prawda Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 17 września 2002 r., SK
35/01 (OTK - A 2002 nr 5, poz. 60), orzekł, iż przepis § 9 ust. 3 powołanego wyżej
rozporządzenia, w zakresie, w jakim ustanawia tylko siedmiodniowy termin przecho-
wywania w pocztowej placówce oddawczej przesyłek - pism sądowych, a tym samym
uniemożliwia powtórne zawiadomienie adresata o tym piśmie, jest niezgodny z art.
45 ust. 1 Konstytucji RP, lecz postanowił równocześnie o utracie mocy tego przepisu
wykonawczego dopiero z dniem 31 marca 2003 r. Do tej daty przepis ten był więc
częścią obowiązującego porządku prawnego, a skarżący reprezentowany przez
profesjonalnego pełnomocnika, nie wystąpił z wnioskiem o przywrócenie uchybione-
go terminu do uzupełnienia formalnego braku kasacji.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39318
§ 3 w
związku z art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
========================================