Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2012 r. w Krakowie

sprawy z wniosku S. B.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

przy udziale zainteresowanej : B. B.

o ustalenie nieistnienia ubezpieczenia społecznego rolników

na skutek apelacji wnioskodawcy S. B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach Wydziału V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 11 stycznia 2012 r. sygn. akt V U 1214/11

zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i stwierdza, że B. B. nie podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy w okresach od 1 czerwca 2007r. do 30 czerwca 2007r. oraz od 29 grudnia 2007r. do 31 marca 2008r.

Sygn. akt III AUa 305/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy w Kielcach oddalił odwołanie S. B. od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddziału Regionalnego w K. z dnia 19 października 2011 r., na mocy której jego żona B. B. została objęta ubezpieczeniem społecznym rolników w okresie od 1 czerwca 2007 r. do 30 czerwca 2007 r. oraz od 29 grudnia 2007 r. do 31 marca 2008 r.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że B. B. w okresie od 1 grudnia 1980 r. do 31 maja 2007 r. pracowała w Samodzielnym Publicznym Zespole (...)w S.. W okresie od 14 czerwca 2007 r. do 28 grudnia 2007 r. pobierała zasiłek dla bezrobotnych. Decyzją z dnia 14 lutego 2008 r. uzyskała prawo do świadczenia przedemerytalnego. W dniu 21 września 2011 r. złożyła wniosek o objęcie jej ubezpieczeniem społecznym rolników w okresie od 1 czerwca 2007 r., podając, że prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni 1,48 ha w gminie S..

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Okręgowy, powołując się na przepisy art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jedn. Dz.U. z 2008 roku, nr 50, poz. 291 ze zm.) oraz art. 3a ust. 1 tej ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 października 2009 r. uznał odwołanie za niezasadne. Zainteresowana w okresie od 1 czerwca 2007 r., t.j. dnia poprzedzającego rozwiązanie z nią stosunku pracy, do 13 czerwca 2007 r., t.j. dnia poprzedzającego przyznanie jej zasiłku dla bezrobotnych, który to zasiłek pobierała w okresie do 28 grudnia 2007 r., a także w okresie od 29 grudnia do 13 lutego 2008 r., t.j. dnia poprzedzającego wydanie decyzji przyznającej jej prawo do świadczenia przedemerytalnego, prowadziła działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o powierzchni przekraczającej 1 ha przeliczeniowy, nie podlegała też w tych okresach innemu ubezpieczeniu społecznemu ani nie miała ustalonego prawa do emerytury i renty lub ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Podlegała zatem na mocy powołanych przepisów ubezpieczeniom społecznym rolników w okresie od 1 czerwca 2007 r. do 30 czerwca 2007 r. oraz od 29 grudnia 2007 r. do 31 marca 2008 r. Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd - na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. - oddalił odwołanie.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł odwołujący, wnosząc o jego uchylenie i orzeczenie, że zainteresowana w okresie od 1 czerwca 2007 r. do 30 czerwca 2007 r. oraz od 29 grudnia 2007 r. do 31 marca 2008 r. nie podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników lub o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu.

Skarżący zarzucił, iż nie jest prawdą, aby jego żona pracowała w stanowiącym jego własność gospodarstwie rolnym o pow. 1.48 ha przeliczeniowego, gdyż tylko sporadycznie w nim pomagała. Do ubezpieczenia społecznego rolników zgłosiła się nieświadomie. Zakwestionował ponadto konieczność ubezpieczenia, wskazując, że w dniu 1 marca 2006 r. wydzierżawił część gospodarstwa o pow. 0.57 ha na okres 5 lat do 1 marca 2011 r. Jego areał uprawy zmniejszył się do 0.91 ha przeliczeniowego i nie stanowi gospodarstwa rolnego w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona z przyczyn, które zostały podniesione dopiero w apelacji.

Przedmiotem niniejszej sprawy było rozstrzygnięcie, czy żona odwołującego, posiadającego gospodarstwo rolne o pow. 1,48 ha przeliczeniowego, podlegała z mocy ustawy ubezpieczeniom społecznym rolników jako małżonek rolnika w okresie od 1 czerwca 2007 r. do 30 czerwca 2007 r. oraz od 29 grudnia 2007 r. do 31 marca 2008 r. na podstawie art. 7 ust. 1 pkt i art. 16 ust. 1 pkt ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jedn. Dz.U z 2008 r. nr 50, poz. 291 z późn. zm.).

Wobec zgłoszenia w apelacji nowej okoliczności, która miała istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a mianowicie faktu wydzierżawienia części gospodarstwa rolnego wnioskodawcy, Sąd Apelacyjny uzupełnił postępowanie dowodowe. Na podstawie umowy dzierżawy z dnia 1 marca 2006 r. zawartej w formie pisemnej z datą pewną, decyzji z dnia 18 września 2006 r. w sprawie zwolnienia z podatku rolnego oraz informacji uzyskanej z Urzędu Gminy w S. Sąd Apelacyjny ustalił, że w skład gospodarstwa rolnego o powierzchni 1,4805 ha przeliczeniowego S. B. wchodzi działka nr (...) o powierzchni 0,57 ha położona w miejscowości P., która została wydzierżawiona przez niego innej osobie na okres 5 lat od dnia 1 marca 2006 r. do dnia 1 marca 2011 r. W związku z powyższym w posiadaniu wnioskodawcy pozostało 0,91 ha przeliczeniowego gospodarstwa rolnego.

W tym stanie rzeczy, choć wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego, obejmującego obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, to w jego posiadaniu, w wyniku wydzierżawienia jednej działki, pozostało jedynie 0,91 ha użytków rolnych. Wnioskodawca w spornym okresie nie był zatem rolnikiem, którego gospodarstwo obejmowało obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, bowiem przymiot rolnika w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy odnosi się do posiadania gospodarstwa rolnego, w którym osoba ta prowadzi osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą. Z tych względów należało uznać, iż nie zostały spełnione warunki objęcia zainteresowanej ubezpieczeniem społecznym rolników z mocy ustawy na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 i art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny, uznając apelację za zasadną, orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 386 § 1 k.p.c.