Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 14 marca 2003 r., V CKN 1800/00
Decyzje ostateczne o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste, wydane
przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz.U. Nr 115, poz. 74 ze zm.), stanowią nadal podstawę
zawarcia umowy o użytkowanie wieczyste.
Sędzia SN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)
Sędzia SN Józef Frąckowiak
Sędzia SN Antoni Górski
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Polskiego Towarzystwa Turystyczno-
Krajoznawczego, Zarządu Głównego w W. przeciwko Gminie W. o nakazanie
złożenia oświadczenia woli, po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej w dniu 14 marca
2003 r. na rozprawie kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego we
Wrocławiu z dnia 28 grudnia 1999 r.
uchylił zaskarżony wyrok w pkt I i II – w części oddalającej apelację strony
pozwanej oraz w pkt IV i sprawę w tym zakresie przekazał Sądowi Apelacyjnemu
we Wrocławiu do ponownego rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach
postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
W pozwie wniesionym w dniu 10 sierpnia 1995 r. powód Polskie Towarzystwo
Turystyczno-Krajoznawcze, Zarząd Główny w W. domagał się zobowiązania
pozwanej Gminy Miejskiej W. do złożenia oświadczenia woli o oddaniu powodowi w
użytkowanie wieczyste bliżej w nim opisanej działki oraz sprzedaży położonego na
tym gruncie budynku za kwotę 257 000 zł płatną w rocznych ratach.
W uzasadnieniu żądania powołał się na wydaną w dniu 14 października
1989 r. decyzję Kierownika Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu
Miejskiego w W. o przekazaniu na rzecz powoda w użytkowanie wieczyste na 40
lat, odpłatnie zabudowanego gruntu (opisanej działki) oraz znajdującego się na niej
2
budynku, która stanowi podstawę do zawarcia aktu notarialnego. Gmina odmówiła
zawarcia umowy wyrażając stanowisko, że wydana decyzja nie dała powodowi
roszczenia o jej zawarcie.
Wyrokiem z dnia 15 października 1996 r. Sąd Wojewódzki we Wrocławiu
oddalił powództwo. W jego uzasadnieniu wskazał na bezwzględnie obowiązujący
charakter przepisu art. 20 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami
i wywłaszczaniu nieruchomości (jedn. tekst: Dz.U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 ze zm.
– dalej: "u.g.g."), w myśl którego oddanie zabudowanego gruntu w użytkowanie
wieczyste następuje z równoczesną sprzedażą położonych na tym gruncie
budynków i innych urządzeń. Zgodnie zaś z powołaną uprzednio decyzją budynek
został przekazany na rzecz powoda w wieczyste użytkowanie. Nawet więc przy
przyjęciu, że powodowi na podstawie decyzji przysługuje roszczenie o zawarcie
umowy, umowa zawarta na jej warunkach byłaby nieważna, a sąd nie może
ingerować w treść decyzji i zobowiązać pozwaną do złożenia oświadczenia woli o
sprzedaży budynku.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, rozpoznając sprawę na skutek apelacji
powoda, wyrokiem z dnia 13 marca 1997 r. uchylił powyższy wyrok i przekazał
sprawę Sądowi Wojewódzkiemu do ponownego rozpoznania. Sąd ten przyjął, że
zgodnie z art. 96 ust. 2 u.g.g. (w jego oznaczeniu według pierwotnego brzmienia
ustawy, Dz.U. z 1985 r. Nr 22, poz. 99) także wydane przed jej wejściem w życie
decyzje o oddaniu gruntu w wieczyste użytkowanie stanowią podstawę do zawarcia
umowy użytkowania wieczystego. Stan ten nie uległ zmianie po nowelizacji ustawy
o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości ustawą z dnia 29 września
1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości
(Dz.U. Nr 79, poz. 464 ze zm.), która niezależnie od treści art. 5 ust. ustawy
nowelizacyjnej, pozostawiła w ustawie o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu
nieruchomości art. 87 ust. 2 (w tekście pierwotnym art. 96 ust. 2) stanowiący, że
decyzje ostateczne o oddaniu gruntu w wieczyste użytkowanie stanowią podstawę
zawarcia umowy o użytkowanie wieczyste. Nadto wyraził pogląd, że na podstawie
takiej decyzji, która ma charakter zdarzenia cywilnoprawnego stronie powodowej
przysługuje roszczenie o zawarcie umowy wieczystego użytkowania i wraz z nim
roszczenie o nabycie w trybie sprzedaży własności położonego na gruncie
budynku. Wraz z wejściem w życie ustawy nowelizującej, wynikające z decyzji
roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu wraz z użytkowaniem
3
wieczystym budynku przekształciło się, stosownie do jej art. 20 u.g.g. w nowym
brzmieniu, w roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu połączone
z roszczeniem o przeniesienie własności budynku.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 31 maja
1999 r. uwzględnił powództwo. Zgodnie z wiążącymi go wskazaniami poprzednio
zapadłego wyroku Sądu Apelacyjnego uznał, że roszczenie powoda jest co do
zasady usprawiedliwione, przy czym po utracie mocy przez ustawę o gospodarce
gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości i ustawę ją zmieniającą z dnia 29 września
1990 r, ma ono podstawę prawną w przepisach art. 204 i 205 ust. 1 ustawy z dnia
21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. Nr 115, poz. 74, dalej:
"u.g.n."), obowiązującej od dnia 1 stycznia 1998 r. Wprawdzie przepis art. 204
u.g.n., będący powtórzeniem art. 2c uchylonej ustawy nowelizującej ustawę o
gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości mówi o użytkowniku gruntu, to
jednak sytuacja powoda, jako użytkownika wieczystego powinna być lepsza od
użytkownika legitymującego się tylko decyzją o naliczeniu opłat.
Powyższy wyrok zaskarżyły apelacją obie strony, powód w części określającej
cenę sprzedaży budynku oraz w zakresie nierozłożenia jej zapłaty na raty, zaś
pozwany w całości w oparciu o zarzut naruszenia art. 204 u.g.n., przez przyjęcie go
jako podstawy prawnej roszczenia powódki mimo, że ustawa o gospodarce
nieruchomościami nie przewiduje takiego roszczenia na podstawie decyzji o
przekazaniu gruntu w użytkowanie wieczyste. Pozwany kwestionował również
oparte na przepisie art. 204 ust. 4 u.g.n. zaliczenie powodowi na poczet ceny
budynku zwaloryzowanych opłat za użytkowanie wieczyste oraz opłat z tytułu
czynszu najmu za lata 1980-1989. Równocześnie nie opanował przeciwko
poglądowi wyrażonemu w uprzednio powołanym wyroku Sądu Apelacyjnego, że art.
96 ust. 2 u.g.g., (według późniejszego oznaczenia jej art. 87 ust. 2) był podstawą
prawną regulacji stanów prawnych na rzecz podmiotów, które legitymowały się
decyzją o przekazaniu gruntu w użytkowanie wieczyste i niewątpliwie dotyczył także
sytuacji prawnej powoda. Podniósł jednak, że ustawodawca w obecnej ustawie
takiej regulacji nie zawarł.
Zaskarżonym obecnie wyrokiem z dnia 28 grudnia 1999 r. Sąd Apelacyjny we
Wrocławiu zmienił wyrok Sądu Okręgowego w części ustalającej opłatę za
użytkowanie wieczyste oraz wysokość ceny za budynek, przez ich podwyższenie, a
w pozostałej części apelację pozwanego oraz w całości apelację powoda oddalił.
4
Orzekając o oddaleniu apelacji pozwanego nie podzielił jego zapatrywania, że
uchwalenie ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi zmianę stanu
prawnego pozbawiającą powoda przysługującego mu roszczenia. Brak wyraźnego
potwierdzenia roszczeń opartych na przepisie art. 87 ust 2 u.g.g. w ustawie o
gospodarce nieruchomościami nie może, wbrew zasadzie ochrony praw nabytych,
oznaczać pozbawienia uprawnionych tych roszczeń, już nabytych i dotychczas
niezrealizowanych. Podstawą roszczenia strony powodowej pozostają więc
przepisy ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (pierwotnie
art. 96 ust. 2, a później art. 87 ust. 2). Równocześnie jednak za celowe i
uzasadnione uznał Sąd Apelacyjny sięgnięcie pomocniczo w drodze analogii do
uregulowanych w art. 204 u.g.g. i przepisach rozporządzenia wykonawczego zasad
dokonywania rozliczeń pomiędzy stronami z tytułu poniesionych przez użytkownika
nakładów i dokonanych opłat. Skoro bowiem z możliwości odliczenia nakładów i
opłat – na gruncie tego przepisu – może korzystać użytkownik to także może
„niedoszły użytkownik wieczysty”.
Wniesiona przez pozwanego kasacja od wyroku Sądu Apelacyjnego oparta
została na obu ustawowych podstawach, w ramach których skarżący podniósł
zarzuty naruszenia art. 316 k.p.c. w związku z art. 391 k.p.c. przez przyjęcie, że
stronie powodowej przysługuje roszczenie o oddanie gruntu w użytkowanie
wieczyste wraz z przeniesieniem własności znajdującego się na niej budynku na
podstawie przepisu art. 87 ust. 2 nieobowiązującej w chwili orzekania u.g.g. oraz
naruszenie prawa materialnego poprze błędną wykładnię i niewłaściwe
zastosowanie art. 204 u.g.n. poprze przyjęcie, że w sprawie mają zastosowanie
przepisy tego artykułu, w szczególności do zaliczenia na poczet ceny budynku opłat
ponoszonych przez powoda na podstawie decyzji z dnia 4 października 1989 r.
Wskazując na powyższe wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy odpowiedniemu sądowi do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Skarżący nie podnosi w kasacji zarzutu naruszenia art. 87 ust. 2 u.g.g., lecz
jedynie nawiązuje do niego w związku z zarzutem procesowym obrazy art. 316
k.p.c. W tym ujęciu, jego zastosowanie uważa za błędne z tej przyczyny, że jako
nieobowiązujący w dacie orzekania przepis ten nie mógł stanowić podstawy
rozstrzygnięcia. Poza przytoczone podstawy kasacyjne ( tak jak uprzednio poza
zarzuty apelacji) wykracza podjęta w ich uzasadnieniu polemika ze stanowiskiem
5
Sądu Apelacyjnego uznającym, że decyzja o przekazaniu zabudowanego gruntu w
użytkowanie wieczyste tworzy dla jej adresata roszczenie o zawarcie umowy
użytkowania wieczystego. Nie uchyla to jednak potrzeby ustosunkowania się przez
Sąd Najwyższy do podjętej w niej kwestii, w zakresie niezbędnym dla rozważenia
zarzutów kasacji.
Prawo cywilne łączy powstanie ustanie lub zmianę stosunku cywilnoprawnego
z określonymi zdarzeniami. Są nimi nie tylko zdarzenia prawne regulowane w
kodeksie cywilnym takie jak czynności prawne lub czyny niedozwolone, ale także
akty (decyzje) administracyjne, które powodują powstanie, zmianę lub ustanie
stosunku cywilnoprawnego albo uzyskanie podmiotowości w sferze prawa
cywilnego. O nadaniu decyzji charakteru zdarzenia cywilnoprawnego nie decyduje
więc charakter tego aktu, lecz charakter skutków prawnych które z niego wynikają.
W sporze o to czy decyzja administracyjna wydana na podstawie art. 35 ust. 1
nieobowiązującej już ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu
nieruchomości, będąca podstawą zawarcia umowy cywilnoprawnej oddania gruntu
w użytkowanie wieczyste, stanowi zdarzenie cywilnoprawne, rodzące skutki
cywilnoprawne przeważa w piśmiennictwie pogląd przyznający jej adresatowi
uprawnienia żądania zawarcia z nim umowy. Przyłączając się do niego Sąd
Najwyższy podziela zarazem zasadnicze dla jego sformułowania zapatrywanie, że
wydanie decyzji określającej osobę nabywcy oraz przedmiot zbycia stanowi
wyrażenie woli zadysponowania nieruchomością w taki właśnie sposób. W takim
przypadku akt administracyjny ma na celu jedynie właściwy wybór nabywcy, a nie
ingerencję w samą, z natury swej cywilnoprawna, formę zbywania nieruchomości.
Organ administracji państwowej (samorządowej) zostaje więc na mocy tej decyzji
zobowiązany do zawarcia umowy na warunkach w niej wskazanych. Dla adresata
decyzji wynika natomiast z niej uprawnienie do zawarcia na jej podstawie umowy i
wynikające z niej roszczenie o charakterze cywilnoprawnym ( tak również Sąd
Najwyższy w uchwale z dnia 30 kwietnia 1985, III CZP 17/85, OSPiKA 1986, nr 7-8,
poz. 138 w odniesieniu do tzw. decyzji reglamentacyjnych). Na tle tak
ukształtowanych poglądów już wcześniej w praktyce orzeczniczej następowało
odejście od przeciwnego stanowiska, które prezentowała uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 25 czerwca 1964 r, III CO 12/64 (OSNCP 1964, nr 12, poz.
244).
6
Czas obowiązywania określonych przepisów nie zawsze pokrywa się z
czasowym zasięgiem ich stosowania. W razie wejścia w życie nowej ustawy, o tym
w jakim zakresie działa ona wstecz, a w jakim utrzymuje się moc starej ustawy
powinny rozstrzygać przepisy międzyczasowe zawarte w nowym akcie prawnym.
Przepis art. 13 ustawy zmieniającej ustawę o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu
nieruchomości z dnia 29 września 1990 r. wprowadził zasadę bezpośredniego
działania tej ustawy, zgodnie z którą znajduje ona zastosowanie do zdarzeń
powstałych po jej wejściu w życie. W odniesieniu do spraw wszczętych lecz nie
zakończonych decyzja ostateczną przed dniem 5 grudnia 1990 r. art. 5 ust. 1 tej
ustawy – regulujący kwestie międzyczasowe związane z postępowaniem
administracyjnym – wprowadził zasadę ich dalszego prowadzenia według
przepisów nowej ustawy. Wnioskując a contrario oznacza to, że w sprawach
zakończonych ostateczną decyzją administracyjną mają zastosowanie przepisy
dotychczasowe. Mimo więc zniesienia przez ustawę zmieniającą wymogu ustalenia
w drodze decyzji administracyjnej kandydatów na użytkowników wieczystych, w
sprawach w których stosuje się przepisy dotychczasowe, przy nabyciu od państwa
oraz gminy (od dnia 27 maja 1990 r.) użytkowania wieczystego na podstawie
ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, pozostała
procedura dwuetapowa. Organ, który przed 5 grudnia 1990 r. wydał decyzję
określającą osobę użytkownika wieczystego oraz jego przedmiot pozostaje nią
związany także po tym dniu. Decyzje takie wiążą gminę także wówczas, gdy
wydane zostały przed 27 maja 1990 r. Związanie organu administracji państwowej i
samorządowej wydaną decyzją od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia wynika także
z art.110 k.p.a. Możliwość zmiany decyzji administracyjnej na mocy której strona
nabyła prawo jest ograniczona do przypadków ściśle określonych w ustawie (art.
155 k.p.a.). Związanie organu administracji decyzją wydaną przed omawianą
zmianą ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości oznacza
zarazem związanie na gruncie prawa administracyjnego jej skutkami powstałymi
przed zmianą ustawy. Uznanie decyzji określającej na podstawie art. 35 ust. 1
u.g.g. osobę użytkownika wieczystego za zdarzenie cywilnoprawne, z którego
wynika skutek w postaci przyznania jej adresatowi roszczenia o zawarcie umowy,
nakazuje poszukiwać na gruncie prawa cywilnego reguły międzyczasowej
określającej prawo właściwe dla oceny jej skutków, jakie nastąpiły przed zmianą
ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości . Właściwa będzie tu
7
reguła ogólna zawarta w art. XXVI p.w.k.c., zgodnie z którą skutki prawne zdarzeń
prawnych należy oceniać na podstawie ustawy obowiązującej w czasie, gdy
zdarzenie to nastąpiło. Odstępstwa od niej wynikać muszą z przepisów prawa.
Wskazana reguła nie pozostaje w kolizji z ustanowioną w art. 13 ustawy
zmieniającej u.g.g. zasadą bezpośredniego działania nowej ustawy, znajdującą
zastosowanie do zdarzeń powstałych po jej wejściu w życie.
Do umowy zawartej na podstawie decyzji administracyjnej wydanej przed 5
grudnia 1990 r. będą więc mieć zastosowanie przepisy ustawy o gospodarce
gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości sprzed tej daty z uwzględnieniem jednak –
jak przyjął to Sąd Apelacyjny – treści zmienionego przepisu art. 20 u.g.g., na
podstawie którego po tej zmianie, oddanie zabudowanego gruntu w użytkowanie
wieczyste następuje z równoczesną sprzedażą położonych na tym gruncie
budynków i urządzeń. Trafnie też wskazał Sąd Apelacyjny, że taka zmiana
roszczenia nie wkracza w konieczną treść decyzji, która ogranicza się do osoby
nabywcy i przedmiotu nabycia, zaś jej pozostała cześć stanowi jedynie
odwzorowanie obowiązujących przepisów.
Po nowelizacji ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości
ustawą wrześniową zachował moc obowiązującą przepis art. 87 ust 2 regulujący
sytuację prawną osób, które przed wejściem w życie ustawy o gospodarce gruntami
i wywłaszczaniu nieruchomości uzyskały decyzje ostateczne o oddaniu gruntu w
użytkowanie wieczyste, a po jego zmianie ustawą z dnia 13 lipca 1988 r. o zmianie
ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. Nr 24, poz.
170) także osób ustalonych kandydatami na nabywców działek budowlanych na
obszarze wsi i uznający te decyzje za podstawę zawarcia umowy. Zasadę tę w
odniesieniu do decyzji wydanych pod rządami ustawy o gospodarce gruntami i
wywłaszczaniu nieruchomości wyrażał przepis § 25 rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 16 września 1985 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu oddawania w
użytkowanie wieczyste gruntów i sprzedaży nieruchomości państwowych, kosztów i
rozliczeń z tym związanych oraz zarządzania sprzedanymi nieruchomościami (jedn.
tekst: Dz.U. z 1989 r. Nr 14, poz. 75).
Artykuł 87 u.g.g. reguluje zagadnienia międzyczasowe związane z wejściem w
użycie tej ustawy i nie dotyczy jej późniejszych zmian. Uznanie przez Sąd
Apelacyjny, że stanowi on podstawę roszczenia powoda skarżący kwestionuje
jednak w kasacji o tyle tylko, że niedopuszczalność dochodzonego przez powoda
8
roszczenia wywodzi z utraty jego mocy obowiązującej wraz całą ustawą, zastąpioną
ustawą o gospodarce nieruchomościami.
Zasadnie wszakże uznał Sąd Apelacyjny, przy przyjęciu ostatecznie reguły
międzyczasowej dalszego działania dotychczasowej ustawy, że uchylenie ustawy o
gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (w istocie jej art. 87 ust. 2) nie
pozbawia powoda dochodzenia powstałego na jej podstawie roszczenia.
Nieuzasadniony jest, oparty na przeciwnej tezie zarzut kasacyjny naruszenia art.
316 k.p.c. Istota zagadnienia związanego z tym zarzutem sprowadza się bowiem, o
czym była już mowa, do rozróżnienia między czasem obowiązywania przepisów
określonej ustawy, a czasowym zasięgiem ich stosowania.
Artykuł 242 u.g.n. wprowadził zasadę jej bezpośredniego działania. Z przyczyn
już uprzednio wywiedzionych nie dotyczy ona zdarzeń powstałych przed jej
wejściem w życie, do skutków których stosuje się, (analogicznie jak w przypadku
zmiany ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości ustawą z
dnia 29 września 1990 r.) przepisy dotychczasowe. W art. 233 u.g.n. wprowadziła
natomiast tę samą zasadę do będących w toku postępowania administracyjnego
spraw, wszczętych pod rządami poprzedniej ustawy. Nowa ustawa nie zawiera
równocześnie przepisu uchylającego skutki aktów zdziałanych pod rządami dawnej
ustawy. Brak w niej pozytywnego przepisu utrzymującego te skutki, mające postać
nabytych już i chronionych prawnie lecz niezrealizowanych roszczeń, nie może być
uznany za równoznaczny z pozbawieniem uprawnionych tych roszczeń. Z
przedstawionych względów uznać należy, że decyzje ostateczne o oddaniu gruntu
w użytkowanie wieczyste, podjęte przed dniem wejścia w życie u.g.n. stanowią
nadal podstawę do zawarcia umowy o użytkowanie wieczyste.
Usprawiedliwiona jest natomiast druga – w kolejności jej zamieszenia
podstawa kasacyjna – naruszenia art. 204 u.g.n.
Analogia, jako dyrektywa wnioskowania prawniczego, pozwala orzekać o
obowiązywaniu norm, które stanowią konsekwencję norm explicite sformułowanych
w przepisach prawnych oraz ustalać ich znaczenie. Ze względu na pewność i
bezpieczeństwo prawne jej stosowanie powinno mieć ograniczony zakres.
Niewątpliwie jednak w pewnych sytuacjach sięganie do niej jest niezbędne,
wówczas w szczególności gdy pozwala usuwać luki w prawie, a także zapewnia
elastyczność jego stosowania. Jej zastosowanie przez Sąd Apelacyjny, dla
uzyskania drugiego z tych celów, oparte zostało na zasadach słuszności, tj.
9
porównaniu sytuacji prawnej powoda nabywającego prawo do gruntu i budynku na
korzystniejszych niż obecne warunkach z jeszcze lepszą – w ocenie Sądu –
sytuacją innego podmiotu, odmiennie kwalifikowanego przez ustawę. Względy te
jednak, w okolicznościach sprawy, tego rodzaju zabiegu interpretacyjnego nie
uzasadniają. Posłużenie się nim prowadziłoby nadto do odstąpienie w znaczącym –
dla sposobu ukształtowania stosunku prawnego między stronami – zakresie od
przyjętej zasady stosowania dawnej ustawy. Zasadnie zarzuca więc skarżący, że w
sprawie nie było podstaw do zastosowania art. 204 u.g.n., w szczególności do
zaliczenia na poczet ceny budynku opłat ponoszonych przez powoda na podstawie
decyzji z dnia 4 października 1989 r, co skutkuje uchylenie zaskarżonego wyroku w
pkt I, II – w części oddalającej apelację pozwanego – oraz pkt IV i przekazanie
sprawy w opisanym zakresie temu Sądowi do ponownego rozpoznania (art. 393-13
k.p.c.).
Wyrok Sądu Apelacyjnego według nadanego mu w pkt I brzmienia
sformułowany został jako wyrok częściowo zmieniający pkt I wyroku Sądu pierwszej
instancji (przez podwyższenie ustalonej w nim opłaty za użytkowanie wieczyste
gruntu i podwyższenie ceny budynku). W istocie jednak przez nadanie
oświadczeniu pozwanej odmiennej treści niż w wyroku Sądu Okręgowego, zmienia
on w całości ten wyrok we wskazanym zakresie. Stosownie do tego musi więc być
rozumiane uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w obejmującym to rozstrzygnięcie
jego pkt I.