III PZP 6/03
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-11-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Uchwała z dnia 25 lipca 2003 r.
III PZP 6/03
Przewodniczący SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Roman Kuczyński, Barbara Wagner.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 25 lipca 2003
r., z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Piotra Wiśniewskiego, sprawy z po-
wództwa Marii K., Marity K., Ewy S.-C., Beaty D. przeciwko Gminie Miasta G., Por-
towemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej Spółce z o.o. w G. o dodatkowe wynagrodze-
nie roczne, zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku z siedzibą w Gdyni postanowieniem z dnia 25
marca 2003 r. [...]
„Czy przepis art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki
zdrowotnej (Dz.U. Nr 91 poz. 408 ze zm.) stanowi lex specjalis w stosunku do prze-
pisu art. 231
Kodeksu pracy w zakresie odpowiedzialności za zobowiązania likwido-
wanego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej, a w konsekwencji
czy uchwała organu założycielskiego o przejęciu zobowiązań i należności likwidowa-
nego SP ZOZ-u wydana na podstawie legitymacji zawartej w art. 60 ust. 4 bop. cit.
Ustawy wyłącza odpowiedzialność Niepublicznego ZOZ-u za zobowiązania SP ZOZ-
u wobec pracowników przejętych w trybie art. 231
Kodeksu pracy ?”
p o d j ą ł uchwałę:
1. Przepis art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach
opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408 ze zm.) ma bezpośrednie zastosowanie
w przypadkach całkowitej likwidacji samodzielnych publicznych zakładów
opieki zdrowotnej, a zatem nie jest przepisem szczególnym w stosunku do art.
231
KP.
2. Właściwy organ samorządu terytorialnego przejmuje odpowiedzial-
ność za zobowiązania i należności wynikające ze stosunków pracy realizowa-
nych w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej (art. 60 ust. 6
2
ustawy o zakładach opieki zdrowotnej) także wówczas, gdy wynika to z czyn-
ności prawnych związanych z przekształceniem tych zakładów w niepubliczne
zakłady opieki zdrowotnej i nie podważa pracowniczych gwarancji określonych
w art. 231
KP.
U z a s a d n i e n i e
Przedstawione Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne
powstało w następującym stanie faktycznym sprawy. Powódki: Maria K., Marita K.,
Ewa S.-C. i Beata D. domagały się zasądzenia od Gminy Miasta G. dodatkowego
wynagrodzenia rocznego za lata 1999-2000 oraz za okres od dnia 1 stycznia do dnia
28 lutego 2001 r., wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2002 r. W uza-
sadnieniu swoich roszczeń powódki podały, iż były pracownikami Portowego Zakładu
Opieki Zdrowotnej w G., działającego w formie jednostki budżetowej. Z dniem 1
stycznia 1999 r. nastąpiło przekształcenie ich zakładu pracy w Samodzielny Publicz-
ny Zakład Opieki Zdrowotnej, który nie wypowiedział im umów o pracę. Nie utraciły
one zatem uprawnień do dochodzonego dodatkowego wynagrodzenia rocznego,
które przysługiwało im w oparciu o przepisy ustawy z dnia 10 lipca 1985 r. o
rocznych nagrodach z zakładowego funduszu nagród w państwowych jednostkach
organizacyjnych nie będących przedsiębiorstwami państwowymi (Dz.U. Nr 32, poz.
141 ze zm.), a następnie przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym
wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. Nr 60,
poz. 1080). W ocenie powódek zachowały one prawo do tego świadczenia za lata
1999 i 2000 oraz za okres od 1 stycznia do 28 lutego 2001 r., kiedy to Samodzielny
Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej został zlikwidowany. W ocenie powódek,
legitymacja bierna pozwanej Gminy Miasta G. wynikała z uregulowania zawartego w
art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, który
stanowił, iż zobowiązania i należności samodzielnego publicznego zakładu opieki
zdrowotnej stają się po jego likwidacji zobowiązaniami właściwej jednostki
samorządu terytorialnego.
W odpowiedzi na pozew Gmina Miasta G. wniosła o oddalenie powództwa,
wskazując, iż z dniem 1 marca 2001 r. Portowy Samodzielny Publiczny Zakład
Opieki Zdrowotnej został przekształcony w Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółkę
z o.o. w G., która „w znaczeniu przedmiotowym art. 231
k.p.” przejęła mienie i
3
pracowników, a przeto obarcza ją odpowiedzialność za zobowiązania powstałe u
poprzednika prawnego. W odpowiedzi na to stanowisko, powódki utrzymywały, iż
następstwo prawne pozwanej Gminy wynika z przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia
1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, a ponadto z umowy z dnia 27 sierpnia 2001 r.
zawartej pomiędzy Gminą Miasta G. a Portowym Zakładem Opieki Zdrowotnej
Spółką z o.o. z siedzibą w G., na mocy której doszło do sprzedaży części
przedsiębiorstwa. Z umowy tej wynikało, że za zobowiązania, „których w trakcie
likwidacji nie można było zaspokoić i należności SP ZOZ po jego likwidacji staną się
zobowiązaniami i należnościami Gminy Miasta G.”. Tymczasem pozwana Gmina
utrzymywała, iż art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej nie miał w
sprawie zastosowania, gdyż zobowiązania stanowiące podstawę żądań powódek w
dacie likwidacji SP ZOZ, stały się zobowiązaniami nowego pracodawcy z dniem 1
marca 2001 r. na podstawie art. 231
§ 1 KP. Natomiast powódki twierdziły, że ten
nowy pracodawca - Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółka z o.o. w G. - nie
przejął całego majątku byłego SP ZOZ, „gdyż nie nabył prawa własności
nieruchomości, którą to nieruchomość jedynie wydzierżawił”.
Postanowieniem z dnia 8 listopada 2002 ., na wniosek pozwanej Gminy, Sąd
Pracy wezwał do udziału w sprawie w charakterze strony pozwanej Portowy Zakład
Opieki Zdrowotnej Spółkę z o.o. z siedzibą w G.., która poparła stanowisko powódek
co do odpowiedzialności za dochodzone roszczenia pozwanej Gminy Miasta G.
Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2002 r. Sąd Pracy uwzględnił żądania powódek,
zasądzając na ich rzecz dodatkowe wynagrodzenia roczne za lata 1999-2000 od po-
zwanej Gminy Miasta G., natomiast w pozostałej części od pozwanego Portowego
Zakładu Opieki Zdrowotnej Spółki z o.o. w G. Sąd ten uznał, iż - pomimo zmian or-
ganizacyjnych po stronie pracodawcy - powódki zachowały prawo do dodatkowego
wynagrodzenia rocznego, które stało się treścią ich indywidualnych stosunków pracy.
Należności te za lata 1999 i 2000 stanowiły zobowiązanie Portowego Zakładu Opieki
Zdrowotnej w G., za które „aktualnie ponosi odpowiedzialność pozwana Gmina Mia-
sta G., zaś w odniesieniu do pozostałego okresu - roszczenie winno być zaspokojone
przez pozwaną spółkę”. W ocenie Sądu Pracy, pomimo przejęcia w całości zakładu
pracy przez pozwaną spółkę w trybie art. 231
KP, odpowiedzialność pozwanej Gminy
Miasta G. wynikała z art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, który sta-
nowi, iż zobowiązania i należności samodzielnego publicznego zakładu opieki zdro-
wotnej po jego likwidacji stają się zobowiązaniami i należnościami właściwej jednost-
4
ki samorządu terytorialnego. Sąd ten uznał, że w przyjętym przez Gminę Miasta G.
programie tworzenia niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej - Gmina ta „wska-
zała siebie jako podmiot, który przejmuje prawa i obowiązki likwidowanego SP ZOZ i
jednocześnie ograniczyła zakres odpowiedzialności powstałego NP ZOZ”. Decyzje w
tym zakresie zostały podjęte przed dniem 1 marca 2001 r. przejęcia przez pozwaną
spółkę zadań, majątku i pracowników Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki
Zdrowotnej. W konsekwencji pozwany Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółka z
o.o. w G. nie może ponosić odpowiedzialności za zobowiązania, „które nie stały się
jego zobowiązaniami z uwagi na określony decyzją organu założycielskiego zakres
praw i zobowiązań, jakie w dacie przejścia ciążyły na przejmowanym zakładzie
pracy”. Taka odpowiedzialność pozwanej spółki dotyczy jedynie dochodzonych na-
leżności za okres od 1 stycznia do 28 lutego 2001 r., gdyż prawo do wynagrodzenia
rocznego za 2001 r. powódki nabyły dopiero 31 grudnia 2001 r., a zatem zobowiąza-
nie to „nigdy nie było zobowiązaniem SP ZOZ, a co za tym idzie nie mogło obciążać
pozwanej Gminy Miasta G.”.
Wyrok Sądu Pracy zaskarżyli obaj pozwani. Gmina Miasta G. zarzuciła naru-
szenie art. 231
KP i art. 60 ust. 6 ustawy z zakładach opieki zdrowotnej, wskazując na
przekształcenie z dniem 1 marca 2001 r. SP ZOZ w niepubliczną spółkę z o.o., która
przejęła mienie i pracowników swojego poprzednika prawnego ze wszystkimi konse-
kwencjami wynikającymi z art. 231
KP, który nadto jest przepisem szczególnym wo-
bec art. 60 ustawy z zakładach opieki zdrowotnej. Oznacza to, że pozwana Gmina
nie odpowiada za zobowiązania, które z mocy prawa (art. 231
KP) przeszły na nowe-
go pracodawcę. Odpowiedzialność gminy obejmuje tylko takie zobowiązania, które z
mocy prawa nie przeszły na inny podmiot. Natomiast Portowy Zakład Opieki Zdro-
wotnej Spółka z o.o. w G. zarzucił Sądowi Pracy naruszenie art. 60 ust. 6 ustawy o
zakładach opieki zdrowotnej, utrzymując, iż stanowi on podstawę wyłącznej odpo-
wiedzialności pozwanej Gminy Miasta G. także za roszczenia powódek dotyczące
dochodzonego świadczenia za styczeń i luty 2001 r.
Taki przebieg sprawy wymagał - w ocenie Sądu Okręgowego - wyjaśnienia
wątpliwości dotyczących relacji art. 231
KP do art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia
1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408 ze zm., powoływanej
dalej jako ustawa o zakładach opieki zdrowotnej). W ocenie tego Sądu, nie budzi
wątpliwości zachowanie przez powódki uprawnień do dodatkowego wynagrodzenia
rocznego za okresy objęte żądaniami pozwu, skoro poprzednio były one z dniem 1
5
stycznia 1999 r. przejęte Portowy Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
w G. w trybie art. 231
KP, który nie dokonał wypowiedzenia zmieniającego w zakresie
tego uprawnienia. Nie nasuwają wątpliwości także ustalenia Sądu Pracy, że z dniem
1 marca 2001 r. ten zakład pracy został przejęty w całości przez pozwanego Portowy
Zakład Opieki Zdrowotnej Spółkę z o.o. w G. W sekwencji takich przekształceń orga-
nizacyjnych po stronie pracodawcy, kwestia odpowiedzialności za zobowiązania wy-
nikające ze stosunków pracy, powstałe przed dokonaniem przejścia zakładu pracy w
całości na nowego pracodawcę, jest jednoznacznie uregulowana w art. 231
KP, który
obarcza odpowiedzialnością zawsze kolejnego (nowego) pracodawcę, niezależnie od
woli stron umów cywilnoprawnych oraz stron stosunku pracy. Powyższe „musiałoby
prowadzić do jednoznacznego wniosku, że w przedmiotowej sprawie za powstałe
przed dniem 1 marca 2001 r. zobowiązania ze stosunków pracy odpowiedzialność
ponosi niepubliczny zoz, jakim jest pozwany ad. 2 Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. i ku temu stanowisku skłania się
skład orzekający w niniejszej sprawie”.
Z drugiej strony - w ocenie Sądu Okręgowego przedstawiającego do rozpo-
znania zagadnienie prawne - nie można pominąć wątpliwości dotyczących wzajem-
nych relacji pomiędzy art. 231
KP i art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowot-
nej, który zawiera szczegółowe unormowania dotyczące praw i obowiązków organu
założycielskiego zakładu opieki zdrowotnej, jakim dla Portowego Samodzielnego Pu-
blicznego ZOZ-u była Gmina miasta G. W tym zakresie Sąd Pracy trafnie wskazał, że
„pomiędzy publicznym zakładem opieki zdrowotnej i organem, który go tworzył ist-
nieje ścisłe powiązanie wynikające z faktu gospodarowania przez zakład przekazaną
w zarząd częścią mienia komunalnego, prawa organu założycielskiego do pozbawie-
nia zakładu opieki zdrowotnej składników przydzielonego lub nabytego mienia, a
także istnienia po stronie organu założycielskiego obowiązku pokrycia ujemnego wy-
niku finansowego ZOZ”. Realizując swoje uprawnienia Rada Miasta G. podjęła
uchwałę o zaakceptowaniu programu tworzenia niepublicznych zakładów opieki
zdrowotnej, a także uchwałę z dnia 22 listopada 2002 r. o likwidacji „Samodzielnego
Publicznego Portowego ZOZ-u”. W związku z tą ostatnią uchwałą, przepisy ustawy o
zakładach opieki zdrowotnej zobowiązywały organ założycielski między innymi do
otwarcia i likwidacji, sposobu i trybu zadysponowania składnikami materialnymi i
niematerialnymi oraz wskazania podmiotu, który przejmie prawa i obowiązki likwido-
wanego zakładu. Wykonując te powinności pozwana Gmina Miasta G. wskazała
6
podmiot, który przejął prawa i obowiązki likwidowanego SP ZOZ, „stanowiąc w pro-
gramie tworzenia niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, iż tworzony niepublicz-
ny zakład (spółka) nie przejmuje zobowiązań i należności likwidowanego SP ZOZ, a
zobowiązania te i należności stają się zobowiązaniami i należnościami Gminy”. Za-
wierająca taki program uchwała miała przy tym „oparcie w przepisie art. 60 ust. 4b i 6
ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, co mogłoby uza-
sadniać koncepcję Sądu pierwszej instancji, iż "regulacja ta stanowi lex specialis w
stosunku do norm zawartych w Kodeksie pracy”. W konsekwencji prawidłowe byłoby
stanowisko, iż pozwana Gmina Miasta G. przejęła odpowiedzialność za zobowiąza-
nia w zakresie dochodzonych roszczeń z tytułu dodatkowych rocznych wynagrodzeń
powódek powstałe przed datą przejścia ich zakładu pracy na nowego pracodawcę, „a
co za tym idzie z mocy upoważnienia ustawowego (art. 60 ust. 6 Ustawy) ograniczo-
ny zostałby zakres odpowiedzialności powstałego NP ZOZ”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przedstawione do rozpoznania zagadnienie prawne zostało sformułowane w
sposób nie do końca precyzyjny i mało identyfikowalny (zwłaszcza w drugiej jego
części), oraz w oderwaniu od rozeznania pełnego stanu faktycznego i prawnego roz-
poznawanej sprawy. Pomimo to Sąd Najwyższy uznał za celowe podjęcie uchwały
ze względu na istotne praktyczne znaczenie spraw ujętych w treści zagadnienia
prawnego, dostosowując odpowiedź do okoliczności faktycznych i prawnych
ważnych z punktu widzenia prawidłowego osądu rozpatrywanej sprawy.
W istocie rzeczy zagadnienie prawne stawia dwie kwestie, wstępną - zawie-
rającą się w pytaniu, czy art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej stanowi
lex specialis w stosunku do art. 231
KP, i drugą - „czy uchwała organu założycielskie-
go o przejęciu zobowiązań i należności likwidowanego SP ZOZ-u wydana na pod-
stawie delegacji zawartej w art. 60 ust. 4 bop. cit. Ustawy wyłącza odpowiedzialność
Niepublicznego ZOZ-u za zobowiązania SP ZOZ-u wobec pracowników przejętych w
trybie art. 231
Kodeksu pracy”.
Wątpliwości w pierwszej kwestii dotyczą rozważenia koncepcji dopuszczalno-
ści wyłączenia lub co najmniej zastąpienia reguł prawnych normujących skutki
prawne przejścia w całości zakładu pracy na nowego pracodawcę (art. 231
KP) -
przez inną ustawową regulację normatywną zawartą w art. 60 ust. 6 ustawy o zakła-
7
dach opieki zdrowotnej. Ten ostatni przepis stanowi, że zobowiązania i należności
samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej po jego likwidacji stają się
zobowiązaniami i należnościami Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu
terytorialnego. Nie może być wątpliwości, że taka ustawowa regulacja ma samo-
dzielną i autonomiczną wartość normatywną, między innymi dla pracowników samo-
dzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, w przypadkach całkowitej (fizycz-
nej i prawnej) likwidacji podmiotów (pracodawców) o takim statusie prawnym. W ta-
kich przypadkach nie występuje sukcesja prawna (częściowa ani całkowita) po stro-
nie pracodawcy w rozumieniu art. 231
KP, przeto zobowiązania i należności ze sto-
sunku pracy powstałe przed likwidacją pracodawcy, które nie zostaną zaspokojone w
postępowaniu likwidacyjnym, stają się - na zasadzie art. 60 ust. 6 ustawy o zakła-
dach opieki zdrowotnej - zobowiązaniami i należnościami właściwej jednostki samo-
rządu terytorialnego (organu założycielskiego zlikwidowanego samodzielnego pu-
blicznego zakładu opieki zdrowotnej). Powyższe oznacza, że tylko w razie całkowitej
likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej omawiany przepis
stanowi jedyną (wyłączną) podstawę dochodzenia niezaspokojonych w postępowa-
niu likwidacyjnym roszczeń pracowniczych. W tego rodzaju przypadkach nie wystę-
puje bowiem w ogóle możliwość rozważania relacji art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach
opieki zdrowotnej do art. 231
KP, który nie jest stosowany w przypadkach całkowitej
likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej prowadzącej do
utraty bytu faktycznego i prawnego (bez następstwa prawnego) przez takiego praco-
dawcę.
Inaczej należy spojrzeć na przypadki realizacji programów polegających na
tworzeniu niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w oparciu o składniki majątko-
we i pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w których
„likwidacja” samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej polegała na ich
zastąpieniu przez niepubliczne jednostki medyczne, które korzystały „ze składników
majątkowych i pracowników” dotychczasowych publicznych zakładów opieki zdro-
wotnej. W przedmiotowej sprawie proces taki był realizowany w granicach uchwały
Rady Miasta Gminy z dnia 23 sierpnia 2000 r. w sprawie przyjęcia programu tworze-
nia niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w służbie zdrowia na terenie Gminy
G. W załączniku nr 1 do tej uchwały przewidziano jednak nie tyle likwidację wszyst-
kich samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej lecznictwa otwartego,
dla których Gmina G. była organem założycielskim, ale ich przekształcenie w niepu-
8
bliczne jednostki służby zdrowia, działające w formach spółek z ograniczoną odpo-
wiedzialnością „na bazie składników majątkowych będących w ewidencji SPZOZ z
dnia zamknięcia ich likwidacji oraz w oparciu o skład osobowy załóg SPZOZ”. W pro-
gramie tym przewidziano między innymi, iż „pracownicy likwidowanych SPZOZ na
zasadach określonych w art. 23 (1) kodeksu pracy staną się pracownikami NPZOZ
Spółka z o.o., co gwarantuje zachowanie ciągłości zatrudnienia”, a równocześnie, że
„tworzony NPZOZ (spółka) nie przejmuje zobowiązań i należności likwidowanego
SPZOZ. Zobowiązania i należności SPZOZ po jego likwidacji stają się zobowiąza-
niami i należnościami gminy (art. 60 ust. 6 ustawy o ZOZ)”. Wstępnie warto wskazać,
iż - wbrew sugestiom Sądu Okręgowego - zawartym w sformułowanym zagadnieniu
prawnym (w wersji napisanej drukiem), omawiana uchwała nie była wydana „na pod-
stawie legitymacji zawartej w art. 60 ust. 4bop. cit. Ustawy”. Taki sposób wyartykuło-
wania przepisu (ustawa o zakładach opieki zdrowotnej nie zawiera wskazanej jed-
nostki redakcyjnej: „art. 60 ust. 4bop.”), jak i nazwanie aktu prawnego („op.cit.
Ustawy”) są mało czytelne. Nie wiadomo, czy Sądowi Okręgowemu chodziło o art. 60
ust. 4 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, który w obowiązującym brzmieniu „or-
gan, który stworzył publiczny zakład opieki zdrowotnej, z uwzględnieniem ust. 2, po-
krywa ujemny wynik finansowy ze środków publicznych i może określić formę dal-
szego finansowania zakładu na zasadach określonych w art. 35c”, nie zawiera „legi-
tymacji” do wydania sygnalizowanej uchwały Rady Miasta G. Uchwała ta - jako jedną
z podstaw prawnych wydania tego aktu prawa miejscowego - wskazywała wprost na
art. 36 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, stanowiący, iż „tworzenie, przekształ-
cenie i likwidacja publicznego zakładu opieki zdrowotnej następuje w drodze rozpo-
rządzenia właściwego organu administracji rządowej albo w drodze uchwały właści-
wego organu jednostki samorządu terytorialnego, chyba że przepisy ustawy lub
przepisy odrębne stanowią inaczej, uwzględniając w szczególności sprawy
wskazane w art. 38 i 43 ustawy”. Bardziej prawdopodobne, że Sąd Okręgowy miał na
myśli art. 60 ust. 4b ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (tak jest w wersji pisanej
„ręcznie”), stanowiący, iż „uchwała organu, który stworzył zakład opieki zdrowotnej, o
likwidacji winna zawierać - między innymi - wskazanie podmiotu, który przejmie
prawa i obowiązki likwidowanego zakładu, oraz określenie zakresu tych praw i
zobowiązań” (pkt 4 tego przepisu), tyle że także ten przepis trudno uznać za
„legitymację” postawionej przez Sąd Okręgowy sugestii w drugiej części zagadnienia
prawnego, jakoby uchwała organu założycielskiego mogła wyłączyć
9
„odpowiedzialność Niepublicznego ZOZ-u za zobowiązania SP ZOZ-u wobec
pracowników przejętych w trybie art. 231
Kodeksu pracy”.
Ponadto uchwała Rady Miasta G. z dnia 23 sierpnia 2000 r. w sprawie przyję-
cia programu tworzenia niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w służbie
zdrowia na terenie Gminy G. wytyczała jedynie ogólne kierunki programu tworzenia
niepublicznych zakładów opieki zdrowotne, ujmując możliwe relacje prawne
podmiotu założycielskiego publicznych zakładów opieki zdrowotnej w stosunku do
niepublicznych jednostek medycznych, które miały powstać wskutek przekształcenia
dotychczasowych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w niepubliczne zakłady
opieki zdrowotnej, działające w formach organizacyjnych spółek z ograniczoną
odpowiedzialnością. Takie treści tej uchwały nie pozwalały kwalifikować jej w
kategoriach źródeł prawa pracy wymienionych w art. 9 KP, zwłaszcza że pochodziła
ona od podmiotu nie mającego statusu strony stosunków pracy w służbie zdrowia na
terenie Gminy G. ani nie określała praw i obowiązków pracowników i pracodawców.
Ponadto założone w tym programie ograniczenie normatywnego oddziaływania art.
231
KP jedynie do gwarancji „zachowania ciągłości zatrudnienia” przejętych
pracowników było nieważne już dlatego, że akt prawa miejscowego wydany przez
podmiot nie będący stroną stosunku pracy (uchwała rady miasta) na ogół nie daje się
zakwalifikować jako jedno ze źródeł prawa pracy w rozumieniu art. 9 KP. Gdyby
wyjątkowo było inaczej (organ samorządu terytorialnego miał status strony
stosunków pracy realizowanych w służbie zdrowia), to taki akt nie mógłby naruszać
(podważać) bezwzględnie obowiązujących ustawowych regulacji prawa pracy i
zmierzać do ograniczenia pracowniczych gwarancji wynikających z art. 231
KP. W
obszarze prawa pracy - postanowienia takiej uchwały mniej korzystne dla pracownika
niż przepisy prawa pracy byłyby z mocy prawa nieważne (art. 18 § 2 KP), zamiast
nich stosowałby się pełen zakres normatywnego oddziaływania art. 231
KP.
Potwierdza to koncepcję Sądu Okręgowego, że w przedmiotowej sprawie za
zobowiązania ze stosunku pracy powstałe przed dniem 1 marca 2001 r., tj. w czasie
zatrudnienia powódek w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej-
Portowym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w G., odpowiedzialność przejął - na
zasadach określonych w art. 231
KP - jego następca prawny, tj. strona pozwana -
Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółka z o.o. w G. Dotyczy to także
dochodzonych należności za okres od 1 stycznia do 28 lutego 2001 r., obciążających
istniejącego do tej daty poprzedniego pracodawcę powódek - Samodzielny Publiczny
10
Zakład Opieki Zdrowotnej-Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej w G., za który - na
podstawie art. 231
KP - odpowiada pozwany Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej
Spółka z o.o. w G.
Powyższe rozważania prowadziły do wniosku, że art. 60 ust. 6 ustawy o za-
kładach opieki zdrowotnej jest bezpośrednio stosowany w przypadkach całkowitej
likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i nie jest przepisem
szczególnym w stosunku do art. 231
KP . Poza tym powinno być oczywiste, że akt
prawa miejscowego, który - nie określa konkretnych praw i obowiązków pracowników
i pracodawców oraz pochodzi od organu samorządu terytorialnego nie mającego
statusu prawnego strony konkretnych stosunków pracy - nie może wyłączać ani
ograniczać pracowniczych gwarancji prawnych określonych w art. 231
KP.
Inna ocena prawna programu przekształcania publicznych zakładów opieki
zdrowotnej w niepubliczne jednostki lecznicze na terenie Gminy G., który zakładał,
że powstałe w ten sposób niepubliczne jednostki służby zdrowia nie przejmują
zobowiązań i należności „likwidowanego SPZOZ”, które „po jego likwidacji staną się
zobowiązaniami i należnościami gminy (art. 60 ust. 6 ustawy o ZOZ)” - wymagała
wstępnej sygnalizacji, że program ten zawierał jedynie ogólne (ramowe) zapisy
dotyczące szczególnej postaci procesu „likwidacji” rozumianego jako
„przekształcenie samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej” w
niepubliczne jednostki służby zdrowia. Tego rodzaju „postępowanie likwidacyjne”
otworzyć mogła „odrębna uchwała Rady Miasta o likwidacji Samodzielnych
Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej (SPZOZ)”, w której istotne znaczenie miały
dalsze okoliczności, takie jak: „ustalenie (inwentaryzacja) składników majątku
SPZOZ i ich wartości; ustalenie stanu zobowiązań i ich spłata; określenie składników
majątku, jakie będą do dyspozycji gminy. Czynności likwidacyjne prowadzić będzie
dyrektor SPZOZ w ścisłej współpracy z organem założycielskim”.
Tymczasem w przedstawionych przez Sąd Okręgowy ustaleniach faktycznych
zabrakło wskazania jaką formę i zakres przyjęły „działania likwidacyjne” podjęte
przez Gminę Miasta G. w stosunku do Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki
Zdrowotnej-Portowego Zakładu Opieki Zdrowotnej w G. Sąd Okręgowy podniósł, że
publiczny zakład opieki zdrowotnej został z dniem 1 marca 2001 r. przejęty w trybie
art. 231
KP przez stronę pozwaną - Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółkę z o.o.
w G. oraz zasygnalizował reakcję powódek na odpowiedź na pozew Gminy Miasta
G., które wskazywały, iż pomiędzy Gminą Miasta G. a Portowym Zakładem Opieki
11
Zdrowotnej Spółką z o.o. w G. została zawarta umowa z dnia 27 kwietnia 2001 r., na
mocy której „doszło do sprzedaży części przedsiębiorstwa. Z umowy tej wynika, że
zobowiązania, których w trakcie likwidacji nie można było zaspokoić i należności SP
ZOZ po jego likwidacji, staną się zobowiązaniami i należnościami Gminy Miasta G.”.
Równocześnie podjęta przez Radę Miasta G. inna uchwała z dnia 22 listopada 2000
r. o likwidacji Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej - Portowego
Zakładu Opieki Zdrowotnej w G., która została wydana między innymi z odwołaniem
się do art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz do realizacji wyżej
omówionego programu tworzenia niepublicznych zakładów służby zdrowia na terenie
Gminy G., ograniczała się wyłącznie do likwidacji z dniem 28 lutego 2001 r. tego pu-
blicznego zespołu opieki zdrowotnej oraz przyrzeczenia jego pacjentom dalszego
świadczenia usług medycznych przez nowotworzony Portowy Zakład Opieki Zdro-
wotnej Spółkę z o.o. w G. - niepubliczny zakład opieki zdrowotnej. Rozstrzygnięcie
przedmiotowej sprawy nie jest zatem możliwe bez rozważenia wszystkich tych aktów,
a także postanowień notarialnej umowy sprzedaży z dnia 27 kwietnia 2001 r. „części
przedsiębiorstwa - zespołu składników majątkowych i niemajątkowych w rozumieniu
art. 551
Kodeksu cywilnego, zorganizowaną jako samodzielnie sporządzający bilans:
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej z siedzibą w G. - Spółce Portowy
Zakład Opieki Zdrowotnej w G. - Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w G.”. Wymaga to potrzeby szczegółowego rozważenia charakteru
prawnego postanowień tej umowy transferowej dotyczących uprawnień pracowników
„zlikwidowanego” publicznego zakładu opieki zdrowotnej. W szczególności
konieczna jest analiza i wykładnia treści: § 4 ust. 1, który przewidywał, że „spółka
przejmuje wszystkich pracowników zatrudnionych w SP ZOZ Portowy Zakład Opieki
Zdrowotnej z siedzibą w G. na zasadach określonych w art. 231
Kodeksu pracy; § 4
ust. 2, że „gmina Miasta G. pokryje świadczenia finansowe należne pracownikom,
którzy zgodnie z art. 231
§ 5 Kodeksu pracy odmówią przejścia do Spółki”; oraz § 7
ust. 2 tej umowy, który stanowił, że „zobowiązania, których w trakcie likwidacji nie
można było zaspokoić i należności SP ZOZ Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej z
siedzibą w G. po jego likwidacji stają się zobowiązaniami i należnościami Gminy
Miasta G.”. Te postanowienia dotykają kwestii prawa pracy, a przeto mogą i powinny
być przedmiotem oceny w przedmiotowym postępowaniu w zakresie, w jakim mogły
wpływać na prawa pracowników likwidowanego publicznego zakładu opieki
zdrowotnej, pod warunkiem przesądzenia, że odpowiednie postanowienia są bardziej
12
korzystne dla pracowników niż powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy.
Warto też zbadać, czy odpowiednich postanowień regulujących sytuację prawną
„przejmowanych” pracowników nie zawierała umowa spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, w ramach której działa niepubliczny Portowy Zakład Opieki
Zdrowotnej w G. - Spółkę z o.o. z siedzibą w G. (por. wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 11 czerwca 1997 r., I PKN 201/97, OSNAPiUS 1998 nr 10, poz. 296).
W tym zakresie zagadnienie prawne zostało sformułowane w oderwaniu od
niezbędnych ustaleń faktycznych, których Sąd Najwyższy nie może ostatecznie do-
ciekać w postępowaniu mającym na celu rozstrzygnięcie przedstawionego zagadnie-
nia prawnego. W tej sytuacji Sąd Najwyższy ogranicza się do ogólnych sygnalizacji,
że art. 231
§ 1 KP ma podstawowe znaczenie prawne w zakresie nienaruszalności
stosunków pracy przejmowanych pracowników, co nie wyklucza komplementarnych
lub dodatkowych gwarancji nienaruszalności ich warunków pracy lub płacy w przy-
padkach sukcesji prawnej po stronie pracodawcy. Wyłączenie lub ograniczenie
unormowań zawartych w art. 231
KP mogłoby mieć miejsce tylko na zasadzie wyraź-
nej derogacji lub modyfikacji przez późniejszy przepis rangi ustawowej (zaliczany do
domeny prawa pracy), który zawierałby regulacje korzystne dla pracowników ze
względu na podstawową zasadę prawa pracy równości prawa z tytułu jednakowego
wypełniania takich samych obowiązków (art. 112
KP), zasadę niedyskryminacji pra-
cowników (art. 113
KP), a także obowiązek przestrzegania standardów europejskiego
prawa wspólnotowego dotyczących ochrony pracowników w razie podmiotowej suk-
cesji po stronie pracodawcy, co najmniej w zakresie określonym przez art. 231
KP.
Bezwzględnie obowiązujący charakter prawny reguł zawartych w art. 231
KP pozwa-
lałby zatem na akceptację stanowiska, że - po „likwidacji” samodzielnych zakładach
opieki zdrowotnej - również właściwy organ samorządu terytorialnego został obar-
czony - na podstawie art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej - odpowie-
dzialnością za zobowiązania i należności wynikające ze stosunków pracy realizowa-
nych w tych „zlikwidowanych” zakładach pracy, co stanowi dodatkową gwarancję
zaspokojenia wierzytelności pracowniczych, niezależnie od odpowiedzialności nowe-
go pracodawcy wynikającej z art. 231
KP (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 1
lutego 2000 r., III ZP 20/99, OSNAPiUS 2000 nr 13, poz. 501). W tej koncepcji -
norma art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej obarcza właściwy organ
samorządu terytorialnego odpowiedzialnością za zobowiązania i należności wynika-
jące ze stosunków pracy realizowanych w samodzielnych publicznych zakładach
13
opieki zdrowotnej także wówczas, gdy wynika to z czynności prawnych związanych z
przekształcaniem tych zakładów w niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej i nie pod-
waża pracowniczych gwarancji określonych w art. 231
KP.
========================================
III PZP 6/03
Przewodniczący SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Roman Kuczyński, Barbara Wagner.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 25 lipca 2003
r., z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Piotra Wiśniewskiego, sprawy z po-
wództwa Marii K., Marity K., Ewy S.-C., Beaty D. przeciwko Gminie Miasta G., Por-
towemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej Spółce z o.o. w G. o dodatkowe wynagrodze-
nie roczne, zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku z siedzibą w Gdyni postanowieniem z dnia 25
marca 2003 r. [...]
„Czy przepis art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki
zdrowotnej (Dz.U. Nr 91 poz. 408 ze zm.) stanowi lex specjalis w stosunku do prze-
pisu art. 231
Kodeksu pracy w zakresie odpowiedzialności za zobowiązania likwido-
wanego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej, a w konsekwencji
czy uchwała organu założycielskiego o przejęciu zobowiązań i należności likwidowa-
nego SP ZOZ-u wydana na podstawie legitymacji zawartej w art. 60 ust. 4 bop. cit.
Ustawy wyłącza odpowiedzialność Niepublicznego ZOZ-u za zobowiązania SP ZOZ-
u wobec pracowników przejętych w trybie art. 231
Kodeksu pracy ?”
p o d j ą ł uchwałę:
1. Przepis art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach
opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408 ze zm.) ma bezpośrednie zastosowanie
w przypadkach całkowitej likwidacji samodzielnych publicznych zakładów
opieki zdrowotnej, a zatem nie jest przepisem szczególnym w stosunku do art.
231
KP.
2. Właściwy organ samorządu terytorialnego przejmuje odpowiedzial-
ność za zobowiązania i należności wynikające ze stosunków pracy realizowa-
nych w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej (art. 60 ust. 6
2
ustawy o zakładach opieki zdrowotnej) także wówczas, gdy wynika to z czyn-
ności prawnych związanych z przekształceniem tych zakładów w niepubliczne
zakłady opieki zdrowotnej i nie podważa pracowniczych gwarancji określonych
w art. 231
KP.
U z a s a d n i e n i e
Przedstawione Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne
powstało w następującym stanie faktycznym sprawy. Powódki: Maria K., Marita K.,
Ewa S.-C. i Beata D. domagały się zasądzenia od Gminy Miasta G. dodatkowego
wynagrodzenia rocznego za lata 1999-2000 oraz za okres od dnia 1 stycznia do dnia
28 lutego 2001 r., wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2002 r. W uza-
sadnieniu swoich roszczeń powódki podały, iż były pracownikami Portowego Zakładu
Opieki Zdrowotnej w G., działającego w formie jednostki budżetowej. Z dniem 1
stycznia 1999 r. nastąpiło przekształcenie ich zakładu pracy w Samodzielny Publicz-
ny Zakład Opieki Zdrowotnej, który nie wypowiedział im umów o pracę. Nie utraciły
one zatem uprawnień do dochodzonego dodatkowego wynagrodzenia rocznego,
które przysługiwało im w oparciu o przepisy ustawy z dnia 10 lipca 1985 r. o
rocznych nagrodach z zakładowego funduszu nagród w państwowych jednostkach
organizacyjnych nie będących przedsiębiorstwami państwowymi (Dz.U. Nr 32, poz.
141 ze zm.), a następnie przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym
wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. Nr 60,
poz. 1080). W ocenie powódek zachowały one prawo do tego świadczenia za lata
1999 i 2000 oraz za okres od 1 stycznia do 28 lutego 2001 r., kiedy to Samodzielny
Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej został zlikwidowany. W ocenie powódek,
legitymacja bierna pozwanej Gminy Miasta G. wynikała z uregulowania zawartego w
art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, który
stanowił, iż zobowiązania i należności samodzielnego publicznego zakładu opieki
zdrowotnej stają się po jego likwidacji zobowiązaniami właściwej jednostki
samorządu terytorialnego.
W odpowiedzi na pozew Gmina Miasta G. wniosła o oddalenie powództwa,
wskazując, iż z dniem 1 marca 2001 r. Portowy Samodzielny Publiczny Zakład
Opieki Zdrowotnej został przekształcony w Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółkę
z o.o. w G., która „w znaczeniu przedmiotowym art. 231
k.p.” przejęła mienie i
3
pracowników, a przeto obarcza ją odpowiedzialność za zobowiązania powstałe u
poprzednika prawnego. W odpowiedzi na to stanowisko, powódki utrzymywały, iż
następstwo prawne pozwanej Gminy wynika z przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia
1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, a ponadto z umowy z dnia 27 sierpnia 2001 r.
zawartej pomiędzy Gminą Miasta G. a Portowym Zakładem Opieki Zdrowotnej
Spółką z o.o. z siedzibą w G., na mocy której doszło do sprzedaży części
przedsiębiorstwa. Z umowy tej wynikało, że za zobowiązania, „których w trakcie
likwidacji nie można było zaspokoić i należności SP ZOZ po jego likwidacji staną się
zobowiązaniami i należnościami Gminy Miasta G.”. Tymczasem pozwana Gmina
utrzymywała, iż art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej nie miał w
sprawie zastosowania, gdyż zobowiązania stanowiące podstawę żądań powódek w
dacie likwidacji SP ZOZ, stały się zobowiązaniami nowego pracodawcy z dniem 1
marca 2001 r. na podstawie art. 231
§ 1 KP. Natomiast powódki twierdziły, że ten
nowy pracodawca - Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółka z o.o. w G. - nie
przejął całego majątku byłego SP ZOZ, „gdyż nie nabył prawa własności
nieruchomości, którą to nieruchomość jedynie wydzierżawił”.
Postanowieniem z dnia 8 listopada 2002 ., na wniosek pozwanej Gminy, Sąd
Pracy wezwał do udziału w sprawie w charakterze strony pozwanej Portowy Zakład
Opieki Zdrowotnej Spółkę z o.o. z siedzibą w G.., która poparła stanowisko powódek
co do odpowiedzialności za dochodzone roszczenia pozwanej Gminy Miasta G.
Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2002 r. Sąd Pracy uwzględnił żądania powódek,
zasądzając na ich rzecz dodatkowe wynagrodzenia roczne za lata 1999-2000 od po-
zwanej Gminy Miasta G., natomiast w pozostałej części od pozwanego Portowego
Zakładu Opieki Zdrowotnej Spółki z o.o. w G. Sąd ten uznał, iż - pomimo zmian or-
ganizacyjnych po stronie pracodawcy - powódki zachowały prawo do dodatkowego
wynagrodzenia rocznego, które stało się treścią ich indywidualnych stosunków pracy.
Należności te za lata 1999 i 2000 stanowiły zobowiązanie Portowego Zakładu Opieki
Zdrowotnej w G., za które „aktualnie ponosi odpowiedzialność pozwana Gmina Mia-
sta G., zaś w odniesieniu do pozostałego okresu - roszczenie winno być zaspokojone
przez pozwaną spółkę”. W ocenie Sądu Pracy, pomimo przejęcia w całości zakładu
pracy przez pozwaną spółkę w trybie art. 231
KP, odpowiedzialność pozwanej Gminy
Miasta G. wynikała z art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, który sta-
nowi, iż zobowiązania i należności samodzielnego publicznego zakładu opieki zdro-
wotnej po jego likwidacji stają się zobowiązaniami i należnościami właściwej jednost-
4
ki samorządu terytorialnego. Sąd ten uznał, że w przyjętym przez Gminę Miasta G.
programie tworzenia niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej - Gmina ta „wska-
zała siebie jako podmiot, który przejmuje prawa i obowiązki likwidowanego SP ZOZ i
jednocześnie ograniczyła zakres odpowiedzialności powstałego NP ZOZ”. Decyzje w
tym zakresie zostały podjęte przed dniem 1 marca 2001 r. przejęcia przez pozwaną
spółkę zadań, majątku i pracowników Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki
Zdrowotnej. W konsekwencji pozwany Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółka z
o.o. w G. nie może ponosić odpowiedzialności za zobowiązania, „które nie stały się
jego zobowiązaniami z uwagi na określony decyzją organu założycielskiego zakres
praw i zobowiązań, jakie w dacie przejścia ciążyły na przejmowanym zakładzie
pracy”. Taka odpowiedzialność pozwanej spółki dotyczy jedynie dochodzonych na-
leżności za okres od 1 stycznia do 28 lutego 2001 r., gdyż prawo do wynagrodzenia
rocznego za 2001 r. powódki nabyły dopiero 31 grudnia 2001 r., a zatem zobowiąza-
nie to „nigdy nie było zobowiązaniem SP ZOZ, a co za tym idzie nie mogło obciążać
pozwanej Gminy Miasta G.”.
Wyrok Sądu Pracy zaskarżyli obaj pozwani. Gmina Miasta G. zarzuciła naru-
szenie art. 231
KP i art. 60 ust. 6 ustawy z zakładach opieki zdrowotnej, wskazując na
przekształcenie z dniem 1 marca 2001 r. SP ZOZ w niepubliczną spółkę z o.o., która
przejęła mienie i pracowników swojego poprzednika prawnego ze wszystkimi konse-
kwencjami wynikającymi z art. 231
KP, który nadto jest przepisem szczególnym wo-
bec art. 60 ustawy z zakładach opieki zdrowotnej. Oznacza to, że pozwana Gmina
nie odpowiada za zobowiązania, które z mocy prawa (art. 231
KP) przeszły na nowe-
go pracodawcę. Odpowiedzialność gminy obejmuje tylko takie zobowiązania, które z
mocy prawa nie przeszły na inny podmiot. Natomiast Portowy Zakład Opieki Zdro-
wotnej Spółka z o.o. w G. zarzucił Sądowi Pracy naruszenie art. 60 ust. 6 ustawy o
zakładach opieki zdrowotnej, utrzymując, iż stanowi on podstawę wyłącznej odpo-
wiedzialności pozwanej Gminy Miasta G. także za roszczenia powódek dotyczące
dochodzonego świadczenia za styczeń i luty 2001 r.
Taki przebieg sprawy wymagał - w ocenie Sądu Okręgowego - wyjaśnienia
wątpliwości dotyczących relacji art. 231
KP do art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia
1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408 ze zm., powoływanej
dalej jako ustawa o zakładach opieki zdrowotnej). W ocenie tego Sądu, nie budzi
wątpliwości zachowanie przez powódki uprawnień do dodatkowego wynagrodzenia
rocznego za okresy objęte żądaniami pozwu, skoro poprzednio były one z dniem 1
5
stycznia 1999 r. przejęte Portowy Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
w G. w trybie art. 231
KP, który nie dokonał wypowiedzenia zmieniającego w zakresie
tego uprawnienia. Nie nasuwają wątpliwości także ustalenia Sądu Pracy, że z dniem
1 marca 2001 r. ten zakład pracy został przejęty w całości przez pozwanego Portowy
Zakład Opieki Zdrowotnej Spółkę z o.o. w G. W sekwencji takich przekształceń orga-
nizacyjnych po stronie pracodawcy, kwestia odpowiedzialności za zobowiązania wy-
nikające ze stosunków pracy, powstałe przed dokonaniem przejścia zakładu pracy w
całości na nowego pracodawcę, jest jednoznacznie uregulowana w art. 231
KP, który
obarcza odpowiedzialnością zawsze kolejnego (nowego) pracodawcę, niezależnie od
woli stron umów cywilnoprawnych oraz stron stosunku pracy. Powyższe „musiałoby
prowadzić do jednoznacznego wniosku, że w przedmiotowej sprawie za powstałe
przed dniem 1 marca 2001 r. zobowiązania ze stosunków pracy odpowiedzialność
ponosi niepubliczny zoz, jakim jest pozwany ad. 2 Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. i ku temu stanowisku skłania się
skład orzekający w niniejszej sprawie”.
Z drugiej strony - w ocenie Sądu Okręgowego przedstawiającego do rozpo-
znania zagadnienie prawne - nie można pominąć wątpliwości dotyczących wzajem-
nych relacji pomiędzy art. 231
KP i art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowot-
nej, który zawiera szczegółowe unormowania dotyczące praw i obowiązków organu
założycielskiego zakładu opieki zdrowotnej, jakim dla Portowego Samodzielnego Pu-
blicznego ZOZ-u była Gmina miasta G. W tym zakresie Sąd Pracy trafnie wskazał, że
„pomiędzy publicznym zakładem opieki zdrowotnej i organem, który go tworzył ist-
nieje ścisłe powiązanie wynikające z faktu gospodarowania przez zakład przekazaną
w zarząd częścią mienia komunalnego, prawa organu założycielskiego do pozbawie-
nia zakładu opieki zdrowotnej składników przydzielonego lub nabytego mienia, a
także istnienia po stronie organu założycielskiego obowiązku pokrycia ujemnego wy-
niku finansowego ZOZ”. Realizując swoje uprawnienia Rada Miasta G. podjęła
uchwałę o zaakceptowaniu programu tworzenia niepublicznych zakładów opieki
zdrowotnej, a także uchwałę z dnia 22 listopada 2002 r. o likwidacji „Samodzielnego
Publicznego Portowego ZOZ-u”. W związku z tą ostatnią uchwałą, przepisy ustawy o
zakładach opieki zdrowotnej zobowiązywały organ założycielski między innymi do
otwarcia i likwidacji, sposobu i trybu zadysponowania składnikami materialnymi i
niematerialnymi oraz wskazania podmiotu, który przejmie prawa i obowiązki likwido-
wanego zakładu. Wykonując te powinności pozwana Gmina Miasta G. wskazała
6
podmiot, który przejął prawa i obowiązki likwidowanego SP ZOZ, „stanowiąc w pro-
gramie tworzenia niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, iż tworzony niepublicz-
ny zakład (spółka) nie przejmuje zobowiązań i należności likwidowanego SP ZOZ, a
zobowiązania te i należności stają się zobowiązaniami i należnościami Gminy”. Za-
wierająca taki program uchwała miała przy tym „oparcie w przepisie art. 60 ust. 4b i 6
ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, co mogłoby uza-
sadniać koncepcję Sądu pierwszej instancji, iż "regulacja ta stanowi lex specialis w
stosunku do norm zawartych w Kodeksie pracy”. W konsekwencji prawidłowe byłoby
stanowisko, iż pozwana Gmina Miasta G. przejęła odpowiedzialność za zobowiąza-
nia w zakresie dochodzonych roszczeń z tytułu dodatkowych rocznych wynagrodzeń
powódek powstałe przed datą przejścia ich zakładu pracy na nowego pracodawcę, „a
co za tym idzie z mocy upoważnienia ustawowego (art. 60 ust. 6 Ustawy) ograniczo-
ny zostałby zakres odpowiedzialności powstałego NP ZOZ”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przedstawione do rozpoznania zagadnienie prawne zostało sformułowane w
sposób nie do końca precyzyjny i mało identyfikowalny (zwłaszcza w drugiej jego
części), oraz w oderwaniu od rozeznania pełnego stanu faktycznego i prawnego roz-
poznawanej sprawy. Pomimo to Sąd Najwyższy uznał za celowe podjęcie uchwały
ze względu na istotne praktyczne znaczenie spraw ujętych w treści zagadnienia
prawnego, dostosowując odpowiedź do okoliczności faktycznych i prawnych
ważnych z punktu widzenia prawidłowego osądu rozpatrywanej sprawy.
W istocie rzeczy zagadnienie prawne stawia dwie kwestie, wstępną - zawie-
rającą się w pytaniu, czy art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej stanowi
lex specialis w stosunku do art. 231
KP, i drugą - „czy uchwała organu założycielskie-
go o przejęciu zobowiązań i należności likwidowanego SP ZOZ-u wydana na pod-
stawie delegacji zawartej w art. 60 ust. 4 bop. cit. Ustawy wyłącza odpowiedzialność
Niepublicznego ZOZ-u za zobowiązania SP ZOZ-u wobec pracowników przejętych w
trybie art. 231
Kodeksu pracy”.
Wątpliwości w pierwszej kwestii dotyczą rozważenia koncepcji dopuszczalno-
ści wyłączenia lub co najmniej zastąpienia reguł prawnych normujących skutki
prawne przejścia w całości zakładu pracy na nowego pracodawcę (art. 231
KP) -
przez inną ustawową regulację normatywną zawartą w art. 60 ust. 6 ustawy o zakła-
7
dach opieki zdrowotnej. Ten ostatni przepis stanowi, że zobowiązania i należności
samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej po jego likwidacji stają się
zobowiązaniami i należnościami Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu
terytorialnego. Nie może być wątpliwości, że taka ustawowa regulacja ma samo-
dzielną i autonomiczną wartość normatywną, między innymi dla pracowników samo-
dzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, w przypadkach całkowitej (fizycz-
nej i prawnej) likwidacji podmiotów (pracodawców) o takim statusie prawnym. W ta-
kich przypadkach nie występuje sukcesja prawna (częściowa ani całkowita) po stro-
nie pracodawcy w rozumieniu art. 231
KP, przeto zobowiązania i należności ze sto-
sunku pracy powstałe przed likwidacją pracodawcy, które nie zostaną zaspokojone w
postępowaniu likwidacyjnym, stają się - na zasadzie art. 60 ust. 6 ustawy o zakła-
dach opieki zdrowotnej - zobowiązaniami i należnościami właściwej jednostki samo-
rządu terytorialnego (organu założycielskiego zlikwidowanego samodzielnego pu-
blicznego zakładu opieki zdrowotnej). Powyższe oznacza, że tylko w razie całkowitej
likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej omawiany przepis
stanowi jedyną (wyłączną) podstawę dochodzenia niezaspokojonych w postępowa-
niu likwidacyjnym roszczeń pracowniczych. W tego rodzaju przypadkach nie wystę-
puje bowiem w ogóle możliwość rozważania relacji art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach
opieki zdrowotnej do art. 231
KP, który nie jest stosowany w przypadkach całkowitej
likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej prowadzącej do
utraty bytu faktycznego i prawnego (bez następstwa prawnego) przez takiego praco-
dawcę.
Inaczej należy spojrzeć na przypadki realizacji programów polegających na
tworzeniu niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w oparciu o składniki majątko-
we i pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w których
„likwidacja” samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej polegała na ich
zastąpieniu przez niepubliczne jednostki medyczne, które korzystały „ze składników
majątkowych i pracowników” dotychczasowych publicznych zakładów opieki zdro-
wotnej. W przedmiotowej sprawie proces taki był realizowany w granicach uchwały
Rady Miasta Gminy z dnia 23 sierpnia 2000 r. w sprawie przyjęcia programu tworze-
nia niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w służbie zdrowia na terenie Gminy
G. W załączniku nr 1 do tej uchwały przewidziano jednak nie tyle likwidację wszyst-
kich samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej lecznictwa otwartego,
dla których Gmina G. była organem założycielskim, ale ich przekształcenie w niepu-
8
bliczne jednostki służby zdrowia, działające w formach spółek z ograniczoną odpo-
wiedzialnością „na bazie składników majątkowych będących w ewidencji SPZOZ z
dnia zamknięcia ich likwidacji oraz w oparciu o skład osobowy załóg SPZOZ”. W pro-
gramie tym przewidziano między innymi, iż „pracownicy likwidowanych SPZOZ na
zasadach określonych w art. 23 (1) kodeksu pracy staną się pracownikami NPZOZ
Spółka z o.o., co gwarantuje zachowanie ciągłości zatrudnienia”, a równocześnie, że
„tworzony NPZOZ (spółka) nie przejmuje zobowiązań i należności likwidowanego
SPZOZ. Zobowiązania i należności SPZOZ po jego likwidacji stają się zobowiąza-
niami i należnościami gminy (art. 60 ust. 6 ustawy o ZOZ)”. Wstępnie warto wskazać,
iż - wbrew sugestiom Sądu Okręgowego - zawartym w sformułowanym zagadnieniu
prawnym (w wersji napisanej drukiem), omawiana uchwała nie była wydana „na pod-
stawie legitymacji zawartej w art. 60 ust. 4bop. cit. Ustawy”. Taki sposób wyartykuło-
wania przepisu (ustawa o zakładach opieki zdrowotnej nie zawiera wskazanej jed-
nostki redakcyjnej: „art. 60 ust. 4bop.”), jak i nazwanie aktu prawnego („op.cit.
Ustawy”) są mało czytelne. Nie wiadomo, czy Sądowi Okręgowemu chodziło o art. 60
ust. 4 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, który w obowiązującym brzmieniu „or-
gan, który stworzył publiczny zakład opieki zdrowotnej, z uwzględnieniem ust. 2, po-
krywa ujemny wynik finansowy ze środków publicznych i może określić formę dal-
szego finansowania zakładu na zasadach określonych w art. 35c”, nie zawiera „legi-
tymacji” do wydania sygnalizowanej uchwały Rady Miasta G. Uchwała ta - jako jedną
z podstaw prawnych wydania tego aktu prawa miejscowego - wskazywała wprost na
art. 36 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, stanowiący, iż „tworzenie, przekształ-
cenie i likwidacja publicznego zakładu opieki zdrowotnej następuje w drodze rozpo-
rządzenia właściwego organu administracji rządowej albo w drodze uchwały właści-
wego organu jednostki samorządu terytorialnego, chyba że przepisy ustawy lub
przepisy odrębne stanowią inaczej, uwzględniając w szczególności sprawy
wskazane w art. 38 i 43 ustawy”. Bardziej prawdopodobne, że Sąd Okręgowy miał na
myśli art. 60 ust. 4b ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (tak jest w wersji pisanej
„ręcznie”), stanowiący, iż „uchwała organu, który stworzył zakład opieki zdrowotnej, o
likwidacji winna zawierać - między innymi - wskazanie podmiotu, który przejmie
prawa i obowiązki likwidowanego zakładu, oraz określenie zakresu tych praw i
zobowiązań” (pkt 4 tego przepisu), tyle że także ten przepis trudno uznać za
„legitymację” postawionej przez Sąd Okręgowy sugestii w drugiej części zagadnienia
prawnego, jakoby uchwała organu założycielskiego mogła wyłączyć
9
„odpowiedzialność Niepublicznego ZOZ-u za zobowiązania SP ZOZ-u wobec
pracowników przejętych w trybie art. 231
Kodeksu pracy”.
Ponadto uchwała Rady Miasta G. z dnia 23 sierpnia 2000 r. w sprawie przyję-
cia programu tworzenia niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w służbie
zdrowia na terenie Gminy G. wytyczała jedynie ogólne kierunki programu tworzenia
niepublicznych zakładów opieki zdrowotne, ujmując możliwe relacje prawne
podmiotu założycielskiego publicznych zakładów opieki zdrowotnej w stosunku do
niepublicznych jednostek medycznych, które miały powstać wskutek przekształcenia
dotychczasowych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w niepubliczne zakłady
opieki zdrowotnej, działające w formach organizacyjnych spółek z ograniczoną
odpowiedzialnością. Takie treści tej uchwały nie pozwalały kwalifikować jej w
kategoriach źródeł prawa pracy wymienionych w art. 9 KP, zwłaszcza że pochodziła
ona od podmiotu nie mającego statusu strony stosunków pracy w służbie zdrowia na
terenie Gminy G. ani nie określała praw i obowiązków pracowników i pracodawców.
Ponadto założone w tym programie ograniczenie normatywnego oddziaływania art.
231
KP jedynie do gwarancji „zachowania ciągłości zatrudnienia” przejętych
pracowników było nieważne już dlatego, że akt prawa miejscowego wydany przez
podmiot nie będący stroną stosunku pracy (uchwała rady miasta) na ogół nie daje się
zakwalifikować jako jedno ze źródeł prawa pracy w rozumieniu art. 9 KP. Gdyby
wyjątkowo było inaczej (organ samorządu terytorialnego miał status strony
stosunków pracy realizowanych w służbie zdrowia), to taki akt nie mógłby naruszać
(podważać) bezwzględnie obowiązujących ustawowych regulacji prawa pracy i
zmierzać do ograniczenia pracowniczych gwarancji wynikających z art. 231
KP. W
obszarze prawa pracy - postanowienia takiej uchwały mniej korzystne dla pracownika
niż przepisy prawa pracy byłyby z mocy prawa nieważne (art. 18 § 2 KP), zamiast
nich stosowałby się pełen zakres normatywnego oddziaływania art. 231
KP.
Potwierdza to koncepcję Sądu Okręgowego, że w przedmiotowej sprawie za
zobowiązania ze stosunku pracy powstałe przed dniem 1 marca 2001 r., tj. w czasie
zatrudnienia powódek w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej-
Portowym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w G., odpowiedzialność przejął - na
zasadach określonych w art. 231
KP - jego następca prawny, tj. strona pozwana -
Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółka z o.o. w G. Dotyczy to także
dochodzonych należności za okres od 1 stycznia do 28 lutego 2001 r., obciążających
istniejącego do tej daty poprzedniego pracodawcę powódek - Samodzielny Publiczny
10
Zakład Opieki Zdrowotnej-Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej w G., za który - na
podstawie art. 231
KP - odpowiada pozwany Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej
Spółka z o.o. w G.
Powyższe rozważania prowadziły do wniosku, że art. 60 ust. 6 ustawy o za-
kładach opieki zdrowotnej jest bezpośrednio stosowany w przypadkach całkowitej
likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i nie jest przepisem
szczególnym w stosunku do art. 231
KP . Poza tym powinno być oczywiste, że akt
prawa miejscowego, który - nie określa konkretnych praw i obowiązków pracowników
i pracodawców oraz pochodzi od organu samorządu terytorialnego nie mającego
statusu prawnego strony konkretnych stosunków pracy - nie może wyłączać ani
ograniczać pracowniczych gwarancji prawnych określonych w art. 231
KP.
Inna ocena prawna programu przekształcania publicznych zakładów opieki
zdrowotnej w niepubliczne jednostki lecznicze na terenie Gminy G., który zakładał,
że powstałe w ten sposób niepubliczne jednostki służby zdrowia nie przejmują
zobowiązań i należności „likwidowanego SPZOZ”, które „po jego likwidacji staną się
zobowiązaniami i należnościami gminy (art. 60 ust. 6 ustawy o ZOZ)” - wymagała
wstępnej sygnalizacji, że program ten zawierał jedynie ogólne (ramowe) zapisy
dotyczące szczególnej postaci procesu „likwidacji” rozumianego jako
„przekształcenie samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej” w
niepubliczne jednostki służby zdrowia. Tego rodzaju „postępowanie likwidacyjne”
otworzyć mogła „odrębna uchwała Rady Miasta o likwidacji Samodzielnych
Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej (SPZOZ)”, w której istotne znaczenie miały
dalsze okoliczności, takie jak: „ustalenie (inwentaryzacja) składników majątku
SPZOZ i ich wartości; ustalenie stanu zobowiązań i ich spłata; określenie składników
majątku, jakie będą do dyspozycji gminy. Czynności likwidacyjne prowadzić będzie
dyrektor SPZOZ w ścisłej współpracy z organem założycielskim”.
Tymczasem w przedstawionych przez Sąd Okręgowy ustaleniach faktycznych
zabrakło wskazania jaką formę i zakres przyjęły „działania likwidacyjne” podjęte
przez Gminę Miasta G. w stosunku do Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki
Zdrowotnej-Portowego Zakładu Opieki Zdrowotnej w G. Sąd Okręgowy podniósł, że
publiczny zakład opieki zdrowotnej został z dniem 1 marca 2001 r. przejęty w trybie
art. 231
KP przez stronę pozwaną - Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej Spółkę z o.o.
w G. oraz zasygnalizował reakcję powódek na odpowiedź na pozew Gminy Miasta
G., które wskazywały, iż pomiędzy Gminą Miasta G. a Portowym Zakładem Opieki
11
Zdrowotnej Spółką z o.o. w G. została zawarta umowa z dnia 27 kwietnia 2001 r., na
mocy której „doszło do sprzedaży części przedsiębiorstwa. Z umowy tej wynika, że
zobowiązania, których w trakcie likwidacji nie można było zaspokoić i należności SP
ZOZ po jego likwidacji, staną się zobowiązaniami i należnościami Gminy Miasta G.”.
Równocześnie podjęta przez Radę Miasta G. inna uchwała z dnia 22 listopada 2000
r. o likwidacji Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej - Portowego
Zakładu Opieki Zdrowotnej w G., która została wydana między innymi z odwołaniem
się do art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz do realizacji wyżej
omówionego programu tworzenia niepublicznych zakładów służby zdrowia na terenie
Gminy G., ograniczała się wyłącznie do likwidacji z dniem 28 lutego 2001 r. tego pu-
blicznego zespołu opieki zdrowotnej oraz przyrzeczenia jego pacjentom dalszego
świadczenia usług medycznych przez nowotworzony Portowy Zakład Opieki Zdro-
wotnej Spółkę z o.o. w G. - niepubliczny zakład opieki zdrowotnej. Rozstrzygnięcie
przedmiotowej sprawy nie jest zatem możliwe bez rozważenia wszystkich tych aktów,
a także postanowień notarialnej umowy sprzedaży z dnia 27 kwietnia 2001 r. „części
przedsiębiorstwa - zespołu składników majątkowych i niemajątkowych w rozumieniu
art. 551
Kodeksu cywilnego, zorganizowaną jako samodzielnie sporządzający bilans:
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej z siedzibą w G. - Spółce Portowy
Zakład Opieki Zdrowotnej w G. - Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w G.”. Wymaga to potrzeby szczegółowego rozważenia charakteru
prawnego postanowień tej umowy transferowej dotyczących uprawnień pracowników
„zlikwidowanego” publicznego zakładu opieki zdrowotnej. W szczególności
konieczna jest analiza i wykładnia treści: § 4 ust. 1, który przewidywał, że „spółka
przejmuje wszystkich pracowników zatrudnionych w SP ZOZ Portowy Zakład Opieki
Zdrowotnej z siedzibą w G. na zasadach określonych w art. 231
Kodeksu pracy; § 4
ust. 2, że „gmina Miasta G. pokryje świadczenia finansowe należne pracownikom,
którzy zgodnie z art. 231
§ 5 Kodeksu pracy odmówią przejścia do Spółki”; oraz § 7
ust. 2 tej umowy, który stanowił, że „zobowiązania, których w trakcie likwidacji nie
można było zaspokoić i należności SP ZOZ Portowy Zakład Opieki Zdrowotnej z
siedzibą w G. po jego likwidacji stają się zobowiązaniami i należnościami Gminy
Miasta G.”. Te postanowienia dotykają kwestii prawa pracy, a przeto mogą i powinny
być przedmiotem oceny w przedmiotowym postępowaniu w zakresie, w jakim mogły
wpływać na prawa pracowników likwidowanego publicznego zakładu opieki
zdrowotnej, pod warunkiem przesądzenia, że odpowiednie postanowienia są bardziej
12
korzystne dla pracowników niż powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy.
Warto też zbadać, czy odpowiednich postanowień regulujących sytuację prawną
„przejmowanych” pracowników nie zawierała umowa spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, w ramach której działa niepubliczny Portowy Zakład Opieki
Zdrowotnej w G. - Spółkę z o.o. z siedzibą w G. (por. wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 11 czerwca 1997 r., I PKN 201/97, OSNAPiUS 1998 nr 10, poz. 296).
W tym zakresie zagadnienie prawne zostało sformułowane w oderwaniu od
niezbędnych ustaleń faktycznych, których Sąd Najwyższy nie może ostatecznie do-
ciekać w postępowaniu mającym na celu rozstrzygnięcie przedstawionego zagadnie-
nia prawnego. W tej sytuacji Sąd Najwyższy ogranicza się do ogólnych sygnalizacji,
że art. 231
§ 1 KP ma podstawowe znaczenie prawne w zakresie nienaruszalności
stosunków pracy przejmowanych pracowników, co nie wyklucza komplementarnych
lub dodatkowych gwarancji nienaruszalności ich warunków pracy lub płacy w przy-
padkach sukcesji prawnej po stronie pracodawcy. Wyłączenie lub ograniczenie
unormowań zawartych w art. 231
KP mogłoby mieć miejsce tylko na zasadzie wyraź-
nej derogacji lub modyfikacji przez późniejszy przepis rangi ustawowej (zaliczany do
domeny prawa pracy), który zawierałby regulacje korzystne dla pracowników ze
względu na podstawową zasadę prawa pracy równości prawa z tytułu jednakowego
wypełniania takich samych obowiązków (art. 112
KP), zasadę niedyskryminacji pra-
cowników (art. 113
KP), a także obowiązek przestrzegania standardów europejskiego
prawa wspólnotowego dotyczących ochrony pracowników w razie podmiotowej suk-
cesji po stronie pracodawcy, co najmniej w zakresie określonym przez art. 231
KP.
Bezwzględnie obowiązujący charakter prawny reguł zawartych w art. 231
KP pozwa-
lałby zatem na akceptację stanowiska, że - po „likwidacji” samodzielnych zakładach
opieki zdrowotnej - również właściwy organ samorządu terytorialnego został obar-
czony - na podstawie art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej - odpowie-
dzialnością za zobowiązania i należności wynikające ze stosunków pracy realizowa-
nych w tych „zlikwidowanych” zakładach pracy, co stanowi dodatkową gwarancję
zaspokojenia wierzytelności pracowniczych, niezależnie od odpowiedzialności nowe-
go pracodawcy wynikającej z art. 231
KP (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 1
lutego 2000 r., III ZP 20/99, OSNAPiUS 2000 nr 13, poz. 501). W tej koncepcji -
norma art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej obarcza właściwy organ
samorządu terytorialnego odpowiedzialnością za zobowiązania i należności wynika-
jące ze stosunków pracy realizowanych w samodzielnych publicznych zakładach
13
opieki zdrowotnej także wówczas, gdy wynika to z czynności prawnych związanych z
przekształcaniem tych zakładów w niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej i nie pod-
waża pracowniczych gwarancji określonych w art. 231
KP.
========================================