Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 21 sierpnia 2003 r., III CO 9/03
1. Skarga o wznowienie postępowania od postanowienia Sądu
Najwyższego o odmowie przyjęcia kasacji do rozpoznania (art. 3937
§ 1 w
związku z art. 393 § 1 k.p.c.) jest niedopuszczalna.
2. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego tzw. interpretacyjne nie mieści
się w hipotezie art. 4011
§ 1 k.p.c.
Sędzia SN Jacek Gudowski (przewodniczący, sprawozdawca)
Sędzia SN Maria Grzelka
Sędzia SN Marek Sychowicz
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa "Ż." S.A. w W. – Fabryki Żelatyny w P.
przeciwko Przedsiębiorstwu Przewozu Towarów PKS Nr 2 w L. o zapłatę, na
posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 21 sierpnia 2003 r., na skutek
skargi strony pozwanej o wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem
Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 2002 r.
odrzucił skargę.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 1 lutego 2002 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia do
rozpoznania kasacji powódki „Ż.” S.A. w W., Fabryki Żelatyny w P., od wyroku Sądu
Apelacyjnego w Lublinie z dnia 18 listopada 1998 r.
W dniu 14 lipca 2003 r. strona powodowa zaskarżyła to postanowienie skargą o
wznowienie postępowania, w której powołała się na wyrok Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 9 czerwca 2003 r., SK 12/03, oraz przepis art. 4011
§ 1 i 2
k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 399 i 524 § 1 k.p.c., przy uwzględnieniu art. 3531
k.p.c.,
wznowienia postępowania można żądać w wypadku jego zakończenia
prawomocnym wyrokiem, postanowieniem co do istoty sprawy wydanym w
postępowaniu nieprocesowym albo nakazem zapłaty (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 4 stycznia 1973 r., I CZ 152/72, OSNCP 1973, nr 7-8, poz. 143,
z dnia 28 kwietnia 1978 r., I CZ 46/78, nie publ. , z dnia 24 lipca 1980 r., I CZ 82/80,
nie publ., z dnia 22 listopada 1999 r., I CKN 1085/99, „Biuletyn Sądu Najwyższego”
2000, nr 1, s. 12 oraz z dnia 6 listopada 2002 r., III CO 6/02, „Izba Cywilna” 2003, nr
6, s. 48). Zasadę tę potwierdza także art. 4011
§ 1 k.p.c., z którego wynika, że
przedmiotem skargi o wznowienie może być tylko wyrok, wydany na podstawie aktu
normatywnego, uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z
Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą. Należy zatem stwierdzić, że
dopuszczalność skargi o wznowienie postępowania od prawomocnych orzeczeń co
do istoty sprawy jest zasadą konstrukcyjną tego nadzwyczajnego środka
zaskarżenia, dopełnianą przez unormowania zawarte w art. 1148 § 2 i art. 1151 § 2
k.p.c., przyjmuje się bowiem powszechnie, że postanowienia w przedmiocie
uznania i stwierdzenia wykonalności orzeczenia zagranicznego są orzeczeniami
merytorycznymi, korzystającymi z prawomocności materialnej. Trzeba dodać, że
dopuszczalność skargi tylko od wyroków stanowi istotę modelu wznowienia
postępowania w postępowaniu cywilnym od chwili obowiązywania kodeksu
postępowania cywilnego z 1930 r. (art. 422 d.k.p.c.; por. także orzeczenia Sądu
Najwyższego z dnia 8 lutego 1935 r., C.I. 2821/34, Zb. Urz. 1935, poz. 389 oraz z
dnia 19 września 1938 r., C.II. 206/38, OSP 1939, poz. 85).
Takie ukształtowanie zasad wznowienia postępowania nie pozostaje w kolizji z
art. 190 ust. 4 Konstytucji, który upoważnił ustawodawcę „zwykłego” do
samodzielnego, suwerennego unormowania „zasad i trybu” wznowienia
postępowania w przepisach właściwych dla danego postępowania (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2003 r., I CO 7/03, OSNC 2004, nr
1, poz. 14). Jest jasne, że pod pojęciem „zasad”, o których mowa w art. 190 ust. 4,
kryją się zasady konstrukcyjne instytucji wznowienia postępowania, a wśród nich –
określenie orzeczeń podlegających zaskarżeniu. Zważywszy zatem, że zaskarżone
przez powoda orzeczenie nie jest wyrokiem ani – co nietrafnie sugeruje strona
powodowa – postanowieniem co do istoty sprawy, wniesioną skargę o wznowienie
postępowania należy uznać za niedopuszczalną. W tej sytuacji marginesowe
znaczenie ma okoliczność, że skarżąca powołała się w skardze na orzeczenie
Trybunału Konstytucyjnego tzw. interpretacyjne, które nie orzeka o niezgodności
aktu normatywnego z Konstytucją, w związku z czym, przedstawiając jedynie
określoną propozycję wykładni, nie eliminuje z porządku prawnego jakiegokolwiek
przepisu prawnego, a zatem nie mieści się w hipotezie art. 4011
§ 1 k.p.c.
Z tych przyczyn skarga podlega odrzuceniu (art. 410 § 1 k.p.c.).

III CO 9/03

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia