Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 8 PAŹDZIERNIKA 2004 R.
SNO 41/04
Przewodniczący: sędzia SN Stanisław Kosmal (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Marian Kocon, Zbigniew Myszka.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny w Warszawie na rozprawie z
udziałem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego sędziego Sądu Okręgowego
oraz protokolanta po rozpoznaniu w dniu 8 października 2004 r. sprawy
sędziego Sądu Rejonowego w związku z odwołaniem obrońcy sędziego Sądu
Okręgowego od wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 12
maja 2004 r., sygn. akt (...)
z m i e n i ł zaskarżony w y r o k w ten sposób, że za podstawę wymiaru
kary przypisanego sędziemu Sądu Rejonowego przewinienia dyscyplinarnego
przyjmuje art. 109 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju
sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) i na tej podstawie
wymierzył jej karę dyscyplinarną przeniesienia na inne miejsce służbowe.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny wyrokiem z dnia 12 maja 2004 r., po
rozpoznaniu sprawy sędziego Sądu Rejonowego obwinionej o to, że: „dokonała
usunięcia z akt sprawy sygn. V RC 1202/00 Sądu Rejonowego wydanego przez
skład sądzący, któremu przewodniczyła w dniu 8 marca 2001 r., wyroku
uwzględniającego powództwo w sprawie wniesionej przez Magdalenę S.
przeciwko Jackowi i Weronice S. o zaprzeczenie ojcostwa i wydanie w dniu 10
maja 2001 r. w tejże sprawie drugiego wyroku oddalającego powództwo” – tj. o
przewinienie dyscyplinarne określone w art. 107 § 1 Prawa o u.s.p., uznał
2
sędziego Sądu Rejonowego za winną popełnienia opisanego wyżej przewinienia
i orzekł za to karę dyscyplinarną złożenia sędziego z urzędu.
W odwołaniu od powyższego wyroku obrońca obwinionej zarzucił „błąd w
ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na
wadliwej ocenie materiału dowodowego, jego wartości i znaczenia przesłanek,
które legły u podstaw bezzasadnego przyjęcia, iż obwiniona sędzia
uczestniczyła w dokonaniu zmian zapisów w repertoriach” oraz „rażącą
niewspółmierność kary wynikającą z nieuwzględnienia w odpowiednich
proporcjach wszystkich ujawnionych w toku rozprawy okoliczności mających
wpływ na jej wymiar, w tym istotnych okoliczności łagodzących”.
Podnosząc te zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez
wymierzenie łagodniejszej kary dyscyplinarnej.
Po wysłuchaniu obwinionej i jej obrońcy, którzy poparli odwołanie oraz po
wysłuchaniu Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego, który pozostawił wniosek
odwołania do uznania sądu, Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co
następuje:
Podniesiony przez obrońcę obwinionej zarzut błędu w ustaleniach
faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku nie jest trafny.
Wbrew bowiem temu co twierdzi skarżący Sąd pierwszej instancji dokonał
wnikliwej i całościowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i na
podstawie tej oceny wyprowadził trafne wnioski w przedmiocie ustaleń
faktycznych. W szczególności brak jest podstaw, aby kwestionować ustalenia
Sądu odnoszące się do zachowania obwinionej przy dokonaniu zmian zapisu w
repertorium „C” Sądu Rejonowego.
Sąd pierwszej instancji słusznie stwierdził w swoim wyroku, iż nie
ustalono aby obwiniona dokonała zmian w repertorium „C”, ale zebrany w
sprawie materiał dowodowy uzasadniał przyjęcie, iż bez wcześniejszych działań
3
obwinionej dokonanie tych zmian przez pracownice sekretariatu nie byłoby
możliwe.
Stwierdzić przy tym trzeba, że skarżący w swoim odwołaniu nie uzasadnia
przekonywająco w czym upatruje dowolność ustaleń Sądu pierwszej instancji w
tym zakresie.
Słuszny jest natomiast zarzut wymierzenia obwinionej rażąco surowej kary
dyscyplinarnej.
Nie negując tego, iż obwinionej przypisano przewinienie służbowe
zawierające znamiona przestępstwa, co musi być oceniane jako czyn
charakteryzujący się dużym ładunkiem społecznej szkodliwości, stwierdzić
jednocześnie trzeba, że w odniesieniu do obwinionego sędziego jest to jedyna
istotna okoliczność obciążająca, mająca wpływ na wymiar kary.
W związku z tym należało rozważyć, czy wspomniana wyżej okoliczność
była na tyle istotna, iż przemawiała za wymierzeniem obwinionej najsurowszej
kary dyscyplinarnej złożenia sędziego z urzędu.
Zauważyć przy tym należy, że prawomocne orzeczenie kary dyscyplinarnej
złożenia z urzędu pociąga za sobą, z mocy prawa, utratę urzędu i stanowiska
sędziego, a skutkiem dodatkowym tej kary jest niemożność ponownego
powołania ukaranego do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim.
W związku z powyższym zastanowienia wymaga, czy popełniony przez
obwinioną czyn był tego rodzaju, że zdyskwalifikował ją jako sędziego po wsze
czasy.
Oceniając zachowanie obwinionej, zdaniem Sądu Najwyższego – Sądu
Dyscyplinarnego, nie należy zapominać o występujących w sprawie innych
okolicznościach mających wpływ na wymiar kary.
Jedną z takich okoliczności przemawiających na korzyść obwinionej, a
niedostrzeżoną przez Sąd pierwszej instancji, są motywy którymi kierowała się
sędzia Sądu Rejonowego dokonując zamiany wyroków w sprawie z powództwa
Magdaleny S.
4
Bezspornie ustalono, że motyw ten sprowadzał się do usunięcia stanu
niezgodnego z prawem i sporządzenia orzeczenia prawidłowego. Obwiniona
kierowała się więc w swoim postępowaniu źle pojętym interesem dbałości o
dobre imię sędziego.
Podnieść także trzeba, że wysoce naganny czyn obwinionej nie
spowodował istotnej szkody dla występujących w sprawie stron.
Wydany powtórnie przez obwinioną wyrok znajdował bowiem
uzasadnienie w prawie.
Nie bez znaczenia dla wymierzonej obwinionej kary jest także jej
dotychczasowa działalność sędziowska. Z będących w dyspozycji Sądu akt
osobowych obwinionej wynika bezspornie, że w swojej dziesięcioletniej służbie
sędziowskiej oceniana była jako zdyscyplinowany, sumienny i obowiązkowy
pracownik.
W związku z wyżej przytoczonymi istotnymi okolicznościami,
przemawiającymi na korzyść obwinionej, Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny
uznał, że karą adekwatną do czynu przypisanego sędziemu Sądu Rejonowego
będzie dyscyplinarna kara przeniesienia na inne miejsce służbowe, która jest
także karą surową i powinna być orzekana za ciężkie przewinienia
dyscyplinarne (vide – T. Ereciński, J. Gudowski, J. Iwulski, Komentarz do
Prawa o ustroju sądów powszechnych – Warszawa 2002, str. 303).
Z tych też względów orzeczono, jak na wstępie.