Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2013 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. S.

przeciwko K. K.; G. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 31 października 2012 r., sygn. akt IX GC 506/11

1.  apelację oddala,

2.  zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 2.700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

M. Mazurkiewicz-Talaga J. Nowicki J. Geisler

UZASADNIENIE

Powódka K. S. wniosła o solidarne zasądzenie od pozwanych S. S., G. K. i K. K. kwoty 113.099,38 zł wraz z ustawowymi odsetkami wyszczególnionymi w petitum pozwu oraz kosztami postępowania.

Powódka domagała się zasądzenia w/w kwoty od pozwanych na podstawie art. 299 § 1 k.s.h., albowiem w czasie powstania wierzytelności pełnili oni funkcje członków zarządu spółki, będącej jej dłużnikiem.

W dniu 23 sierpnia 2011 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy, wydał wyrok zaoczny, w którym zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 113.099,38 zł wraz z ustawowymi odsetkami zgodnie z żądaniem określonym w pozwie.

Wyrok ten uprawomocnił się w stosunku do S. S..

Pozwani K. K. oraz G. K., zachowując ustawowy termin do zaskarżenia wyroku, wnieśli sprzeciw, domagając się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i oddalenia powództwa w całości, a także zasądzenia od powódki na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Wyrokiem z dnia 31 października 2012 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu utrzymał w całości w mocy w stosunku do pozwanych K. K. i G. K. wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 sierpnia 2011 roku (sygn. akt: IX GC 506/11).

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i wnioski prawne.

Powódka od dnia 18 grudnia 1996 roku do dnia 31 grudnia 2006 roku prowadziła działalność gospodarczą pod firmą (...). W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, powódka świadczyła spółce (...) sp. z o.o. usługi transportowe.

Członkami zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. byli: S. S., K. K. w okresie od 27 maja 2004 roku do dnia 19 marca 2007 roku oraz G. K. w okresie od 27 maja 2004 roku do dnia 18 października 2006 roku.

Uchwałą zgromadzenia wspólników spółki z dnia 18 października 2006 roku G. K. został odwołany z funkcji członka zarządu (...) sp. z o.o.

W dniu 2 listopada 2006 roku Sąd Rejonowy w Poznaniu, XXI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, postanowił wykreślić z rejestru - jako członka zarządu -G. K..

Uchwałą nr (...) nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników spółki z dnia 19 marca 2007 roku K. K. oraz S. S. zostali odwołani z funkcji członków zarządu. W ich miejsce został powołany B. Z., który stał się jedynym członkiem zarządu spółki (...).

Z tytułu świadczonych spółce (...) usług, powódka wystawiła jej faktury, z których należności nie zostały przez spółkę uregulowane. Z uwagi na to powódka wystąpiła na drogę sądową z powództwem o zapłatę wynagrodzenia za świadczone usługi.

W dniu 15 listopada 2006 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu wydał w sprawie o sygn. IX GNc 425/06 nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym zasądził na rzecz powódki od (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. kwotę 106.204,88 zł z ustawowymi odsetkami od następujących kwot i dat:

-

1.917,36 złotych od dnia 17 kwietnia 2006 roku do dnia zapłaty;

-

683,20 złotych od dnia 06 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

7.230,02 złotych od dnia 15 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

8.203,11 złotych od dnia 19 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

3.891,31 złotych od dnia 19 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

3.826,21 złotych od dnia 19 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

3.358,36 złotych od dnia 19 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

3.358,36 złotych od dnia 18 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

3.793,71 złotych od dnia 25 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

8.774,17 złotych od dnia 28 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

8.774,17 złotych od dnia 28 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

1.494,10 złotych od dnia 29 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

3.308,40 złotych od dnia 29 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

3.781,02 złotych od dnia 29 maja 2006 roku do dnia zapłaty;

-

610 złotych od dnia 08 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

378,20 złotych od dnia 07 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

585,60 złotych od dnia 07 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

10.277,04 złotych od dnia 22 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

634,40 złotych od dnia 22 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

10.550,80 złotych od dnia 22 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

5.286,14 złotych od dnia 29 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

1.464 złotych od dnia 29 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

878,40 złotych od dnia 29 czerwca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

8.973,89 złotych od dnia 01 lipca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

2.794,31 złotych od dnia 13 lipca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

793 złotych od dnia 20 lipca 2006 roku do dnia zapłaty;

-

585,60 złotych od dnia 20 lipca 2006 roku do dnia zapłaty

wraz z kwotą 4.943 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Na skutek odrzucenia zarzutów, prawomocnym postanowieniem z dnia 4 maja 2007 roku, nakaz zapłaty z dnia 15 listopada 2006 roku uprawomocnił się z dniem 5 grudnia 2006 roku. Postanowieniem z dnia 22 maja 2007 roku nakazowi zapłaty nadano klauzulę wykonalności na rzecz powódki.

Pozwany G. K. w dniu 17 października 2006 roku zbył K. K. swoje udziały w spółce (...) sp. z o.o. Dnia 26 lutego 2007 roku zgromadzenie wspólników podjęło uchwale w przedmiocie wyrażenia zgody na zbycie B. Z. przez dotychczasowych udziałowców wszystkich posiadanych przez nich udziałów w spółce. S. S. zbył swoje udziały w bliżej nieustalonej dacie między 26 lutym 2007 roku a 22 maja 2007 roku. Natomiast K. K. zbył swoje udziały na podstawie umowy z dnia 19 marca 2007 roku. W związku z powyższym B. Z. został jedynym (...) sp. z o.o. W § 5 umowy z dnia 19 marca 2007 roku B. Z. oświadczył, że zna sytuację finansową i majątkową spółki.

W dniu 19 marca 2007 roku zgodnie z uchwałą nr (...) doszło do zmiany firmy spółki (...) sp. z o.o. na (...) sp. z o.o. oraz zmiany siedziby z O. na Z.. Zmiana ta została wpisana do KRS w dniu 22 maja 2007 roku.

W lipcu 2007 roku pełnomocnik powódki - R. S. - podejmował próby nawiązania negocjacji z byłymi członkami zarządu spółki (...) sp. z o.o., tj. ze S. S. oraz z K. K. w przedmiocie spłaty należności zasądzonych nakazem z dnia 15 listopada 2006 roku. Żaden z nich nie wyraził jednak woli spłaty zobowiązania. Po wszczęciu postępowania karnego przeciwko byłym członkom zarządu (...) sp. z o.o., K. K. nawiązał kontakt z pełnomocnikiem powódki w celu zawarcia ugody w sprawie spłaty zobowiązań spółki.

We wrześniu 2007 roku B. Z. wraz z K. K. przyjechali do R. S., oferując mu zawarcie ugody, zgodnie z którą B. Z. miałby przejąć na siebie obowiązek spłaty długu spółki. R. S. odmówił podpisania ugody, zaznaczając jednak, że jeżeli dług zostanie spłacony, to nie skieruje sprawy do sądu.

Przed w/w wizytą do R. S. zadzwonił B. Z., który ostrzegł go, że jest jedynie zwykłym „słupem" i nie zamierza spłacać zobowiązań spółki.

Z uwagi na nie zapłacenie przez spółkę (...) należności zasądzonych prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 15 listopada 2006 roku powódka, po nadaniu wyrokowi w dniu 22 maja 2007 roku klauzuli wykonalności, złożyła w 2009 roku wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko spółce, które to postępowanie prowadził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu P. W..

Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2010 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne z uwagi na bezskuteczność egzekucji.

Na rachunku bankowym (...) sp. z o.o. ( (...) sp. z o.o.) nr (...), prowadzonym przez Bank (...) S.A., w okresie od dnia 14 lipca 2007 roku do 31 grudnia 2007 roku nie odnotowano wpływu żadnych środków; na dzień otwarcia tego okresu saldo wynosiło 4,75 zł, natomiast w dniu zamknięcia saldo rachunku było ujemne i wynosiło 16,37 zł.

Na rachunku bankowym (...) sp. z o.o. ( (...) sp. z o.o.) nr (...) prowadzonym przez Bank (...) S.A.:

-

w okresie od dnia 1 lipca 2007 roku do dnia 31 lipca 2007 roku nie odnotowano wpływu żadnych środków; saldo końcowe było ujemne i wynosiło - 225,43 zł;

-

w okresie od dnia 1 sierpnia 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku nie odnotowano wpływu żadnych środków pieniężnych, saldo końcowe było ujemne i wyniosło -285,38 zł;

-

w okresie od dnia 1 września 2007 roku do dnia 30 września 2007 roku odnotowano wpływy na łączną kwotę 288,62 zł, saldo końcowe było ujemne i wyniosło -59,95 zł;

-

w okresie od dnia 1 października 2007 roku do dnia 31 października 2007 roku odnotowano wpływy w wysokości 623.000,00 zł oraz obciążenia w wysokości 622.879,85 zł, saldo końcowe wyniosło 60,20 zł;

-

w okresie od dnia 1 listopada 2007 roku do dnia 30 listopada 2007 roku odnotowano wpływy w wysokości 120.003,00 zł oraz obciążenia w wysokości 120.064,45 zł, saldo końcowe było ujemne i wyniosło -1,25;

-

w okresie od dnia 1 grudnia 2007 roku do dnia 31 grudnia 2007 roku, odnotowano wpływy w wysokości 162.072,26 zł oraz obciążenia w wysokości 162.071,01 zł; saldo końcowe wyniosło 0,00 zł.

Sąd Rejonowy w Obornikach, II Wydział Karny, wydał w dniu 21 grudnia 2010 roku wyrok warunkowo umarzający postępowanie w stosunku do S. S., K. K. oraz G. K., oskarżonych o to, że będąc członkami zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. nie zgłosili wniosku o upadłość spółki handlowej, pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów prawa upadłość tej spółki, tj. o czyn z art. 586 k.s.h. Wyrok ten jest prawomocny.

Pismem z dnia 7 maja 2011 roku powódka wezwała pozwanych do zapłaty należności w wysokości zasądzonej nakazem zapłaty z dnia 15 listopada 2006 roku od spółki (...), a także kosztów postępowania egzekucyjnego.

Wezwania okazały się bezskuteczne, gdyż żaden z pozwanych do dnia zamknięcia rozprawy, nie zapłacił nawet w części kwoty jakiej domagała się powódka w pozwie.

W tak ustalonym stanie faktycznym, po przeprowadzeniu oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, Sąd Okręgowy uznał, iż powództwo jest zasadne.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowił art. 299 § 1 k.s.h.

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska pozwanych, że dla aktualizacji odpowiedzialności z art. 299 k.s.h. wierzyciel musi wyczerpać wszystkie możliwe sposoby egzekucji względem spółki. Podkreślił, że dla wykazania przez powódkę bezskuteczności egzekucji wystarczające było przedłożenie postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, zaś obowiązkiem pozwanych, zgodnie z art. 6 k.c., było obalenie domniemania faktycznego, płynącego z tego postanowienia. Za niewystarczające w tym względzie Sąd Okręgowy uznał samo wskazanie na stan rachunków w 2007 roku bez podania, kiedy postępowanie egzekucyjne było prowadzone. Z dokumentów komorniczych wynika natomiast, że wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko spółce wpłynął w 2009 roku.

Biorąc pod uwagę powyższą okoliczność Sąd Okręgowy stwierdził, że pozwani nie przedstawili żadnych dowodów świadczących o tym, że w latach 2009-2010 na rachunkach bankowych spółki znajdowały się środki, umożliwiające zaspokojenie powódki. Zauważył przy tym, że sam fakt uzyskania przez powódkę tytułu wykonawczego przeciwko spółce w dniu 22 maja 2007 roku nie może prowadzić do wniosku, że powódka miała obowiązek bezzwłocznie złożyć wniosek do komornika sądowego o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Samo wszczęcie postępowania egzekucyjnego i czas, w którym zostanie złożony u komornika wniosek o prowadzenie postępowania egzekucyjnego, pozostawiony jest bowiem decyzji wierzyciela, który nie musi bezzwłocznie, po uzyskaniu tytułu wykonawczego, kierować sprawy do egzekucji. Nadto z zeznań świadka R. S. wynika, że w lipcu 2007 roku podejmował on próby zmierzające do dobrowolnej spłaty zadłużenia przez spółkę. Z kolei we wrześniu 2007 roku K. K. i B. Z. proponowali zawarcie ugody w przedmiocie spłaty należności. Z uwagi na to nie można czynić powódce zarzutu, że nie skierowała sprawy do egzekucji od razu po uzyskaniu tytułu wykonawczego.

Sąd Okręgowy zauważył, że żaden przepis nie wyłącza w takiej sytuacji odpowiedzialności członków zarządu spółki i nie nakazuje oceny bezskuteczności egzekucji przez pryzmat okresu, w którym mogła być ona prowadzona. Istnienie przesłanki bezskuteczności egzekucji należy więc oceniać jedynie w odniesieniu do okresu, w którym egzekucja się toczyła.

Sąd I instancji podkreślił również, że o odpowiedzialności nie może decydować wyłącznie fakt wpisania bądź wykreślenia członka zarządu z rejestru, z tej przyczyny, że ten wpis ma charakter deklaratoryjny. Pozwani byli członkami zarządu spółki (...) sp. z o.o. w okresie powstania i wymagalności wierzytelności, dochodzonej w sprawie IX GNc 425/06, zatem przesłanki z art. 299 § 1 k.s.h., od których jest uzależniona odpowiedzialność pozwanych jako członków zarządu, uznał za wykazane.

Pozwani, zdaniem Sądu Okręgowego, nie wykazali natomiast przesłanek ekskulpacyjnych, o których mowa w art. 299 § 2 k.s.h., wyłączających ich odpowiedzialność za zobowiązania spółki (...) sp. z o.o. Sąd I instancji nie podzielił przy tym stanowiska powódki, że ze względu na wydanie wyroku warunkowo umarzającego postępowanie w stosunku do pozwanych, oskarżonych o popełnienie przestępstwa z art. 586 k.s.h., nie mieli oni prawnej możliwości obalenia domniemania wynikającego z art. 299 k.s.h. Wyjaśnił, że zgodnie z art. 11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Z przepisu tego wynika a contrario, że nie wiążą sądu w postępowaniu cywilnym wyroki warunkowo umarzające postępowanie karne, gdyż nie są to wyroki skazujące. Skoro więc przedmiotowy wyrok z dnia 21 grudnia 2010 roku nie był wyrokiem skazującym, Sąd I instancji nie był nim związany.

Sąd Okręgowy nie podzielił także stanowiska pozwanych, iż w sprawie wystąpiły przyczyny, które nie uzasadniały wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Podkreślił, że z zeznań świadka R. S. wynika bezsprzecznie, że spółka zaprzestała spłaty zobowiązań wobec powódki (zasądzonych nakazem z dnia 15 listopada 2006 roku). Trwały brak terminowej spłaty zobowiązań jest okolicznością wystarczającą do stwierdzenia stanu niewypłacalności (art. 11 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku - Prawo upadłościowe i naprawcze).

Natomiast brak woli wierzyciela do zawarcia porozumienia, w którym doszłoby do odroczenia terminu płatności lub umowy, w której zobowiązanie spółki miałby spłacić inny podmiot (tj. B. Z.), nie może stanowić przesłanki ekskulpacyjnej, zwłaszcza, że zgromadzone w sprawie dowody wskazują, iż faktycznie po stronie spółki nie było woli spłaty zobowiązania.

Okolicznością taką nie może być również, zdaniem Sądu I instancji, samo twierdzenie pozwanych, iż podjęli oni niezbędne działania, zmierzające do poprawy sytuacji finansowej spółki i uregulowania jej długów. Pozwani w tym zakresie wskazali jedynie na fakt pozyskania inwestora, co nie jest równoznaczne z przywróceniem wypłacalności. Istotne jest bowiem to, jaki kapitał inwestor dostarcza spółce i czy uzyskanie tego kapitału daje racjonalne podstawy do tego by sądzić, że została przywrócona wypłacalności spółki. W tym zakresie brak było jakichkolwiek twierdzeń i wniosków dowodowych.

Pozwani nie wykazali również okoliczności dotyczącej odmowy przyjęcia przez powódkę części świadczenia. Postępowanie dowodowe nie tylko nie potwierdziło tej okoliczności, lecz R. S. wyraźnie jej zaprzeczył. Natomiast podjęcie „innych działań" przez B. Z. w celu uregulowania wymagalnych wierzytelności (pozwani nie sprecyzowali na czym te inne działania polegały) okazało się całkowicie gołosłowne.

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy uznał, iż pozwani ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki (...) sp. z o.o. na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. W jego ocenie roszczenie powódki jest zasadne także co do wysokości, albowiem odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 299 k.s.h. obejmuje także zasądzone w tytule wykonawczym, wydanym przeciwko spółce, koszty procesu, koszty postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji i odsetki ustawowe od należności głównej.

Z uwagi na powyższe okoliczności Sąd Okręgowy, po rozpoznaniu sprzeciwu pozwanych K. K. i G. K. od wyroku zaocznego z dnia 23 sierpnia 2011 roku, utrzymał w stosunku do nich w całości w mocy w/w wyrok zaoczny.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 105 § 2 k.p.c. oraz § 6 pkt 6 w zw. z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Wyrok apelacją w całości zaskarżyli pozwani, zarzucając:

1.  naruszenie art. 299 § 1 k.s.h., poprzez jego zastosowanie wskutek błędnej wykładni i przyjęcia, iż zachodzą przesłanki subsydiarnej odpowiedzialności pozwanych za jej zobowiązania, w sytuacji, gdy spółka (...) sp. z o.o. (dawnej (...) sp. z o.o.) posiadała majątek pozwalający na przeprowadzenie skutecznej egzekucji, w szczególności środki pieniężne na rachunku bankowym, których wysokość kilkukrotnie przewyższała wierzytelność powódki,

2.  naruszenie art. 299 § 1 k.s.h., poprzez jego zastosowanie wskutek błędnej wykładni i przyjęcie, iż pozwani ponoszą odpowiedzialność za niezgłoszenie upadłości, w sytuacji, gdy poczynione ustalenia faktyczne prowadzą do wniosku, iż powódka, mimo nie złożenia przez nich wniosku o ogłoszenie upadłości, nie poniosła szkody, albowiem dłużnik posiadał majątek pozwalający na zaspokojenie roszczenia powódki, a nadto jego sytuacja majątkowa w związku ze sprzedażą udziałów, nie uzasadniała złożenia przez pozwanych wniosku o ogłoszenie upadłości,

3.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie błędnych i dowolnych ustaleń faktycznych w zakresie sytuacji materialnej zobowiązanej pierwotnie spółki, polegające na przyjęciu wyłącznie twierdzeń powódki, w tym powołanego przez nią świadka R. S., za prawdziwe i wiarygodne, przy całkowitej dyskwalifikacji zeznań pozwanych, w szczególności w zakresie rzekomej rozmowy telefonicznej pomiędzy świadkiem R. S. a pozwanym G. K., dotyczącej propozycji zawarcia ugody oraz rzekomej rozmowy pomiędzy świadkiem R. S. a B. Z. o sytuacji majątkowej spółki,

4.  naruszenie art. 316 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy Sąd Okręgowy, wydając wyrok, nie wziął za podstawę okoliczności istniejących w chwili zamknięcia rozprawy, w szczególności w zakresie bezskuteczności egzekucji w dacie wydania orzeczenia,

5.  naruszenie art. 479 ¹⁴ § 2 k.p.c. poprzez jego zastosowanie.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez jego uchylenie i oddalenie powództwa w całości, a nadto o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego za obie instancje według norm przepisanych.

Powódka w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanych na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanych nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne i prawne, poczynione przez Sąd I instancji, czyniąc je tym samym podstawą własnego rozstrzygnięcia.

W pierwszej kolejności rozważenia wymagają zarzuty naruszenia przepisów postępowania, gdyż dopiero ustalony i niekwestionowany stan faktyczny pozwala odnieść się do zarzutu naruszenia prawa materialnego.

Skarżący zarzucają przede wszystkim naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., poprzez dokonanie błędnych i dowolnych ustaleń faktycznych w zakresie sytuacji materialnej zobowiązanej pierwotnie spółki (...) sp. z o.o. Tak sformułowany zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. jest chybiony.

Trafnie przyjął Sąd I instancji, iż większość ciężarów dowodowych, związanych z koniecznością wykazania odpowiedzialności z art. 299 § 1 k.s.h., została przeniesiona na pozwanych i że pozwani w tym zakresie nie wywiązali się z ciążących na nich obowiązków. Przede wszystkim nie wykazali oni, że kondycja finansowa spółki, będącej dłużnikiem powódki, była inna aniżeli przyjął to Sąd I instancji. Na tę okoliczność skarżący wnioskowali o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka B. Z. oraz z dokumentacji finansowej dłużnika. Prawdą jest, iż Sąd Okręgowy nie przeprowadził dowodu z przesłuchania w/w świadka, jednakże wynikało to z faktu, iż jego adres, wskazany przez stronę pozwaną, okazał się nieprawidłowy. Świadek pod tym adresem prawdopodobnie nie zamieszkiwał, ponieważ doręczenie korespondencji na ten adres, jak też na adres spółki (...) sp. z o.o., okazało się niemożliwe.

Z tych samych względów nie było możliwe przeprowadzenie przez Sąd Okręgowy dowodu z dokumentacji (...) sp. z o.o. Brak było bowiem możliwości doręczenia na adres tej spółki jakiejkolwiek korespondencji sadowej. W konsekwencji nie było zatem możliwości uzyskania dokumentacji finansowej, dotyczącej tej spółki.

Sąd Apelacyjny nie podzielił również pozostałych zarzutów, dotyczących błędnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego. Wbrew zarzutom apelacji prawidłowo ocenił Sąd I instancji dowód z zeznań świadka R. S., który w tej sprawie zeznawał na okoliczność kontaktowania się ze skarżącymi oraz B. Z.. Zeznania te są spójne i logiczne oraz potwierdzają, że były podejmowane rozmowy dotyczące spłaty wierzytelności, ale w ostateczności zakończyły się one niepowodzeniem i wierzycielka nie została zaspokojona. Jednocześnie, wobec braku możliwości przeprowadzenia dowodu z zeznań B. Z., nie można dyskredytować zeznań tego świadka w części, w jakiej opisywał on rozmowę telefoniczną z B. Z.. Nie można bowiem podważać wiarygodności jego zeznań jedynie z tego względu, iż na rachunek bankowy dłużnika wpływały okresowo znaczne sumy pieniężne. Nie świadczy to, zdaniem Sądu Apelacyjnego, iż rozmowa telefoniczna, na którą wskazywał R. S., nie miała faktycznie miejsca.

Z tego też względu nie sposób stwierdzić, by dokonana przez Sąd I instancji ocena tego dowodu naruszała reguły, wynikające z treści art. 233 § 1 k.p.c.

W sprawie nie doszło także do naruszenia przez Sąd I instancji art. 316 k.p.c. Zgodzić się należy ze skarżącymi, iż decydujące znaczenie dla oceny zasadności powództwa z art. 299 k.s.h. ma stan majątkowy spółki - dłużnika, istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Takie stanowisko zostało wyrażone w orzecznictwie Sądu Najwyższego, m.in. w wyroku z dnia 30 maja 2008 roku, sygn. akt: III CSK 12/08. W uzasadnieniu tego orzeczenia wyjaśniono, że przedstawienie przez wierzyciela postanowienia komornika o umorzeniu egzekucji z powodu bezskuteczności egzekucji nie pozbawia członków zarządu, ponoszących subsydiarną odpowiedzialność za nieściągalne zobowiązania spółki, możliwości wykazywania, że w rzeczywistości egzekucja skierowana została tylko do niektórych składników majątku spółki i nie objęła innych składników, z których egzekucja mogłaby się okazać skuteczna (por. także wyroki Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2003 roku, sygn. akt: V CKN 416/01, OSNC 2004/7-8/129 oraz z dnia 20 października 2005 roku, sygn. akt: II CK 152/05, OSNC 2006/7-8/134). Skarżący jednak, jak wyjaśniono powyżej, nie przedstawili dowodów, pozwalających bezspornie ustalić, iż dłużnik posiadał bądź nadal posiada środki, pozwalające na zaspokojenie roszczenia powódki, zatem do zarzucanego naruszenia art. 316 k.p.c. nie doszło.

Sąd I instancji nie naruszył także art. 479 ¹⁴ § 2 k.p.c., oddalając na rozprawie w dniu 24 października 2012 roku wniosek pozwanych o zakreślenie 14-dniowego terminu do wskazania numeru rachunku bankowego (...) sp. z o.o., na którym miałyby się znajdować środki pieniężne, wystarczające do zaspokojenia roszczenia powódki. Podzielić należy w całości argumentację, przedstawioną w tym zakresie przez Sąd Okręgowy. Wobec faktu, iż spółka (...) sp. z o.o. nie odbierała żadnej kierowanej do niej korespondencji sądowej, zachodziły podstawy do uznania, że wniosek pozwanych zmierzał do przewlekłości postępowania, zwłaszcza, że pozwany K. K. odmówił podania danych osoby, od której dowiedział się o kontynuacji działalności tej spółki. Poza tym pozwani już na etapie składania odpowiedzi na pozew winni ustalić, czy dłużnik nadal prowadzi działalność gospodarczą i czy posiada nadal środki na spłatę swojego zobowiązania wobec powódki.

W świetle powyższego uznać należy, Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, co skutkuje stwierdzeniem, iż zasadne było przypisanie pozwanym odpowiedzialności z art. 299 § 1 k.s.h. Sam fakt, że ewentualnie w pewnym okresie na jednym z kont bankowych następowały przesunięcia majątkowe (notowano wpływy i wypływy) w roku 2007 nie oznacza jeszcze, że pozwani mogli uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Nie wiadomo bowiem, jakie faktycznie zobowiązania w tym okresie ciążyły na spółce - dłużniku. Te zobowiązania, zdaniem Sądu Apelacyjnego, musiały być znaczące, skoro zarówno w październiku 2006 roku, jak i w marcu 2007 roku, udziały, których nominalna wartość wynosi 504.000,00 zł, sprzedawane były za kwoty 18.436,00 zł i 20.000,00 zł.

Istotne znaczenie ma również to, że w sprawie zapadł wyrok, w którym Sąd Rejonowy w Obornikach warunkowo umorzył postępowanie w stosunku do członków zarządu o przestępstwo z art. 586 k.s.h. Wprawdzie Sąd Okręgowy słusznie przyjął, że takie orzeczenie nie jest wiążące z mocy art. 11 k.p.c., jednakże nie oznacza to, iż orzeczenia tego nie należy w ogóle brać w sprawie po uwagę. Na podstawie tego orzeczenia pozwani zostali uznani winnymi zarzucanego im czynu, aczkolwiek nie zostali skazani. Jest to jeden z argumentów przemawiających za tym, że kondycja spółki (...) sp. z o.o. była na tyle zła, że obowiązkiem pozwanych było zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Pozwani w toku niniejszego postępowania mogli zgłosić wnioski dowodowe, które modyfikowałyby to stanowisko, jednakże z możliwości tej nie skorzystali. W efekcie Sąd Okręgowy słusznie przyjął, że zachodzą podstawy do przypisania im odpowiedzialności i utrzymania w mocy wydanego w sprawie wyroku zaocznego.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny oddalił apelację pozwanych na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 13 ust. 1 pkt 2) w zw. z § 6 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163 poz. 1348 ze zm.).

Jerzy Geisler Jacek Nowicki Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga