I CZ 108/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:28-02-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 108/06
POSTANOWIENIE
Dnia 10 stycznia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa B. Leasing Spółki z o.o. w W.
przeciwko P. P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2007 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 14 września 2006 r.,
oddala zażalenie oraz wniosek pełnomocnika pozwanego
o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanemu
w postępowaniu zażaleniowym.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił apelację pozwanego
P. P. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 31 stycznia 2005 r. wobec
stwierdzenia bezzasadności przywrócenia pozwanemu terminu do jej wniesienia
postanowieniem Sądu Okręgowego w W. z dnia 5 grudnia 2005 r.
W ustalonym stanie faktycznym Sąd Apelacyjny wskazał, że wyrok w Sądzie
Okręgowym zapadł w dniu 31 stycznia 2005 r., a w dniu 3 lutego 2005 r. do akt
sprawy zostało złożone pełnomocnictwo adwokat N. O. do reprezentowania
pozwanego. Wniosek o uzasadnienie wyroku i jego doręczenie pełnomocnik
pozwanego złożyła w dniu 4 lutego 2005 r. Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem
został jej doręczony w dniu 22 lutego 2005 r. W dniu 3 marca 2005 r., do akt
sprawy wpłynęła informacja adwokat O. o wypowiedzeniu jej pełnomocnictwa.
Tego samego dnia pozwany złożył wniosek o zwolnienie go od kosztów sądowych
i ustanowienie adwokata z urzędu, które Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 15
marca 2005 r. oddalił uznając je za bezprzedmiotowe wobec uprawomocnienia się
wyroku. Następnie pozwany w dniu 6 kwietnia 2005 złożył wniosek o przywrócenie
terminu do złożenia apelacji, wraz z apelacją oraz ponowił wniosek o zwolnienie od
kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu. Postanowieniem z dnia
12 maja 2005 r. Sąd Okręgowy uwzględnił oba te wnioski, zaś postanowieniem z
dnia 5 grudnia 2005 r. przywrócił termin do wniesienia przez pozwanego apelacji.
Wniosek o przywrócenie terminu motywował pozwany tym, że nie dysponując
środkami na opłacenie apelacji oraz koszty zastępstwa procesowego udał się w ich
poszukiwaniu do Wielkiej Brytanii skąd wrócił w dniu 22 marca 2005 r., zaś w dniu
30 marca 2005 r. zapoznał się z aktami sprawy i dowiedział się o oddaleniu jego
wniosku o zwolnieniu od kosztów sądowych i ustanowieniu adwokata z urzędu.
W ocenie Sądu Apelacyjnego nie są to jednak okoliczności, które mogłyby
uzasadniać przyjęcie, zgodnie z art. 168 k.p.c., iż pozwany bez swojej winy nie
dochował terminu do wniesienia apelacji.
3
W zażaleniu pozwany zarzucał naruszenie art. 168 § 1 k.p.c. przez jego
niezastosowanie oraz błąd w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że z własnej
winy uchybił terminowi. Wnosił o uchylenie postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie dostarcza argumentacji na rzecz prezentowanej nim –
w opozycji do stanowiska zaskarżonego postanowienia - tezy o niezawinionym
niedotrzymaniu terminu do wniesienia apelacji. Skarżący powołuje się na trudną
sytuację majątkową i nieznajomość przepisów procesowych.
Brak winy w uchybieniu terminu podlega ocenie na podstawie wszystkich
okoliczności konkretnej sprawy i z uwzględnieniem obiektywnego miernika
staranności, jakiej można i należy wymagać od osoby należycie dbającej o swoje
interesy (patrz m. innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z 14 stycznia 1972 r.,
III CRN 448/71, OSPiKA 1972, nr 7-8, poz. 144, z 4 marca 1999 r., I PKN 596/98,
OSNAPiUS 2000 r., nr 8, poz. 15, z 12 lutego 1999 r., II UKN 667/98, OSNAPiUS
2000 r., nr 12, poz. 488).
Z przyczyn wskazanych przez Sąd Apelacyjny działanie pozwanego
pozbawione było zwykłej staranności wymaganej przy podejmowaniu czynności
procesowych, wymaganej w takich stosunkach. Złożenie przez pozwanego wniosku
o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu nie miało
wpływu na bieg terminu do złożenia apelacji. Pozostały po złożeniu tych wniosków
okres biegnącego, od doręczania odpisu wyroku pełnomocnikowi pozwanego
w dniu 22 lutego 2005 r., terminu do wniesienia apelacji wynoszący pięć dni okazał
się niewystarczający do ich rozpoznania przed upływem tego terminu w dniu
8 marca 2005 r. W tym okresie jak trafnie stwierdził Sąd Apelacyjny nie wystąpiły
żadne zdarzenia uniemożliwiające złożenie przez pozwanego apelacji
i pozwalające uznać uchybienie terminu za niezawinione. Ustanowienie
pełnomocnika z urzędu nie stanowiło przy tym koniecznego warunku skutecznego
dopełnienia tej czynności przez pozwanego.
Z tych przyczyn zażalenie oddalono (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
Oddaleniu podlegał również wniosek pełnomocnika powoda o przyznanie mu
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, albowiem nie zawierał
przewidzianego w § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
4
2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb
państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348)
oświadczenia, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części, które zgodnie
z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego jest nieodzowne, ażeby wniosek
o przyznanie tych kosztów został uwzględniony.
db
POSTANOWIENIE
Dnia 10 stycznia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa B. Leasing Spółki z o.o. w W.
przeciwko P. P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2007 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 14 września 2006 r.,
oddala zażalenie oraz wniosek pełnomocnika pozwanego
o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanemu
w postępowaniu zażaleniowym.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił apelację pozwanego
P. P. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 31 stycznia 2005 r. wobec
stwierdzenia bezzasadności przywrócenia pozwanemu terminu do jej wniesienia
postanowieniem Sądu Okręgowego w W. z dnia 5 grudnia 2005 r.
W ustalonym stanie faktycznym Sąd Apelacyjny wskazał, że wyrok w Sądzie
Okręgowym zapadł w dniu 31 stycznia 2005 r., a w dniu 3 lutego 2005 r. do akt
sprawy zostało złożone pełnomocnictwo adwokat N. O. do reprezentowania
pozwanego. Wniosek o uzasadnienie wyroku i jego doręczenie pełnomocnik
pozwanego złożyła w dniu 4 lutego 2005 r. Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem
został jej doręczony w dniu 22 lutego 2005 r. W dniu 3 marca 2005 r., do akt
sprawy wpłynęła informacja adwokat O. o wypowiedzeniu jej pełnomocnictwa.
Tego samego dnia pozwany złożył wniosek o zwolnienie go od kosztów sądowych
i ustanowienie adwokata z urzędu, które Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 15
marca 2005 r. oddalił uznając je za bezprzedmiotowe wobec uprawomocnienia się
wyroku. Następnie pozwany w dniu 6 kwietnia 2005 złożył wniosek o przywrócenie
terminu do złożenia apelacji, wraz z apelacją oraz ponowił wniosek o zwolnienie od
kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu. Postanowieniem z dnia
12 maja 2005 r. Sąd Okręgowy uwzględnił oba te wnioski, zaś postanowieniem z
dnia 5 grudnia 2005 r. przywrócił termin do wniesienia przez pozwanego apelacji.
Wniosek o przywrócenie terminu motywował pozwany tym, że nie dysponując
środkami na opłacenie apelacji oraz koszty zastępstwa procesowego udał się w ich
poszukiwaniu do Wielkiej Brytanii skąd wrócił w dniu 22 marca 2005 r., zaś w dniu
30 marca 2005 r. zapoznał się z aktami sprawy i dowiedział się o oddaleniu jego
wniosku o zwolnieniu od kosztów sądowych i ustanowieniu adwokata z urzędu.
W ocenie Sądu Apelacyjnego nie są to jednak okoliczności, które mogłyby
uzasadniać przyjęcie, zgodnie z art. 168 k.p.c., iż pozwany bez swojej winy nie
dochował terminu do wniesienia apelacji.
3
W zażaleniu pozwany zarzucał naruszenie art. 168 § 1 k.p.c. przez jego
niezastosowanie oraz błąd w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że z własnej
winy uchybił terminowi. Wnosił o uchylenie postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie dostarcza argumentacji na rzecz prezentowanej nim –
w opozycji do stanowiska zaskarżonego postanowienia - tezy o niezawinionym
niedotrzymaniu terminu do wniesienia apelacji. Skarżący powołuje się na trudną
sytuację majątkową i nieznajomość przepisów procesowych.
Brak winy w uchybieniu terminu podlega ocenie na podstawie wszystkich
okoliczności konkretnej sprawy i z uwzględnieniem obiektywnego miernika
staranności, jakiej można i należy wymagać od osoby należycie dbającej o swoje
interesy (patrz m. innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z 14 stycznia 1972 r.,
III CRN 448/71, OSPiKA 1972, nr 7-8, poz. 144, z 4 marca 1999 r., I PKN 596/98,
OSNAPiUS 2000 r., nr 8, poz. 15, z 12 lutego 1999 r., II UKN 667/98, OSNAPiUS
2000 r., nr 12, poz. 488).
Z przyczyn wskazanych przez Sąd Apelacyjny działanie pozwanego
pozbawione było zwykłej staranności wymaganej przy podejmowaniu czynności
procesowych, wymaganej w takich stosunkach. Złożenie przez pozwanego wniosku
o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu nie miało
wpływu na bieg terminu do złożenia apelacji. Pozostały po złożeniu tych wniosków
okres biegnącego, od doręczania odpisu wyroku pełnomocnikowi pozwanego
w dniu 22 lutego 2005 r., terminu do wniesienia apelacji wynoszący pięć dni okazał
się niewystarczający do ich rozpoznania przed upływem tego terminu w dniu
8 marca 2005 r. W tym okresie jak trafnie stwierdził Sąd Apelacyjny nie wystąpiły
żadne zdarzenia uniemożliwiające złożenie przez pozwanego apelacji
i pozwalające uznać uchybienie terminu za niezawinione. Ustanowienie
pełnomocnika z urzędu nie stanowiło przy tym koniecznego warunku skutecznego
dopełnienia tej czynności przez pozwanego.
Z tych przyczyn zażalenie oddalono (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
Oddaleniu podlegał również wniosek pełnomocnika powoda o przyznanie mu
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, albowiem nie zawierał
przewidzianego w § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
4
2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb
państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348)
oświadczenia, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części, które zgodnie
z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego jest nieodzowne, ażeby wniosek
o przyznanie tych kosztów został uwzględniony.
db