Postanowienie z dnia 21 lutego 2007 r.
III UZ 1/07
Nowe twierdzenia ubezpieczonego o pogorszeniu się stanu jego zdrowia
po wydaniu wyroku, które zostały zgłoszone w toku postępowania apelacyj-
nego, należy traktować jako nowe okoliczności sprawy i nierozpoznane dotych-
czas przez organ rentowy żądanie przyznania świadczenia z ubezpieczenia
społecznego (art. 47710
§ 2 k.p.c.).
Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Zbigniew Myszka
(sprawozdawca), Herbert Szurgacz.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 lutego
2007 r. sprawy z odwołania Aleksandra J. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecz-
nych-Oddziału w L. o wysokość renty, na skutek zażalenia ubezpieczonego na po-
stanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 28 listopada 2006 r. [...]
o d d a l i ł zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 28 listopada 2006 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie w punkcie I odrzucił apelację wnioskodawcy
Aleksandra J. od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 18 stycznia 2006 r.,
wydanego w sprawie przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w
L. o wysokość renty, natomiast w punkcie II odmówił adwokatowi Joannie D.-K. przy-
znania kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd Apelacyjny stwierdził, że
sporządzona przez adwokata apelacja nie spełnia wymagań określonych w art. 368 §
1 pkt 2 i 3 k.p.c., ponieważ nie zawiera zwięzłego przedstawienia zarzutów apelacji
ani ich uzasadnienia, sprowadzając się głównie do zgłoszenia wniosku o przeprowa-
dzenie postępowania dowodowego z opinii biegłych sądowych lekarzy w związku z
pogorszeniem się stanu zdrowia wnioskodawcy w okresie, jaki upłynął od ostatniego
2
badania. Ponadto w apelacji nieprawidłowo został określony zakres zaskarżenia.
Pełnomocnik wskazał, że zaskarża wyrok w punkcie I, uwzględniającym częściowo
odwołanie wnioskodawcy przez zmianę zaskarżonej decyzji i ustalenie prawa do
renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe, zamiast renty okresowej,
natomiast odwołanie w części dotyczącej odmowy przyznania renty z tytułu całkowi-
tej niezdolności do pracy zostało rozstrzygnięte w punkcie III wyroku, oddalającym
odwołanie w pozostałej części. Zgodnie z treścią art. 3701
k.p.c. apelacja sporządzo-
na przez profesjonalnego pełnomocnika, niespełniająca wymagań szczególnych
określonych w pkt 1-3 i pkt 5 art. 368 § 1 k.p.c., podlega odrzuceniu bez wzywania
do usunięcia tych braków i tak też Sąd orzekł w punkcie I zaskarżonego postanowie-
nia. Ponadto z uwagi na to, że sporządzenie apelacji ze wskazanymi wyżej uchybie-
niami nie jest „udzieleniem pomocy prawnej" w rozumieniu § 19 rozporządzenia Mi-
nistra Sprawiedliwości z dnia 12 grudnia 1997 r. w sprawie opłat za czynności adwo-
kackie oraz opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. Nr 154, poz. 1013 ze zm.),
za którą koszty ponosi Skarb Państwa, Sąd Apelacyjny w punkcie II tego postano-
wienia oddalił wniosek o przyznanie kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielo-
nej z urzędu.
W zażaleniu pełnomocnik wnioskodawcy domagała się uchylenia zaskarżone-
go postanowienia w całości, zarzucając mu naruszenie prawa procesowego, w
szczególności art. 368 § 1 k.p.c., przez jego błędną interpretację, polegającą na myl-
nym przyjęciu, iż apelacja musi zawierać zarzuty wobec wyroku Sądu pierwszej in-
stancji, nawet w przypadku, kiedy oparta jest ona wyłącznie na nowych faktach i do-
wodach. Zdaniem wnoszącej zażalenie, brak jest przepisu, który zabraniałby oparcia
apelacji wyłącznie na nowych faktach i dowodach, które pojawiły się po wydaniu wy-
roku przez Sąd pierwszej instancji. Za możliwością taką przemawiają względy eko-
nomiki procesowej, ponieważ obywatel zamiast zakładać kolejną sprawę w sądzie,
może skorzystać z toku instancji i zakończyć sprawę w jednym postępowaniu. „Brak
zarzutów apelacji nie wynika w niniejszym przypadku z nieznajomości przepisów, na-
tomiast pełnomocnik uznał, że brak jest zarzutów, które można zasadnie postawić”.
Występując w sprawie z urzędu, zgodnie z żądaniem wnioskodawcy, który sygnali-
zował dalsze pogorszenie się stanu zdrowia i zażądał sporządzenia apelacji w tym
zakresie, pełnomocnik zmuszony był oprzeć apelację wyłącznie na nowym fakcie,
którym w rozpoznawanej jest dalsze pogorszenie się stanu zdrowia wnioskodawcy.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest uzasadnione już dlatego, że w przypadku odwołania od de-
cyzji wydanej w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiotem orzekania
jest stan sprawy, w tym jej stan faktyczny, istniejący w dacie zgłoszenia wniosku lub
wydania decyzji (art. 4779
k.p.c.). Skoro przedmiotem osądu sądu ubezpieczeń spo-
łecznych jest tylko stan rzeczy rozpoznany przez organ rentowy w wydanej decyzji,
to apelacja od wyroku Sądu pierwszej instancji weryfikującego wydaną decyzję nie
może opierać się „na nowym fakcie, który pojawił się po wyroku w pierwszej instancji,
tj. na fakcie dalszego pogorszenia się stanu zdrowia wnioskodawcy, co wymagało
kolejnej opinii biegłych”. Oznacza to, że zarzuty apelacji oparte wyłącznie na nowych
twierdzeniach o pogorszeniu się stanu zdrowia wnioskodawcy, co zostało ujawnione
już po wydaniu decyzji rentowej, która nie była oparta na twierdzeniach o pogorsze-
niu stanu zdrowia w stopniu wcześniej nieznanym, a przez to nierozpoznanym przez
organ rentowy, nie mogą być przedmiotem osądu apelacyjnego. Tego rodzaju nowo-
ści faktyczne, tj. nowe twierdzenia ubezpieczonego o pogorszeniu się stanu jego
zdrowia po wydaniu wyroku przez sąd pierwszej instancji, które zostały zgłoszone w
toku postępowania apelacyjnego, należy traktować jako nowe okoliczności sprawy i
dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy żądanie przyznania świadczeń z
ubezpieczenia społecznego, które sąd ubezpieczeń społecznych mógł zakwalifiko-
wać jako wymagające przekazania do rozpoznania organowi rentowemu w trybie art.
47710
§ 2 k.p.c., tyle że takich zarzutów autorka apelacji i zażalenia nie postawiła.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji na
podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w związku z art. 39815
k.p.c.
========================================