II CNP 126/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-04-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CNP 126/06
POSTANOWIENIE
Dnia 28 marca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 28 marca 2007 r.
skargi B. S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Okręgowego w Z.
z dnia 8 czerwca 2005 r.,
wydanego w sprawie z wniosku wierzyciela Przedsiębiorstwa Instalacyjno -
Budowlanego "I." G., M. spółki jawnej w G.
przeciwko dłużnikowi J. S. i małżonce dłużnika B. S.
o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika,
odrzuca skargę i zasądza od skarżącej B. S. na rzecz
Przedsiębiorstwa Instalacyjno - Budowlanego "I." G., M. spółki
jawnej kwotę 1800 zł (tysiąc osiemset) tytułem kosztów
postępowania skargowego.
2
Uzasadnienie
Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, któremu, na
podstawie art. 7781
k.p.c., nadano klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi
tej spółki, Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 8 czerwca 2005 r. nadał, w trybie
art. 787 k.p.c., klauzulę wykonalności także przeciwko małżonce wspólnika
(skarżącej).
Skarżąca od tego postanowienia nie wniosła zażalenia. Zaskarżyła
natomiast to postanowienie skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie należy zauważyć, że Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia
11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05 (OSNC 2006, nr, poz. 16) uznał, iż od
postanowienia w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności tytułowi
egzekucyjnemu skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia nie przysługuje (art. 4241
§ 1 k.p.c.). Zgodnie bowiem z art. 4241
§ 1
k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia –
ustanowiona ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) – przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu
drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, a w wyjątkowych
wypadkach, określonych w art. 4241
§ 2, także od prawomocnego orzeczenia
sądu pierwszej instancji. W obu wypadkach przedmiotem zaskarżenia może być
prawomocne orzeczenie kończące postępowanie w sprawie. Zważywszy zaś, że
nadanie klauzuli wykonalności następuje w postępowaniu pomocniczym,
toczącym się poza ramami sprawy głównej i tylko w celu jej uzupełnienia, to
postanowienie w tym przedmiocie – nadające klauzulę lub odmawiające jej
nadania – nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie w sprawie.
Gdyby jednak nie podzielić powyższego poglądu, to trzeba mieć na uwadze,
że zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
3
instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie stronie
została wyrządzona szkoda, a zmienienie lub uchylenie tego orzeczenia w drodze
przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Przepis ten
wyraża zasadę, że przesłanką dopuszczalności skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia jest wykorzystanie przez stronę
przysługujących jej środków prawnych. Wyjątek od wskazanej zasady przewiduje
art. 4241
§ 2 k.p.c., który w sytuacji, gdy strona nie skorzystała z przysługujących jej
środków prawnych, dopuszczalność skargi uzależnia od kumulatywnego spełnienia
dwóch przesłanek: istnienia wyjątkowego wypadku oraz występowania
niezgodności z prawem o kwalifikowanym charakterze, wynikającej z naruszenia
podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw
człowieka i obywatela. Skarżąca nie wykazała, że w przedmiotowej sprawie
wystąpił wyjątkowy wypadek, który uniemożliwił jej zaskarżenie postanowienia
z dnia 8 czerwca 2005 r. Ograniczyła się bowiem jedynie do stwierdzenia, iż nie
ponosi winy w nieterminowym wniesieniu środka zaskarżenia z powodu
„zamieszkiwania pod innym adresem”.
Na koniec, nie sposób podzielić stanowiska skarżącej, że niezgodność
z prawem postanowienia z dnia 8 czerwca 2005 r. o nadaniu przeciwko niej
klauzuli wykonalności wynika z naruszenia podstawowych zasad porządku
prawnego lub konstytucyjnych wolności lub praw człowieka i obywatela.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w postanowieniu (art. 4248
§2 k.p.c.).
db
POSTANOWIENIE
Dnia 28 marca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 28 marca 2007 r.
skargi B. S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Okręgowego w Z.
z dnia 8 czerwca 2005 r.,
wydanego w sprawie z wniosku wierzyciela Przedsiębiorstwa Instalacyjno -
Budowlanego "I." G., M. spółki jawnej w G.
przeciwko dłużnikowi J. S. i małżonce dłużnika B. S.
o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika,
odrzuca skargę i zasądza od skarżącej B. S. na rzecz
Przedsiębiorstwa Instalacyjno - Budowlanego "I." G., M. spółki
jawnej kwotę 1800 zł (tysiąc osiemset) tytułem kosztów
postępowania skargowego.
2
Uzasadnienie
Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, któremu, na
podstawie art. 7781
k.p.c., nadano klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi
tej spółki, Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 8 czerwca 2005 r. nadał, w trybie
art. 787 k.p.c., klauzulę wykonalności także przeciwko małżonce wspólnika
(skarżącej).
Skarżąca od tego postanowienia nie wniosła zażalenia. Zaskarżyła
natomiast to postanowienie skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie należy zauważyć, że Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia
11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05 (OSNC 2006, nr, poz. 16) uznał, iż od
postanowienia w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności tytułowi
egzekucyjnemu skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia nie przysługuje (art. 4241
§ 1 k.p.c.). Zgodnie bowiem z art. 4241
§ 1
k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia –
ustanowiona ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) – przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu
drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, a w wyjątkowych
wypadkach, określonych w art. 4241
§ 2, także od prawomocnego orzeczenia
sądu pierwszej instancji. W obu wypadkach przedmiotem zaskarżenia może być
prawomocne orzeczenie kończące postępowanie w sprawie. Zważywszy zaś, że
nadanie klauzuli wykonalności następuje w postępowaniu pomocniczym,
toczącym się poza ramami sprawy głównej i tylko w celu jej uzupełnienia, to
postanowienie w tym przedmiocie – nadające klauzulę lub odmawiające jej
nadania – nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie w sprawie.
Gdyby jednak nie podzielić powyższego poglądu, to trzeba mieć na uwadze,
że zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
3
instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie stronie
została wyrządzona szkoda, a zmienienie lub uchylenie tego orzeczenia w drodze
przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Przepis ten
wyraża zasadę, że przesłanką dopuszczalności skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia jest wykorzystanie przez stronę
przysługujących jej środków prawnych. Wyjątek od wskazanej zasady przewiduje
art. 4241
§ 2 k.p.c., który w sytuacji, gdy strona nie skorzystała z przysługujących jej
środków prawnych, dopuszczalność skargi uzależnia od kumulatywnego spełnienia
dwóch przesłanek: istnienia wyjątkowego wypadku oraz występowania
niezgodności z prawem o kwalifikowanym charakterze, wynikającej z naruszenia
podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw
człowieka i obywatela. Skarżąca nie wykazała, że w przedmiotowej sprawie
wystąpił wyjątkowy wypadek, który uniemożliwił jej zaskarżenie postanowienia
z dnia 8 czerwca 2005 r. Ograniczyła się bowiem jedynie do stwierdzenia, iż nie
ponosi winy w nieterminowym wniesieniu środka zaskarżenia z powodu
„zamieszkiwania pod innym adresem”.
Na koniec, nie sposób podzielić stanowiska skarżącej, że niezgodność
z prawem postanowienia z dnia 8 czerwca 2005 r. o nadaniu przeciwko niej
klauzuli wykonalności wynika z naruszenia podstawowych zasad porządku
prawnego lub konstytucyjnych wolności lub praw człowieka i obywatela.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w postanowieniu (art. 4248
§2 k.p.c.).
db