Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 46/07
POSTANOWIENIE
Dnia 29 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej "K." w G.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "S." w G.
o zapłatę
i z powództwa wzajemnego Spółdzielni Mieszkaniowej "S." w G.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "K." w G.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 29 maja 2007 r.,
zażalenia strony powodowej (pozwanej wzajemnej) na postanowienie Sądu
Apelacyjnego w […]
z dnia 20 lutego 2007 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 20 lutego 2007 r. odrzucił apelację
powódki - pozwanej wzajemnej Spółdzielni Mieszkaniowej „K." w G. W
uzasadnieniu wskazał, że powódka nie uzupełniła w terminie tygodniowym braku
formalnego apelacji, poprzez przedłożenie odpisu pełnego z KRS celem wykazania,
że Prezes Zarządu M. W. i członek zarządu K. S. w dniu 3 lutego 2002 roku, tj. w
dniu udzielenia pełnomocnictwa radcy prawnemu E. B., byli uprawnieni do
reprezentowania powódki - pozwanej wzajemnej. W konsekwencji Sąd Apelacyjny
na podstawie art. 373 k.p.c. apelację odrzucił. Niezależnie od powyższego Sąd
Apelacyjny wskazał, że przedmiotowa apelacja podlega odrzuceniu również ze
względu na jej nieopłacenie. Zgodnie bowiem z treścią art. 21 ustawy z dnia
28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz.
1398 ze zm.; dalej: „u.k.s.c." ) końcówkę opłaty zaokrągla się w górę do pełnego
złotego. Skarżąca wnosząc apelację uiściła opłatę w kwocie 4678,72 zł, a więc bez
zaokrąglania jej w górę do pełnego złotego. Sąd drugiej instancji zobligowany jest
odrzucić apelację, jeżeli podlegała ona odrzuceniu przez sąd pierwszej instancji
(art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 i 1302
§ 3 k.p.c.).
Powódka - pozwana wzajemnie zaskarżyła powyższe postanowienie
w całości zarzucając naruszenie:
- art. 373 w zw. z art. 368 § 1 i 126 § 1 i 3 k.p.c. przez przyjęcie,
że pełnomocnik powódki nie udokumentował należycie, iż pełnomocnictwo
zostało mu udzielone przez osoby uprawnione, a nieprzedłożenie odpisu
zupełnego KRS stanowi brak formalny skutkującym odrzucenie apelacji;
- art. 1302
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 10 i art. 13 ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych przez przyjęcie, iż niezaokrąglenie do pełnej
złotówki należnej opłaty stosunkowej stanowi nieusuwalny brak formalny
skutkujący odrzucenie apelacji.
Wskazując na powyższe zarzuty powódka - pozwana wzajemnie wniosła
o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
3
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Obowiązkiem sądu zarówno pierwszej jak i drugiej instancji jest zbadanie,
czy nie zachodzą przesłanki odrzucenia apelacji (art. 370 i art. 373 k.p.c.). Kontrola
ta obejmuje w szczególności sprawdzenie, czy apelacja jest dopuszczalna pod
względem podmiotowym, tj. czy została wniesiona przez uprawniony podmiot.
W przypadku gdy podmiot uprawniony do wniesienia apelacji działa przez
pełnomocnika (art. 86 k.p.c.), zakresem kontroli sądu objęte jest umocowanie
pełnomocnika do działania w imieniu reprezentowanego. Jeżeli apelację wnosi
pełnomocnik reprezentujący osobę prawną, sąd bada zarówno treść
pełnomocnictwa, tj. czy pełnomocnik jest uprawniony do wniesienia apelacji, jak
również, czy zostało ono skutecznie udzielone, tj. przez osobę (osoby) działające
w charakterze ustawowego lub statutowego organu osoby prawnej, uprawnionego
do udzielenia takiego pełnomocnictwa. Dla wykazania stosownego umocowania
nie jest wystarczające przedstawienie samego dokumentu pełnomocnictwa.
Skarżąca nie kwestionowała faktu nieprzedstawienia dokumentów
potwierdzających, że osoby podpisane na dokumencie pełnomocnictwa z dnia
3 lutego 2002 r. udzielonego radcy prawnemu E. B. faktycznie pełniły w powyższej
dacie funkcje prezesa zarządu i członka zarządu, tj. że były uprawnione do
udzielenia pełnomocnictwa. Podniosła natomiast, iż w toku dotychczasowego
postępowania prawidłowość umocowania działającego w jej imieniu pełnomocnika
nie budziła zastrzeżeń ze strony Sądów obu instancji. Odnosząc się do tej
argumentacji stwierdzić należy, że nie może ona skutecznie podważać stanowiska
Sądu drugiej instancji. Fakt podejmowania czynności procesowych za stronę przez
pełnomocnika, który nie wykazał do tego umocowania, nie stanowi dostatecznej
podstawy do przyjęcia, że umocowanie takie rzeczywiście istnieje. Skoro zatem
dostrzeżony przez Sąd Apelacyjny brak formalny apelacji nie został usunięty w
wyznaczonym terminie, odrzucenie tego środka odwoławczego było w pełni
usprawiedliwione (art. 373 k.p.c.).
Błędny jest też pogląd skarżącej upatrujący w obowiązku zaokrąglenia
wymaganej opłaty do pełnej złotówki jedynie operacji finansowo-księgowej, której
pominięcie może być konwalidowane na podstawie art. 16 u.o.k. s.
4
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 22 listopada 2006 r., III CZP
83/06 (nie publ.) wskazał, że przewidziane w art. 21 u.k.s.c. wymaganie
zaokrąglenia opłaty jest oczywiste i ostatecznie kształtuje fiskalny obowiązek strony
wnoszącej opłatę stosunkową, a także - w sytuacji określonej w art. 19 u.k.s.c. -
opłatę stałą. Opłaty te stanowią obligatoryjne świadczenie publicznoprawne.
Obowiązek ich uiszczenia musi być respektowany zarówno przez stronę, jak i sąd
jako organ stosujący prawo. Kwota uzupełniająca opłatę zawsze jest jej częścią.
W konsekwencji dopłata przewidziana w art. 21 u.k.s.c. jest opłatą sądową.
Przepis nakładający na obywatela publicznoprawny obowiązek fiskalny nie ma
„technicznego" charakteru, lecz nawiązuje do wymagania określonego w art. 84
Konstytucji, nakazującego nałożenie ciężarów i świadczeń publicznych jedynie
w drodze ustawy. Art. 21 u.k.s.c. określa zatem sposób obliczenia opłaty sądowej
oraz kształtuje jej ostateczny wymiar. W konsekwencji, skoro omawiana dopłata
jest składnikiem opłaty sądowej, to jej nieuiszczenie przesądza o nienależytym
uiszczeniu opłaty sądowej i powoduje skutki z tym związane. Skład orzekający
w pełni podziela stanowisko wyrażone w przytoczonej uchwale.
Stojąc na gruncie powyższego zapatrywanie zgodzić się trzeba z oceną
Sądu drugiej instancji, że apelacja wniesiona przez pełnomocnika w osobie radcy
prawnego, bez spełnienia obowiązku zaokrąglenia w górę wyliczonej opłaty
stosunkowej do pełnego złotego, podlega odrzuceniu (art. 1302
§ 3 k.p.c. w związku
z art. 21 u.k.s.c.).
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c.
w związku z art. 39814
k.p.c. oddalił zażalenie.
db