Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZP 25/07
POSTANOWIENIE
Dnia 19 czerwca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
Protokolant Bożena Nowicka
w sprawie ze skargi wykonawcy A. S. A.
przeciwko zamawiającemu Zakładowi Zamówień Publicznych przy Ministrze
Zdrowia
z udziałem E. S.A.S. oraz E. D. GmBH
o zamówienie publiczne,
po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym
w dniu 19 czerwca 2007 r.,
zagadnienia prawnego przedstawionego
przez Sąd Okręgowy w W.
postanowieniem z dnia 11 stycznia 2007 r.,
"Czy dopuszczenie do udziału w postępowaniu przed Zespołem
Arbitrów podmiotu przystępującego do udziału w sprawie wymaga
wydania postanowienia na podstawie § 17 ust. 4 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie
regulaminu postępowania przy rozpatrywaniu odwołań, Dz. U. Nr 87
poz. 603, czy też może nastąpić per facta concludentia ?"
odmawia podjęcia uchwały.
2
Uzasadnienie
Wykonawca A. S. A. złożyła skargę od postanowienia zespołu arbitrów z
dnia 25 października 2006 r. o odrzuceniu odwołań od protestu. Prezes Urzędu
Zamówień Publicznych, do którego skarga wpłynęła, przekazał skargę Sądowi
Okręgowemu w W.
Sąd Okręgowy, rozpoznając tę skargę, stwierdził, że skarżąca nie doręczyła
jej odpisów wykonawcom, którzy zgłosili przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego, tj. – E. SAS oraz E. D. GmBH, po czym
postanowieniem z dnia 11 stycznia 2007 r. przedstawił Sądowi Najwyższemu
zagadnienie prawne sformułowane w sentencji uchwały.
Sąd Okręgowy wskazał, że zespół arbitrów wprawdzie nie wydał
postanowienia w przedmiocie dopuszczenia E. SAS oraz E. D. GmBH do
postępowania odwoławczego, to jednak umożliwił im zajęcie stanowiska w sprawie,
a następnie wymienił ich w postanowieniu kończącym to postępowanie. W ocenie
Sądu Okręgowego, gdyby przyjąć, że E. SAS oraz E. D. GmBH skutecznie
przystąpili do postępowania odwoławczego, to skarżący miał obowiązek przesłać
im odpis skargi (art. 195 ust. 2 Prawa zamówień publicznych, dalej: p.z.p.).
Zaniechanie zaś spełnienia tego wymagania prowadziłoby do odrzucenia skargi na
podstawie art. 197 ust. 1 p.z.p.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Okręgowy wychodzi z założenia, że ustawodawca traktuje wykonawcę,
który uczestniczy w postępowaniu odwoławczym na zasadzie art. 184 ust. 4 p.z.p.,
jako przeciwnika skargi w rozumieniu art. 195 ust. 2 p.z.p.
Z tym stanowiskiem Sądu nie sposób się zgodzić.
Przepis art. 184 ust. 4 p.z.p. wyraźnie wyodrębnia wykonawcę
przystępującego do postępowania oraz stronę postępowania, do której
wykonawca ów przystępuje. Podobne znaczenie mają art. 184 ust. 5 p.z.p. oraz
art. 192 ust. 5 p.z.p. Pierwszy przeciwstawiający czynności wykonawcy, który
przystąpił do postępowania odwoławczego, czynnościom i oświadczeniom strony,
do której ten wykonawca przystąpił. Drugi mówiący o tym, że odpisy wyroku lub
3
postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze wraz z uzasadnieniem
przekazuje się niezwłocznie stronom oraz uczestnikom postępowania
odwoławczego.
Do tego, że wykonawca korzystający z uprawnienia wynikającego z art. 184
ust. 4 p.z.p., nie staje się stroną postępowania odwoławczego, przekonują także
przepisy rozporządzenia. W szczególności nie do pogodzenia z takim stanowiskiem
byłby fakt, że w razie cofnięcia odwołania przez stronę, postępowanie odwoławcze
podlega umorzeniu, bez względu na wcześniejsze przystąpienie innych
wykonawców (§ 7 ust. 4 i 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
regulaminu postępowania przy rozpatrywaniu odwołań, Dz. U. nr 87, poz. 603,
dalej: rozporządzenie). Inne postanowienia rozporządzenia jednoznacznie
wyodrębniają również „odwołującego się” oraz „wykonawcę, który przystąpił do
odwołania po jego stronie” (§ 21 ust. 3 i 4, § 24 ust. 2, § 29 ust. 3 rozporządzenia).
Zauważyć trzeba, że postępowanie wywołane wniesieniem skargi
(dosłownie: "toczące się wskutek wniesienia skargi") regulowane jest stosownymi
przepisami kodeksu postępowania cywilnego o apelacji, chyba że przepisy prawa
zamówień publicznych nie stanowią inaczej. Natomiast samo postępowanie
dotyczące wniesienia skargi jest regulowane w art. 195-197 p.z.p. Inaczej mówiąc,
prawo zamówień publicznych zawiera własne uregulowania dotyczące wymagań,
jakie powinna zawierać skarga na orzeczenie zespołu arbitrów (art. 196 ust. 1 i art.
195 ust. 2).
Postępowanie inicjowane skargą na orzeczenie zespołu arbitrów
analogicznie jak postępowanie odwoławcze przed tym zespołem jest
postępowaniem dwustronnym, opartym na strukturze trybu procesowego. Stroną
postępowania jest skarżący, którym może być również zamawiający (art. 179 ust.
1a p.z.p.) oraz przeciwnik skargi (odwołujący się wykonawca albo zamawiający).
Przepisy ustawy – prawo zamówień publicznych, nie dają podstawy do
konstruowania postępowania ze skargi jako postępowania, w którym występuje
mnogość stron (np. art. 477 § 1 k.p.c.). Oznacza to, że nie ma dostatecznego
argumentu na rzecz przyjętego przez Sąd Okręgowy założenia, iż przeciwnikiem
skargi w rozumieniu art. 195 ust. 2 p.z.p. jest także wykonawca, który przystąpił do
4
postępowania odwoławczego przed zespołem arbitrów po stronie zamawiającego,
zgodnie z art. 184 ust. 4 p.z.p.
Powyższe uwagi przekonują, że będąca przedmiotem wątpliwości Sądu
Okręgowego kwestia sposobu dopuszczenia wykonawcy do postępowania
odwoławczego nie może mieć w ogóle zastosowania do oceny, czy skarga na
orzeczenie zespołu arbitrów spełnia również wymóg „przesyłania jednocześnie jej
odpisu przeciwnikowi skargi” (art. 195 ust. 2 in fine w związku z art. 196 ust. 1 i art.
197 ust. 1 p.z.p.).
W rezultacie nie było dopuszczalne podjęcie przez Sąd Najwyższy uchwały
rozstrzygającej przedstawione zagadnienie prawne, gdyż w myśl art. 390 § 1
w związku z art. 397 § 2 k.p.c. sąd drugiej instancji może przedstawić Sądowi
Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne budzące poważne
wątpliwości tylko wtedy, gdy jest to niezbędne do rozpatrzenia skargi.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały na podstawie art.
61 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240,
poz. 2052 ze zm.), zgodnie z którym skład Sądu Najwyższego podejmuje uchwałę,
jeżeli uzna, że przedstawione zagadnienie wymaga wyjaśnienia, a rozbieżności -
rozstrzygnięcia, w przeciwnym razie odmawia jej podjęcia, a jeżeli podjęcie uchwały
stało się zbędne - umarza postępowanie.