Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 19 września 2007 r.
III UZ 12/07
O zachowaniu wyznaczonego przez sąd terminu do uiszczenia opłaty są-
dowej od apelacji decyduje data wpłacenia przez stronę brakującej opłaty na
konto właściwego sądu za pośrednictwem każdej placówki legalnie przyjmują-
cej i realizującej tego typu przelewy, a nie data transferu tej opłaty na rachunek
bieżących dochodów właściwego sądu (art. 165 § 2 k.p.c. w związku z art. 9 pkt
1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych,
Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.).
Przewodniczący SSN Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Zbigniew Myszka
(sprawozdawca), Romualda Spyt.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 wrześ-
nia 2007 r. sprawy z odwołania Andrzeja A. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziału w L. o wypłatę świadczenia od wcześniejszej daty i odsetki, na
skutek zażalenia odwołującego się na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie
z dnia 18 maja 2007 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Apelacyj-
nemu w Lublinie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi orzecze-
nie o kosztach postępowania zażaleniowego.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 18 maja 2007 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Lublinie odrzucił apelację ubezpieczonego Andrzeja A. od wyro-
ku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 12 lutego 2007 r. oddalającego odwołanie
ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w L. z dnia
13 września 2006 r. w sprawie o wypłatę świadczenia od wcześniejszej daty i odset-
ki. W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd Apelacyjny wskazał, że apela-
cja ubezpieczonego nie została opłacona w wyznaczonym terminie. Wezwanie do
2
uiszczenia opłaty sądowej (w kwocie 30 zł) od nieopłaconej apelacji ubezpieczony
otrzymał w dniu 5 kwietnia 2007 r. Opłatę uiścił dopiero w dniu 16 kwietnia 2007 r., a
więc z uchybieniem wyznaczonego 7-dniowego terminu na usunięcie tego braku od
dnia otrzymania wezwania, który upływał z dniem 12 kwietnia 2007 r. Powyższe obli-
gowało Sąd pierwszej instancji do odrzucenia apelacji na podstawie art. 370 k.p.c.
Ponieważ Sąd pierwszej instancji tego nie uczynił, to Sąd Apelacyjny odrzucił apela-
cję na podstawie art. 373 k.p.c.
W zażaleniu na to postanowienie skarżący zakwestionował prawdziwość do-
konanych w nim ustaleń co do daty wniesienia opłaty sądowej, wskazując, że Sąd
Apelacyjny oparał je na wydruku komputerowym bez podpisu i stempla, za który nie
wiadomo kto ponosi odpowiedzialność, „a przede wszystkim nie wiadomo co ozna-
cza tajemniczy skrót data obc./wpl.”. Tymczasem oryginał wpłaty gotówkowej i orygi-
nał wydruku przelewu z firmy GI P. Sieć Opłat według programu komputerowego Bi-
lon wraz z pieczęcią i podpisem, potwierdzają dokonanie wpłaty kwoty 30 zł w dniu
10 kwietnia 2007 r. o godz.1327
. W konsekwencji skarżący wniósł o uchylenie za-
skarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione i wymaga przede wszystkim wnikliwego spraw-
dzenia, czy ubezpieczony, który był wezwany przez Sąd pierwszej instancji do uzu-
pełnienia brakującej opłaty stałej od apelacji, nie zmieścił się w wyznaczonym mu
terminie, jak arbitralnie przyjął Sąd drugiej instancji. Tymczasem ubezpieczony
przedłożył do akt sprawy oryginał polecenia przelewu z dnia 10 kwietnia 2007 r. na
wskazane mu konto przez Sąd pierwszej instancji z zaznaczeniem tytułu dokonanej
wpłaty. Także z załączonego do zażalenia wydruku komputerowego wybranych
przelewów P. Sieci Opłat wynika, że w tym samym dniu został zatwierdzony przelew
ubezpieczonego na konto właściwego Sądu, który był opatrzony precyzyjnie wska-
zanym tytułem wpłaty (uzupełnienie braku formalnego apelacji w sprawie [...]). Tym-
czasem Sąd Apelacyjny bezrefleksyjnie uznał, że przelew ten wpłynął na wskazane
ubezpieczonemu konto po upływie wyznaczonego terminu na usunięcie brakującej
opłaty stałej od apelacji, bo w dniu 16 kwietnia 2007 r.
Do rozważenia pozostaje też problem ewentualnego spóźnionego dokonania
przelewu przyjętej opłaty przez placówkę pośredniczącą w tego typu operacjach fi-
3
nansowych, tj. przez P. Sieci Opłat - rodzinne opłaty, która w dniu 10 kwietnia 2007 r.
przyjęła na druku polecenia przelewu/wpłaty gotówkowej terminowo dokonaną przez
ubezpieczonego na adres i konto właściwego sądu opłatę stałą od apelacji. W zakre-
sie prawidłowego sposobu uiszczenia w formie bezgotówkowej na rachunek bieżący
właściwego sądu opłaty sądowej (§ 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych, Dz.U. Nr
27, poz. 199, powoływane dalej jako rozporządzenie) należy mieć na uwadze dyrek-
tywy delegacji ustawowej do wydania tego aktu wykonawczego zawarte w art. 9 pkt 1
ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr
167, poz. 1398 ze zm., powoływanej dalej jako ustawa o kosztach sądowych), z któ-
rych wynika obowiązek ustalenia w drodze rozporządzenia sposobu uiszczania opłat
sądowych na rachunek bankowy sądu z uwzględnieniem łatwości uiszczenia opłat
przez stronę oraz skutku w postaci zwrotu lub odrzucenia pisma, od którego przy
jego wniesieniu nie została uiszczona należna opłata. Te niezrealizowane dyrektywy
w powołanym rozporządzeniu powinny być uwzględnione przy ocenie zachowania
wyznaczonego terminu do uiszczenia brakującej opłaty stałej od apelacji przez ubez-
pieczonego, który wniósł tę opłatę przed upływem tego terminu na adres i rachunek
właściwego sądu za pośrednictwem najdogodniejszej dla niego placówki legalnie
uczestniczącej w tego typu obrocie finansowym. Za takie placówki należy bowiem
uznać nie tylko instytucje publiczne (placówki pocztowe operatora publicznego), ale
także banki i inne niepubliczne instytucje legalnie uczestniczące lub pośredniczące w
obrocie finansowym. Wszystko to oznacza, że skoro powołane rozporządzenie nie
wskazało placówek, w których należy dokonywać wpłat należnych opłat sądowych na
rachunek bankowy właściwego sądu, to trzeba przyjąć, że takich operacji można do-
konywać w każdej placówce legalnie przyjmującej i realizującej tego typu przelewy
na konto właściwego sądu, mając na względzie ustawową dyrektywę łatwości uisz-
czania opłat sądowych przez stronę oraz radykalny skutek w postaci zwrotu lub od-
rzucenia pisma, od którego przy jego wniesieniu nie została uiszczona należna
opłata (art. 9 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych). Skutek taki może dotknąć tylko
stronę, która nie dochowała wymaganych aktów staranności przy wnoszeniu (uzu-
pełnianiu) należnych opłat sądowych, natomiast ewentualne opóźnienie placówki
pośredniczącej w realizacji terminowo wniesionej opłaty sądowej nie może prowadzić
do odrzucenia środka zaskarżenia.
4
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy uznał, że o zachowaniu wyzna-
czonego przez sąd terminu do uiszczenia opłaty sądowej od środka zaskarżenia
(apelacji) decyduje data wpłacenia przez stronę brakującej opłaty na druku przelewu
bankowego na konto właściwego sądu za pośrednictwem każdej placówki legalnie
przyjmującej i realizującej tego typu przelewy, a nie data ostatecznego transferu (roz-
liczenia) tej opłaty na rachunek bankowy bieżących dochodów właściwego sądu (art.
165 § 2 k.p.c. w związku z art. 9 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych. Niekorzystne dla
strony skutki prawne mogłyby wynikać wyłącznie z aktu prawnego precyzyjnie regu-
lującego sposoby dokonywania wpłat i wskazującego instytucje, w których można
wyłącznie uiszczać opłaty sądowe. W konsekwencji Sąd Najwyższy postanowił jak w
sentencji.
========================================