Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 100/07
POSTANOWIENIE
Dnia 9 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Gerard Bieniek (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
w sprawie z wniosku E. P. i T. D.
przy uczestnictwie W. M. oraz następców prawnych M. M. i J M. w osobach: A. M.,
M. M. i M. M.
o stwierdzenie nabycia spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 stycznia 2008 r.,
zażalenia wnioskodawców
na postanowienie Sądu Okręgowego w P. z dnia 24 lipca 2007 r., sygn. akt II Ca (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 24 lipca 2007 r. Sąd Okręgowy w P.
odrzucił apelację wnioskodawców E. P. i T. D. od postanowienia Sądu Rejonowego w P.
w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po E. M. W uzasadnieniu Sąd drugiej
instancji wskazał, że apelacja, oprócz ogólnych warunków pisma procesowego, powinna
m.in. zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów. „Zwięzłe” oznacza zawierające wiele
treści w niewielu słowach. Obowiązkiem apelującego jest podanie, na czym polega
wadliwość zarzucana skarżącemu orzeczeniu w sposób na tyle szczegółowy, aby
umożliwić sądowi odwoławczemu kontrolę instancyjną. W niniejszej sprawie
wnioskodawcy ograniczyli się jedynie do ogólnikowego wskazania rodzaju zarzutów; nie
wskazali jednak, na czym miałaby polegać zarzucana sprzeczność ustaleń Sądu
2
Rejonowego z materiałem dowodowym, które ustalenia i z którymi dowodami są ich
zdaniem niezgodne. Ponadto skarżący nie wyjaśnili, na czym polegało naruszenie
wymienionych w części wstępnej apelacji przepisów k.c. i k.p.c. Tak sformułowane
zarzuty apelacji nie spełniają wymogu, o którym mowa w art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c., co na
zasadzie art. 3701
k.p.c. w zw. z art. 373 k.p.c. uzasadniało odrzucenie środka
odwoławczego sporządzonego przez profesjonalnego pełnomocnika.
Zażalenie od powyższego postanowienia wnioskodawcy oparli na zarzucie
naruszenia art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c., wnosząc o uchylenie postanowienia w całości.
W uzasadnieniu wywodzili, że Sąd drugiej instancji potraktował sprawę „czysto
formalistycznie”, nie bacząc na fakt, że uzasadnienie apelacji zawiera szczegółowe
przedstawienie i udokumentowanie zarzutów. Cała treść apelacji jest spójna i logiczna, a
jej treść wystarczająco obrazuje zasadność podniesionych zarzutów.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie ulega wątpliwości, że apelacja jest środkiem odwoławczym służącym
ponownemu merytorycznemu rozpoznaniu sprawy w aspekcie zarzutów postawionych
przez skarżącego pod kątem oceny, czy zaskarżone orzeczenie powinno zostać
zmienione lub ewentualnie uchylone, czy też powinno się ostać. Przepis art. 368 § 1
k.p.c. nie wyjaśnia szczegółowo, w jaki sposób powinny być sformułowane zarzuty,
ograniczając się do stwierdzenia, że powinny być zwięzłe. Wykładnia tego przepisu
wskazuje, że apelacja zawierać musi co najmniej jeden, właściwie sformułowany zarzut,
przy czym może być on skonkretyzowany w uzasadnieniu. Takim zarzutem apelacji jest
m.in. twierdzenie, że orzeczenie sądu pierwszej instancji jest wadliwe ze względu na
błędne ustalenie stanu faktycznego, a tego rodzaju twierdzenie powinno dotyczyć
konkretnego w danej sprawie elementu stanu faktycznego będącego podstawą
rozstrzygnięcia i wskazywać w czym się wyraża wadliwość postępowania sądu
pierwszej instancji. Skarżący nie ma obowiązku powołania w apelacji przepisów, które
doznały naruszenia - wystarczy, że zarzut swój sformułuje w sposób jednoznacznie
określający jego stanowisko w kwestii budzącej jego sprzeciw. Tym m.in. różni się
apelacja od skargi kasacyjnej, a także od znanej dawnemu k.p.c. instytucji rewizji, że nie
wymaga przytoczenia tzw. podstaw lecz jedynie zarzuty. Skarżący w apelacji zawarli
zarzut sprzeczności istotnych ustaleń z zebranym w sprawie materiałem dowodowym.
Zarzut ten został rozwinięty w uzasadnieniu apelacji, a wynika z niego, że skarżący
kwestionują ustalenie dotyczące złożenia w 1980 r. oświadczenia o odrzuceniu spadku i
3
podnoszą, że opinia biegłego grafologa została sporządzona bez uwzględnienia pełnego
materiału porównawczego znajdującego się w aktach sprawy.
Wprawdzie nie sposób zaprzeczyć, że apelacja pod względem formy odbiega w
sensie negatywnym od standardu, jakiego należy wymagać od profesjonalnych
pełnomocników procesowych, jednakże zawiera ona zarzut i jego uzasadnienie co
sprawia, że zażalenie podlegało uwzględnieniu (art. 39815
w zw. z art. 3941
§ 3 i art. 13
§ 2 k.p.c.).