Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Prezes SO Robert Pelewicz

Sędziowie: Wiceprezes SO Grzegorz Zarzycki (spraw.)

SSO Małgorzata Szwedo - Dec

Protokolant: st. sekr. sąd. Edyta Bełczowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Tarnobrzegu – Janusza Woźnika

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2013 roku

rozpoznał sprawę P. G.

oskarżonego z art. 286§1 kk w zw. z art. 12 kk i art. 300§2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez Prokuraturę Rejonową w T., pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i obrońcę oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowego w T. z dnia 26.10.2012r. w sprawie sygn. akt II K 463/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że:

1.  opis czynu przypisanego uzupełnia o ustalenie, że oskarżony „uszczuplił zaspokojenie swojego wierzyciela”;

2.  na mocy art.69§1 i 2 kk i art.70§1 pkt 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu na okres próby w wymiarze lat 5 (pięciu),

II.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części, uznając apelacje Prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego za oczywiście bezzasadne;

III.  zasądza na rzecz Skarbu Państwa tytułem zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze kwotę 190 zł (sto dziewięćdziesiąt złotych) od oskarżonego P. G. oraz kwotę 250 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych) od oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. z o.o. w S.;

IV.  kosztami procesu w części nieuwzględnionej apelacji Prokuratora oraz w części uniewinniającej oskarżonego w I instancji obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt: II Ka 42/13

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 19. marca 2013r.)

Prokuratura Rejonowa w T.oskarżyła P. G. o to, że:

I. w okresie od dnia 28.02.2009r. do dnia 31.05.2009r. w S. działając czynem ciągłym ze z góry powziętym zamiarem oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Spółkę z o.o. (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w następstwie wprowadzenia w błąd co do posiadania możliwości płatniczych oraz zamiaru zapłaty za zakupione paliwo o łącznej wartości 71.883,46 zł,

tj. o popełnienie przestępstwa z art.286§1 kk w zw. z art.12 kk;

II. w dniu 1.10.2010r. T. zbył zagrożone zajęciem mienie w postaci ciągnika siodłowego marki (...) o nr rej. (...)NP, działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądowego i zaspokojenia roszczeń Spółki z o.o. (...) z S.,

tj. o popełnienie przestępstwa z art.300§2 kk.

Sąd Rejonowy w T.wyrokiem z dnia 26.10.2012r. w sprawie IIK 463/12 orzekł następująco:

I. uznał oskarżonego P. G. za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie II aktu oskarżenia, a stanowiącego przestępstwo z art.300§2 kk - i za to na podstawie art.300§2 kk skazał go na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;

II. uniewinnił oskarżonego P. G. od popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie I aktu oskarżenia;

III. zasądził od oskarżonego P. G. na rzecz Skarbu Państwa tytułem kosztów sądowych opłatę w kwocie 180 zł oraz poniesione wydatki w sprawie w kwocie 90 zł.

Powyższy wyrok zaskarżyli apelacjami Prokurator Rejonowy w T., pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) Spółka z o.o. w S. i obrońca oskarżonego P. G..

Prokurator zaskarżył wyrok na niekorzyść oskarżonego P. G. w części uniewinniającej go od popełnienia przestępstwa z art.286§1 kk w zw. z art.12 kk. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu Prokurator zarzucił:

-

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na treść wyroku, a polegający na uznaniu, że oskarżony P. G. nie działał czynem ciągłym, ze z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i nie wprowadził w błąd Spółki z o.o. (...) co do posiadania możliwości płatniczych oraz zamiaru zapłaty za zakupione paliwo, doprowadzając ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 71.883,46 zł, podczas gdy analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosków przeciwnych.

W apelacji Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w punkcie II oraz przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zaskarżył wyrok na niekorzyść oskarżonego P. G. w części uniewinniającej go od popełnienia przestępstwa z art.286§1 kk w zw. z art.12 kk. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu pełnomocnik zarzucił:

-

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść orzeczenia, albowiem Sąd I instancji uniewinnił oskarżonego od zarzucanego mu czynu, podczas gdy działanie oskarżonego w przedstawionym układzie sytuacyjnym realizowało wszystkie ustawowe znamiona zawarte w przepisie art.286§1 kk, w tym w szczególności wypełniało znamiona strony podmiotowej przestępstwa.

W apelacji pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł o:

-

uchylenie zaskarżonej części wyroku i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji;

-

zasądzenie na rzecz oskarżyciela posiłkowego od oskarżonego kosztów procesu za postępowanie odwoławcze według norm przepisanych.

Obrońca oskarżonego P. G. zaskarżył wyrok na korzyść oskarżonego co do winy i kary w części przypisującej mu popełnienie przestępstwa z art.300§2 kk. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu obrońca zarzucił:

a)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. obrazę art.413§1 p.4 kpk oraz art.413§2 p.1 kpk – poprzez:

-

nie zawarcie w opisie czynu przypisanego oskarżonemu wszystkich znamion czynu zabronionego z art.300§2 kpk, w tym nie określenie skutku do jakiego swoim działaniem miał doprowadzić oskarżony;

-

błędne określenie pokrzywdzonego w opisie przypisanego oskarżonemu czynu.

b)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. obrazę art.4,7,366§1, 410 kpk – poprzez pominięcie przez Sąd Rejonowy przy ocenie zachowania się oskarżonego P. G. wszystkich okoliczności dotyczących sprzedaży przez niego ciągnika siodłowego, a w szczególności tego, że:

-

do transakcji doszło w sytuacji, gdy oskarżony potrzebował środków finansowych na leczenie dotkniętego chorobą nowotworową syna;

-

do transakcji doszło w sytuacji, gdy oskarżony nie wiedział o wszczętym przez wierzyciela postępowaniu egzekucyjnym i gdy nie doszło jeszcze do czynności zajęcia pojazdu;

-

na niemożność wywiązywania się przez oskarżonego ze zobowiązań w stosunku do pokrzywdzonego wpływ miały czynniki niezależne, w tym powódź jaka dotknęła oskarżonego, co skutkowało mylnym przyjęciem, że sprzedając ciągnik siodłowy M. M. oskarżony działał w celu pokrzywdzenia wierzyciela i udaremnienia prowadzonej przez niego egzekucji;

c)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku w części dotyczącej czynu z punktu II aktu oskarżenia – poprzez bezzasadne przyjęcie, że podejmując decyzję o zbyciu ciągnika siodłowego marki (...) o nr rej. (...)NP oskarżony działał z obawy przed objęciem tego pojazdu postępowaniem egzekucyjnym, a tym samym działał w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądowego w postaci prawomocnego nakazu zapłaty z dnia 19.06.2009r. w sprawie VGNc 521/09 wydanego na rzecz (...) Spółka z o.o. w S.;

d)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku – poprzez przyjęcie, że sprzedany w dniu 1.10.2010r. ciągnik siodłowy marki (...) o nr rej. (...)NP stanowił jedyny składnik majątku oskarżonego, z którego można było prowadzić egzekucję, w sytuacji, gdy już z treści aktu oskarżenia wynika, że P. G. posiadał również inne składniki majątkowe (samochód osobowy matki (...), rok prod. 1999);

e)  niezależnie od powyższych zarzutów – rażącą niewspółmierność orzeczonej w stosunku do P. G. kary pozbawienia wolności na skutek nie zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania tej kary.

W apelacji obrońca oskarżonego wniósł o:

-

zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przestępstwa z art.300§2 kk;

-

ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania;

-

w przypadku nieuwzględnienia obu powyższych wniosków – zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej kary poprzez warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odnośnie apelacji wywiedzionych przez Prokuratora Rejonowego w T. i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (...) Spółka z o.o. w S.:

Apelacje oskarżyciela publicznego i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego na uwzględnienie nie zasługują. Z uwagi na tożsamość granic, kierunku oraz zarzutów podniesionych w obu apelacjach, dopuszczalne, a wręcz wskazane będzie łączne ustosunkowanie do tych środków odwoławczych.

Jeśli idzie o poprawność dokonanych ustaleń faktycznych, stwierdzić należy, że Sąd I instancji w zakresie zarzutu popełnienia przez oskarżonego przestępstwa z art.286§1 kk w zw. z art.12 kk przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób wyczerpujący, dokładny i prawidłowy. Ocena całokształtu materiału dowodowego również dokonana została kompleksowo i szczegółowo, nie zawierała luk natury faktycznej lub logicznej oraz oparta została konsekwentnie na przesłankach art.7 kpk, kształtujących procesową zasadę swobodnej sędziowskiej oceny dowodów.

Uzasadnienie orzeczenia Sądu I instancji spełniło wymogi art.424§1 p.1 i 2 kpk. W szczególności Sąd ten przekonująco wykazał, na podstawie których dowodów i w oparciu o jakie kryteria ich oceny oskarżony P. G. nie jest winnym popełnienia zarzucanego mu występku oszustwa (art.286§1 kk), warunkowanego tzw. czynem ciągłym (art.12 kk). Sąd Odwoławczy podzielił w pełni zarówno zasadność dokonanych ustaleń faktycznych, jak też trafność i logikę oceny materiału dowodowego w postępowaniu pierwszoinstancyjnym.

Apelacje Prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie kwestionowały w istocie żadnych ustaleń o charakterze przedmiotowym, natomiast koncentrowały się na polemice z rozstrzygnięciem Sądu I instancji w części podmiotowej, obejmującej istnienie (zdaniem skarżących) lub nieistnienie (zdaniem Sądu I instancji) po stronie oskarżonego bezpośredniego kierunkowego zamiaru wyłudzenia tankowanego oleju napędowego. W obu przypadkach były to jednak apelacje typowo polemiczne, ograniczające się do przedstawienia przez skarżących własnej interpretacji motywów postępowania oskarżonego.

Tymczasem zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za postawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Dlatego pamiętać należy, że posługiwanie się zarzutem błędu w ustaleniach faktycznych nie może zostać sprowadzone wyłącznie do polemiki z ustaleniami Sądu I instancji, lecz powinno polegać na wykazaniu jakich to konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego dopuścił się tenże Sąd przy ocenie materiału dowodowego.

Powyższych wymogów apelacje obu oskarżycieli absolutnie nie spełniły. Sposób formułowania zarzutów pod adresem zaskarżonego rozstrzygnięcia nie wykraczał poza przedstawienie przez autorów apelacji własnej oceny wydarzeń, odpowiadającej koncepcji oskarżenia. Samo tylko zasygnalizowanie możliwości przeciwstawienia ustaleniom Sądu I instancji odmiennego poglądu nie mogło jednakże doprowadzić do wniosku o popełnieniu przez ten Sąd błędu w ustaleniach faktycznych (por. m.in. OSNPG 1975, z.9, poz.84; OSNKW 1975, z.5, poz.58; Prok. i Pr. 2002/11/27; KZS 2003, z.3, poz.53).

Sąd I instancji trafnie przeniósł na poczynione ustalenia faktyczne, utrwalony dorobek judykatury prawa karnego materialnego, kształtujący i precyzujący znamiona strony podmiotowej przestępstwa oszustwa. Bezspornym bowiem pozostaje, że występek z art.286§1 kk (także w zw. z art.12 kk) jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Charakterystyczny dla strony podmiotowej tego przestępstwa zamiar bezpośredni powinien obejmować zarówno cel działania sprawcy, jak i sam sposób działania zmierzającego do zrealizowania tego celu. Co więcej, przypisanie przestępstwa oszustwa wiąże się z wykazaniem zarówno tego, że sprawca obejmował swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim kierunkowym wprowadzenie w błąd innej osoby, jak również wykazanie tego, że obejmował świadomością i zamiarem bezpośrednim kierunkowym doprowadzenie jej w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (OSNKW 2011, z.3, poz.27).

W przypadku otrzymywanych przez oskarżonego P. G. faktur z odroczonym terminem płatności, aby przypisać oskarżonemu popełnienie przestępstwa z art.286§1 kk w zw. z art.12 kk konieczne byłoby więc wykazanie, że już w momencie podpisania umowy o współpracy w zakresie tankowania pojazdów (z góry powzięty zamiar w rozumieniu art.12 kk), a przynajmniej w momencie pierwszych zakupów oleju napędowego, P. G. miał zamiar nie zwrócenia należności, doprowadzając w ten sposób kontrahenta (...) Spółka z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia oskarżyciela posiłkowego w błąd (wyrok SN z dnia 21.11.2007r. w sprawie VKK 66/07, opublikowany: LEX nr 351207). Tymczasem Sąd I instancji logicznie wykazał, że takiego zamiaru nie można było oskarżonemu udowodnić (uzasadnienie zaskarżonego wyroku na k.342v.), a to z dwóch zasadniczych powodów:

-.

-

po pierwsze w początkowym okresie funkcjonowania umowy oskarżony płacił za paliwo, i tak w dniu 4.03.2009r. uregulował należność w kwocie 12.380,93 zł za olej napędowy nabyty w dniu 15.02.2009r. (tej okoliczności oskarżyciel publiczny nie uwzględnił w swoich rozważaniach, gdyż „nie pasowała” do koncepcji oskarżenia);

-

po drugie w okresie od grudnia 2009 roku do dnia 29.11.2010r. oskarżony zredukował swoje zadłużenie wobec oskarżyciela posiłkowego do kwoty 71.833,46 zł, spłacając nabyty olej napędowy poprzez wyświadczenie 13-tu udokumentowanych fakturami usług transportowych.

Powyższe ustalenia przedmiotowe ewidentnie przenikają w sferę ustaleń dotyczących podmiotowej strony przestępstwa, gdyż wynika z nich, że oskarżony po zawarciu umowy chciał płacić i płacił za tankowane paliwo, zaś w momencie powstania zadłużenia, nie akceptował go i dążył do spłaty zaległego zobowiązania.

Odmienne spojrzenie na czyn oskarżonego P. G. byłoby możliwe, gdyby w chwili zawarcia umowy z (...) Spółka z o.o. (tj. w dniu 4.02.2009r.) był on gospodarczym bankrutem (por. wyrok SA w Rzeszowie z dnia 23.08.2012r. w sprawie IIAKa 74/12, opublikowany: LEX nr 1220649). Uszło jednak uwadze oskarżycieli publicznego i posiłkowego, że o ile w 2008 roku działalność gospodarcza oskarżonego wygenerowała stratę w kwocie 14.786,62 zł, o tyle w 2009 roku przyniosła zysk w kwocie 134.752,63 zł (informacja z Urzędu Skarbowego w T. na k.86). Nie sposób więc przyjąć aby w relacjach gospodarczych z pokrzywdzoną spółką (...) miał podstawy do postrzegania się z góry jako osoba niewypłacalna. Kreowanie mylnego wyobrażenia o możliwości zapłaty za paliwo nie było w tym przypadku powiązane z zatajeniem faktycznego standingu firmy oskarżonego P. G..

Co do zasady przyjąć należy bowiem, że: „Kontrahent dwustronnej transakcji nie ma obowiązku uprzedzać o złej sytuacji materialnej swojej firmy. Nie będzie to wprowadzeniem w błąd z art.286§1 kk, gdy podmiot taki przy zachowaniu zwykłych reguł kupieckich, którym druga ze stron umowy ma prawo ufać, będzie miał realną możliwość realizacji przyjętego umownie zobowiązania, więc nie będzie świadomie powodował szkody w majątku wierzyciela.” (wyrok SA w Krakowie z dnia 1.02.2012r. w sprawie IIAKa 239/11, opublikowany: KZS 2012/3/43; podobnie: wyrok SA w Katowicach z dnia 20.04.2000r. w sprawie IIAKa 71/00, opublikowany: OSA 2001/7-8/54).

Prokurator w uzasadnieniu apelacji sam przyjął koncepcję, że oskarżony nie będzie w stanie płacić za tankowany olej napędowy „co najmniej regularnie i w całości” (k.356v.). Tym samym Prokurator w istocie poparł stanowisko jakoby przestępstwo oszustwa mogło być popełnione w zamiarze ewentualnym, tzn. nie można wykluczyć, że oskarżony coś zapłaci, ale na pewno nie wszystko i nie w terminie. Z takim stanowiskiem zgodzić się absolutnie nie można. Wątpliwości Prokuratora wymownie wskazują w tym miejscu, że w relacjach łączących oskarżonego P. G. ze Spółką (...) odpowiedzialność tego pierwszego za nie wywiązanie się z umowy z dnia 4.02.2009r. może przybrać wyłącznie charakter cywilnoprawny.

Nie zachodziły w sprawie okoliczności opisane w art.439§1 kpk i art.440 kpk, a skutkujące uchyleniem zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia, podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia.

Wobec całokształtu przedstawionych wyżej rozważań i zapatrywań prawnych apelacje wywiedzione przez Prokuratora Rejonowego w T.i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie mogły skutkować jakąkolwiek zmianą zaskarżonego wyroku na niekorzyść oskarżonego P. G.. Z tej racji, że obie apelacje ograniczały się tylko do przedstawienia odmiennych poglądów co do oceny materiału dowodowego, uznane została za bezzasadne w stopniu oczywistym. Znalazło to swój wyraz w punkcie II wyroku Sądu Odwoławczego.

Utrzymując w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie w części uniewinniającej oskarżonego P. G., Sąd Odwoławczy działał w oparciu o art.437§1 kpk, art.456 kpk i art.457§2 kpk.

Odnośnie apelacji wywiedzionej przez obrońcę oskarżonego P. G.:

Apelacja obrońcy oskarżonego, obejmująca część wyroku skazującą P. G., zasługuje na częściowe uwzględnienie. Apelacja ta jest uzasadniona co do kary, natomiast pozbawiona jest racjonalnych argumentów wpływających na rozstrzygnięcie Sądu I instancji w zakresie winy.

Na k.4-5 niniejszego uzasadnienia zawarta została ocena Sądu Odwoławczego w zakresie prawidłowości rekonstrukcji stanu faktycznego, sposobu procedowania i przedstawienia pisemnych motywów rozstrzygnięcia przez Sąd I instancji. Ocena ta pozostaje aktualna także w odniesieniu do zarzucanego P. G. występku z art.300§2 kk. Podobnie aktualne pozostają uwagi teoretyczne na temat wymogów skuteczności zarzutów odwoławczych, powołujących się na błędne ustalenia faktyczne w sprawie. Nie ma potrzeby aby stanowisko Sądu Odwoławczego w tym miejscu powielać.

Bezsporne w sprawie jest to, że w dniu 19.06.2009r. w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy w T.w sprawie VGNc 521/09 wydał wobec pozwanego P. G. nakaz zapłaty kwoty 82.308,58 zł powodowi (...) Spółka z o.o. w S. (k.6). Bezsporne jest również to, że oskarżony P. G. w dniu 1.10.2010r. (na dwa tygodnie przed formalnym otrzymaniem od komornika zawiadomienia o wszczęciu egzekucji i protokołu zajęcia ruchomości) sprzedał ciągnik siodłowy (...) M. M. za kwotę 18.300 zł (k.128). Ustalenia te w realiach obejmujących realizację umowy łączącej P. G. z oskarżycielem posiłkowym w okresie od dnia 4.02.2009r. do dnia 31.05.2009r. są absolutnie wystarczające aby przypisać oskarżonemu popełnienie występku z art.300§2 kk.

Dla bytu przestępstwa z art.300§2 kk nie jest wymagane aby w czasie podejmowania przez sprawcę działań wymienionych w tym przepisie (np. w czasie zbywania mienia) istniało już orzeczenie sądu lub innego organu, którego wykonanie sprawca chce udaremnić. Wystarczy aby działania sprawcy podejmowane były wobec mienia, które jest zaledwie zagrożone zajęciem (OSNKW 1998, z.7-8, poz.31). Oznacza to, że wystarczające jest aby wierzyciel w sposób niedwuznaczny dawał do zrozumienia, że postanowił dochodzić swoich pretensji w drodze sądowej, a ponadto aby istniało obiektywne, rzeczywiste i bezpośrednie niebezpieczeństwo zajęcia, a więc takie niebezpieczeństwo, z którym należy się liczyć (OSNKW 2012, z.2, poz.21).

Tymczasem według stanu na dzień 1.10.2010r. (czyli na dzień sprzedaży samochodu ciężarowego) nakaz zapłaty istniał już od ponad roku. Oskarżony P. G. doskonale wiedział, że oskarżyciel posiłkowy dąży do wyegzekwowania zaległego zobowiązania (choćby w drodze „darmowych” usług transportowych oskarżonego), zaś przedmiotowy ciągnik siodłowy jest jedynym mieniem oskarżonego, o którym wierzyciel miał wiedzę i mógł je wskazać w postępowaniu egzekucyjnym. Zresztą na datę zbycia samochodu protokół zajęcia ruchomości został już przez komornika sporządzony, lecz jeszcze nie doręczony oskarżonemu.

W świetle powyższych, a w istocie nie kwestionowanych przez samego skarżącego ustaleń faktycznych, Sąd I instancji dokonał trafnej subsumpcji zachowania się oskarżonego pod znamiona czynu zabronionego z art.300§2 kk. P. G. uszczuplił bowiem zaspokojenie swojego wierzyciela, gdyż w celu udaremnienia prawomocnego nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym zbył za kwotę 18.300 zł swój realnie zagrożony zajęciem ciągnik siodłowy marki (...).

Bez znaczenia dla bytu przestępstwa z art.300§2 kk pozostają okoliczności podnoszone przez autora apelacji, a wskazujące na to, że oskarżony P. G. miał też inne powody do sprzedaży ciągnika (choroba syna, powódź), jak również wskazujące na inne składniki majątku ruchomego oskarżonego (samochód osobowy). Istnienie kilku powodów, dla których ciągnik siodłowy został sprzedany, nie wyklucza przecież aby jednym z nich było wyjęcie go spod egzekucji komorniczej. Co się zaś tyczy samochodu (...) z 1999 roku, to obrońca oskarżonego z pewnością zdaje sobie sprawę, że znikoma wartość takiego samochodu w zestawieniu z wysokością egzekwowanego przez pokrzywdzoną Spółkę zobowiązania, pozwala na konstatację, iż innych składników majątku ruchomego oskarżony w tym czasie w zasadzie nie miał.

Odmiennie ocenić należy zasadność apelacji w części dotyczącej wymierzonej oskarżonemu kary. Sąd I instancji niektórym okolicznościom łagodzącym przydał zbyt małą rangę, a niektóre wręcz pominął. Tymczasem zgodzić należy się ze stanowiskiem skarżącego, że w stosunku do oskarżonego P. G. wychowawcze i zapobiegawcze cele kary pozbawienia wolności mogą być osiągnięte w warunkach zawieszenia jej wykonania. W świetle postawy sprawcy, jego właściwości i warunków osobistych, dotychczasowego sposobu życia oraz zachowania się po popełnieniu przestępstwa spełnione zostały ku temu wszelkie przesłanki, o których mowa w art.69§1 i 2 kk.

Oskarżony P. G. ma obecnie 42 lata i nigdy dotychczas nie przebywał w zakładzie karnym. Uszło uwadze Sądu I instancji, że na datę przypisanego oskarżonemu przestępstwa był on osobą nie karaną. Wcześniejsze wyroki skazujące zapadły bowiem w dniach 2.03.2011r. i 25.05.2011r. (k.261), zaś przestępstwo z art.300§2 kk oskarżony popełnił w dniu 1.10.2010r. Co więcej, w obu wcześniejszych sprawach karnych P. G. Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu uznał, że kara z warunkowym zawieszeniem wykonania będzie wystarczająca aby zapobiec powrotowi tego oskarżonego do przestępstwa.

Większą wagę w ocenie Sądu Odwoławczego przyłożyć należało do procesów motywacyjnych kierujących oskarżonym. Był on osobą poszkodowaną przez powódź, a nadto zaangażowaną w leczenie choroby nowotworowej syna. W dniu 22.12.2010r. oskarżonego spotkała dotkliwa osobista tragedia, gdyż jego syn zmarł w wieku 16 lat (k.323). Okoliczności te nie ekskulpują oskarżonego, jednakże pozwalają zrozumieć, że w jego subiektywnym przekonaniu spłata zobowiązań wobec kontrahentów gospodarczych była w tamtym okresie zadaniem drugoplanowym. Wreszcie należy też zwrócić uwagę na fakt, że wartość mienia wyjętego spod egzekucji była relatywnie niewielka w porównaniu z wysokością pełnego zobowiązania, którego zaspokojenia dochodziła Spółka (...).

Z powyższych względów Sąd Odwoławczy uznał, że karą sprawiedliwą wobec oskarżonego winna być kara 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania. Maksymalny przewidziany przepisem art.70§1 p.1 kk okres próby (okres 5-letni) winien sprawić, że oskarżony nie będzie poczytywał takiego rozstrzygnięcia za dowód bezkarności wobec prawa. Jednocześnie Sąd Odwoławczy uznał rację obrońcy oskarżonego w zakresie powinności uczynienia zadość art.413§2 p.1 kpk i opis przypisanego P. G. występku uzupełnił poprzez oczywiste stwierdzenie, że oskarżony ten „uszczuplił zaspokojenie swojego wierzyciela”.

Na marginesie rozważań nad apelacją obrońcy oskarżonego, warto zauważyć, że takiej samej dokładności, jak wobec Sądu I instancji, skarżący winien wymagać od siebie. Tymczasem zarzucając obrazę „art.4,7,366§1, 410 kpk” (k.375) skarżący pozbawił się możliwości skutecznego postawienia zarzutu, gdyż w tym zakresie Sąd Odwoławczy może się co najwyżej domyślać o jaki artykuł (artykuły? paragrafy?) chodziło autorowi apelacji.

Nie zachodziły w sprawie tego rodzaju okoliczności, a opisane w art.439§1 kpk lub art.440 kpk, które obligowałyby Sąd Odwoławczy do uchylenia zaskarżonego wyroku ponad granicami zaskarżenia i podniesionymi zarzutami oraz bez względu na wpływ uchybienia na treść tego orzeczenia. Natomiast materiał dowodowy zebrany przed Sądem I instancji uznać należało za pełny i wystarczający do ferowania ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy.

Zważywszy zatem na całokształt przedstawionych dotychczas ustaleń faktycznych i zapatrywań prawnych, Sąd Odwoławczy poprzestał na wydaniu orzeczenia reformatoryjnego w zakresie wyżej omówionym, a dotyczącym opisu czynu i wymiaru kary. Wprowadzone zmiany znalazły swój wyraz w punkcie I wyroku Sądu Odwoławczego. Procesowe uzasadnienie rozstrzygnięcia zmieniającego wynika z przepisów art.437§1 i 2 kpk i art.456 kpk.

W punktach III i IV wyroku Sąd Odwoławczy orzekł o kosztach procesu. W części nieuwzględnionej apelacji oskarżyciela posiłkowego i częściowo uwzględnionej apelacji obrońcy oskarżonego, koszty sądowe za postępowanie odwoławcze rozdzielić należało według zasad słuszności (art.633 kpk) na oskarżonego P. G. i oskarżyciela posiłkowego (...) Spółka z o.o. (punkt III wyroku). Rozstrzygnięcie w tym zakresie uzasadnia art.627 kpk w zw. z art.634 kpk (wobec oskarżonego) i art.636§1 kpk (wobec oskarżyciela posiłkowego). Natomiast w części dotyczącej opłaty zastosowanie znajdowały przepisy art.2 ust.1 p.3 i art.8 (wobec oskarżonego) oraz art.13 ust.2 (wobec oskarżyciela posiłkowego) ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn.: Dz.U. nr 49, poz.223 z 1983r., ostatnie zmiany: Dz.U. nr 229, poz.2272 z 2003r.).

Z kolei zgodnie z art.636§1 kpk Skarb Państwa ponieść powinien koszty postępowania odwoławczego w zakresie nieuwzględnionej apelacji oskarżyciela publicznego. Ponadto na podstawie art.632 p.2 kpk Skarb Państwa obciążyć należało również kosztami procesu za postępowanie pierwszoinstancyjne w części uniewinniającej oskarżonego, albowiem stosownego rozstrzygnięcia co do tej części kosztów nie wydał Sąd Rejonowy (punkt IV wyroku Sądu Odwoławczego).