Postanowienie z dnia 25 stycznia 2008 r.
III SPP 50/07
Wydanie orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, w której wnie-
siona została skarga na przewlekłość postępowania sądowego, nie powoduje
zbędności (bezprzedmiotowości) rozstrzygnięcia o zasadności skargi.
Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN Krystyna
Bednarczyk, Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 25 stycznia
2008 r. sprawy ze skargi Józefa P. na przewlekłość postępowania Sądu Apelacyj-
nego w Krakowie [...], z udziałem Prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie
1. s t w i e r d z i ł, że w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w Krakowie
[...] nastąpiła przewlekłość;
2. przyznał skarżącemu od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego w Krakowie
1.000 zł (jeden tysiąc).
U z a s a d n i e n i e
Józef P. wniósł skargę na przewlekłość w postępowaniu sądowym domagając
się stwierdzenia, że postępowanie przed Sądem Apelacyjnym w Krakowie w sprawie
o wysokość świadczenia emerytalnego toczące się na skutek apelacji wniesionej od
wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnowie z
dnia 28 czerwca 2006 r. jest prowadzone przewlekle. W uzasadnieniu skargi skarżą-
cy podniósł, że wyrokiem z dnia 28 czerwca 2006 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Tarnowie oddalił jego odwołanie od decyzji Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w N.S. z dnia 27 lutego 2006 r. Skarżący wniósł
apelację od wskazanego wyroku w sierpniu 2006 r. do Sądu Apelacyjnego w Krako-
wie. Pomimo upływu ponad roku Sąd nie poinformował skarżącego o dniu rozpatry-
wania apelacji i ewentualnych przyczynach opóźnienia. Skarżący wniósł o przyzna-
2
nie mu kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia za przewlekle prowadzone postę-
powanie.
Na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na na-
ruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nie-
uzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) swój udział w sprawie zgłosił
Prezes Sądu Apelacyjnego w Krakowie, wnosząc o umorzenie postępowania wywo-
łanego wniesieniem skargi. Prezes Sądu Apelacyjnego w Krakowie podniósł, że w
sprawie objętej skargą na przewlekłość postępowania w dniu 4 grudnia 2007 r. za-
padł prawomocny wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie oddalający apelację. W
sprawie tej skarga kasacyjna jest niedopuszczalna, a zatem z chwilą wydania pra-
womocnego wyroku postępowanie się zakończyło. Prezes Sądu Apelacyjnego w
Krakowie powołał się na uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Naj-
wyższego z dnia 16 listopada 2004 r., III SPP 42/04 (OSNP 2005 nr 5, poz. 71), w
którym stwierdzono, że postępowanie ze skargi na przewlekłość postępowania jest
postępowaniem incydentalnym w ramach postępowania co do istoty sprawy, a jego
celem jest przeciwdziałanie przewlekłości postępowania w czasie jego trwania i
ewentualnie przyznanie odpowiedniej sumy pieniężnej jako wstępnej (tymczasowej)
rekompensaty. Zdaniem Prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie z powyższego wy-
nika, że prawomocne zakończenie postępowania w sprawie (co do istoty) czyni
zbędnym orzeczenie w przedmiocie skargi, zatem stosownie do art. 355 § 1 w
związku z art. 361 k.p.c. postępowanie wywołane wniesieniem skargi powinno być
umorzone.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie ma racji w zajętym w sprawie stanowisku Prezes Sądu Apelacyjnego w
Krakowie, że rozpatrywana skarga strony jest niedopuszczalna dlatego, że w dniu 4
grudnia 2007 r., to jest już po wniesieniu skargi, została przeprowadzona rozprawa
apelacyjna, na której nieprzeprowadzenie skarżył się ubezpieczony. O dopuszczal-
ności tej skargi przesądza stan rzeczy istniejący w chwili jej wniesienia, a wówczas
miała miejsce zarzucona w skardze i nie kwestionowana w stanowisku Prezesa Sądu
Apelacyjnego w Krakowie sytuacja braku przeprowadzenia rozprawy apelacyjnej
pomimo upływu 14 miesięcy od wniesienia przez stronę apelacji. Stwierdzony stan
rzeczy stanowił zasadną podstawę skargi stosownie do art. 2 ustawy z dnia 17
3
czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w
postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
Wydanie przez Sąd Apelacyjny w Krakowie wyroku w dniu 4 grudnia 2007 r., a
więc po wniesieniu rozpatrywanej skargi, nie usunęło trwającej poprzednio nieuza-
sadnionej zwłoki w przeprowadzeniu rozprawy apelacyjnej i w związku z tym nie
spowodowało „zbędności orzeczenia w przedmiocie skargi”. Skarga była bowiem
zasadna, natomiast wobec prawomocnego już zakończenia postępowania, straciłaby
aktualność wyłącznie potrzeba zalecenia podjęcia odpowiednich czynności, o których
mowa w art. 12 ust. 3 powołanej ustawy. Nie ma natomiast takiej zbędności wniosek
skargi stanowiący - zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy - konsekwencję uwzględnienia
podstawy skargi, tj. wniosek o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga
dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania. Podobnie nie stał się bezprzedmioto-
wy wniosek dotyczący przyznania odpowiedniej sumy pieniężnej jako konsekwencji
uwzględnienia skargi na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy. Przyznając na podstawie
ostatnio wymienionego przepisu kwotę 1.000 zł Sąd Najwyższy uwzględnił okolicz-
ności sprawy, a zwłaszcza fakt przeprowadzenia rozprawy apelacyjnej niedługo po
wniesieniu skargi, a także charakter sprawy i znaczenie wydanego ze zwłoką roz-
strzygnięcia dla skarżącej strony, które prawomocnie ustaliło brak zasadności żąda-
nej w sprawie głównej ochrony.
W konsekwencji Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================