Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CSK 417/06
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 7 lutego 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
w sprawie z powództwa D. K.
przeciwko Gminie K., A. G., T. S. i K. S.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 lutego 2008 r.,
skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13 kwietnia 2006 r.,
sygn. akt I ACa (…),
1.) oddala skargę kasacyjną;
2.) nie obciąża powódki kosztami postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 11 maja 2005 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił powództwo D. K.,
wytoczone przeciwko Gminie K., A. G., T. S. i K. S., w którym powódka domagała się
uzgodnienia treści ksiąg wieczystych nr (...)2 i nr (...)3, prowadzonych przez Sąd
Rejonowy w K., przez wpisanie jej do działu II w miejsce pozwanej Gminy.
2
Z ustaleń sądowych bezspornie wynikało, że powódka jest spadkobierczynią S.
P., właściciela zabudowanej nieruchomości położonej w K., ul. R., wpisanego niegdyś
do ówczesnej księgi wieczystej nr T. (…). WL (…). Małżonkowie S. i C. P. zostali w
1946 r. wydaleni z Polski do Niemiec jako osoby podejrzane o odstępstwo od
narodowości polskiej. Odmówiono im też prawa powrotu do Polski, mimo iż nie
potwierdzony został zarzut złożenia przez nich wniosku o wpisanie na niemiecką listę
narodowościową. Zostali ponadto pozbawieni mienia w trybie art. 2 dekretu z dnia 8
marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich; właścicielem nieruchomości
położonej w K. przy ul. R. stał się Skarb Państwa.
Decyzją komunalizacyjną z dnia 17 października 1991 r. Wojewoda X. stwierdził
nabycie powyższej nieruchomości przez Gminę K., która została wpisana w takim
charakterze do ksiąg wieczystych nr (...)2 i (...)3. Gmina w latach 1992-98 wyodrębniła w
budynku 3 lokale, które zostały sprzedane osobom współpozwanym w tej sprawie.
Oddalenie powództwa D. K. nastąpiło z tej przyczyny, że stan prawny ujawniony
w księgach wieczystych odzwierciedlał rzeczywisty stan prawny, zgodny z decyzją
komunalizacyjną Wojewody X. Pogląd ten podzielił Sąd Apelacyjny.
Przy rozpoznawaniu skargi kasacyjnej powódki wyłoniło się istotne zagadnienie
prawne, przedstawione przez Sąd Najwyższy do rozstrzygnięcia w trybie art. 390 § 1
k.p.c.
W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 9 października
2007 r. (III CZP 46/07) wyrażony został pogląd, że w sprawie o uzgodnienie stanu
prawnego nieruchomości – ujawnionego w księdze wieczystej na podstawie ostatecznej
decyzji administracyjnej wydanej zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy
z dnia 10 maja 1990 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i
ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191 ze zm.) - z
rzeczywistym stanem prawnym, sąd jest związany tą decyzją.
Powyższa uchwała składu powiększonego Sądu Najwyższego ma wiążący
charakter w rozpoznawanej sprawie (art. 390 § 2 k.p.c.). Ma jednocześnie
rozstrzygające znaczenie, ponieważ wykluczona została możliwość kwestionowania
przez powódkę wpisów do ksiąg wieczystych nr (...)2 i (...)3, dokonanych na podstawie
ostatecznej decyzji komunalizacyjnej Wojewody X. z dnia 17 października 1991 r.
Należało w konsekwencji oddalić skargę kasacyjną (art. 39814
k.p.c.).
3
Powódka nie została obciążona kosztami postępowania kasacyjnego na
podstawie art. 102 k.p.c., z uwagi na historyczny charakter tej sprawy wymagający
wyjaśnienia skomplikowanych zagadnień prawnych.