Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 10/08
POSTANOWIENIE
Dnia 16 kwietnia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z wniosku Fundacji "U.(...)" z siedzibą w R.
przy uczestnictwie Skarbu Państwa - Ministra Zdrowia
o zawezwanie do próby ugodowej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 kwietnia 2008 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 3 października 2007 r., sygn. akt V Cz (…),
oddala zażalenie i zasądza od wnioskodawcy na rzecz uczestnika postępowania
120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia 3 października 2007 r. odrzucił
skargę kasacyjną Fundacji „U.(...)” z siedzibą w K. W uzasadnieniu podał, że skarga
kasacyjna, zgodnie z art. 3981
§ 1 k.p.c., przysługuje jedynie od wydanego przez sąd
drugiej instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia
pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie.
Przedmiotem zaskarżonego postanowienia było natomiast zarządzenie zwrotu wniosku
o zawezwanie do próby ugodowej.
Na postanowienie to wniósł zażalenie pełnomocnik wnioskodawcy, przypisując
wnioskowi charakter quasi pozwu. Przyjmując, że dopuszczalna jest skarga kasacyjna
2
na odrzucenie pozwu przyjął per analogiem, że możliwym jest zaskarżenie skargą
kasacyjną także postanowienia oddalającego zażalenie na zarządzenie zwrotu wniosku
o zawezwanie do próby ugodowej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest oczywiście niezasadne. Na wstępie należy zauważyć, że problem
zaskarżalności postanowień sądu drugiej instancji oddalających zażalenie powoda na
zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu był już przedmiotem wielu
rozstrzygnięć Sądu Najwyższego, który jednolicie przyjmował, że w takich wypadkach
kasacja nie przysługuje (np. postanowienia z dnia 19 grudnia 1996 r., II CKN 60/96. z
dnia 11 lipca 1997 r.. II CKN 315/97. z dnia 11 września 1997 r., II CZ 113/97, z dnia 24
września 1997 r., II CZ 92/97 niepubl., z dnia 8 stycznia 1998 r., l CZ 154/97, OSNC
1998/7-8, poz. 122).
Zwracano trafnie uwagę, że w postępowaniu cywilnym istnieje kategoria
czynności sądowych wstępnych, decydujących o tym, czy postępowanie zostanie
wszczęte, czy nie. Jedną z czynności podejmowanych w tej fazie procesu jest -
dokonywana przez przewodniczącego - kontrola spełnienia przez powoda wymagań
formalnych pozwu. Na tym etapie chodzi więc tylko o zapewnienie prawidłowego
wszczęcia procesu; pozew zwrócony nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże
z jego wniesieniem do sądu, przy czym zwrot pozwu nie stanowi przeszkody w jego
późniejszym, ponownym wniesieniu do sądu, już bez wytkniętych przez
przewodniczącego braków formalnych (tak postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23
stycznia 1998 r., l CZ 207/1997, niepubl.).
Rozważania te należy odnieść odpowiednio także do postępowania
pojednawczego. Zwrócić trzeba przede wszystkim uwagę, że w niniejszym
postępowaniu decyzję podejmował przewodniczący (a nie sąd), a ponadto miała ona
postać zarządzenia zwrotu wniosku, a nie jego odrzucenia. Porównywanie decyzji
dotyczącej braków formalnych wniosku z postanowieniem o odrzuceniu pozwu jest
błędne i dotyczy elementarnych zagadnień postępowania cywilnego. Treść art. 3981
§ 1
k.p.c. jest jednoznaczna. Niezależnie od tego wskazać należy, że po nowelizacji z dnia
24 maja 2000 r. skarga kasacyjna przysługuje jedynie od dwóch rodzajów postanowień
sądu drugiej instancji kończących postępowanie w sprawie - w przedmiocie odrzucenia
pozwu albo umorzenia postępowania. Zmiana ta podkreśla, że skarga kasacyjna jako
środek prawny o szczególnej randze ma zastosowanie tylko do orzeczeń o największym
3
znaczeniu procesowym. Obok orzeczeń merytorycznych, co do istoty sprawy, należą do
nich te, które dotyczą przesłanek procesowych.
Mając na względzie powyższe, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c. należało orzec jak w sentencji.

I CZ 10/08

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia