V CSK 136/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II CZ 153/02
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CSK 136/08
POSTANOWIENIE
Dnia 11 sierpnia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie z wniosku M. S. i J. S.
przy uczestnictwie P. S.
o zniesienie współwłasności,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 sierpnia 2008 r., na skutek skargi
kasacyjnej uczestnika postępowania od postanowienia Sądu Okręgowego w J. z dnia 18
grudnia 2007 r., sygn. akt II Ca (…),
odrzuca skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w J. postanowieniem z dnia 18 grudnia 2007 r. oddalił apelację
uczestnika od postanowienia Sądu Rejonowego w J.
W opartej na obu podstawach skardze kasacyjnej uczestnik wnosił o uchylenie
postanowienia Sądu Okręgowego w całości i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania. Wskazywał, że doszło do naruszenia art. 211 k.c., 212 § 2 k.c. w zw. z art.
5 k.c. oraz art. 233 k.p.c. 622 k.p.c. i 623 k.p.c. Wnosił również o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania, podnosząc, że istnieje w sprawie istotne zagadnienie
prawne. Polegać ono miało na tym, czy dopuszczalne jest arbitralne stwierdzenie sądu
opierające się jedynie na opinii biegłej, że istnieją podstawy do odstąpienia od
fizycznego podziału nieruchomości wg art. 211 k.c. bez wskazania różnych sposobów
mogących prowadzić do zniesienia współwłasności.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
2
Zgodnie z art. 5191
§ 2 i § 4 k.p.c., dopuszczalność skargi kasacyjnej w sprawach
o zniesienie współwłasności zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia; jeżeli wartość
ta jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych, skarga w tych sprawach jest
niedopuszczalna. Skarżący określił wartość przedmiotu zaskarżenia w skardze na kwotę
216 649 zł. Wartość ta została jednak określona błędnie.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie wyjaśniano, że w sprawach
działowych, do których zalicza się m.in. sprawy o zniesienie współwłasności, interesy
majątkowe uczestników postępowania z reguły ograniczają się do wysokości udziałów
czy części ułamkowych w poddawanym podziałowi majątku. W wypadku zatem
zaskarżenia orzeczenia w takich sprawach, wartością przedmiotu zaskarżenia nie jest
wartość całego dzielonego majątku, czy całej nieruchomości, ale wartość udziału
uczestnika postępowania w tym majątku, czy też wartość ułamkowej części
nieruchomości. Tylko wyjątkowo, gdy skarżący kwestionuje samą zasadę podziału,
twierdząc np., że nieruchomość podlegająca zniesieniu nie stanowi przedmiotu
współwłasności, bądź gdy rozliczeniu podlegają pożytki czy nakłady, wartość
przedmiotu zaskarżenia może być większa, niż wartość udziału skarżącego w majątku
(por. m.in. postanowienie SN z dnia 21 stycznia 2003 r., II CZ 153/02, OSNC 2004, nr 4,
poz. 60). Reguła ta znajduje zastosowanie nawet wtedy, gdy postanowienie zostało
zaskarżone w całości i skarżący domaga się uchylenia go w całości. W sprawie
niniejszej wartość nieruchomości podlegającej zniesieniu współwłasności wynosi
216 649 zł, zaś udział skarżącego w tej współwłasności to ½. Wartość tego udziału
wynosi zatem 108 324,50 zł i nie osiąga progu określonego w art. 5191
§ 4 k.p.c.
Wbrew twierdzeniom skarżącego, nie zaskarżył on również samej zasady
podziału, jego interes majątkowy, wyraźnie w skardze kasacyjnej wyartykułowany,
sprowadza się bowiem do takiego podziału stanowiącej przedmiot współwłasności
nieruchomości lokalowej, aby uzyskał samodzielny lokal o powierzchni odpowiadającej
połowie powierzchni dzielonej nieruchomości, podczas gdy zaskarżonym orzeczeniem
oddalono jego apelację od postanowienia, w którym dokonano fizycznego podziału tej
nieruchomości, jednak przyznany mu lokal ma powierzchnię o kilka metrów
kwadratowych niższą (co wyrównano przez zasądzenie stosownej dopłaty). Nie chodzi
zatem o samą zasadę podziału, a tylko o jego sposób. W takim zaś wypadku wartość
całej nieruchomości nie może stanowić wartości przedmiotu zaskarżenia.
3
Z tych względów skarga podlegała odrzuceniu już przez Sąd drugiej instancji na
podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., skoro zaś tego Sąd ten nie uczynił, Sąd Najwyższy orzekł
jak w sentencji na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 11 sierpnia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie z wniosku M. S. i J. S.
przy uczestnictwie P. S.
o zniesienie współwłasności,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 sierpnia 2008 r., na skutek skargi
kasacyjnej uczestnika postępowania od postanowienia Sądu Okręgowego w J. z dnia 18
grudnia 2007 r., sygn. akt II Ca (…),
odrzuca skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w J. postanowieniem z dnia 18 grudnia 2007 r. oddalił apelację
uczestnika od postanowienia Sądu Rejonowego w J.
W opartej na obu podstawach skardze kasacyjnej uczestnik wnosił o uchylenie
postanowienia Sądu Okręgowego w całości i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania. Wskazywał, że doszło do naruszenia art. 211 k.c., 212 § 2 k.c. w zw. z art.
5 k.c. oraz art. 233 k.p.c. 622 k.p.c. i 623 k.p.c. Wnosił również o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania, podnosząc, że istnieje w sprawie istotne zagadnienie
prawne. Polegać ono miało na tym, czy dopuszczalne jest arbitralne stwierdzenie sądu
opierające się jedynie na opinii biegłej, że istnieją podstawy do odstąpienia od
fizycznego podziału nieruchomości wg art. 211 k.c. bez wskazania różnych sposobów
mogących prowadzić do zniesienia współwłasności.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
2
Zgodnie z art. 5191
§ 2 i § 4 k.p.c., dopuszczalność skargi kasacyjnej w sprawach
o zniesienie współwłasności zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia; jeżeli wartość
ta jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych, skarga w tych sprawach jest
niedopuszczalna. Skarżący określił wartość przedmiotu zaskarżenia w skardze na kwotę
216 649 zł. Wartość ta została jednak określona błędnie.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie wyjaśniano, że w sprawach
działowych, do których zalicza się m.in. sprawy o zniesienie współwłasności, interesy
majątkowe uczestników postępowania z reguły ograniczają się do wysokości udziałów
czy części ułamkowych w poddawanym podziałowi majątku. W wypadku zatem
zaskarżenia orzeczenia w takich sprawach, wartością przedmiotu zaskarżenia nie jest
wartość całego dzielonego majątku, czy całej nieruchomości, ale wartość udziału
uczestnika postępowania w tym majątku, czy też wartość ułamkowej części
nieruchomości. Tylko wyjątkowo, gdy skarżący kwestionuje samą zasadę podziału,
twierdząc np., że nieruchomość podlegająca zniesieniu nie stanowi przedmiotu
współwłasności, bądź gdy rozliczeniu podlegają pożytki czy nakłady, wartość
przedmiotu zaskarżenia może być większa, niż wartość udziału skarżącego w majątku
(por. m.in. postanowienie SN z dnia 21 stycznia 2003 r., II CZ 153/02, OSNC 2004, nr 4,
poz. 60). Reguła ta znajduje zastosowanie nawet wtedy, gdy postanowienie zostało
zaskarżone w całości i skarżący domaga się uchylenia go w całości. W sprawie
niniejszej wartość nieruchomości podlegającej zniesieniu współwłasności wynosi
216 649 zł, zaś udział skarżącego w tej współwłasności to ½. Wartość tego udziału
wynosi zatem 108 324,50 zł i nie osiąga progu określonego w art. 5191
§ 4 k.p.c.
Wbrew twierdzeniom skarżącego, nie zaskarżył on również samej zasady
podziału, jego interes majątkowy, wyraźnie w skardze kasacyjnej wyartykułowany,
sprowadza się bowiem do takiego podziału stanowiącej przedmiot współwłasności
nieruchomości lokalowej, aby uzyskał samodzielny lokal o powierzchni odpowiadającej
połowie powierzchni dzielonej nieruchomości, podczas gdy zaskarżonym orzeczeniem
oddalono jego apelację od postanowienia, w którym dokonano fizycznego podziału tej
nieruchomości, jednak przyznany mu lokal ma powierzchnię o kilka metrów
kwadratowych niższą (co wyrównano przez zasądzenie stosownej dopłaty). Nie chodzi
zatem o samą zasadę podziału, a tylko o jego sposób. W takim zaś wypadku wartość
całej nieruchomości nie może stanowić wartości przedmiotu zaskarżenia.
3
Z tych względów skarga podlegała odrzuceniu już przez Sąd drugiej instancji na
podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., skoro zaś tego Sąd ten nie uczynił, Sąd Najwyższy orzekł
jak w sentencji na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.